Chương 28: Vụ án thứ 7 - Đóa hoa đêm lửa (2)
“Hy vọng là cậu đừng bị thất nghiệp, nếu không thì chúng tôi sẽ phải đối phó với một tên trộm siêu cao thủ đấy.” Tôi nói rồi, thò đầu nhìn vào hiện trường. Tầng dưới rất gọn gàng ngăn nắp, nếu không ngửi thấy mùi cháy khét, hoàn toàn không thể nhận ra đây là hiện trường hỏa hoạn.”
“Nhân thân của nạn nhân đã điều tra rõ.” Một điều tra viên tiến lại, giở sổ ghi chép nói.
“Thế à? Tốt quá. Lâm Đào, mau mở đường vào hiện trường đi, tớ đứng đây đợi, tiện thể nghe anh ấy giới thiệu về tình hình của nạn nhân.” Tôi giúp Lâm Đào lấy đệm khám nghiệm từ trên xe xuống, nói.
“Nạn nhân tên là Đổng Kỳ Phong, 32 tuổi, là giám đốc công trình trẻ nhất thành phố Long Phiên, thu nhập rất cao.” Điều tra viên nói.
“Ồ, một người đàn ông thành đạt, thật đáng tiếc.” Tôi nói.
“Phải nói là một nữ doanh nhân thành đạt.” Điều tra viên nói. “Tên nghe thì nam tính đấy, nhưng thực chất lại là một thiếu phụ xinh đẹp.”
Nói xong, anh ta lấy từ trong sổ ghi chép ra một tấm ảnh thẻ. Người phụ nữ trong ảnh có khuôn mặt thanh tú, toát lên vẻ sắc sảo, kiên nghị.
“Chị ta mới kết hôn được hơn một năm, thông tin của người chồng vẫn đang tiếp tục điều tra.” Điều tra viên nói. “Căn nhà này do Đổng Kỳ Phong mua, gần ba triệu tệ (khoảng 10 tỷ VNĐ hơn). Đúng là một nữ đại gia.”
“Vì nghi ngờ hỏa hoạn là do đường điện chập cháy nên tôi quan tâm hơn cả đến cách lắp đặt trang thiết bị nội thất trong nhà.” Tôi nói.
“Điều này thì tôi đã hỏi rồi. Nội thất do nhà thầu thống nhất thi công, nhà có kết cấu tầng kép, nội thất sang trọng, điện nước đều do nhà thầu lắp đặt. Nếu đúng là đường điện chập cháy, kiểu gì nhà thầu cũng phải đền ốm. Một nhân tài như vậy có giá hơn đám cảnh sát quèn chúng ta nhiều.”
Tôi gật đầu, đưa cho điều tra viên một điếu thuốc, nói: “Đi, chúng ta ra chỗ khác, gần hiện trường không được phép hút thuốc.”
Sau khi hút xong hai điếu thuốc lá, Lâm Đào mới mồ hôi mồ kê như tắm chạy ra: “Được rồi, đường đến chỗ nạn nhân đã được mở thông.”
“Nhanh thế cơ à?” Tôi thoáng ngạc nhiên. Khi bộ phận pháp chứng mở đường vào hiện trường, cũng phải đồng thời tiến hành khám nghiệm trên mặt sàn để tìm kiếm các dấu vết và vật chứng thuộc về hung thủ. Nếu là hiện trường án mạng, hoàn thành công việc nhanh chóng như vậy không phải là một việc tốt. Nhưng nếu chưa xác định được có phải là án mạng hay không mà lại không phát hiện ra dấu vết gì ở hiện trường lại là một dấu hiệu tốt. Tai nạn luôn khiến người nhà nạn nhân dễ chấp nhận hơn là án mạng.
“Tớ đang có một chút băn khoăn.” Lâm Đào đã không mang tin tốt lành đến cho tôi. “Sàn nhà rất khó lưu lại dấu vết, phải là giày rất bẩn mới có thể lưu lại dấu chân trên hiện trường. Sau khi quan sát sàn nhà tầng một, chúng tớ đang nghi ngờ có khả năng tồn tại dấu giày đàn ông. Nhưng vấn đề lại nằm ở chính sàn nhà, dấu vết ngờ là dấu chân kia chưa có giá trị giám định.”
Hiện trường được bài trí cầu kỳ sang trọng, nếu là người trong nhà, bước vào hiện trường chắc chắn sẽ phải thay giày. Chỉ khi đi giày bẩn vào thẳng trong nhà mới có thể lưu lại dấu giày, nếu như xuất hiện một dấu giày như thế tại hiện trường, e rằng vấn đề sẽ không còn đơn giản.
Tôi không hỏi thêm gì nữa, lẳng lặng mặc trang phục khám nghiệm rồi men theo lối đi đã mở tiến vào hiện trường. Ở tầng một, mọi thứ bình thường, rất yên tĩnh, bên cửa có một đôi giày cao gót phụ nữ. Tôi không dừng lại, đi thẳng đến cầu thang dẫn lên tầng hai.
Đầu cầu thang tầng hai là một phòng khách nhỏ, bày bàn trà và ghế nhỏ thiết kế sang trọng, trên bàn có một bộ đồ trà, trên mặt tường bên bàn treo bức ảnh cưới, chú rể điển trai, cô dâu xinh đẹp. Tôi cầm ấm pha trà lên xem, khô cong nhưng không một mảy bụi, chứng tỏ gia chủ thường xuyên dùng đến nhưng trước khi án mạng xảy ra lại không dùng, Phòng khách nhỏ bài trí đơn giản nhưng trang nhã lịch sự, phong cách sống tinh tế này có vẻ như rất phù hợp với một thiếu phụ xinh đẹp giàu có.
Quanh phòng khách nhỏ có ba cánh cửa dẫn đến ba gian phòng khác. Hai gian phòng sàn nhà đầy bụi, cho thấy đã lâu lắm không có ai bước vào, cũng chứng tỏ giám đốc Đổng không thuê người giúp việc theo giờ.
Hiện trường trung tâm là phòng ngủ chính trên tầng hai, bên cửa phòng ngủ là nhà vệ sinh, cửa đóng, đèn tắt, trông rất bình yên. Nhưng vừa bước chân vào trong phòng ngủ, cảnh tượng thảm khốc đã đập vào trước mắt.
Căn phòng không nhỏ, có lẽ trước đây có giường, kệ đầu giường, bàn trang điểm và kệ ti vi, nhưng bây giờ đã nham nhở tan hoang, ám khói đen kịt. Hầu hết đồ gia dụng đều có dấu vết cháy hỏng, lớp sơn bên ngoài rạn nứt bong tróc, kệ đầu giường cháy nghiêm trọng nhất, toàn bộ bề mặt gần như đã cháy thành than.
Đệm giường bị cháy chỉ còn lò xo. Nằm trên mặt đệm là một thi thể, phần lớn bề mặt da đã cháy thành than, tóc cháy trụi hoàn toàn, không còn nhìn rõ mặt mũi.
“Thảm khốc quá!” Tôi nhớ lại tấm ảnh đẹp đẽ vừa nãy, thở dài sườn sượt.
“Nạn nhân bị thiêu cháy khi còn sống phải không?” Lâm Đào hỏi. “Tớ nghe nói tư thế đấm bốc là dấu hiệu cho thấy nạn nhân bị chết cháy.”
Tư thế đấm bốc là tư thế thường gặp ở thi thể nạn nhân bị chết cháy, do tứ chi của thi thể co lại tại các khớp, trông giống như đang đấu quyền Anh nên có tên gọi này. Trong giáo trình còn có ảnh chụp tư thế đấm bốc của nạn nhân, giống hệt như võ sĩ quyền Anh. Vì thế mỗi lần xem đấm bốc, tôi lại có cảm giác hai võ sĩ giao đấu trông cứ như hai cái xác chết cháy.
“Không phải!” Tôi lắc đầu, nói. “Có tư thế đấm bốc là do phần cơ bị lửa đốt co rút lại nhưng xương vẫn giữ nguyên không co, bởi vậy các chi sẽ bị kéo gập theo các khớp. Nên dù nạn nhân còn sống hay đã chết, phần cơ bị lửa đốt cũng đều co lại. Vì thế, chỉ riêng một tư thế đấm bốc không chứng tỏ được nạn nhân bị thiêu khi còn sống hay sau khi chết mới bị đốt xác.”
“Vậy tại sao nạn nhân bị thiêu đốt đến thế này mà lại không hề có dấu hiệu giãy giụa hay tháo chạy?” Lâm Đào ngày càng có cảm hứng với kiến thức pháp y học, có vẻ như cu cậu muốn phát triển theo hướng đa nguyên hóa.
“Có rất nhiều nguyên nhân.” Tôi nói. “Ví dụ như nạn nhân uống say, hoặc nạn nhân đang ngủ say thì lửa bén từ từ. Nạn nhân còn chưa phát hiện ra, trong phòng ngủ đóng kín đã sinh ra rất nhiều khói và khí CO khiến nạn nhân hôn mê.”
“Ồ!” Lâm Đào nói. “Có lý, hình như tớ có nghe thấy, nạn nhân tử vong trong các vụ hỏa hoạn rất ít khi chết vì bỏng nặng mà phần nhiều là do bị sặc khói hoặc ngộ độc khí CO.”
“Nguyên nhân tử vong kiểu này không gọi là chết do sặc khói.” Tôi đính chính. “Khói có nhiệt độ cao và bụi than lọt vào trong đường hô hấp sẽ dẫn đến một loạt phản ứng của đường hô hấp, ví dụ như họng bị phù thũng gây ngạt thở dẫn đến tử vong.”
“Phải, phải. Mớ thuật ngữ pháp y của cậu, tớ nhớ thế quái nào được?” Lâm Đào nhướng mày.
“Đúng rồi, câu hỏi của cậu vừa nãy, tớ vẫn chưa trả lời xong.” Tôi nói. “Bị đốt thế này mà không giãy giụa, còn có một khả năng nữa, đó là bị đốt xác sau khi chết.”
“Cậu nghi ngờ là đốt xác sau khi chết à?” Lâm Đào hỏi. “Nhưng sao có thể trùng hợp như thế được, đúng lúc bị ngắt điện?”
Tôi đi quanh phòng ngủ một vòng, trên sàn phủ một lớp bụi than đen kịt, còn vài vũng nước do vòi rồng chữa cháy phun vào. Phần lớn mặt tường đã ám khói đen thui. Hiện trường thế này, muốn tìm dấu vết vật chứng là rất khó khăn. Tôi nhìn thấy bên cạnh chiếc kệ đầu giường bị cháy nghiêm trọng nhất có một sợi dây điện cháy đen.
“Trong không gian khép kín, nếu chất dẫn cháy chưa rõ, chúng tớ thường cho rằng chỗ bị cháy nghiêm trọng nhất là điểm phát cháy.” Tôi chỉ vào kệ đầu giường, nói. “Ở đó có dây điện, xem ổ cắm phía dưới nối với thứ gì?”
Tôi và Lâm Đào hợp sức dịch chuyển kệ đầu giường, lộ ra một ổ cắm bên cạnh. Trên ổ cắm còn cắm một cái sạc điện đã cháy đen, nhìn vào hình dạng, có lẽ là đầu sạc điện thoại iPhone.
Tôi vội vàng gẩy đám tro bụi trên giường.
Không có phát hiện gì cũng là một phát hiện. Tôi nói: “Có thể khẳng định, trong đám tàn tro quanh đây không hề có linh kiện điện thoại. Hoặc là điện thoại không cắm vào sạc, hoặc là đã bị người khác lấy mất rồi.”
“Tôi cảm thấy vụ án đang dần dần sáng tỏ.” Trưởng phòng Hồ nói. “Rất nhiều người có một thói quen xấu, đó là cứ cắm sạc liên tục vào nguồn điện, không nhổ ra. Như vậy rất dễ gây hỏa hoạn. Tôi cho rằng khi bị mất điện, có lẽ nạn nhân đã đi ngủ rồi. Khi điện có lại, nguồn điện bên cạnh cái điện tóe lửa, bén vào những vật dễ cháy ở gần đó như đệm giường, vỏ gối. Đến khi nạn nhân phát giác ra hỏa hoạn, đã không còn khả năng chạy thoát nữa.”
“Cũng có thể là vậy.” Điều tra viên nói. “Vừa nhận được điện thoại, đã điều tra được vào 6 giờ tối hôm đó, nạn nhân một mình đến quán bar uống rượu.”
“Tôi đến rồi đây.” Giọng Đại Bảo ông ổng vang khắp hiện trường. Loáng cái, anh ta đã leo lên đến tầng hai.
“Anh đã xem một lượt dữ liệu camera giám sát trong khu chung cư.” Đại Bảo nói. “Nạn nhân được một chiếc Audi TT đưa đến cổng khu chung cư, sau đó một mình đi vào chung cư, còn chiếc Audi TT lái đi.”
“Mấy giờ thế?” Tôi hỏi.
“9 giờ 51 phút,” Đại Bảo nói. “Sau đó nạn nhân lảo đảo đi về phía cửa đơn nguyên. Cửa ở đây mở khóa bằng vân tay, nhưng đơn nguyên 101 lại là góc chết của camera.”
“Hay nói cách khác, có lẽ nạn nhân đã uống say, sau đó về nhà ngủ.” Tôi nói. “Nếu say rượu thì khó nói lắm.”
“Theo em thì liệu có ai uy hϊếp nạn nhân trước khi cô ấy bước vào nhà không?” Đại Bảo cảm thấy không yên tâm vì xuất hiện góc chết camera.
Tôi lắc đầu, nhặt một đôi đế dép đã cháy nham nhở lên, nói: “Cô ấy đã thay dép lê. Làm gì có kẻ uy hϊếp nào còn để cho nạn nhân thay dép lê nữa?”
“Thôi, cứ đến nhà xác trước đã.” Trưởng phòng Hồ nói. “Để muộn tí nữa thì phải làm việc đến sáng đấy.”
“Tớ ở lại tiếp tục khám nghiệm dấu vết.” Lâm Đào nói. “Phía các cậu có thông tin gì thì gọi điện cho tớ.”
“Vậy anh ở lại xem xét đường điện và hệ thống camera giám sát nhé?” Đại Bảo rất hứng thú đối với mạch điện.
Tôi gật đầu, cùng với trưởng phòng Hồ, bác sĩ Vương bước xuống cầu thang.
*
“Tại sao lại có vết thương trên ngực nhỉ?” Tôi cầm mảnh vải gạc lau đi những mảnh áo đã cháy thành than trên ngực của nạn nhân, hỏi.
“Sau khi thi thể bị lửa đốt, da sẽ co lại, đến khi vượt quá mức độ co giãn của da, bề mặt da sẽ bị kéo rách.” Trưởng phòng Hồ nói.
Thi thể bị thiêu cháy đôi khi sẽ xuất hiện rất nhiều thương tích giống như ngoại thương, thường khiến gia đình nạn nhân hiểu lầm. Ví dụ như tình hình mà trưởng phòng Hồ vừa nói, người nhà nạn nhân thường cho rằng nạn nhân bị tấn công bằng hung khí nhọn. Một ví dụ khác, sau khi nạn nhân tử vong, do bị nhiệt độ cao nung đốt, xương sọ sẽ bị vỡ, ngoài mảng cứng xuất hiện mảng tụ huyết lớn, dễ gây hiểu lầm là nạn nhân bị vật nặng đánh vào đầu khi còn sống. Nhưng sự thực thì đây lại là hiện tượng thường gặp ở thi thể chết cháy.
“Nếu là vết thương do da bị co lại quá độ gây ra thì vết rách phải xuôi theo nếp da chứ. Nhưng em lại thấy vết thương này không phải xuôi theo nếp da.” Tôi nói. “Tiếc là da đã bị cháy quá nghiêm trọng, thứ nhất không thể nào nhìn rõ hướng của nếp da, thứ hai không nhìn rõ bên trong vết thương có phản ứng sống hay không. Nếu là vết thương do da bị co lại sau khi chết, chắc chắn sẽ không có phản ứng sống.”
“Nói nhiều như vậy cũng đâu có tác dụng gì.” Trưởng phòng Hồ nói. “Giải phẫu là biết ngay nạn nhân bị thiêu sau khi chết hay khi còn sống thôi mà.”
*
Tương truyền vào thời Tam Quốc, một viên huyện lệnh của nước Ngô là Trương Cử đã làm thực nghiệm đốt lợn để phân biệt xác chết bị thiêu khi còn sống và sau khi chết. Thực nghiệm hiện trường “Trương Cử đốt lợn” đã được người đời sau truyền tụng rộng rãi. Để phân biệt nạn nhân bị thiêu trước hay sau khi chết, chủ yếu cần quan sát đường hô hấp của nạn nhân có tồn tại phản ứng với khói nóng và có muội than hay không. Khoa học kỹ thuật hiện đại còn có thể căn cứ vào hàm lượng khí CO trong máu tim nạn nhân để phân biệt hai trường hợp này.
Muốn xét nghiệm đường hô hấp của nạn nhân, bác sĩ pháp y thường áp dụng một kỹ thuật được gọi một cách thông tục là “rút lưỡi”. Sau khi rạch mổ phần da ngực bụng của nạn nhân sẽ lấy xương ức ra, rồi rạch đứt phần cơ ở dưới cằm, sau đó rút phần lưỡi của nạn nhân từ trong họng xuống dưới cằm, dùng dao mổ cứa đứt các mảng gân nối liền. Biện pháp này không chỉ có thể lấy ra toàn bộ lưỡi, nắp khí quản, họng, thực quản, khí quản một cách hoàn chỉnh, mà nếu tiếp tục rạch mổ, thậm chí có thể lấy ra toàn bộ nội tạng.
Nếu như cần xét nghiệm bệnh lý thì đây chính là phương pháp lấy nội tạng thuận tiện nhất. Nếu không cần xét nghiệm bệnh lý, bác sĩ pháp y thường sẽ không sử dụng thủ thuật này để tránh gây kí©h thí©ɧ tâm lý quá mạnh đến người nhà nạn nhân hoặc người làm chứng đứng bên cạnh quan sát.
Do bị lửa đốt nên phần da của thi thể chết cháy trở nên cứng rắn, bởi vậy, phân tách da cũng là công việc tiêu hao nhiều sức lực. Sau khi mở được khoang ngực của nạn nhân ra, ba người trong kíp mổ đã mồ hôi như tắm.
Tôi vội vã tách rời xương ức của nạn nhân rồi kéo màng tim ra ngoài.
“Trên màng tim của nạn nhân cũng có một vết nứt nhỏ!” Tôi kêu lên. “Da thì có thể nứt do bị đốt, nhưng màng tim thì không thể.”
Trưởng phòng Hồ và bác sĩ Vương vội vã xúm lại xem. Trưởng phòng Hồ nói: “Đúng vậy, đúng là có một vết nứt nhỏ. Liệu có phải bị dao phẫu thuật cứa vào trong lúc giải không thế?”
Khi giải phẫu pháp y, mũi dao phẫu thuật sắc bén đôi khi có thể gây ra những vết cứa, nếu chẳng may cứa phải những tổ chức không dễ quan sát có tồn tại phản ứng sống hay không, đôi lúc sẽ gây thêm khó khăn trong công tác giám định.
Bản thân tôi cũng không thể khẳng định vết rách trên màng tim có phải là do tôi sơ suất gây ra hay không. Tôi tránh chỗ vết rách, rạch một đường hình chữ V ngược trên màng tim. Bên trong màng tim đọng đầy những máu.
“Chắc không phải tại em cứa vào đâu.” Tôi cầm xi lanh hút lấy một ống máu vẫn chưa đông, nói. “Tim cũng bị rách rồi. Nếu là do dao phẫu thuật cứa phải thì máu bên trong không thể chảy ra đầy màng tim thế này được, vì thế có lẽ là sau khi bị đâm trúng, tim đã ngừng đập theo phản xạ. Phải mau chóng chuyển ống máu này đến phòng hóa nghiệm độc chất của Công an thành phố, xem hàm lượng CO bên trong thế nào.”
“Hiện trường không có hung khí nhọn làm thủng tim,” trưởng phòng Hồ nói, “thế thì đây đúng là án mạng rồi, mất điện chỉ là trùng hợp ngẫu nhiên.”
Thao tác rút lưỡi đã hoàn thành. Đường hô hấp của nạn nhân rất sạch sẽ, không có muội than hay sung huyết.
“Nạn nhân tử vong do rách tim,” trưởng phòng Hồ nói, “bị đốt xác sau khi chết. Cậu Vương, cậu ở lại khâu, tôi và trưởng phòng Tần tới bộ chỉ huy lâm thời của Công an thành phố, yêu cầu họ lập tức thành lập tổ chuyên án.”
“Nhân thân của nạn nhân đã điều tra rõ.” Một điều tra viên tiến lại, giở sổ ghi chép nói.
“Thế à? Tốt quá. Lâm Đào, mau mở đường vào hiện trường đi, tớ đứng đây đợi, tiện thể nghe anh ấy giới thiệu về tình hình của nạn nhân.” Tôi giúp Lâm Đào lấy đệm khám nghiệm từ trên xe xuống, nói.
“Nạn nhân tên là Đổng Kỳ Phong, 32 tuổi, là giám đốc công trình trẻ nhất thành phố Long Phiên, thu nhập rất cao.” Điều tra viên nói.
“Ồ, một người đàn ông thành đạt, thật đáng tiếc.” Tôi nói.
Nói xong, anh ta lấy từ trong sổ ghi chép ra một tấm ảnh thẻ. Người phụ nữ trong ảnh có khuôn mặt thanh tú, toát lên vẻ sắc sảo, kiên nghị.
“Chị ta mới kết hôn được hơn một năm, thông tin của người chồng vẫn đang tiếp tục điều tra.” Điều tra viên nói. “Căn nhà này do Đổng Kỳ Phong mua, gần ba triệu tệ (khoảng 10 tỷ VNĐ hơn). Đúng là một nữ đại gia.”
“Vì nghi ngờ hỏa hoạn là do đường điện chập cháy nên tôi quan tâm hơn cả đến cách lắp đặt trang thiết bị nội thất trong nhà.” Tôi nói.
“Điều này thì tôi đã hỏi rồi. Nội thất do nhà thầu thống nhất thi công, nhà có kết cấu tầng kép, nội thất sang trọng, điện nước đều do nhà thầu lắp đặt. Nếu đúng là đường điện chập cháy, kiểu gì nhà thầu cũng phải đền ốm. Một nhân tài như vậy có giá hơn đám cảnh sát quèn chúng ta nhiều.”
Sau khi hút xong hai điếu thuốc lá, Lâm Đào mới mồ hôi mồ kê như tắm chạy ra: “Được rồi, đường đến chỗ nạn nhân đã được mở thông.”
“Nhanh thế cơ à?” Tôi thoáng ngạc nhiên. Khi bộ phận pháp chứng mở đường vào hiện trường, cũng phải đồng thời tiến hành khám nghiệm trên mặt sàn để tìm kiếm các dấu vết và vật chứng thuộc về hung thủ. Nếu là hiện trường án mạng, hoàn thành công việc nhanh chóng như vậy không phải là một việc tốt. Nhưng nếu chưa xác định được có phải là án mạng hay không mà lại không phát hiện ra dấu vết gì ở hiện trường lại là một dấu hiệu tốt. Tai nạn luôn khiến người nhà nạn nhân dễ chấp nhận hơn là án mạng.
Hiện trường được bài trí cầu kỳ sang trọng, nếu là người trong nhà, bước vào hiện trường chắc chắn sẽ phải thay giày. Chỉ khi đi giày bẩn vào thẳng trong nhà mới có thể lưu lại dấu giày, nếu như xuất hiện một dấu giày như thế tại hiện trường, e rằng vấn đề sẽ không còn đơn giản.
Tôi không hỏi thêm gì nữa, lẳng lặng mặc trang phục khám nghiệm rồi men theo lối đi đã mở tiến vào hiện trường. Ở tầng một, mọi thứ bình thường, rất yên tĩnh, bên cửa có một đôi giày cao gót phụ nữ. Tôi không dừng lại, đi thẳng đến cầu thang dẫn lên tầng hai.
Đầu cầu thang tầng hai là một phòng khách nhỏ, bày bàn trà và ghế nhỏ thiết kế sang trọng, trên bàn có một bộ đồ trà, trên mặt tường bên bàn treo bức ảnh cưới, chú rể điển trai, cô dâu xinh đẹp. Tôi cầm ấm pha trà lên xem, khô cong nhưng không một mảy bụi, chứng tỏ gia chủ thường xuyên dùng đến nhưng trước khi án mạng xảy ra lại không dùng, Phòng khách nhỏ bài trí đơn giản nhưng trang nhã lịch sự, phong cách sống tinh tế này có vẻ như rất phù hợp với một thiếu phụ xinh đẹp giàu có.
Quanh phòng khách nhỏ có ba cánh cửa dẫn đến ba gian phòng khác. Hai gian phòng sàn nhà đầy bụi, cho thấy đã lâu lắm không có ai bước vào, cũng chứng tỏ giám đốc Đổng không thuê người giúp việc theo giờ.
Hiện trường trung tâm là phòng ngủ chính trên tầng hai, bên cửa phòng ngủ là nhà vệ sinh, cửa đóng, đèn tắt, trông rất bình yên. Nhưng vừa bước chân vào trong phòng ngủ, cảnh tượng thảm khốc đã đập vào trước mắt.
Căn phòng không nhỏ, có lẽ trước đây có giường, kệ đầu giường, bàn trang điểm và kệ ti vi, nhưng bây giờ đã nham nhở tan hoang, ám khói đen kịt. Hầu hết đồ gia dụng đều có dấu vết cháy hỏng, lớp sơn bên ngoài rạn nứt bong tróc, kệ đầu giường cháy nghiêm trọng nhất, toàn bộ bề mặt gần như đã cháy thành than.
Đệm giường bị cháy chỉ còn lò xo. Nằm trên mặt đệm là một thi thể, phần lớn bề mặt da đã cháy thành than, tóc cháy trụi hoàn toàn, không còn nhìn rõ mặt mũi.
“Thảm khốc quá!” Tôi nhớ lại tấm ảnh đẹp đẽ vừa nãy, thở dài sườn sượt.
“Nạn nhân bị thiêu cháy khi còn sống phải không?” Lâm Đào hỏi. “Tớ nghe nói tư thế đấm bốc là dấu hiệu cho thấy nạn nhân bị chết cháy.”
Tư thế đấm bốc là tư thế thường gặp ở thi thể nạn nhân bị chết cháy, do tứ chi của thi thể co lại tại các khớp, trông giống như đang đấu quyền Anh nên có tên gọi này. Trong giáo trình còn có ảnh chụp tư thế đấm bốc của nạn nhân, giống hệt như võ sĩ quyền Anh. Vì thế mỗi lần xem đấm bốc, tôi lại có cảm giác hai võ sĩ giao đấu trông cứ như hai cái xác chết cháy.
“Không phải!” Tôi lắc đầu, nói. “Có tư thế đấm bốc là do phần cơ bị lửa đốt co rút lại nhưng xương vẫn giữ nguyên không co, bởi vậy các chi sẽ bị kéo gập theo các khớp. Nên dù nạn nhân còn sống hay đã chết, phần cơ bị lửa đốt cũng đều co lại. Vì thế, chỉ riêng một tư thế đấm bốc không chứng tỏ được nạn nhân bị thiêu khi còn sống hay sau khi chết mới bị đốt xác.”
“Vậy tại sao nạn nhân bị thiêu đốt đến thế này mà lại không hề có dấu hiệu giãy giụa hay tháo chạy?” Lâm Đào ngày càng có cảm hứng với kiến thức pháp y học, có vẻ như cu cậu muốn phát triển theo hướng đa nguyên hóa.
“Có rất nhiều nguyên nhân.” Tôi nói. “Ví dụ như nạn nhân uống say, hoặc nạn nhân đang ngủ say thì lửa bén từ từ. Nạn nhân còn chưa phát hiện ra, trong phòng ngủ đóng kín đã sinh ra rất nhiều khói và khí CO khiến nạn nhân hôn mê.”
“Ồ!” Lâm Đào nói. “Có lý, hình như tớ có nghe thấy, nạn nhân tử vong trong các vụ hỏa hoạn rất ít khi chết vì bỏng nặng mà phần nhiều là do bị sặc khói hoặc ngộ độc khí CO.”
“Nguyên nhân tử vong kiểu này không gọi là chết do sặc khói.” Tôi đính chính. “Khói có nhiệt độ cao và bụi than lọt vào trong đường hô hấp sẽ dẫn đến một loạt phản ứng của đường hô hấp, ví dụ như họng bị phù thũng gây ngạt thở dẫn đến tử vong.”
“Phải, phải. Mớ thuật ngữ pháp y của cậu, tớ nhớ thế quái nào được?” Lâm Đào nhướng mày.
“Đúng rồi, câu hỏi của cậu vừa nãy, tớ vẫn chưa trả lời xong.” Tôi nói. “Bị đốt thế này mà không giãy giụa, còn có một khả năng nữa, đó là bị đốt xác sau khi chết.”
“Cậu nghi ngờ là đốt xác sau khi chết à?” Lâm Đào hỏi. “Nhưng sao có thể trùng hợp như thế được, đúng lúc bị ngắt điện?”
Tôi đi quanh phòng ngủ một vòng, trên sàn phủ một lớp bụi than đen kịt, còn vài vũng nước do vòi rồng chữa cháy phun vào. Phần lớn mặt tường đã ám khói đen thui. Hiện trường thế này, muốn tìm dấu vết vật chứng là rất khó khăn. Tôi nhìn thấy bên cạnh chiếc kệ đầu giường bị cháy nghiêm trọng nhất có một sợi dây điện cháy đen.
“Trong không gian khép kín, nếu chất dẫn cháy chưa rõ, chúng tớ thường cho rằng chỗ bị cháy nghiêm trọng nhất là điểm phát cháy.” Tôi chỉ vào kệ đầu giường, nói. “Ở đó có dây điện, xem ổ cắm phía dưới nối với thứ gì?”
Tôi và Lâm Đào hợp sức dịch chuyển kệ đầu giường, lộ ra một ổ cắm bên cạnh. Trên ổ cắm còn cắm một cái sạc điện đã cháy đen, nhìn vào hình dạng, có lẽ là đầu sạc điện thoại iPhone.
Tôi vội vàng gẩy đám tro bụi trên giường.
Không có phát hiện gì cũng là một phát hiện. Tôi nói: “Có thể khẳng định, trong đám tàn tro quanh đây không hề có linh kiện điện thoại. Hoặc là điện thoại không cắm vào sạc, hoặc là đã bị người khác lấy mất rồi.”
“Tôi cảm thấy vụ án đang dần dần sáng tỏ.” Trưởng phòng Hồ nói. “Rất nhiều người có một thói quen xấu, đó là cứ cắm sạc liên tục vào nguồn điện, không nhổ ra. Như vậy rất dễ gây hỏa hoạn. Tôi cho rằng khi bị mất điện, có lẽ nạn nhân đã đi ngủ rồi. Khi điện có lại, nguồn điện bên cạnh cái điện tóe lửa, bén vào những vật dễ cháy ở gần đó như đệm giường, vỏ gối. Đến khi nạn nhân phát giác ra hỏa hoạn, đã không còn khả năng chạy thoát nữa.”
“Cũng có thể là vậy.” Điều tra viên nói. “Vừa nhận được điện thoại, đã điều tra được vào 6 giờ tối hôm đó, nạn nhân một mình đến quán bar uống rượu.”
“Tôi đến rồi đây.” Giọng Đại Bảo ông ổng vang khắp hiện trường. Loáng cái, anh ta đã leo lên đến tầng hai.
“Anh đã xem một lượt dữ liệu camera giám sát trong khu chung cư.” Đại Bảo nói. “Nạn nhân được một chiếc Audi TT đưa đến cổng khu chung cư, sau đó một mình đi vào chung cư, còn chiếc Audi TT lái đi.”
“Mấy giờ thế?” Tôi hỏi.
“9 giờ 51 phút,” Đại Bảo nói. “Sau đó nạn nhân lảo đảo đi về phía cửa đơn nguyên. Cửa ở đây mở khóa bằng vân tay, nhưng đơn nguyên 101 lại là góc chết của camera.”
“Hay nói cách khác, có lẽ nạn nhân đã uống say, sau đó về nhà ngủ.” Tôi nói. “Nếu say rượu thì khó nói lắm.”
“Theo em thì liệu có ai uy hϊếp nạn nhân trước khi cô ấy bước vào nhà không?” Đại Bảo cảm thấy không yên tâm vì xuất hiện góc chết camera.
Tôi lắc đầu, nhặt một đôi đế dép đã cháy nham nhở lên, nói: “Cô ấy đã thay dép lê. Làm gì có kẻ uy hϊếp nào còn để cho nạn nhân thay dép lê nữa?”
“Thôi, cứ đến nhà xác trước đã.” Trưởng phòng Hồ nói. “Để muộn tí nữa thì phải làm việc đến sáng đấy.”
“Tớ ở lại tiếp tục khám nghiệm dấu vết.” Lâm Đào nói. “Phía các cậu có thông tin gì thì gọi điện cho tớ.”
“Vậy anh ở lại xem xét đường điện và hệ thống camera giám sát nhé?” Đại Bảo rất hứng thú đối với mạch điện.
Tôi gật đầu, cùng với trưởng phòng Hồ, bác sĩ Vương bước xuống cầu thang.
*
“Tại sao lại có vết thương trên ngực nhỉ?” Tôi cầm mảnh vải gạc lau đi những mảnh áo đã cháy thành than trên ngực của nạn nhân, hỏi.
“Sau khi thi thể bị lửa đốt, da sẽ co lại, đến khi vượt quá mức độ co giãn của da, bề mặt da sẽ bị kéo rách.” Trưởng phòng Hồ nói.
Thi thể bị thiêu cháy đôi khi sẽ xuất hiện rất nhiều thương tích giống như ngoại thương, thường khiến gia đình nạn nhân hiểu lầm. Ví dụ như tình hình mà trưởng phòng Hồ vừa nói, người nhà nạn nhân thường cho rằng nạn nhân bị tấn công bằng hung khí nhọn. Một ví dụ khác, sau khi nạn nhân tử vong, do bị nhiệt độ cao nung đốt, xương sọ sẽ bị vỡ, ngoài mảng cứng xuất hiện mảng tụ huyết lớn, dễ gây hiểu lầm là nạn nhân bị vật nặng đánh vào đầu khi còn sống. Nhưng sự thực thì đây lại là hiện tượng thường gặp ở thi thể chết cháy.
“Nếu là vết thương do da bị co lại quá độ gây ra thì vết rách phải xuôi theo nếp da chứ. Nhưng em lại thấy vết thương này không phải xuôi theo nếp da.” Tôi nói. “Tiếc là da đã bị cháy quá nghiêm trọng, thứ nhất không thể nào nhìn rõ hướng của nếp da, thứ hai không nhìn rõ bên trong vết thương có phản ứng sống hay không. Nếu là vết thương do da bị co lại sau khi chết, chắc chắn sẽ không có phản ứng sống.”
“Nói nhiều như vậy cũng đâu có tác dụng gì.” Trưởng phòng Hồ nói. “Giải phẫu là biết ngay nạn nhân bị thiêu sau khi chết hay khi còn sống thôi mà.”
*
Tương truyền vào thời Tam Quốc, một viên huyện lệnh của nước Ngô là Trương Cử đã làm thực nghiệm đốt lợn để phân biệt xác chết bị thiêu khi còn sống và sau khi chết. Thực nghiệm hiện trường “Trương Cử đốt lợn” đã được người đời sau truyền tụng rộng rãi. Để phân biệt nạn nhân bị thiêu trước hay sau khi chết, chủ yếu cần quan sát đường hô hấp của nạn nhân có tồn tại phản ứng với khói nóng và có muội than hay không. Khoa học kỹ thuật hiện đại còn có thể căn cứ vào hàm lượng khí CO trong máu tim nạn nhân để phân biệt hai trường hợp này.
Muốn xét nghiệm đường hô hấp của nạn nhân, bác sĩ pháp y thường áp dụng một kỹ thuật được gọi một cách thông tục là “rút lưỡi”. Sau khi rạch mổ phần da ngực bụng của nạn nhân sẽ lấy xương ức ra, rồi rạch đứt phần cơ ở dưới cằm, sau đó rút phần lưỡi của nạn nhân từ trong họng xuống dưới cằm, dùng dao mổ cứa đứt các mảng gân nối liền. Biện pháp này không chỉ có thể lấy ra toàn bộ lưỡi, nắp khí quản, họng, thực quản, khí quản một cách hoàn chỉnh, mà nếu tiếp tục rạch mổ, thậm chí có thể lấy ra toàn bộ nội tạng.
Nếu như cần xét nghiệm bệnh lý thì đây chính là phương pháp lấy nội tạng thuận tiện nhất. Nếu không cần xét nghiệm bệnh lý, bác sĩ pháp y thường sẽ không sử dụng thủ thuật này để tránh gây kí©h thí©ɧ tâm lý quá mạnh đến người nhà nạn nhân hoặc người làm chứng đứng bên cạnh quan sát.
Do bị lửa đốt nên phần da của thi thể chết cháy trở nên cứng rắn, bởi vậy, phân tách da cũng là công việc tiêu hao nhiều sức lực. Sau khi mở được khoang ngực của nạn nhân ra, ba người trong kíp mổ đã mồ hôi như tắm.
Tôi vội vã tách rời xương ức của nạn nhân rồi kéo màng tim ra ngoài.
“Trên màng tim của nạn nhân cũng có một vết nứt nhỏ!” Tôi kêu lên. “Da thì có thể nứt do bị đốt, nhưng màng tim thì không thể.”
Trưởng phòng Hồ và bác sĩ Vương vội vã xúm lại xem. Trưởng phòng Hồ nói: “Đúng vậy, đúng là có một vết nứt nhỏ. Liệu có phải bị dao phẫu thuật cứa vào trong lúc giải không thế?”
Khi giải phẫu pháp y, mũi dao phẫu thuật sắc bén đôi khi có thể gây ra những vết cứa, nếu chẳng may cứa phải những tổ chức không dễ quan sát có tồn tại phản ứng sống hay không, đôi lúc sẽ gây thêm khó khăn trong công tác giám định.
Bản thân tôi cũng không thể khẳng định vết rách trên màng tim có phải là do tôi sơ suất gây ra hay không. Tôi tránh chỗ vết rách, rạch một đường hình chữ V ngược trên màng tim. Bên trong màng tim đọng đầy những máu.
“Chắc không phải tại em cứa vào đâu.” Tôi cầm xi lanh hút lấy một ống máu vẫn chưa đông, nói. “Tim cũng bị rách rồi. Nếu là do dao phẫu thuật cứa phải thì máu bên trong không thể chảy ra đầy màng tim thế này được, vì thế có lẽ là sau khi bị đâm trúng, tim đã ngừng đập theo phản xạ. Phải mau chóng chuyển ống máu này đến phòng hóa nghiệm độc chất của Công an thành phố, xem hàm lượng CO bên trong thế nào.”
“Hiện trường không có hung khí nhọn làm thủng tim,” trưởng phòng Hồ nói, “thế thì đây đúng là án mạng rồi, mất điện chỉ là trùng hợp ngẫu nhiên.”
Thao tác rút lưỡi đã hoàn thành. Đường hô hấp của nạn nhân rất sạch sẽ, không có muội than hay sung huyết.
“Nạn nhân tử vong do rách tim,” trưởng phòng Hồ nói, “bị đốt xác sau khi chết. Cậu Vương, cậu ở lại khâu, tôi và trưởng phòng Tần tới bộ chỉ huy lâm thời của Công an thành phố, yêu cầu họ lập tức thành lập tổ chuyên án.”
