Nếu lần lượt khám nghiệm năm cỗ thi thể thì chí ít phải mất mười tiếng đồng hồ, mà lúc này đã hơn tám giờ tối, chẳng lẽ chúng tôi phải làm một mạch đến sáng sớm ngày mai?
May mà trung tâm giải phẫu mới thành lập của tỉnh có hai phòng giải phẫu, mỗi phòng lại có hai đến ba bàn giải phẫu. Cửa phòng giải phẫu nằm đối diện nhau. Thiết kế như vậy cho phép cùng lúc triển khai nhiều bàn giải phẫu, từ đó nâng cao được hiệu suất làm việc. Hơn nữa, khi giải phẫu các tổ pháp y chỉ cần đi ra khỏi cửa là có thể trao đổi với các đồng nghiệp ở phòng giải phẫu khác.
Tôi và Đại Bảo bước vào phòng giải phẫu số 1 tiến hành giải phẫu hai cỗ tử thi ở tầng một hiện trường, Trần Thi Vũ phụ trách chụp ảnh. Còn trưởng khoa Hồ và bác sĩ pháp y Hàn vào phòng giải phẫu số 2, họ triển khai công việc song song với chúng tôi, hai người phụ trách giải phẫu ba cỗ thi thể ở tầng hai, Lâm Đào chịu trách nhiệm chụp ảnh.
Vết thương chí mạng của Vương Tú Lê và Tề Truyền Chi đều nằm ở phần đầu.
Tôi và Đại Bảo cạo trọc đầu cho hai thi thể đang nằm trên bàn giải phẫu, các vết thương bắt đầu lộ ra. Miệng vết thương đã rách toác, bờ nham nhở. Nhìn vào đó, chúng tôi có thể thấy các cầu nối tổ chức vẫn chưa đứt lìa hẳn, rất nhiều vết thương đan xen ngang dọc, tuy nhiên vẫn nhận ra mép của các vết thương có những vệt bầm tím, tụ máu.
“Hai nạn nhân đều chết bởi bị vật tày đánh vào hộp sọ.” Tôi vừa sờ lên sọ nạn nhân vừa nói, “Tôi cảm giác hộp sọ của hai nạn nhân này đều bị vỡ vụn nghiêm trọng.”
“Chúng ta khám nghiệm tử thi của Vương Tú Lê trước nhé!” Đại Bảo thấy nhân viên chụp ảnh đã cố định diện mạo ban đầu của thi thể, liền theo cách cũ tiến hành khám nghiệm tử thi, thu thập vật chứng.
Tôi cắt một đoạn gạc, thấm nước và bắt đầu làm sạch các vết máu dính trên mặt của Vương Tú Lê. Vết máu đã khô tạo thành từng cục dính chặt vào da.
Dung mạo của Vương Tú Lê dần dần hiện ra trước mắt. Sau khi được lau rửa sạch sẽ, vết thương trên vầng trán đầy nếp nhăn của bà liền hiện ra.
“Hả?” Đại Bảo ngồi xổm nhìn các vết thương chi chít sau gáy Vương Tú Lê, cậu ta ngạc nhiên thốt lên, “Các vết thương đều nằm ở phần gáy, sao trước trán lại có một vết nữa nhỉ? Chẳng lẽ hung thủ đánh vào gáy nạn nhân mạnh tay quá khiến phần trán đệm dưới đất bị tổn thương sao?”
Tôi lắc đầu phủ nhận: “Không phải! Vết thương gây ra do đệm trên nền gạch chỉ bầm tím, chứ không thể giập nát như thế này được, xung quanh vết thương còn có các khoảng bầm giập, điều đó chứng tỏ đây là vết thương được hình thành do chạm phải hung khí có diện tích tiếp xúc nhỏ.”
Đại Bảo gật đầu tỏ ý đã hiểu.
Tôi liền nói tiếp: “Hơn nữa, đây là vết thương xuất hiện sau khi nạn nhân đã chết. Việc phán đoán thương tích xuất hiện trước khi nạn nhân chết hay sau khi nạn nhân chết là một trong những kỹ năng cơ bản nhất của bác sĩ pháp y. Đôi khi việc phát hiện thời điểm xuất hiện vết thương có tác dụng then chốt đối với công tác điều tra. Phương pháp chủ yếu giúp bác sĩ pháp y phán đoán được thương tích xảy ra trước khi chết hay sau khi chết chính là quan sát xem vết thương đó có phản ứng sống hay không. Phản ứng sống chính là những phản ứng chỉ có ở cơ thể còn sống, ví dụ như xuất huyết, xung huyết, nghẽn mạch, nhai nuốt, phù nề, bầm tím,… Phản ứng sống của vết thương chủ yếu biểu hiện ở việc vết thương có bầm máu hay không và bờ vết thương có co rút hay không. Tất cả các thương tích, dù nặng hay nhẹ, xảy ra ở một cơ thể sống đều có bầm máu và có sự co kéo mô dẫn đến bờ vết thương co rút và há miệng. Hơn nữa, miệng vết thương thường có màu đỏ và không bị mất máu ngay cả khi rửa, sở dĩ miệng vết thương có màu đỏ là bởi sự xuất hiện của hồng cầu trong tổ chức đệm. Còn những thương tích xuất hiện sau khi chết, miệng vết thương có màu vàng gần giống với màu da, bờ vết thương không hề co rút, thậm chí gần như khép kín bởi các sợi chun dưới da đã mất tính đàn hồi.”
Tôi lắm lời như vậy chẳng qua vì có ý truyền thụ kiến thức cho cô lính mới đang đứng bên cạnh. Trần Thi Vũ rất thông minh, thoáng qua đã hiểu ý tôi nên cô vừa chụp ảnh vừa lắng tai nghe, thỉnh thoảng lại gật đầu ra vẻ hiểu. Chúng tôi đều cố gắng xóa bỏ cảm giác xa lạ vì mới quen.
Vết thương trên trán của Vương Tú Lê có màu vàng sáp nến, bờ vết thương chỉ hơi hé, rõ ràng đây là loại tổn thương sau khi chết rất điển hình.
“Chết rồi mà vẫn bị giáng một cú vào trán sao?” Đại Bảo hỏi.
Tôi sờ miệng vết thương nói: “Không những bị giáng một cú, mà cú này còn không hề nhẹ, phần xương dưới da bị gãy nghiêm trọng. Xem ra, sở dĩ hung thủ lật thi thể Vương Tú Lê lại là vì muốn giáng cú này.” Trước đây, khi đi giám định hiện trường, chúng tôi từng phán đoán sau khi hung thủ gϊếŧ người, hắn đã lật tử thi lại.
“Tại sao hắn lại làm vậy?” Đại Bảo ngơ ngác không hiểu.
Tôi mỉm cười: “Vội gì! Chút nữa phân tích sau!”
Tách da đầu của Vương Tú Lê ra, chúng tôi nhìn thấy xương gáy của bà gần như vỡ nát hoàn toàn, mô não lộ ra qua khe xương.
Với tình trạng này, chúng tôi không thể dùng cưa điện để cắt hộp sọ mà phải dùng cưa tay, sau đó lấy phần hộp sọ lồi lõm xuống.
Mô não trong hộp sọ bị giập, không còn hình dạng vốn có. Màng não cứng bị mảnh xương sọ sắc nhọn do dập gãy đâm vào thủng lỗ chỗ. Vì phải chịu lực tấn công rất mạnh nên chỗ nào trong hộp sọ cũng xuất huyết và tụ máu.
“Thảm quá!” Đại Bảo nhíu mày thở dài.
Tôi gật đầu: Ừm! Gã gϊếŧ người này chắc chắn rất khỏe, hơn nữa hung khí mà hắn sử dụng hẳn phải là vật tày bằng kim loại vừa cứng lại vừa nặng.”
“Tuổi cao thế này mà còn không được yên ổn về trời, hầy!” Đại Bảo lại bắt đầu bài ca chiêm nghiệm cuộc đời của cậu ta.
Thể theo phương thức phẫu thuật thông thường, chúng tôi tiếp tục mở l*иg ngực, vùng bụng và phần lưng của nạn nhân, nhưng không phát hiện thêm được điều gì bất thường. Căn cứ vào thức ăn còn sót lại trong dạ dày nạn nhân, tôi phán đoán có lẽ bà ấy chết sau khi dùng bữa tối không lâu.
“Tôi thấy thời gian tử vong của các nạn nhân trong vụ án này tương đối dễ đoán chính xác.” Tôi nhận xét, “Chúng ta tới hiện trường lúc bảy giờ tối, khi đó cô Trương đã phát hiện thi thể nạn nhân được nửa tiếng, mà nạn nhân lại vừa dùng xong bữa tối, thông thường người ta vẫn dùng bữa vào quãng thời gian từ năm giờ đến sáu giờ, điều đó chứng tỏ nạn nhân chết vào khoảng năm giờ đến sáu rưỡi tối. Kết hợp với khi chúng ta đến hiện trường, thi thể vẫn chưa co cứng và chưa có vết hoen tử thi, từ đó có thể khẳng định nạn nhân chết tầm sáu giờ tối. Hung thủ quả là kẻ liều mạng, lúc bấy giờ mới chập choạng mà dám xông vào nhà gϊếŧ người.”
“Tôi cho rằng đó lại là thời điểm dễ dàng khiến chủ nhà mở cửa cho người lạ vào nhất.” Trần Thi Vũ nói.
“Có lý!” Tôi gật gù. Tư duy và chuyên ngành kỹ thuật của sinh viên ngành trinh sát có khác, đôi khi nó thực sự phát huy được ưu thế bổ sung.
“Điều đó cũng có nghĩa là nếu cô Trương đến sớm hơn nửa tiếng thì có lẽ hung thủ vẫn đang có mặt trong nhà, chưa biết chừng còn nhìn thấy bóng lưng của hắn ta qua cửa sổ ấy chứ!” Đại Bảo vừa nhìn trần nhà vừa hoang tưởng.
Tôi nói: “Quá trình gϊếŧ người diễn ra rất mau lẹ, nếu quả thực có thể nhìn thấy hung thủ thì hoàn toàn chỉ là tình cờ mà thôi.”
Giải phẫu xong, tôi quan sát lại da đầu của nạn nhân.
“Đã xác định được công cụ gây án chưa?” Tôi hỏi.
Đại Bảo đáp: “Chắc chắn là vật tày bằng sắt.”
Tôi chỉ vết thương với hình dạng vòng cung trên da đầu nạn nhân, bảo: “Cậu còn nhớ không? Những vết xương gãy phía dưới vết thương này đều hình tròn. Vật tày bằng sắt có điểm tiếp xúc hình tròn thì chắc là những công cụ giống như búa đinh mà thôi.”
“Cầm búa đinh đi gϊếŧ người ư? Hắn ta nghĩ mình là Lý Nguyên Bá chắc?” Đại Bảo thốt lên.
Sau khi khám nghiệm thi thể của Vương Tú Lê, chúng tôi tiếp tục tiến hành khám nghiệm thi thể của Tề Truyền Chi.
Tình trạng của Tề Truyền Chi cũng giống như Vương Tú Lê. Bà cũng bị vật tày đánh vào đầu dẫn đến tử vong. Mức độ tổn thương hộp sọ vô cùng nghiêm trọng, xương sọ bị đập vụn trên vùng diện tích khá lớn, mô não cũng bị giập. Điểm khác biệt với Vương Tú Lê là các thương tích tập trung chủ yếu trên đỉnh đầu, mật độ các vết thương khá dày đặc.
“Thủ đoạn gây án y hệt nhau!” Đại Bảo nhận xét.
Tôi im lặng cầm kính lúp nhìn miệng vết thương trên đỉnh đầu Tề Truyền Chi.
“Có phát hiện gì không?” Đại Bảo ghé đầu vào nhìn cùng.
Tôi mỉm cười bảo: “Trước ngực nạn nhân có mấy chỗ bị trầy xước nhẹ, rất nông, nếu không quan sát tỉ mỉ sẽ không phát hiện ra. Nhưng mấy vết xước này còn mới lắm.”
“Mấy vết xước này nói lên điều gì?” Đại Bảo hỏi.
“Khi nãy tôi nói hung thủ có thân hình rất cao, các cậu còn nhớ không?” Tôi hỏi.
Đại Bảo nói: “Nhớ! Tôi quên chưa hỏi sao lúc đó anh lại nói vậy?”
Tôi đáp: “Vết thương của hai mẹ con nạn nhân trên tầng hai cũng ở đỉnh đầu, nhưng những vết thương đó không nói lên điều gì, bởi thông qua vết máu chúng ta phán đoán họ đều bị gϊếŧ khi đang ngồi. Mà đã ngồi thì đương nhiên hung thủ sẽ đánh vào đỉnh đầu của họ. Nhưng Tề Truyền Chi không giống vậy. Căn cứ vào vị trí tử vong, có lẽ bà ấy là người ra mở cửa. Bà ấy không chỉ mở cửa mà còn mời hung thủ vào phòng khách, sau đó mới bị tấn công. Đương nhiên, trong quá trình này, bà ấy không thể ngồi xuống được, mà hung thủ cũng không cho bà ấy cơ hội ngồi xuống. Có điều các cậu có để ý Tề Truyền Chi cao những một mét sáu mươi lăm không? Thân hình bà ấy khá cao to, trừ phi hung thủ cao hơn bà ấy nhiều, bằng không hắn ta không thể nện búa vào đầu bà ấy được.”
“Ý anh là hung thủ không hề khống chế Tề Truyền Chi mà trực tiếp ra tay với bà ấy luôn sao?” Đại Bảo chất vấn, “Nhưng vết thương trên đỉnh đầu Tề Truyền Chi cũng rất dày, điều đó chứng tỏ bà ấy phải đứng yên một chỗ. Tại sao bà ấy lại chịu đứng yên cho hung thủ tấn công nhỉ?”
Tôi trả lời: “Mấy vết trầy da trên ngực bà ấy đã nói lên tất cả. Từ vết thương có thể thấy, những vết trầy xước này gây ra do móng tay cào phải. Ta có thể hình dung thế này, sau khi hung thủ vào nhà, hắn ta đột nhiên tóm lấy cổ áo bà ấy, rồi lấy búa đập liên tiếp vào đầu. Vì hung thủ rất khỏe nên bà giúp việc không thể phản kháng, hung thủ tóm lấy cổ áo của bà buộc bà phải đứng yên một chỗ và giã búa, vì thế vết thương mới dày đặc như vậy.”
“Có lý!” Trần Thi Vũ tán đồng.
Tôi tiếp lời: “Đương nhiên, những vết trầy xước này còn nói lên nhiều điều khác, đợi lát nữa về tổ chuyên án, ta sẽ bàn tiếp.”
Giải phẫu xong, chúng tôi đi sang phòng giải phẫu số 2, thấy công việc của trưởng khoa Hồ cũng đã đi đến hồi kết.”
*
“Chúng tôi mới giải phẫu xong hai tử thi mà các anh đã giải phẫu gần xong ba tử thi rồi cơ à?” Tôi ngạc nhiên hỏi, “Hiệu suất làm việc đáng nể thật đấy!”
“Giải phẫu tử thi trẻ con nhanh mà!” Lâm Đào nói, “Trông thảm lắm, nhìn mà tội nghiệp thằng bé! Lẽ ra tôi không nên vào nhóm anh Hồ. Nhóm các anh có gái xinh nên định bỏ rơi tôi à?”
Pháp y tỉnh đều đến hiện trường các vụ án mạng hiểm hóc, còn pháp y thành phố trực thuộc tỉnh phải phụ trách lượng lớn các vụ án bình thường và khám nghiệm giải phẫu những thi thể chết bất thường, bởi thế số vụ giải phẫu của các bác sĩ pháp y thành phố lớn hơn các bác sĩ pháp y tỉnh rất nhiều. Do vậy nếu luận về tay nghề giải phẫu thì bác sĩ pháp y thành phố thành thạo hơn nhiều, huống hồ trưởng khoa Hồ và bác sĩ Hàn đều đã hành nghề mười mấy, hai mươi năm, nên tốc độ giải phẫu nghiễm nhiên nhanh hơn chúng tôi.
“Tình hình bên đó thế nào?” Tôi cảm thấy Lâm Đào đang muốn tán tỉnh Trần Thi Vũ nên cố tình lảng sang chủ đề khác.
Trưởng khoa Hồ đáp: “Về cơ bản, thương tích của ba thi thể đều giống nhau, họ bị vật tày bằng kim loại đánh vào hộp sọ dẫn đến tử vong. Các vết thương ở phần đầu của Miêu Chính hơi lộn xộn, có thể thấy anh ta bị đánh trong lúc đang vận động. Vết thương của người phụ nữ và đứa trẻ tập trung hơn, có lẽ tình hình của họ trùng khớp với phân tích ban đầu của chúng ta, ba người họ đều bị đánh trong khi đang ngồi ở góc tường và hoàn toàn không có cơ hội phản kháng.”
“Chỉ bấy nhiêu thôi à?” Tôi hỏi dồn.
“Còn nữa, dạ dày của họ đầy thức ăn, chắc mới dùng bữa tối.” Trưởng khoa Hồ ngoái đầu nhìn thi thể trên bàn giải phẫu một lát, rồi nói tiếp: “Ồ! Quên mất một chi tiết, trên trán người phụ nữ có một vết thương sau khi chết.”
“Hả?” Tôi thấy có hứng thú với lời tường thuật của trưởng khoa Hồ, “Có phải cô ta chết trong quá trình bị đánh, nhưng hung thủ vẫn liên tiếp ra tay, dẫn đến vết thương sau khi chết kia không?”
Trưởng khoa Hồ lắc đầu: “Phần đầu của cô ta bị thương nặng, nhưng muốn tử vong phải mất ít nhất vài phút, bởi vậy vết thương này không phải được tạo ra do hung thủ, đánh liên tục, vả lại vết thương này hoàn toàn cô lập, có thể hình dung sau khi hung thủ hạ gục cô ta, hắn ta đi lục lọi tài sản, rồi lại trở về bên người phụ nữ này, lật người cô ta nằm ngửa và đánh thẳng vào trán. Lúc đó, người phụ nữ đã chết hẳn, bởi vậy vết thương này mới để lại dấu vết của phản ứng không sự sống.”
“Tuyệt!” Tôi reo lên đầy phấn khích, “Về tổ chuyên án thôi. Tôi tin rằng chúng ta có thể phá được vụ án này.”