“…
You don't see the key that's in your hand
How many nights will you cry into your pillow
Until the day you discover that there's a
Heaven in your heart…
When there's only darkness above
And you can't find your way back to love
There's always more than enough
Heaven in your heart…”
- [Heaven in your heart] by Mary Lee Kortes / Burtnik
“…
Ta chẵng thấy rằng chìa khóa nằm trong tay ta
Phải mất bao đêm khóc thầm với mặt gối
Cho đến cái ngày ta phát hiện có một
Thiên Đường trong trái tim ta…
Những khi chỉ có bóng tối phủ đầu
Và ta chẵng thể tìm được đường về với yêu thương
Vẫn luôn luôn có nhiều hơn ta cần
Bởi Thiên Đường trong trái tim ta…”
- Trích lời bài hát [Heaven in your heart] của Mary Lee Kortes và Glen Burtnik
- --------
Chỉnh lý lại tâm trạng, Hoàng Hùng mở giọng ôn hòa:
“Vô cùng hoan nghênh anh, Bard,
Nhưng anh trước hết nên biết lãnh thổ của chúng tôi rất rộng lớn, người dân cũng rất nhiều và đều lao động chuyên cần không chỉ để cống hiến mà cơ bản nhất là để nuôi thân.
Tôi, với tư cách là một người bạn, không hề hi vọng anh trở lại với kiếp du ca nay đây mai đó kiếm miếng ăn qua ngày.
Một nghệ sĩ tài hoa như anh nên đứng tại một sân khấu lớn hơn, để càng nhiều người được hiểu hơn về vẻ đẹp của tạo hóa và thêm yêu tự nhiên”
Hoàng Hùng nhìn sâu vào mắt Bard hỏi:
“Bard, anh nghĩ sao về lời đề nghị trở thành người chủ chốt của một đoàn văn nghệ do Hội Đồng tài trợ?”
Bard cau mày, hắn gặp qua những đoàn cung nhạc của vua chúa, thậm chí từng được yêu cầu làm nhạc quan của Marcus Aurelius một thời gian ngắn trước khi vị đại đế này đột ngột băng hà.
Gọi là quan nhưng đối với Bard thì thứ văn nghệ trong cung cấm không chỉ gò bó sự tự do và sức sáng tạo của người nghệ sĩ, mà hơn hết là nó còn bị cưỡng ép bẻ cong cho những thú vui kịch cỡm và những chiêu trò chính trị lố lăng,
Ví như Commodus vẫn thường cho dàn nhạc tung hê hắn trong những buổi biểu diễn tàn sát người vô tội một cách máu lạnh nhân danh vinh quang ở Colosseum, điều mà Bard đã kịch liệt lên án đến độ bị đưa vào ngục.
Dường như hiểu được ý nghĩ của Bard, Hoàng Hùng bổ sung thêm:
“Văn nghệ là một phần không thể thiếu để thúc đẩy tự do và sáng tạo
Đồng dạng, Hội Đồng hiểu được rằng bản thân văn nghệ cũng cần sự tự do để sáng tạo.
Sáng hôm nay Hội Đồng đã thông qua dự thảo về phát triễn văn hóa văn nghệ trong cộng đồng liên minh.
Nội dung chi tiết thì vài ngày nữa sẽ có bản dịch bằng tiếng Latin giao cho anh do chính tay tôi làm.
Ở đây tơi chỉ nói một vài ý chính
Hội đồng không chỉ chủ động xây dựng và tài trợ các đoàn văn công, mà còn khuyến khích và hỗ trợ các đoàn văn nghệ tư nhân phát triễn.
Hội đồng đề cao tôn chỉ bảo tồn, phát huy những truyền thống tốt đẹp, đặc trưng của mỗi dân tộc, mỗi nền văn hóa, mỗi tôn giáo và hệ tư tưởng,
Đồng thời đề cao tính sáng tạo, và dành sự ưu ái đặc biệt cho những sáng kiến, tác phẩm văn nghệ mang tính đột phá thời đại, ví dụ như loại hình ‘múa rối nước’ đang chớm nở ở Âu Lạc.
Tuy nhiên Hội đồng cũng phải đề cao cảnh giác với những tác động có thể có hại mà văn nghệ gián tiếp hoặc trực tiếp tạo ra đối với nền an ninh chính trị của liên minh và tác phong tư tưởng của người dân.
Theo đó, các đoàn văn nghệ tư nhân sẽ tạm thời gặp phải khó khăn nhất định khi sáng tạo những chủ đề liên quan tới thời sự chính trị và quân sự,
Để được tư do biểu diễn những tiết mục liên quan tới những chủ đề nhạy cảm này, họ cần phải trãi qua tɧẩʍ ɖυyệt của cơ cấu thẩm quyền do Hội đồng vừa mới thành lập là Văn Hóa Ty.
Về phần văn công, nơi mà tôi hi vọng anh Bard sẽ tìm thấy giá trị của văn nghệ cộng đồng,
là những đoàn văn nghệ được tạo ra với mục đích hướng đạo, và khuyến khích tư tưởng tích cực của quần chúng nhân dân, thông qua việc ngợi ca những điều tốt đẹp nguyên thủy như đạo đức, tự nhiên, tình người, đoàn kết, công bằng, hi sinh, …
Đương nhiên, những lúc cần thiết, văn công cũng phải sẵn sàng lên án, đã kích cái ác, cái xấu, những kẻ thù bên ngoài cũng như bên trong liên minh,
Nhưng hiển nhiên là những tác phẩm như vậy phải trãi qua sự đồng ý của cả hai bên, đoàn văn công và Văn Hóa Ty”
Bard chưa nghe xong thì đã kích động khó dằn, chỉ chờ Hoàng Hùng dứt lời liền nhảy cẩng lên đồng ý,
Bởi vì hắn vốn không phải là nhà phê bình, hay nhà tư tưởng, cũng không hề yêu thích việc bôi đen, châm biếm người khác,
Nếu Bard là kẻ như vậy thì đã sớm bị một kẻ thù ghét nào đó hại chết rồi.
Địa vị của nghệ sĩ và tự do ngôn luận đã rớt xuống vực sâu sau sự sụp đổ của liên minh Hy Lạp,
Ở trong xã hội Roma thì chỉ có gia nhập quân đội và tham gia buôn bán nô ɭệ mới là con đường tiến thân thực dụng cho bình dân.
Gần 30 năm cuộc đời, Bard cũng chỉ phá lệ một lần khi công kích Commodus, và hậu quả là suýt nữa được đấu tay đôi với Commodus, có lẽ là đấu tay 3 với 2 tay cho Commodus còn Bard thì 1 tay.
Vậy nên Bard chỉ cần biết rằng gia nhập vào đoàn văn công không cần phải cả ngày đi tung hê vua này chúa nọ là được,
Còn về phần chiến tranh văn hóa hay mặt trận văn hóa này nọ thì hắn không biết và cũng không quan tâm.
Bard chỉ đơn thuần là một nghệ sĩ của vẻ đẹp!
Giải quyết xong Bard, Hoàng Hùng lại quay sang Alexandre và Asiana, hai người đang có vẻ nôn nóng:
“Hôm nay hội đồng không chỉ thông qua dự thảo về văn hóa văn nghệ mà cũng đã thông qua phương châm sơ bộ về vấn đề hỗ trợ di dân xứ khác và tiếp nhận họ vào liên minh.
Về mặt lý luận thì tôi cũng đã vừa nói 2 lần,
Về mặt phương án thực tế, xin lấy trước 2 ví dụ (P/s: ví dụ thứ 2 qua chương sau)
Thứ nhất là di dân Hà Bắc và di dân Trung Nguyên mà chúng tôi gọi chung là Thái Bình Hán, tức người Hán di dân đến liên minh từ hệ quả của khởi nghĩa Thái Bình giáo.
Thái Bình Hán phần lớn là dân nghèo xuất thân từ đủ các ngành nghề nhưng chủ yếu nhất là nghề nông canh và nghề ăn cướp”
Nghe đến đây, những người khách phương xa cố gắng giữ mặt nghiêm túc nhưng Nguyễn Bảy lại không chống được bật cười.
Hoàng Hùng tặng hắn một trừng mắt rồi lắc đầu cười:
“Ăn cướp không phải bản tính trời sinh,
Nó là một lựa chọn, có lẽ do xu hướng tâm lý, nhưng phần lớn là do tác động ngoại cảnh.
Trãi qua một cuộc hành trình dài như vậy, chắc các bạn cũng từng gặp không ít cảnh khổ, hẵn cũng hiểu được không phải ai cũng thần thánh tinh khiết, có thể thà chết chứ không làm sai.
Tình hình ở khu vực Hán triều phía Bắc của liên minh từ lâu đã kém cỏi hơn Roma hiện tại, ít nhất là so với Roma trong lời kể của các bạn.
Vậy nên ăn cướp cũng từng và vẫn đang là một nghề nghiệp phổ biến ở Hán triều.
Chẵng phải chính các bạn cũng suýt nửa bị ép vào Hắc Sơn làm ăn cướp đấy thôi?!”
Nghe tới đây thì không ai cười nổi nữa, Alexandre và Asiana càng biểu lộ bức thiết muốn nghe cách mà Hội đồng đối xử với những người ‘ăn cướp’ này như thế nào.
Đặc biệt là Asiana, bởi nếu theo định nghĩa của Hoàng Hùng về nghề ăn cướp thì một bộ phận không nhỏ trong tộc Amazon cũng có thể tính là ‘hành nghề ăn cướp’.
Nàng lo lắng rằng kết cục của họ sẽ không tốt lành như ở trại Hoa Cải,
Nhưng lời nói tiếp theo của Hoàng Hùng lại làm hai người bất ngờ:
“Các bạn chắc cũng tiếp xúc nhiều với nhóm này trong trại Hoa Cải, cho nên ở đây chủ yếu nói về nhóm xuất thân nông canh …”
Alexandre thở dài nhưng vẫn không hết sửng sốt.
Thở dài vì ông sớm có dự đoán từ những lần tham dự buổi tuyên truyền tự bạch ở trại Hoa Cải.
Vẫn không hết sửng sốt vì cho dù được chính miệng Hoàng Hùng khẳng định lại thì ông vẫn khó mà tin được.
Asiana càng là hiếm khi mất bình tĩnh, chủ động chen ngang lời người khác:
“Khoan đã!
Ngài minh chủ nói sao?
Những cải tạo sinh trong trại Hoa Cải chính là những người xuất thân từ nghề ăn cướp này?”
Hoàng Hùng nhìn thấy những biểu lộ cảm xúc trên mặt hai người thì mỉm cười.
Hắn thành công dẫn đạo!
Đã từng là một người con phải xa quê cha đất tổ từ khi mới lọt lòng, và bây giờ lại là một lãnh đạo cấp cao được đồng bào ủng hộ, Hoàng Hùng tự cho mình cái quyền được tin rằng không có ai muốn rời bỏ mảnh đất chôn nhau cắt rốn cả.
Quê hương linh thiêng hơn rất nhiều so với người ta vẫn nghĩ về nó!
Và chỉ có khi xa quê, khi bị buộc phải hòa nhập vào một xã hội mới, thì người ta mới nhận ra sự trống vắng ấy.
Nó cứ như thể trong tim bị khuyết đi một mảnh nhỏ, trong linh hồn bị hụt đi một phần vậy.
Và đó sẽ là một thiếu xót thật to lớn khi cho rằng tình người, lòng hiếu khách, hay bất kỳ một thứ tình cảm nào khác có thể xoa dịu lấp đầy được sự thiếu khuyết ấy.
Biết bao bậc vĩ nhân lỗi lạc cổ kim đã tổng kết, và biết bao anh hùng đã dùng hành động để chứng mình rằng “Tình cảm có phân thứ bậc!”.
Có những kẻ sẵn sàng hi sinh lợi ích của cả quốc gia, dân tộc, giống loài vì tư lợi ích kỷ cá nhân.
Nhưng cũng có những con người sẵn sàng hi sinh tất cả tuổi xuân, mạng sống, thậm chí khóc thương cho người thân của mình, vì một cộng đồng lớn hơn, vì một lý tưởng cao xa.
Hiểu được điều này, Hoàng Hùng vẫn luôn biết rằng trong quá trình di dân xứ khác đến liên minh xây dựng cuộc đời mới, phát triễn liên minh mạnh hơn, thì khó khăn lớn nhất không phải là việc di dân, mà là việc giúp họ hòa nhập với người bản xứ.
Nếu như cưỡng ép tiếp nạp mà không lường trước được những vấn đề tiềm ẩn thì chẵng khác nào tự rước họa vào thân, dễ dàng chế tạo ra xung đột trong nội bộ liên minh, thành quả chưa thấy, hậu quả đã tràn lan.
Đây cũng là lý do vì sao những trại cải tạo linh hồn như trại Hoa Cải mọc lên khắp nơi, nhằm hướng đạo tư tưởng cho Thái Bình Hán, và cũng là bước đệm để họ hòa nhập vào cộng đồng mới.
Nhưng trại Hoa Cải không phải đầu tiên cũng không phải cuối cùng:
“Đúng vậy Asiana,
Những nơi như trại Hoa Cải chính là điểm dừng chân đầu tiên của những ai có xuất thân thuộc vào diện bất ổn, ví dụ như ăn cướp, tội phạm nặng, binh lính chủ lực của Thái Bình giáo, gián điệp của tổ chức khác, và …
Những người bị hiềm nghi do không rõ xuất thân ví dụ như các bạn đã từng!
Tuy nhiên, làm như vậy không có nghĩa là Hội Đồng dung thứ hay bao che cho những hành vi phạm tội.
Đầu tiên là lý do chính trị,
Nói ra khá phức tạp, nhưng các bạn có thể hiểu rằng việc trừng trị nặng nay với nhóm người này sẽ gây nên sự chú ý từ một người mà hiện tại Hội Đồng vẫn không thực sự sẵn sàng đối mặt trực diện.
Nhưng lý do quan trọng nhất là vì cảm thông,
Phần lớn thành viên của Hội Đồng cho rằng quá khứ của những người xuất thân từ nghề nghiệp không tốt này đều có chịu tác động lớn từ môi trường sống, tức xã hội đã tạo nên sự xấu xa của họ mà không phải họ khiến cho xã hội xấu xa.
Dựa theo đề đạt của minh chủ, uhm, chính là tôi,
Thì Hội Đồng quyết định cho họ một cơ hội để làm lại cuộc đời, để cống hiến tích cực cho liên minh, và trở thành tấm gương cho quần chúng nhân dân …”
“Tấm gương?!!!”
- Đây là Alexandre, người nguyện cả đời chỉ lấy Jesus làm lý tưởng sống duy nhất, cho dù là thầy của ông cũng chỉ nhận được sự kính trọng từ ông nhiều hơn là noi theo.
Hoàng Hùng chưa biết nhiều về Thiên Chúa giáo nhưng qua cuộc nói chuyện tối hôm trước thì hắn cũng biết đại khái về niềm tin vào chân thần duy nhất, vậy nên hắn cười nói:
“Xin đừng hiểu lầm.
Tấm gương khác với thần tượng!
Có thể hiểu như một người thầy đã từng trãi và giảng lại cho những người khác về kinh nghiệm của mình như một ví dụ trực quan.
Cá nhân tôi tin rằng người từng vấp ngã là người có thể nói rõ nhất về cảm giác khi vấp ngã, và cũng là người có thể giúp mọi người hiểu được giá trị của việc sống đúng.
Đương nhiên, điều kiện tiên quyết là không cố ý vấp ngã, cố ý làm điều sai.
Những thành phần cố chấp không biết hối cải sẽ phải chịu những hình phạt thích đáng.
Hội Đồng không yêu gϊếŧ chóc, cũng không thích tra tấn, nhưng có những phương pháp của hội đồng sẽ dạy cho những kẻ chỉ yếu cướp bóc biết cái giá của lao động cật lực, và cho những kẻ xem thường nhân mạng biết cảm giác khi mạng sống luôn bị đặt vào thời khắc hiểm nguy là như thế nào.
Tôi nghĩ vấn đề đó không nên nói ở đây.
Nếu các bạn muốn chứng kiến tận mắt, tôi có thể sắp xếp cho người của quân đội hộ tống các bạn”
Asiana và Alexandre càng nghe càng tán thưởng, họ nhận ra ý nghĩ bao dung hòa hợp của Hội Đồng.
Hoàng Hùng liền rèn sắt ngay khi còn nóng:
“Tương lai, sau khi những cải tạo sinh này hoàn thành quy trình cải tạo, họ không có khả năng tiếp tục ở hoài nơi đây, mà sẽ buộc phải di chuyển đến những nơi khác để xây dựng cuộc sống của riêng mình.
Đây là điều hiển nhiên, cuộc sống con người không có khả năng mãi mãi nằm trong quản thúc chỉ đạo của người khác, họ có lẽ cảm thấy thoải mái nhất thời với cuộc sống vô ưu vô lo đó nhưng rồi cũng sẽ nảy sinh ý tưởng tự do, muốn tự mình chủ đạo cuộc đời mình.
Thế nhưng những nơi như trại Hoa Cải có thể trang bị cho họ công cụ mưu sinh và lý tưởng sống nhưng lại chưa giúp họ thật sự hòa nhập với cộng đồng người bản xứ, nếu như trộn lẫn ngay thì khó tránh khỏi nảy sinh hiểu lầm, thậm chí tranh đấu tiêu cực.
Hiểu được điều này, Hội Đồng cho thành lập các hợp tác xã, cũng chính là nơi những Thái Bình Hán xuất thân nông canh đang sinh sống.
Chúng tôi gọi là hợp tác xã vì đó là nơi những người di dân từ bên ngoài đến sẽ được tổ chức sống trộn lẫn với những người bản xứ không có tài sản lớn, và những người bản xứ tình nguyện.
Họ được Hội Đồng giao ruộng đất và nhà xưởng, gọi là công điền và công xưởng, để người di dân và người bản xứ hợp tác cùng lao động với nhau, vừa để có nghề mưu sinh, vừa để tìm hiểu và hòa nhập với nhau.
Nếu như những người di dân này sống tích cực, lao động hăng say và yêu đoàn kết giúp đỡ mọi người thì mỗi cuối năm sẽ nhận được đánh giá tốt kèm theo tưởng thưởng từ Hội Đồng Nhân Dân của hợp tác xã, được thành lập từ tất cả các cộng đồng trong hợp tác xã, bao gồm cả chính họ,
Những tưởng thưởng đó có thể lớn có thể nhỏ, lớn lên đến quyền sử dụng đất đai thậm chí quyền sở hữu đất đai, nhỏ cũng đủ để tạo nên một ngày Tết sung túc.
Ah, không biết các bạn nghe về Tết chưa, đó là một trong những ngày lễ quan trọng nhất ở xứ này, dịp chúng tôi chào đón năm mới và cầu chúc những điều tốt lành cho mình và cho nhau.
Xin tin tưởng tôi, Tết sau các bạn sẽ được nhìn thấy những di dân Thái Bình Hán sẽ đón nhận một cái Tết hạnh phúc như thế nào, nhất là những ai có được đánh giá tốt từ Hội Đồng Nhân Dân của hợp tác xã mình.
Nhưng, càng quan trọng là sau 3 năm liên tục được đánh giá tốt thì những di dân này có thể được cấp chứng nhận lương dân tự do, trở thành một thành viên của liên minh, được hưởng tất cả các đặc quyền cũng như phải chấp hành nghĩa vụ mà liên minh giao phó.
Những quy định về quyền và nghĩa vụ cơ bản này khá nhiều và chi tiết, để có một bản dịch Latin đầy đủ thì sẽ mất kha khá thời gian, hy vọng các bạn chờ cho 1 tuần.
Nhưng với kiến thức hạn hẹp của mình về thế giới này thì tôi, với tư cách là minh chủ của Hội Đồng, có thể trịnh trọng tuyên bố rằng không nơi đâu trên thế giới tôi biết đối xử với công dân bằng lẽ công bình, nhân ái, thấu tình đạt lý một cách nghiêm túc như ở trong liên minh chúng tôi.
Để đảm bảo tính công bằng công chính, Hội Đồng đang gấp rút cho thành lập Án Thẩm Phủ để tiếp nhận báo cáo oan tình trong dân, bao gồm cả những người di dân, và Cảnh Vệ Phủ để chủ động giữ gìn trật tự trị an,
Ngoài ra còn có Thanh Tra Ty do Hội Đồng phái đến kiểm tra giám sát, bảo đảm không có chuyện quan thẩm án hay cảnh ỷ quyền thế làm sai
Và như Văn Hóa Ty mà Bard vừa tham gia vào, chịu trách nhiệm ủng hộ tinh thần và cổ vũ tích cực cho việc hòa nhập văn hóa.
Tương lai cũng sẽ có càng nhiều cơ cấu và chính sách vì dân hơn tùy thuộc vào điều kiện khách quan cũng như tầm nhìn chủ quan của Hội Đồng nhưng tuyệt đối chỉ có tốt hơn chứ không có tốt nhất”
Đến đây thì Asiana và Alexandre đã thích quá rồi, hoàn toàn không còn để ý đến việc trại Hoa Cải vốn được xây dựng theo mô tuýp nhà tù, còn hợp tác xã thì chẵng khác nào trại tập trung.
Lúc này họ chỉ muốn mau mau tống hết anh chị em tín hữu và đồng tộc của mình vào những ‘nhà tù’ và ‘trại tập trung’ như thế.
Nhất là Alexandre, bởi vì ông nhìn thấy giáo chúng Thiên Chúa giáo chịu đủ đau khổ cùng cực rồi, liên minh hiển nhiên không phải Thiên Đường trong đức tin của họ, nhưng so với vực sâu ngục tối Roma thì liên minh kỳ thực cũng chẵng khác Thiên Đường là bao.
Thiên Đường của linh hồn là do Chúa Trời ban tặng, còn Thiên Đường nơi trần thế lại chỉ có thể được tạo nên từ bàn tay kết đoàn của con người.
Theo Alexandre thì điều mà giáo hội cần lúc này chẵng có gì cao sang, không phải vàng ngọc lụa là hay địa vị cao cả, thậm chí chẵng phải cơm no áo ấm hay những nhu cầu thân thể cơ bản,
Mà còn cơ bản hơn thế nữa cơ, đó là quyền được sống, một cơ hội để sống bằng chính nổ lực của mình, thứ mà Roma thậm chí cũng không thể cho được.
Asiana thì hơi lo nghĩ một chút, bởi Amazon dù sao cũng là một dân tộc du mục yêu tự do.
Mặc dù chính nàng cũng đồng cảm với Alexandre trong vấn đề này, nhưng cũng băn khoăn liệu những thợ săn đã quen rong rũi dưới trời tự do như dân tộc Amazon của nàng có thể hòa nhập với kiểu sống tập trung nông canh hay không:
“Ngài minh chủ,
Xin hỏi quá trình hòa nhập này có thể rút ngắn được hay không?
Tối đa sẽ kéo dài bao lâu?”
Hoàng Hùng hiểu được âu lo của nàng, nhưng đáng tiếc là hắn không có chuẫn bị trước:
“Quy trình này ngắn thì 3 năm xong ngay, lâu thì 5-10 năm thậm chí hơn, tùy vào nỗ lực của mọi người.
Tuy nhiên, tôi cũng hiểu vấn đề của tộc người Amazon.
Cơ cấu kinh tế của các bạn khác với chúng tôi, điều kiện tự nhiên cũng cách biệt quá xa.
Có lẽ còn cần phải bàn thảo nhiều hơn để đưa ra giải pháp càng phù hợp.
Nhưng xin đừng lo lắng, phương pháp di chuyển người từ phương Tây xa xôi đến đây còn chưa xác định cụ thể, cho dù xác định cụ thể cũng không phải sớm chiều có thể đến được ngay, chắc chắn phải trãi qua một quá trình dài lâu, di chuyển từng chút một.
Cho nên chúng ta vẫn còn thời gian, vẫn còn nhiều cơ hội.
Chỉ cần chúng ta thực sự chú tâm, vấn đề chắc chắn sẽ được giải quyết!”