Chương 17

*Chương này có nội dung ảnh, nếu bạn không thấy nội dung chương, vui lòng bật chế độ hiện hình ảnh của trình duyệt để đọc.

UAAG - Đội điều tra tai nạn hàng không

Tác giả: Mạc Thần Hoan

Chuyển ngữ: Dú

Quyển 2: Hoàng tử nhỏ

Chương 17: "Vì tôi từng dỡ một con Boeing 737 rồi."

Nửa tầng toàn là địa bàn của UAAG, Lina cầm quyển kẹp tài liệu trên bàn của Phục Thành rồi đi vòng qua đài phun nước nhỏ trồng cây xanh, bước qua ba cánh cửa kính chạm rỗng kim loại cực lớn và đi vào phòng in.

Đúng vậy, UAAG chỉ có mỗi năm mống mà vẫn có cả một cái phòng chuyên để in ấn. Trong đó có ba máy in Brother và bốn máy phô-tô Oce, số lượng máy còn nhiều hơn số thành viên UAAG, cực kì có cái khí thế đảo khách thành chủ.

Ưu điểm duy nhất của nhiều máy phô-tô là tiết kiệm thời gian, đồng thời có thể phô tô tài liệu.

Ba phút sau, Lina cầm năm bản tài liệu đã phô tô về khu vực làm việc. Cô còn tiện đường đi đến phòng tài liệu để đặt tài liệu gốc của sự cố chuyến bay US Airways 3157 về chỗ cũ. Cô gái tóc vàng mặc một chiếc váy bó liền càng tôn lên dáng người thướt tha, cô mỉm cười: "Em nghĩ loại tài liệu này vẫn nên giữ lại bản gốc, đặt ở phòng tài liệu là được. Anh thấy sao?"

Trác Hoàn chẳng thèm đếm xỉa chuyện cỏn con này: "Tùy em thôi."

Mọi người cầm tài liệu chuyến bay US Airways 3157 và bắt đầu đọc.

Ban nãy lúc Trác Hoàn hỏi Phục Thành đã đọc bản tài liệu này chưa, anh đã đáp là chưa, nhưng cái máy bay US Airways 3157 này cực kì nổi tiếng trong ngành hàng không nên thật ra anh đã biết vụ việc này rồi.

Ngày 13 tháng 7 năm 1996, chuyến bay US Airways mang số hiệu 3157 khởi hành từ Seattle đến thành phố Salt Lake. 17 giờ 13 phút chiều, máy bay đột ngột rớt xuống, cắm đầu xuống hồ Muối Lớn cách thành phố Salt Lake 40 km, toàn bộ 135 hành khách và 7 thành viên phi hành đoàn gặp nạn.

(*Thành phố Salt Lake được lấy tên từ hồ Great Salt Lake – Một hồ nước mặn cực lớn ở phía bắc tiểu bang Utah, Mỹ, đồng thời thành phố này cũng là thủ phủ bang Utah. Đây là hồ muối rộng nhất của Tây Bán Cầu, rộng thứ 4 trong các hồ kín trên thế giới, và là hồ rộng thứ 37 trên Trái Đất.)

Hồ Muối Lớn có diện tích 3525 kilomet vuông, song mức nước trung bình lại chỉ có 4,9 m. Máy bay đâm thẳng xuống từ trên độ cao 20,000 feet, thứ nó đâm vào gần như không phải mặt nước mà là mặt đất.

(*20,000 feet = 6096 m.)

Chiếc máy bay gặp nạn là máy bay chở khách loại 737 của công ty Boeing với chiều cao lên tới 11 m. Như người lớn xuống nhầm khu vực bơi của trẻ con, cái máy bay này cực kì bắt mắt trên mặt hồ, trông hết sức "lệch pha". Khi nhân viên cứu viện đến hiện trường chưa bao lâu thì đã tìm được xác máy bay bằng máy bay trực thăng rồi.

Nhưng lúc đó đã là giữa đêm, khó có thể lùng sục sâu hơn nữa. Đến trưa ngày hôm sau, nhân viên điều tra của NTSB đến hiện trường, 14 giờ 31 chiều người ta đã vớt được hộp đen từ một chỗ bên cạnh đá ngầm.

"Sự cố này thực sự khiến người ta khó mà quên nổi." Chú Joseph bùi ngùi khôn xiết, "Hồi đó chú vẫn chưa làm nhân viên điều tra của NTSB nhưng vừa khéo là phi công của hãng US Airways. Vừa xảy ra vụ này cái là cổ phiếu của US Airways sụt giảm, nội bộ công ty lập tức ngừng hết tất cả máy bay Boeing 737 trong toàn nước Mỹ. May là lúc đó chú lái Airbus cơ, còn cái đám lái 737 thì phải nằm nhà mốc meo suốt những hai tháng trời."

Phục Thành ngạc nhiên: "Trước đây chú từng là phi công của US Airways ạ?"

Chú Jospeh đang bận chỉnh hàng cúc áo mất trật tự trên áo sơ mi, vuốt mái tóc chẳng có mấy sợi ra sau rồi cười mỉm đầy thâm ý: "Không giống hả? Năm 2003 chú mới gia nhập NTSB làm nhân viên điều tra tai nạn máy bay cơ. À, Phục với Tô này, sao mấy đứa lại nhìn chú bằng ánh mắt kinh hãi đó vậy? Lẽ nào chú không giống một ông cơ trưởng vĩ đại hả?"

Tô Phi thốt lên: "Chẳng giống gì sất!"

"Chú hơi bị tổn thương đấy nhé. Nhưng chú có chứng cứ nha. Chú từ chức khỏi US Airways và chuyển sang NTSB không phải suy nghĩ đột phát đâu mà có nguyên do cả." Chú Joseph mỉm cười, ông đặt quyển kẹp tài liệu xuống bàn rồi khom lưng vén ống quần mình lên.

Thứ ánh sáng chói lòa của kim loại lạnh lẽo đâm vào mắt mọi người, trong phòng làm việc bỗng im phăng phắc.

Chú Joseph thả ống quần xuống rồi cười tủm tỉm: "Ngày 17 tháng 1 năm 2003, trong tai nạn chuyến bay US Airways số hiệu 384, chú là cơ trưởng."

Mọi người không tiếp tục chủ đề này nữa.

Phục Thành đọc xong tài liệu chuyến bay US Airways 3157 rất nhanh gọn, đoạn nhìn sang Trác Hoàn rồi nhíu mày: "Sự cố này đã bị NTSB ngừng điều tra vào hai mươi ba năm trước. Dù có tìm được hộp đen 3157 rất nhanh chóng nhưng nó đã bị tắt mười phút trước khi máy bay gặp chuyện không may rồi. Cũng có nghĩa là hộp đen căn bản không thể cung cấp bất cứ thông tin gì về sự cố."

Tô Phi lanh chanh xen miệng vào: "Hộp đen bị tắt? Sao lại tắt, do con người hay do máy móc gặp trục trặc?"

Chú Joseph cười phá lên: "Ý cháu là "Richard Dive"?"

Tô Phi sửng sốt, tiếp lời: "Vãi?! Đây là "Richard Dive" trong truyền thuyết ấy ạ?!" Cậu chàng lật đật giở tài liệu tai nạn đến trang ghi thông tin của các thành viên phi hành đoàn rồi chỉ vào tên cơ trưởng: "Richard Laurent... Đúng là anh ta, "Richard Dive"!"

"Richard Dive" là một định nghĩa nổi tiếng trong ngành hàng không, sự nổi tiếng của nó ngang cơ với vụ tai nạn rầm rộ trong ngành – Vụ tai nạn chuyến bay Air France số hiệu 447. Kể cả có là người ngoài ngành cũng nghe đến cái tên này như sấm bên tai.

—— Richard thích "lặn" của US Airways, và Bonin biết "kéo cần lái" của Air France.

(*Vụ tai nạn Air France 447 được xem là vụ tai nạn thảm khốc nhất trong lịch sử hãng hàng không Air France. Đọc thêm chi tiết tại đây: https://vi.wikipedia.org/wiki/Chuy%E1%BA%BFn_bay_447_c%E1%BB%A7a_Air_France)

Kẻ đầu lái Boeing 737 dồn sức đẩy cần lái bằng một cách kì diệu nào đó làm máy bay cắm đầu đâm thẳng xuống hồ Muối Lớn.

Người sau lái máy bay trên bầu trời Đại Tây Dương, bằng một cú kéo cần lái thần không biết quỷ không hay mà thành công tiễn máy may vào đại dương bao la.

Về sự cố của US Airways lần này, người ta cho rằng cơ trưởng có khuynh hướng tự sát vì lí do cá nhân nên đã chiếm máy bay và tự sát. Bởi vậy, hộp đen đã bị hắn ta tự tay tắt.

"Mọi người không đọc hết tài liệu à?" Trác Hoàn cười khẩy, ""Richard Dive" chỉ là một câu đùa mà thôi, chẳng ai nói đó là sự thật cả. Người ta còn có một suy đoán với sự cố này, đó là có thể do cánh lái hướng đã bị lỗi."

Tô Phi lập tức giở đến mấy trang cuối của tài liệu.

"Van servo* của cánh lái hướng có trục trặc ngầm rất nhỏ, đã từng xảy ra hỏng hóc đến 11 lần trong vòng bốn năm từ 1993 đến 1996..."

(*Từ gốc là 伺机阀 – Tôi không tìm được nó là cái gì của cánh lái hướng, nhưng theo như tra qua wiki tiếng Anh về cách hoạt động của cánh lái hướng thì nó sở hữu một loại van có cấu hình servo nên mạn phép để như vậy.

Van servo là dạng van phối hợp giữa hai loại van: van phân phối và van tiết lưu, kết hợp với tín hiệu điều khiển điện. Van servo có thể điều khiển được vô cấp lưu lượng qua van. Van servo được dùng trong các mạch điều khiển tự động.)

Phục Thành đã đọc tài liệu xong từ lâu, anh gõ tay lên mặt bàn: "Tức là hộp đen có thể bị tắt bởi trục trặc, cũng có thể bị tắt bởi con người. Việc máy bay lao xuống có thể là do con người gây nên, cũng có thể là do máy móc hỏng. Vậy bây giờ chúng ta đào sự cố này lên lần nữa là vì sao?"

Trác Hoàn ngước mắt nhìn anh, khoanh tay nói với vẻ thản nhiên: "Vì tôi từng dỡ một con Boeing 737 rồi."

Mọi người: "..."

Chú mày cứ tiếp tục đi.

Sau khi tung một "quả bom" hạng nặng và thưởng thức nét mặt đủ hình đủ dạng của mọi người, Trác Hoàn nhếch miệng nói tiếp: "Cái máy bay Boeing 737 của US Airways có tầm hơn sáu triệu linh kiện. May là hồ Muối Lớn rất cạn, chỗ sâu nhất chỉ 11 m trong khi nơi 3157 rơi chỉ sâu 4,6 m nên hầu hết toàn bộ linh kiện máy bay đều đã được vớt lên cả rồi. Nếu không có hộp đen, không thể chứng minh lúc máy bay rơi đã xảy ra chuyện gì thì còn một cách khác..."

Phục Thành chợt nhận ra cách đó là gì nhưng anh lần lữa nhìn Trác Hoàn, cứ ngầm thấy không có khả năng đó.

Sau đó, anh nghe người đàn ông này cất lời: "Kiểm tra hết tất cả sáu triệu linh kiện này một lượt."

Mọi người: "..."

Tô Phi: "Chị Lina ơi, mười một giờ trưa là được đi ăn rồi đúng không, chúng ta có được bao ba bữa không?"

Chú Joseph: "Chú muốn uống rượu cơ, chỗ nào có rượu ngon thế?"

Phục Thành toan mở miệng thì phát hiện người đàn ông nào đó đang nhìn mình chằm chằm với gương mặt không cảm xúc. Bỗng dưng anh sinh ra một loại ảo giác, rằng nếu anh cũng phớt lờ lời của đại gia Trác như Tô Phi và chú Joseph thì chắc mẩm sẽ xảy ra một thảm kịch trời sụp đất nứt cho mà xem.

Im lặng đoạn, Phục Thành nghiêm túc nói: "Sáu triệu linh kiện, anh có thấy nó thực tế không?"

Mọi người đồng loạt quay đầu nhìn Phục Thành.

Trác Hoàn im ỉm nhìn anh rồi nhoẻn miệng cười: "Ai bảo phải kiểm tra sáu triệu linh kiện chứ. Hồi ở Phần Lan, vụ máy bay Japan Airlines JL917, tôi có bảo các người đi kiểm tra cả cái máy bay đâu."

Suốt một tháng trời, bọn họ chỉ kiểm tra động cơ của máy bay mà thôi.

Phục Thành chợt ngộ ra: "Ý của anh là..."

Trác Hoàn: "Chả có ý gì hết." Hắn nhìn sang Lina, "Liên lạc với bên NTSB là anh có hứng với vụ tai nạn này rồi đó."

Lina không đáp mà chỉ cười tủm tỉm nhìn mọi người.

Trác Hoàn chau mày: "Lina?"

Lina: "Em bỗng cảm thấy chúng mình như đã trở thành một đội rồi."

Trác Hoàn: "Hả?"

Lina mỉm cười: "Không có gì đâu. Đúng rồi, dạo này tôi mới chuyển nhà nên cuối tuần sau muốn rủ mọi người đến nhà tôi để ăn mừng và mở tiệc."

***

UAAG là tổ chức hợp tác đa quốc gia điều tra tai nạn hàng không.

UAAG thường sẽ nhận sự ủy thác của các nước mà hợp tác hỗ trợ điều tra tai nạn máy bay. Nhưng máy bay là phương tiện giao thông an toàn nhất trên thế giới, tai nạn máy bay là loại tai nạn hiếm gặp nhất. Lúc không xảy ra sự cố, hoặc lúc không nhận ủy thác thì UAAG sẽ tự lựa chọn để điều tra một vài vụ tai nạn hàng không chưa được giải quyết xong.

Trong một tuần kế tiếp, ai nấy đều tra cứu và tìm đọc những tài liệu liên quan đến US Airways 3157.

Lina đã liên lạc với NTSB, bên kia hoan nghênh UAAG đến nước Mỹ nhằm tiến hành điều tra lại vụ tai nạn máy bay hai mươi bốn năm trước này. Hơn nữa, họ vẫn giữ gìn toàn vẹn xác máy bay, nếu thật sự có kẻ nào ngu ngốc đi kiểm tra từ trên xuống dưới, từ ngoài vào trong của máy bay thì NTSB sẽ chẳng bận tâm lắm, chỉ là họ phải chuẩn bị một chút.

Thời tiết cuối tuần tốt hiếm thấy, cuối thu trời trong.

Bước vào tháng mười là đến ngày nghỉ lễ Quốc Khánh nên lượng khách du lịch ở Thượng Hải tăng lên nhiều. Phục Thành gọi xe trước một tiếng, sang khu chung cư đối diện đón Tô Phi và chú Joseph rồi cả ba mới cùng đi đến nhà mới của Lina.

Xe tắc cứng hơn nửa tiếng trên đường cao tốc nên lúc đến nơi là vừa kịp.

Xung quanh khu biệt thự nơi Lina được dựng tường gạch đỏ dõi mắt chẳng thấy điểm cuối, cây ngô đồng xum xuê tỏa chạc cây che khuất ánh mặt trời, gió vừa mơn man thổi qua là từng dải ánh sáng vàng óng rủ xuống, rải thành một vùng đất dát vàng trên lớp nhựa đường.

Xe taxi chạy qua đoạn đường vàng ươm này, nghiền nát từng phiến lá ngô đồng phát ra tiếng loạt soạt giòn tan.

Xe không được vào trong nên ba người xuống xe ôm quà tìm nhà Lina.

Mất một lúc lâu mới tìm được căn biệt thự của Lina trong hơn mười căn ở đây. Tô Phi vội nhấn chuông cửa, cửa giám sát từ nghe tiếng bèn mở ra. Ba người đi vào, Lina đã đứng ở cửa đợi họ.

"Reid đến trước rồi. Tôi đang làm salad, mọi người muốn giúp không?"

Phục Thành ngạc nhiên nhướn mày:... Salad?

Tô Phi thì sửng sốt thốt thành tiếng: "Salad á?! Không phải chứ, bữa tiệc hôm nay của chúng ta chỉ ăn mỗi salad thôi á?"

Lina lấy làm bất ngờ: "Chị rất thích ăn salad, mọi người không thích hả?"

Ba vị khách hãy còn đứng đực ở cửa nhìn nhau rồi mới ôm nét mặt phức tạp vào cửa.

Vừa đi vào bèn thấy một anh chàng đại gia nào đó đang ngồi trên thảm lông dê trắng muốt, ngả người tựa vào chân sofa cầm gamepad lờ đờ chơi game. Nghe bọn Phục Thành đến, hắn chẳng thèm nhấc mi, trái lại còn vén tay áo mở thêm một trò mới nữa.

(*Gamepad là máy cầm tay để chơi game.)

Lina: "Muốn đi tham quan không?"

Tô Phi đã ló đầu quan sát một lúc, vừa nghe vậy bèn đáp ngay: "Muốn chứ!"

Lian dẫn mọi người đi dạo một vòng, lúc quay về tầng một, Phục Thành thấy người đàn ông kia đã đặt gamepad xuống, cầm điện thoại, chẳng biết nhìn cái gì. Hắn mặc một cái áo sơ mi trắng, giẫm đôi chân trần lên thảm lông dê, mái tóc được buộc hờ sau đầu. Hắn bỗng ngáp một cái, đoạn quay đầu nhìn sang bên này.

Phục Thành dời mắt ngay.

Trác Hoàn không phát hiện tầm mắt anh mà chỉ cười lạnh với Tô Phi: "Ai chủ trương thì đi mà làm."

Tô Phi: "Hở?"

Trác Hoàn ngoáy tai: "Bộ không phải cậu muốn ăn lẩu à, từ khi vào cửa đến giờ vẫn cứ léo réo suốt. Thế thì cậu đi mua thức ăn với gói lẩu đi. Cậu chủ trương..." Hắn giơ tay lên chà ngón cái và ngón trỏ, "thì cậu mua thức ăn."

Tô Phi: "..."

"Mua thì mua!"

Tô Phi và chú Joseph đã quẳng salad sang một bên, một lòng muốn ăn lẩu. Hai người căm phẫn cầm điện thoại, từ chối lời khuyên thiện chí của Lina "Đừng nóng, Reid không có ý đó" mà vẫn nhao nhao đòi ra ngoài. Nhưng vừa ra khỏi cửa, hai người nhìn nhau...

"Há há há, cuối cùng cũng được ăn lẩu rồi!"

Phục Thành nói với vẻ sâu xa: "Nói chung là đúng với tâm nguyện."

Lina nháy mắt với anh vài cái rồi khẽ "Suỵt" một tiếng: "Phục à, anh có muốn làm sốt Thousand Island với tôi không?"

Phục Thành không nghĩ là anh có tài nấu nướng cao siêu gì cả, nhưng cách nấu đồ Tây đơn giản hơn đồ Trung hơn một chút, công thức nấu món Tây được viết dễ hiểu dễ đọc, khó mà sơ xuất được. Anh mỉm cười đáp: "Sẵn lòng đến cùng." Tiếp đó, anh đi vào căn bếp được xây theo kiểu Tây để giúp Lina làm món salad cô thích nhất.

Phòng bếp đối diện với phòng khách nên Phục Thành hơi ngước đầu lên là đã thấy người đàn ông nọ ngồi dựa vào sofa, giơ tay lên quá đầu ngửa mặt nhìn màn hình điện thoại. Từ góc nhìn của anh chỉ trông thấy rèm mi thoáng rủ xuống của Trác Hoàn. Bỗng, một tiếng nhạc vang lên.

Trác Hoàn đứng dậy: "Anh đi nghe điện thoại."

Người đàn ông rảo bước khỏi phòng khách, đi lên cầu thang và nhanh chóng biến mất ở một góc.

Vào khoảnh khắc đó, tất cả mọi người đều rời đi, chỉ còn nghe mỗi tiếng ù ù của máy xay sinh tố.

"Tôi đã cược với Reid."

Phục Thành quay đầu nhìn Lina.

Lina vừa rửa cà rốt vừa kể tiếp: "Vì không có tiền cược nên Reid không muốn biết sự thật, còn tôi thì muốn biết lắm. Tôi quen Reid đã nhiều năm nay mà gần như chẳng bao giờ thắng nổi anh ấy. Trong trí nhớ tôi, tôi thắng có tầm ba lần mà thôi."

Phục Thành: "Cược gì?"

Lina tắt vòi rửa, đoạn ngẩng đầu nhìn Phục Thành: "Vào cái đêm trước khi chúng ta rời khỏi Phần Lan đã đến quán bar uống rượu, tôi nói với Reid rằng chắc chắn chú Joseph đang lén kể với mấy anh nghe hai đứa tôi có quan hệ người yêu, và sở dĩ tôi đến UAAG là vì có Reid ở đó."

Phục Thành cười mỉm: "Sao đột nhiên hai người lại nói đến chuyện đó?"

Lina: "Tức là tôi đã đoán đúng hả?"

Phục Thành ngầm thừa nhận.

Lina nhoẻn miệng cười: "Anh xem, tôi thắng Reid lần thứ tư rồi kìa."

Vậy nghĩa là hai người có quan hệ đó thật?

Câu này kẹt trong họng anh vài giây, chẳng được thốt ra.

Phục Thành: "Xem ra cô không đến UAAG vì thầy Trác rồi."

Lina: "Cũng không thể nói như vậy. Giống như Reid luôn thấy hứng thú đến lạ với các án lệ tai nạn hộp đen không hoạt động đấy thôi, mỗi người đều có niềm yêu thích của riêng mình. Từ nhỏ tôi đã rất thích máy bay, chỉ tiếc là không có thiên phú về phương diện này nên không thể trở thành nhà thiết kế máy bay được. Nghe nói Reid thành lập UAAG nên tôi nhất thời xúc động, nhớ đến giấc mơ giản đơn này nên mới đến đây."

Nghe đến câu "Hộp đen không hoạt động", màu mắt Phục Thành tối sầm lại. Nhưng anh lại mỉm cười, điềm nhiên đáp: "Trước giờ tôi không biết thầy Trác lại có hứng thú với các tai nạn hàng không mà hộp đen không hoạt động đấy."

Lina lại chẳng nghĩ quá nhiều: "Anh không phát hiện ra à? Cái lần Japan Airlines JL917 ở Phần Lan, phải đến nửa năm sau hộp đen mới sửa được. Và cả vụ US Airways 3157 này nữa, hộp đen cũng chẳng ghi chép lại bất cứ thông tin gì. À đúng rồi, tôi nhớ trong sự cố chuyến bay Rogge Airlines bốn năm trước, hộp đen vẫn chìm dưới đáy Thái Bình Dương, đến nay vẫn chưa tìm được..."

"Đó là vụ tai nạn máy bay đầu tiên mà Reid nhận, anh ấy cũng rất hứng thú với sự cố này."

*Tác giả: Nguyên bản của vụ tai nạn máy bay US Airways 3157 là vụ tai nạn Silk Air số hiệu 185, cơ trưởng trên chuyến bay đó không phải Richard mà mang họ Chu (Tsu), chính là vụ

"Tsu Dive".

Đối với vụ tai nạn máy bay không thể nói là đã có kết luận này, tôi sẽ bịa thành một loại án lệ hư cấu. Đằng nào cũng chẳng có kết luận mà, đừng xử oan ai nhé.

US Airways:??? Gượm đã, vậy sao lại đổ lên đầu tôi?!

Bé Phúc: Thì đến lượt bên anh xui thôi (????)??

*Chú thích:

1. Bé Phúc là là linh vật của Thế vận hội mùa hè Bắc Kinh 2008, do họa sĩ nổi tiếng Trung Quốc Hàn Mỹ Lâm thiết kế. Những linh vật này được Hội nghiên cứu văn học cổ điển quốc gia Trung Quốc công bố vào ngày 11 tháng 11 năm 2005 trong một buổi lễ đánh dấu 1000 ngày trước lễ khai mạc Thế vận hội.UAAG - Đội Điều Tra Tai Nạn Hàng Không - Chương 17
2. Mấy từ Dive trong truyện thật ra có từ gốc là 俯冲 – Lao xuống, chúc xuống, nhào xuống, ám chỉ các vụ tai nạn máy bay chúc đầu xuống từ trên trời hoặc do hệ thống hoặc do con người gây ra.

Vụ tai nạn Silk Air 185 đây: https://nld.com.vn/thoi-su-quoc-te/bi-an-phi-cong-tu-tu-vu-tai-nan-kho-hieu-20150407215157188.htm

3. Cánh lái hướng là phần có thể xoay quanh một lớp bản lề nằm phía sau cánh đuôi ổn dịnh dọc (cánh đứng) của máy bay. Nó thường được điều khiển bởi bàn đạp chứ không phải cần điều khiển. Cánh lái hướng còn được dùng để chống lại hiện tượng dạt máy bay trong điều khiển cánh liệng.UAAG - Đội Điều Tra Tai Nạn Hàng Không - Chương 17UAAG - Đội Điều Tra Tai Nạn Hàng Không - Chương 17

Theo như cái gif trên thì nó là hình chữ nhật màu đen ở cánh đuôi.