Bởi Vì Thấu Hiểu Cho Nên Từ Bi

Nếu như tình cảm và năm tháng có thể cắt vụn một cách nhẹ nhàng, vứt xuống biển, vậy thì, tôi nguyện từ đây chìm sâu trong đó. Những lời của anh, tôi thích nghe, nhưng không hiểu; sự chìm đắm của tôi, anh bằng lòng nhìn nó, nhưng lại không cảm thông.

(Trương Ái Linh ngữ lục)

Rốt cuộc là gió xuân không hiểu tâm sự, năm tháng đi qua giữa những biến đổi của thời tiết và những cảnh sắc tuyệt mỹ, mà không để lại thứ gì cho bất cứ ai. Cô rất yên tĩnh, không muốn mở miệng hỏi han tại sao. Những lời thề thốt thành khẩn của anh, đã hóa thành bèo bọt trong chớp mắt. Chỉ vì một giấc mộng công danh xa vời không thể chạm tới mà anh cúi đầu nhận làm bề tôi, dứt khoát quên đi vạn loại nhu tình khi thề hẹn bên nhau của ngày hôm qua.
Hồ Lan Thành đi tàu đến Vũ Hán, trụ sở tòa soạn của Đại Sở báo nằm ở Hán Khẩu, chuyến này đi Hồ Lan Thành được sắp xếp đến ở tạm thời ở bệnh viện huyện Hán Dương. Bệnh viện Hán Dương và tòa soạn Đại Sở báo cách nhau một dòng Hán Thủy, hàng ngày Hồ Lan Thành đều phải vượt sông để đi làm. Nghe thì khiến người ta thật ngưỡng mộ biết bao, vượt sông qua lại, mây ráng làm áo, cát chim bầu bạn. Tuy thân sống trong thời loạn biến động, nhưng sông nước vẫn là sông nước đó.

Lần này Hồ Lan Thành ra đi, trong lòng Trương Ái Linh khó tránh khỏi nảy sinh cảm giác lẻ loi lạnh lẽo. Trước kia, trong những lần tạm biệt ngắn ngủi anh đi Nam Kinh, cô lại cảm thấy thanh tịnh, có thể dùng thời gian ở một mình để miệt mài viết lách bên bàn làm việc. Nhưng còn ly biệt lần này, sông núi xa xôi, cỏ cây tiêu điều, gặp gỡ tuy có hẹn ước, nhưng chỉ sợ người đã âm thầm đổi thay. Cô vốn không sợ thế gian lạnh lẽo, mà chỉ sợ ân tình bội bạc. Cớ sao cô lại chỉ sợ một mình Hồ Lan Thành, vì anh mà hồn phách đảo điên như thế, lại còn tàn lụi trong câm lặng?
May mà thời gian này Trương Ái Linh cũng không được nhàn rỗi, cô bận rộn cải biên, công diễn Mối tình khuynh thành. Mối tình khuynh thành được tập luyện ở Đại kịch viện Lan Tâm của Thượng Hải, Trương Ái Linh rất quan tâm đến sự kiện này. Cô đích thân chọn lựa diễn viên, cuối cùng vai Bạch Lưu Tô do diễn viên nổi tiếng La Lan thủ vai. Ngắm nữ chính dưới ngòi bút của mình đổi sang trang phục hoa lệ, thổi thêm linh hồn, có thêm máu thịt, giống như đã biến kịch thành thật vậy.

Đoạn đầu tiên trong Cảm tưởng về La Lan, Trương Ái Linh đã viết như thế này: “La Lan đóng kịch, tôi chỉ xem có một lần, nhưng ấn tượng cực kỳ sâu đậm. Màn thứ nhất Bạch Lưu Tô phải mặc một chiếc áo khoác vải thô màu xanh giản dị, ngày hôm đó, La Lan vừa hay mặc một chiếc như thế, thân hình yếu ớt, gò má ửng hồng, lông mày vυ"t cao, ánh mắt sâu thẳm, giọng nói như gió nhẹ làm sáo trúc ngân vang, đích thị là Lưu Tô. Điều ấy khiến tôi vô cùng ngạc nhiên, hơn nữa còn nghĩ: Viết Mối tình khuynh thành, kỳ thực mình còn có thể viết rõ từng chi tiết nhỏ đến như thế…”.
“Tôi hy vọng người xem Mối tình khuynh thành không coi nó là một truyền kỳ xa vời, mà hãy coi nó là những người và việc ngay bên cạnh bạn”. Câu nói này cũng chứng thực cho sự thành công của vở diễn này. Mối tình khuynh thành được công diễn đầu tiên tại Đại kịch viện Tân Quang Thượng Hải, vào một đêm đông lạnh giá, nhưng không hề ảnh hưởng đến nhiệt tình của khán giả đến xem, vé vào cửa bán hết sạch. Đạo diễn điện ảnh Tang Hồ xem xong buổi diễn đầu tiên, đã quyết định hợp tác với Trương Ái Linh.

Vở kịch Mối tình khuynh thành đã làm chấn động toàn bộ Thượng Hải. Rất nhiều danh nhân đương thời, đều lũ lượt đưa ra những lời bình khen ngợi đối với vở kịch này. Còn cái tên Trương Ái Linh, một lần nữa trở thành truyền kỳ của Thượng Hải. Khói lửa bùng cháy, hoa lệ vô song, phong cảnh có rực rỡ hơn nữa cũng chỉ lóe lên trong phút chốc. Thế gian này không có loài hoa nào không tàn úa, không có loài cây nào không già nua, sáng tác của Trương Ái Linh cũng sẽ đạt đến một đỉnh cao tuyệt vời, sau đó, những cánh hoa rơi rụng, những vụn tuyết tả tơi, đủ để chúng ta dùng cả đời để thưởng thức. Những vẻ đẹp đã từng tồn tại đó, bị đóng khung trong cuốn sổ của năm tháng, một hạt bụi trần rớt xuống, cũng chẳng hề ảnh hưởng đến lòng hoài niệm của chúng ta.

Kết thúc của Mối tình khuynh thành có một câu: “Ai biết được, có lẽ để tác thành cho cô, cả đô thị lớn đã sụp đổ. Hàng ngàn hàng vạn con người chết đi, hàng ngàn hàng vạn con người đau khổ, cùng với cuộc đại cách mạng long trời lở đất…”. Trên thực tế, Trương Ái Linh tỉnh táo hơn ai hết, cô hiểu rằng tươi héo có số, thịnh suy có thời. Sau này cô sẽ không thể huy hoàng hơn thời điểm này, hoặc là, cô kiêu ngạo mà hiểu rằng, đời người cần dừng lại đúng lúc, cả sự nghiệp, cuộc sống và cả tình cảm.

Văn chương dĩ nhiên là một vẻ đẹp không thể thiếu trong cuộc đời của Trương Ái Linh, nhưng thứ cô nhớ nhung đến vẫn là những tháng ngày đọc sách uống trà, bỏ cày quên cửi. Cho dù, cô không phải là một cô gái chỉ sống bằng tình yêu, thế nhưng, người mà cô đợi chờ được khi đã đi cùng tận biển người đó, cuối cùng, cô vẫn phải thật lòng trân trọng. Nhưng Hồ Lan Thành hàng ngày đi đi về về qua sông Hán Thủy, đắm mình trong khói súng, lại an bài cuộc đời của bản thân mình như thế nào?

Khi mới đến Vũ Hán, Hồ Lan Thành đương nhiên vẫn toàn tâm toàn ý yêu Trương Ái Linh. Một lãng khách đường xa, chèo thuyền ngâm vịnh, tiền đồ chưa rõ, khi đó, trái tim của anh có lẽ cực kỳ yếu mềm. Huống hồ, khi đó anh chỉ ở có một mình trong thời kỳ thường xuyên có cảnh báo và tập kích trên không. Nghe nói có một ngày, trên đường đi, Hồ Lan Thành gặp phải đánh bom, cả người hoảng loạn, anh quỳ mọp trên đường ray, tưởng rằng mình sắp bị bom đánh chết đến nơi. Trong lúc tuyệt vọng, anh hét lên hai tiếng: “Ái Linh!”. Có lẽ, Trương Ái Linh của lúc đó, là tất cả những gì Hồ Lan Thành gửi gắm trong cuộc đời.

Thế nhưng, thế giới tình cảm của Hồ Lan Thành, đã từng mỏi mệt, đã từng yên tĩnh hay chưa? Anh không phải là loại đàn ông chỉ giữ một mối tình duyên, một khoảng phong cảnh, cam tâm tình nguyện ở yên một góc đó. Anh vui vẻ cùng kỹ nữ giao du, không sợ gian khó, tùy hứng giang sơn. Đặc biệt là lúc này, anh đang ở một thành phố xa lạ, dẫu cho Trương Ái Linh ở xa xôi nghìn dặm chưa bao giờ ngừng thư từ qua lại với anh. Nhưng mấy trang thư mỏng manh, không có hơi ấm, sao có thể xoa dịu nỗi tương tư trong anh? Sao có thể đánh đuổi nỗi cô đơn vô bờ bến của anh?

Hồ Lan Thành ở trong bệnh viện Hán Dương, hàng xóm là mấy cô y tá, mà những cô y tá này có mấy cô nàng đang độ tuổi thanh xuân, ngây thơ thuần khiết. Hồ Lan Thành bản tính đa tình, nhìn thấy những nụ hoa chúm chím đó mỗi ngày, sao có thể kìm lòng được. Cho nên, hễ tan ca, là anh đi tìm mấy cô y tá đó, nói chuyện trên trời dưới bể với họ. Sức hút của Hồ Lan Thành đương nhiên không cần phải nói. Đến Trương Ái Linh tài hoa tuyệt đỉnh, còn phải phủ phục xuống thành bụi trần, say dài không tỉnh trước anh, huống hồ những cành đào bờ liễu này, chỉ e không cần mua chuộc bao nhiêu, là đã có được dễ như trở bàn tay rồi.

Trong những y tá này có một cô tên là Chu Huấn Đức, thông minh bướng bỉnh, rất có chí khí, khiến Hồ Lan Thành đặc biệt chú ý. Hồ Lan Thành kể về cô ấy như sau: “Tuy mặc một chiếc áo vải, nhưng nó cũng được giặt trắng sạch hơn áo của người khác, nấu một bát rau, khi bê lên cũng ngay ngắn nghiêm chỉnh”. Nhưng chính sự trắng sạch và nghiêm trang này, đã khiến cô phải trả một cái giá đau đớn. Quen biết Hồ Lan Thành chính là nỗi bất hạnh của cô, là một cơn ác mộng không thể tránh nổi của cuộc đời cô. Nếu như nói ký ức cũng mang đến cho cô một quãng thời gian tươi đẹp, vậy thì chính người đàn ông này đã đưa cô ta từ cảnh xuân thắm sắc, quay người bước đến sắc chiều mùa thu.

Lúc mới ở bên nhau, Hồ Lan Thành còn ra vẻ đường hoàng dạy Tiểu Chu[1] học Đường thi Tống từ, ai biết được rằng sau lưng anh ngầm bày tính những gì. Hồ Lan Thành không phải không biết Tiểu Chu vốn là một thiếu nữ như hoa, dung nhan thanh tú, lòng đầy tâm sự. Đọc những bài từ chương tả chuyện gió trăng, cô càng thêm thần hồn điên đảo, không thể kiềm chế. Tiểu Chu vốn là người rất nhiệt tình, ngoài giúp Hồ Lan Thành giặt áo pha trà ra, còn thường xuyên giúp anh sao chép văn chương. Ngày tháng lâu dần, hai người dính nhau như hình với bóng, bên nhau không rời.

[1] Tiểu Chu: Cách gọi thân mật Chu Huấn Đức của người Trung Quốc.

Tiểu Chu là con gái nhà lành, gia cảnh nghèo khổ, cha bệnh mất sớm, mẹ lại là thϊếp, trong nhà còn có em trai em gái. Tất cả những điều này tập hợp thành điểm yếu của Tiểu Chu, bởi chính cô là người cần được yêu chiều và đối xử dịu dàng hơn ai khác. Hồ Lan Thành nhân cơ hội đó tỏ ra ân cần, cùng cô đọc thuộc thơ điền từ, dạo bộ bên sông. Chỉ mấy ngày sau, đã thẳng thắn bày tỏ tình ý trong lòng. Tiểu Chu vốn dĩ khϊếp sợ, cô sợ người ta lời ra tiếng vào. Cô biết Hồ Lan Thành lớn hơn mình hai mươi hai tuổi, hơn nữa với tuổi tác của anh, chắc chắn trong nhà đã có thê thϊếp. Mẹ mình là thϊếp, điều này đối với cô luôn là một bóng đen tâm lý, cô không muốn giẫm vào vết xe đổ của mẹ, càng không muốn làm thϊếp của người khác.

Nguồn ebooks: https://www.luv-ebook.com

Muôn vàn duyên cớ, khiến lòng cô sợ hãi. Cớ sao người đàn ông trước mắt lại lời ngon tiếng ngọt, trăm nghìn ân sủng với cô? Một thiếu nữ tình xuân vừa chớm, rốt cuộc vẫn là không thể kháng cự nổi sự mê hoặc của mối tình này. Qua mấy ngày, Tiểu Chu đã tặng cho Hồ Lan Thành một tấm ảnh. Hồ Lan Thành đề chữ vào sau tấm ảnh, để làm kỷ niệm. Tiểu Chu viết một bài thơ Nhạc phủ đời Tùy mà anh dạy cô: “Xuân giang thủy trầm trầm/ Thượng hữu song trúc lâm/ Trúc diệp hoại thủy sắc/ Lang diệc hoại tâm nhân” (Nước sông nặng trĩu màu xuân/ Có hai rừng trúc mọc quanh trên bờ/ Lá tre làm vẩn dòng mơ/ Còn chàng gieo những thẫn thờ tim em)[2].

[2] Bài Xuân giang khúc của Quách Chấn, Phan Lang dịch.

Tiểu Chu dễ dàng ngã vào bẫy tình mà anh đã đặt, rơi vào lưới tình mà anh đã giăng như thế. Mấy buổi sớm chiều ngắn ngủi, hai người chìm đắm trong dòng sông ái tình, ngang nhiên ở cùng với nhau, qua những ngày nam nữ ân ái. Chu Huấn Đức lúc đó cũng không sợ những lời gièm pha, cô nguyện vì người đàn ông này kết tóc thề nguyền, bừng nở sắc xuân. Còn Hồ Lan Thành hoàn toàn quên mất tài nữ si tình ở Bến Thượng Hải kia, thậm chí anh còn cảm thấy mối tình gian díu bên ngoài này có lẽ chẳng gây thương tổn là bao cho Trương Ái Linh.

Gió đông ác, tình yêu bạc. Hồ Lan Thành kể ra cũng được coi là một người thẳng thắn, anh viết thư nói cho Trương Ái Linh, rằng mình đã quen biết y tá Chu ở Hán Khẩu. Có lẽ chắc chắn anh sẽ không ngốc tới mức nói ra chuyện mình thân mật thể xác với Tiểu Chu, mà cũng chỉ là nói qua loa vài dòng, để phòng tương lai khi chuyện vỡ lở sẽ dễ nói lời từ biệt. Còn Trương Ái Linh lại coi như không có chuyện này, thậm chí còn lạnh nhạt đáp lại một câu: “Em là người con gái có tính đố kỵ nhất, nhưng đương nhiên em mừng vì cuộc sống của anh ở đó không đến nỗi quá cô đơn”.

Là Trương Ái Linh quá tự tin, hay là cô biết rõ duyên khởi duyên diệt đều không phải là thứ mà sức người có thể nắm bắt được? Cô cho rằng, Hồ Lan Thành tuổi quá tứ tuần, có thể cùng một thiếu nữ như hoa như ngọc vừa tròn mười sáu nảy sinh chuyện gì? Chẳng qua chỉ là sự tán thưởng và thương xót mà thôi. Thêm nữa, cô cũng biết, một người đàn ông tha phương chân trời cô đơn biết mấy, cần được giải tỏa, có một người bạn có thể nói chuyện, thì cũng chưa hẳn là chuyện xấu.

Đây đều là suy đoán của chúng ta, người đã từng viết rất nhiều câu chuyện tình yêu như Trương Ái Linh không thể không biết, giữa đàn ông và đàn bà, ngoài tình yêu, thì thực sự còn có thể có chuyện gì khác. Nhìn bề ngoài cô có vẻ ung dung thoải mái, coi sự lung lay về mặt tình cảm này là một chuyện bình thường. Lòng người khó đoán, sớm tối vô thường, cô còn có thể làm thế nào?

Hồ Lan Thành đương nhiên cũng không giấu Tiểu Chu, anh nói cho cô biết ở Thượng Hải anh đã có một người vợ cả. Tất cả đều nằm trong dự liệu của Tiểu Chu, nghe xong, chỉ sa vài dòng nước mắt đau lòng, nghe vài câu khuyên nhủ ngon ngọt của Hồ Lan Thành, nỗi ưu sầu đã như khói mây tan biến. Cô vốn là một cô gái hiền lành. Trong mắt cô, Hồ Lan Thành là một nhân vật lớn, có anh che chở cho cô như thế, cô đã biết ơn lắm rồi. Đến một chút tiền lẻ, đồ vật mà Hồ Lan Thành đưa cho cô hàng ngày, cô đều từ chối. Ngỡ mình đang gửi thân cho một chính nhân quân tử, cô làm sao biết được rằng, tình sử phong lưu của Hồ Lan Thành có biết bao nhiêu trang, làm sao biết được rằng, cô chẳng qua chỉ là một cành hoa đào nhỏ bé mà anh tiện tay hái xuống.

Tình một khi đã sâu nặng thì sẽ không oán hận, Tiểu Chu như thế, Trương Ái Linh cũng như thế. Tiểu Chu vì thứ hạnh phúc ngọt ngào say đắm này, mà si mê không dứt. Còn Trương Ái Linh ở Thượng Hải xa xôi, bóng lẻ dưới đèn, tương tư thành bệnh. Trong những thàng ngày chưa gặp người tới, chưa thấy người về, cô cúi đầu viết: “Nghe thấy một số chuyện, rõ ràng chẳng liên quan, nhưng trong tim cũng liên tưởng nhớ đến anh”.