Ở làng Vạn có dòng họ Lã mấy trăm năm buôn tơ lụa có tiếng, còn được đích thân vua Nguyễn chọn là người tiến cống tơ lụa để may quốc phục. Nhưng ít ai biết được, để có được những tấm lụa đẹp như thế thì ẩn giấu trong nó là một bí mật đáng sợ đến mức kinh người.
Trăm năm trước vì trong dòng họ có nội loạn, con cháu tranh nhau cướp lấy công thức bí truyền để tạo nên những tấm lụa quý, mà sau này người ta thường gọi nó là lụa Hà Thành. Cuộc tranh cướp đẫm máu của con cháu trong họ, thanh trừng gần hết những người thuộc phả hệ dòng họ này. Sau cùng chỉ còn vài chi thứ là còn sống sót, và cái công thức bí truyền để tạo nên thứ lụa quý cũng đã bị thất lạc.
Mãi đến tận ba năm về trước, ông Hùng là con cháu đời thứ mười mấy của dòng họ này, cải táng mộ tổ mới phát hiện ra được công thức làm thứ lụa quý giấu dưới lớp quan tài ở bia mộ. Và kể từ đây những chuyện đáng sợ đã bắt đầu ập đến với gia đình ông.
…
Ông Hùng thắp nén hương bay nghi ngút, cắm lên cái bát nhang ở trên bàn thờ, nhìn thấy thằng con trai cả đang quỳ lạy ở trước bậc thềm mà thở dài bực dọc, ông nói:
– Mày đứng lên đi, cho dù mày có cầu xin tao như thế nào đi chăng nữa thì cũng không được. Mà từ nay tao cấm tiệt đứa nào được động vào cái quyển công thức ấy, cho dù sau này tao chết đi rồi thì mày cũng phải chôn nó xuống mồ sâu cùng với tao…
Ông Hùng nói xong quay đầu vào buồng trong, không thèm nhìn thằng con cả tên là Hưng đang quỳ trước nhà.
Hưng buồn rầu, biết là thuyết phục bố thì cũng không được. Nhưng ngoài cách ấy ra thì gã chẳng còn cách nào khác. Gia cảnh họ Lã mấy năm nay đã quá sa sút, người trong dòng họ này vì ở quê quá nghèo nên đều đã bỏ làng đi tha hương biệt xứ. Duy chỉ còn ông Hùng là bám trụ lại cái đất này, vì mang tiếng là trưởng họ phải hương hỏa các cụ.
Hưng năm nay đã ngoài ba mươi tuổi, tính ra trong làng thì cũng đã là người lớn tuổi rồi. Đáng lý ra với tầm tuổi này thì Hưng phải con đàn cháu đống, vợ con xum họp. Ấy vậy mà chỉ vì gia cảnh của họ Lã quá sa sút khiến gã chẳng thể lấy được vợ.
Hưng yêu Thúy, là người làng Phục kế bên làng Vạn. Gia cảnh nhà dòng họ Phùng của nhà Thúy mấy đời nay rất phất vì buôn bán có lời. Bố Thúy là lão Quyền thì đã đánh tiếng, nếu ai mà muốn lấy con gái lão thì ít nhất đất đai cũng phải xứng vào hàng phú hộ thì mới được. Lão nói phong phanh cho cả làng cả tổng biết như thế, ấy cũng chỉ là vì muốn nói cho Hưng biết là gã không xứng mà thôi.
Nhưng Hưng nào có chịu nghe, nếu tính ra thì cụ tổ cái dòng họ Phùng của lão Quyền, ngày xưa chỉ là đứa hầu trong nhà cụ tổ nhà họ Lã mà thôi. Thế mà nhà họ Phùng của lão quên gốc, bây giờ mới làm ăn được có tí tiền mà đã muốn ngồi chiếu trên. Trong lòng Hưng không phục, nhưng không còn cách nào khác, gã đành phải ngậm đắng nuốt cay quên đi mối tình của gã với Thúy mấy năm trời.
Chẳng ngờ rằng, ông Hùng sau đó lại đào được cái công thức bí truyền đã thất lạc hằng trăm năm của dòng họ Lã dưới bia mộ tổ kia. Kể từ đây Hưng bắt đầu nảy ra cái ý định phục hưng dòng họ Lã giàu có như xưa chỉ với thứ lụa quý. Gã bàn với ông Hùng là mở lại xưởng lụa và dùng lại công thức bí truyền đã thất lạc để trấn hưng dòng họ. Nhưng chẳng hiểu sao ông Hùng lại gạt phăng cái ý định ấy đi, và còn đe gã rằng không bao giờ được phép tơ tưởng đến quyển công thức ấy, nếu không muốn bị ông đánh cho gãy chân.
Hưng không nghe, và trách ông Hùng lắm. Mấy lần dò hỏi không được, nên hôm nay Hưng mạnh bạo dùng hết mặt mũi muốn quỳ trước từ đường, ép ông Hùng phải giao ra quyển công thức để trấn hưng lại dòng họ. Nhưng ông Hùng lại vẫn giống như mọi lần, đuổi gã đi và không đồng ý việc ấy.
Hưng chán nản đứng dậy. Gã định quay đầu vào buồng đi ngủ thì chợt có tiếng gọi vọng đến từ cánh cổng ngoài sân:
– Cậu Hưng, cậu Hưng!
Hưng quay đầu lại nhìn, thì thấy là thằng Toại, cháu trong họ của mình. Toại năm nay hơn Hưng đến ba tuổi, nhưng tính về cái vai vế trong họ, thì Toại vẫn phải gọi Hưng bằng cậu xưng con.
Giọng Toại hớt hải như gấp lắm, Hưng đang bực mình trong lòng vì chuyện ông Hùng không đồng ý khi nãy, nên đâm ra cũng giận cá chém thớt quát lên:
– Có việc gì, giời nắng giời nôi buổi trưa nhà người ta mày cứ hét toáng cả lên thể hả, định không cho ai ngủ phỏng?
Toại cười toe toét, tự tiện mở cổng đi vào sân. Toại chạy đến gần chỗ của Hưng, ghé miệng sát tai gã thì thầm nói nhỏ:
– Cậu ơi, con nghe nói thằng Việt, con chú Bằng nó về làng rồi đấy!
Thằng Việt con ông Bằng, năm nay ngoài hai mươi lăm tuổi, cũng là một chi thứ trong họ Lã. Tính về vai vế thì Việt cũng phải gọi Hưng bằng cậu. Năm thằng Việt lên ba, thì ông Bằng chết, bà Hòa là vợ ông Bằng vì không còn cách kiếm sống ở làng, nên đã đem thằng Việt bỏ đi biệt xứ, mấy chục năm tung tích không rõ. Hưng cứ ngỡ là hai mẹ con nhà ấy đã chết rồi, thế mà hôm nay Toại lại nói rằng Việt đã trở về. Ban đầu thì Hưng cũng phải cố lục lọi trong ký ức của mình xem thằng Việt mà Toại nhắc đến là ai. Nhưng sau đó khi được Toại kể đến ông Bằng thì Hưng lập tức nhớ ra là mình có đứa cháu họ này.
Có điều, Hưng không hiểu Toại nhắc đến thằng Việt là có ý gì? Trán gã hơi nhăn lại hỏi:
– Thằng Việt nó về làng thì làm sao, có liên quan gì tới tao đâu?
Toại đắc ý lắm, hắn cười nói:
– Thế thì cậu không biết rồi, bà Hòa từ lúc đi biệt xứ, hóa ra là lên thành phố làm ăn, giờ giàu có lắm. Thằng Việt về thăm quê theo lời mẹ nó, mang theo bao nhiêu là tiền, chỉ cần kỳ này cậu cháu mình quan hệ tốt với nó, là không khéo cũng được sang lây đấy cậu ạ.
Hưng mở to mắt kinh ngạc, trong lòng gã thoáng tính toán.
Một lúc sau, Hưng gật đầu nói:
– Được rồi, mày về qua nhà chuẩn bị đi, tối qua gọi thằng Việt mời qua nhà cậu, bảo là cậu nghe tin nó về nên gọi qua ăn cơm. Phải bắt nó sang đây bằng được đấy nghe chưa?
Toại gật đầu xoa tay nói:
– Vâng, lời cậu bảo cháu cũng xin nghe. Nhưng hôm qua cháu nghe nó phong phanh nói chuyện, hình như là nó đã biết được cái chuyện ông đào được cuốn bí kíp ở trong mộ tổ nhà mình rồi đấy!
Hưng toan quay đầu chuẩn bị bước vào nhà, lại nghe đến đấy liền có cảm giác không ổn. Gã cảm thấy rằng lần này Việt về là có toan tính chứ không phải là chuyện đơn giản. Hưng quay ra nhìn Toại hỏi:
– Làm sao mà nó biết được, việc ấy chỉ người trong họ nhà mình mới biết được thôi cơ mà. Cái đứa đi biệt xứ như nó bao nhiêu năm nay thì tại sao lại biết được việc làng như thế? Là ai lộ cho nó?
Toại bối rối lắc đầu nói:
– Dạ cháu không biết!
Hưng thoáng tính toán trong đầu, mắt gã đảo láo liên một hồi rồi nói:
– Được rồi, mày cứ gọi nó tối nay qua đây, tao sẽ dùng lời bóc mẽ mà dò xét nó thử xem thế nào…
Hưng nói xong thì đuổi Toại về, còn gã chui vào nhà. Trước khi vào buồng trong ngủ trưa, gã còn thoáng liếc qua cái khay gỗ đặt trên cái ban thờ ở trước từ đường, rồi mới nhịn nuốt nước bọt bước đi vào buồng trong.
Tối đến.
Hưng đã làm sẵn bữa cơm rượu sang trọng. Gã còn phải bấm bụng gạ xin mãi thì bà Hường mới chịu cho gã thịt con gà trống cuối cùng trong đàn gà để đãi Việt.
Sáu giờ tối, đã thấy Toại lấp ló ngoài sân và đi theo sau gã là một người đàn ông cao chừng mét bảy, rất to béo và bụng hơi phệ, với cặp mắt đầy tính toán và gian xảo. Người đàn ông này chính là Việt, tính về vai vế trong gia phả họ Lã, thì Việt là cháu của Hưng.
Hưng ngồi trước hiên nhà, đưa điếu thuốc lào lên rít sòng sọc nhìn xuống dưới sân, nơi Việt với Toại đang bước vào. Toại vừa nhìn thấy Hưng thì đã chào từ xa:
– Cháu chào cậu ạ!