Trương Công Án

Đã nửa đêm nhưng Lan Giác vẫn không ngủ được.

Lời nói của Trương Bình tựa như mũi nhọn, ghim sâu vào lòng y, khó xoá bỏ, cũng khó mà an lòng.

Vừa nhắm mắt lại liền hiện ra hình ảnh Cô Thanh Chương, biểu cảm sinh động, khoé miệng khẽ cười, nhìn y: “Bội Chi, Bội Chi.”

Cô Thanh Chương tham gia thi cử, tựa như có ý chờ chết…

Làm sao có thể.

Cô Thanh Chương tuyệt đối không phải là loại người đó.

Lan Giác cũng đã nói với Trương Bình như thế, nhưng sau đó lại bỏ lửng giữa chừng.

Bóng cây lay động, gõ nhẹ vào song cửa sổ. Trong đêm tối dày đặc, vài chuyện cũ nhỏ nhặt đã thoáng mơ hồ bỗng dần trở nên rõ nét.

Lúc đó là một trong những ngày trời lạnh cắt da cắt thịt, mặt đất đóng đầy băng. Con người rất dễ hài lòng, ăn no bữa cơm nóng, ngồi gần lò sưởi nhận được chút ấm áp liền muốn chìm vào cơn mộng mị, đầu óc cũng lơ mơ ngái ngủ. Nhưng Lan Giác lại cố ý không ăn cơm, đợi trời vừa sáng thì đem sách ra ngoài đọc, trời lạnh đến mức rét buốt cả da thịt, khi đó học thuộc sách cực kỳ nhanh.

Có một lần y chịu đói một ngày một đêm, sáng nọ thức dậy học bài, trong lúc vô ý giẫm phải một cục băng, trượt chân té ngã, hai mắt tối sầm lại. Lúc tỉnh dậy phát hiện thấy bản thân đang nằm trên giường, trên người bị đè mấy lớp chăn dày sụ. Cô Thanh Chương đứng ở đầu giường, lần đầu tiên sa sầm nét mặt.

“Bội Chi, huynh đừng xem mạng mình không ra gì. Thi cử tiền đồ mặc dù quan trọng nhưng không còn cái mạng này nữa thì mọi thứ cũng hoá thành không.”

Lan Giác vùng vẫy ngồi dậy, ngoài miệng làm như không có việc gì: “Người càng ti tiện, mạng càng dai, chết không nổi đâu. Lần này nếu như không đậu thì tôi mới thực sự sống không nổi đấy.”

Mẫu thân vừa mất, trên đời này chỉ còn lại mình y, không nơi nương tựa, cù bất cù bơ, con đường sống để bám víu vào đều đặt cả ở kỳ thi lần này. Nếu như không đậu, cho dù y có chịu chờ thêm ba năm nữa thì cũng chẳng có đường sống, chỉ có một kết cục mà thôi. Kỳ thực, y vốn đã có kế hoạch rồi.

Thời gian sau khi mỗi khoa thi yết bảng, cũng là lúc sông Kinh Thành trôi đầy sủi cảo, trên cây trong miếu rách chùa tàn cũng treo đầy thịt khô. Đầu cầu bên rừng đâu đâu cũng treo bảng gỗ điều phúc của Lễ bộ hoặc Kinh triệu phủ – đại loại như “Trời ban trách nhiệm lớn, trước phải nhiều khổ luyện, ba năm trong nháy mắt, công danh ắt gần bên”, “Kẻ nhu nhược mới làm thịt khô, mới muốn ngồi Hà thuỷ mà câu cá đói”. Tác dụng không lớn lắm, có sĩ tử trước khi làm điều quẫn còn viết đối lại trên tấm bảng, “Y hạnh gấu bay triệu nha hốt (Văn Vương mơ thấy gấu bay bèn đi săn thì gặp được Khương Tử Nha đang ngồi câu cá liền mời về làm quân sư), ta há có mệnh kẻ tầm thường”. Quan viên của Kinh triệu phủ đi ngang qua đọc thấy, cảm thấy người thư sinh này đối câu cũng có chút áp vận thông tục, có thể chiêu mộ vào nha môn, phụ trách viết mấy thể loại này, liền vội vã sai sai nha đi tìm thì thí sinh đó đã trở thành một nhánh cây thịt khô, chỉ còn có thể gỡ xuống đem đi mai táng. Rồi đem câu chuyện này khắc lên biển gỗ, cảnh tỉnh mọi người.

Lan Giác không muốn góp mình vào thành phần náo nhiệt đó, vả lại còn mất mặt thêm lần nữa, lại đem phiền phức khó chịu đến cho người xung quanh.

Thuốc chuột của nhà Điền lão đầu rất hiệu quả, ông để dành hai bao phòng hờ đến lúc được mùa lại khó mua. Gần bên Huyện Cửu Hoà có một dãy núi hoang vắng không một bóng người, lúc đó tìm một cái hang động, cũng xem như chết vẫn được mai táng.

Y nhét hai túi thuốc chuột vào trong một cái bình nhỏ, rồi lấy cái túi vải nhỏ quấn kỹ bên ngoài, lúc nào cũng đeo bên người, như nhắc nhở bản thân không còn đường lui nữa.

Lan Giác rờ rờ cái chăn, đột nhiên cảm thấy trong ngực trông trống, lại nhấn nhấn trước ngực lần nữa, trong lòng cả kinh.

Cô Thanh Chương nói: “Bội Chi, thật xin lỗi, mới nãy tôi lấy rượu xoa bóp người cho huynh có lấy đi một thứ, nhất thời tò mò nên đã mở ra xem.” Móc từ trong tay áo ra một vật, chính là cái bình nhỏ đó.

Đầu óc Lan Giác nhất thời ong ong lên, hai má nóng bừng, lòng bàn tay đổ đầy mồ hôi, chỉ muốn biến thành con tê tê, chui xuống đất trốn luôn cho rồi.

Sự hèn yếu sâu kín nhất của bản thân hiện tại đã bị bóc trần, phơi lồ lộ ra ngoài, y cảm thấy vừa nhục nhã lại vừa đâm ra lúng túng.

Cô Thanh Chương đỡ y dựa vào đầu giường, sửa sang lại chăn nệm, trải một cái khăn để trên chăn, bưng cái khay trên bàn sang cho Lan Giác: “Bội Chi, mạng người rất quý, sinh ra làm người cũng không dễ dàng gì, thứ dưới chân ta đạp đều là đường, đừng mang chuyện sống chết ra đùa như thế.”

Trên khay có một bát cháo nóng, hai cái màn thầu, còn có một dĩa thức ăn nóng. Cô Thanh Chương múc một muỗng cháo, thổi thổi rồi đưa đến miệng Lan Giác: “Nhân lúc còn nóng ăn đi, khoảng một lát nữa thì thuốc sẽ nấu xong.”

Lan Giác nuốt muỗng cháo kia xuống, rồi đón lấy tô thìa từ tay Cô Thanh Chương, lại nói: “Cơm và thuốc, mỗi thứ bao nhiêu tiền, tôi sẽ trả lại cho huynh.”

Cô Thanh Chương khựng lại, buông lỏng tô cháo và muỗng trong tay: “Được.”

Khi đã đói quá độ liền không cảm thấy đói nữa, nhưng một khi nhìn thấy thức ăn, cơn đói kia liền sẽ quay trở lại, không cách nào kiềm chế được nữa.

Lan Giác ôm lấy phần cơm ăn như hổ đói, Cô Thanh Chương sợ y mắc nghẹn, liền nói: “Bội Chi ăn chậm thôi.”

Lan Giác đang cầm màn thầu chấm súp ăn thì Cô Thanh Chương lại nói: “Đúng rồi Bội Chi, cái bình trà huynh pha buổi sáng tôi uống hết rồi. Trà và nước sôi pha trà, còn có củi lửa nữa, mỗi thứ bao nhiêu tiền? Tôi trả lại huynh.”

Miếng màn thầu nghẹn lại trong cổ họng Lan Giác, Cô Thanh Chương bưng bát cháo giúp y nuốt một ngụm cháo, vuốt vuốt sống lưng y, Lan Giác trở lại bình thường, còn chưa kịp xấu hổ đã nghe Cô Thanh Chương nói rất nghiêm túc: “A, suýt chút quên nữa, củi mà huynh trữ, tối hôm qua tôi ném hai thanh vào trong lò sưởi rồi… Đồ trong bình của huynh tôi cũng làm đổ rồi, mất bao nhiêu văn tiền thế? Đúng rồi, hai hôm trước lúc tôi sắp ra ngoài có lấy áo huynh mặc, cái này cũng xem như tính phí làm sờn áo đi. Còn nữa, lần trước đi tắm có phải tôi lấy xà phòng của huynh xài không? Rồi huynh còn giúp tôi giặt đồ mấy lần nữa, tiền nước tiền công…”

Lan Giác cụp mắt nhìn cháo trong tô: “Được rồi, Sơ Lâm, tôi sợ huynh rồi.”

Cô Thanh Chương cười ha ha, lại múc một muỗng cháo: “Nào, ăn từ từ thôi. Trong nồi vẫn còn, ăn hết lại múc nữa.”

Sơ Lâm…Sơ Lâm…

“Lão gia, mừng sinh nhật phải ăn mì chứ.” Tổng quản trộm nhìn quầng mắt xanh nhạt có hai vết thâm của Lan Giác, thận trọng nói, “Nấu cháo có phải…”

Lan Giác nói: “Bữa sinh nhật này chỉ là làm thêm thôi, nhất định phải ăn cháo, thóc gạo mang ý phúc lành, ông chỉ cần làm theo là được.”

Tổng quản vâng dạ rồi rời đi, Lan Giác thả bộ vào nội đình.

Bữa tiệc sinh nhật giả này của y dù giả cũng muốn làm cho giống thật, người làm trong phủ đều đã sớm đến quỳ chúc mừng hết cả, Lan Huy còn vẽ một bức đào mừng thọ, kỹ thuật vẽ tiến bộ rất nhiều. Lan Giác rất vui mừng, xoa đầu Lan Huy khen ngợi nó vài câu, rồi lại thưởng cho Ngô Sĩ Hân.

Thế nhưng lại chẳng nhìn thấy bóng dáng Trương Bình đâu.

Lan Giác làm việc không thích cũng chẳng mong người khác biết ơn, giúp người cũng là do mình tự nguyện, giúp thì cũng đã giúp rồi.

Lần sinh nhật này vốn là để bao che cho Trương Bình, cũng vì hắn và mình thường xuyên qua lại, tốt nhất là ít đi một vài việc, đôi bên đều cần yên ổn cả.

Đành vậy, chỉ lần này thôi.

Lan Giác đi mấy vòng dưới hiên, người hầu đến nói: “Bẩm lão gia, người tên Trương Bình kia đang ở sau bếp.”

Bước chân Lan Giác khựng lại, khẽ nhíu mày: “Việc hắn đi lại trong phủ không cần phải quản nhiều, cứ mặc hắn muốn đi đâu thì đi.” Rồi lại chậm rãi bước đi, bất giác lại đến bếp sau gần đấy, đám tôi tớ hành lễ, Lan Giác ra hiệu không cần, quét mắt về phía chân tường, một thân hình xanh xám đặt cái tô trong tay lên bệ rửa rau rồi đi đến.

“Học trò bái kiến đại nhân.”

Lan Giác chắp tay: “Đang dùng bữa sáng à? Không cần đa lễ, cứ ăn tiếp đi.”

Trương Bình không ngẩng đầu lên, tổng quản đứng kế bên nói: “Lão gia, trời vừa sáng Trương đại nhân đã xuống bếp, đang dở tay làm mì mừng thọ cho lão gia. Không biết lần này lão gia lại muốn ăn cháo…nên vừa mới chuyển sang nấu cháo.”

Trương Bình nói: “Học trò không biết đại nhân làm sinh nhật, với lại không có tiền, cho nên không mang hạ lễ đến. Mong đại nhân thứ lỗi.”

Lan Giác nheo mắt nhìn hắn: “Mới vừa nãy là ngươi đang ăn mì à?”

Trương Bình đáp: “Đã trương rồi ăn cũng không ngon nữa.”

Lan Giác nhìn hắn trong giây lát rồi lại nhìn về cửa bếp: “Trong nồi còn không?”

Trương Bình ngẩng đầu nhìn y: “Đại nhân, cháo vẫn đang nấu.”

Lan Giác thản nhiên nói: “Mặc dù phải ăn cháo nhưng cũng đâu thể chỉ có cháo, có mì nữa cũng được, cháo còn đang nấu, hiện giờ không thể ăn được, vậy ăn mì lót dạ trước vậy.”

Tổng quản lập tức sai người đi chuẩn bị, Lan Giác lại nhìn sang Trương Bình: “Đến sảnh dùng cơm với ta đi, dù sao cũng là người có chức có quyền rồi, ở trước cửa bếp ăn mì còn ra thể thống gì nữa.”

Trương Bình khom lưng: “Đa tạ đại nhân, học trò xin nhớ lời dạy.” Rồi đứng dậy quay đầu đi về hướng ngược lại.

Lan Giác lập tức kêu lại: “Ngươi lại tính làm gì?”

Trương Bình đáp: “Dẹp tô.”

Lan Giác lạnh lùng nói: “Tô chén có người dẹp rồi, ngươi đi cùng với bản bộ viện.”

Trương Bình đành phải nghe theo, liếc liếc về phía nửa tô mì trên bệ rửa rau.

Dùng nguyên liệu gì quả nhiên là cực kỳ quan trọng trong việc tạo nên hương vị của đồ ăn thức uống.

Lan Giác ăn xong một tô mì do Trương Bình nấu, mặc dù hơi trương một chút nhưng so với mì lúc trước hắn nấu khi còn mở sạp, mùi vị ngon hơn nhiều.

Đến cả đứa kén ăn như Lan Huy sau khi ăn hết một tô còn đòi ăn thêm tô nữa.

Tâm tình của Lan Giác đã sáng suốt hơn một chút, đợi mọi người buông tô đũa xuống hết cả, để Lan Huy ra chỗ khác chơi, rồi lại cùng Trương Bình đến noãn các ngồi, thuận miệng hỏi: “Sau khi ngươi đến Kinh Thành, có đi thăm Đào đại nhân chưa?”

Trương Bình đáp: “Học trò là lén lút đến đây, sợ gây thêm rắc rối cho thầy nên chưa từng quấy rầy.”

Ừm, xem như còn hiểu chuyện.

Lan Giác gật đầu: “Không sai, ngươi tự tiện vào Kinh, thực sự không ổn, liên luỵ một mình bản bộ viện là được rồi. Về phía Đào đại nhân, nếu ngươi sợ gặp phiền toái thì sau này lúc lại đến đây lần nữa hãy khéo léo giải thích lý do, đi xin lỗi ông ấy, viết thư cũng không ổn lắm đâu.”

Trương Bình ừm một tiếng.

Lan Giác lại nói: “Qua ngày hôm nay ngươi nên mau chóng trở về Nghi Bình đi.”

Trương Bình đáp: “Học trò tính chiều nay sẽ lập tức về Nghi Bình.” Rồi lại vái một cái thật sâu, “Lần này vô cùng cảm tạ đại nhân.”

Lan Giác nhướn mày nhìn hắn: “Lần này ngươi sẽ ngừng lại?”

Trương Bình không nói gì.

Chuyện hắn muốn tra vẫn chưa tra xong, nhưng cứ lưu lại Kinh Thành nhất định sẽ liên luỵ Lan Giác. Cứ trở về Nghi Bình trước đã, qua dăm ba bữa rồi tính tiếp.

Dự tính của hắn, Lan Giác nhìn một cái liền biết, cũng chẳng huỵch toẹt ra, chỉ nói: “Ngươi là học trò hàn vi, cái công danh tiến sĩ này khó khăn trắc trở lắm mới có được, nên biết quý trọng nhiều hơn, chăm chỉ làm việc. Làm cái gì cũng đừng nên tìm cái chết.”

Trương Bình cẩn thận nhìn sắc mặt của Lan Giác: “Học trò còn có một chuyện muốn hỏi đại nhân. Lúc này hỏi có thể sẽ không tiện lắm…”

Ngày hôm nay dù sao cũng là sinh thần của Lan Giác, hỏi mấy chuyện liên quan đến người chết sẽ kéo đến mấy thứ xui xẻo, không được may mắn.

Lan Giác nói: “Có gì muốn hỏi thì cứ nói thẳng ra đi, không cần ấp úng đâu.” Dù sao sớm muộn gì ngươi cũng sẽ mở miệng hỏi thôi.

Trương Bình nói: “Học trò muốn biết, Cô Thanh Chương chết vì bệnh gì?”

Lan Giác nhíu mày: “Ta nhớ đã nói qua với ngươi rồi mà, cảm lạnh rồi dẫn đến bệnh tim.”

“Bệnh tim là bệnh cũ à?”

“Lúc trước chưa từng phát bệnh lần nào, nhưng là bệnh bẩm sinh, cho nên y mới nói với ta thời gian của mình không còn nhiều.”

Trương Bình trầm ngâm một chút rồi lại nhìn thần tình của Lan Giác: “Đại nhân có còn nhớ lúc chết và lúc mai táng y trông như thế nào không?”

Lan Giác bấu chặt hoa văn chạm trổ trên tay gác của cái ghế, giọng điệu thản nhiên: “Ta không có ở cạnh bên. Lúc y nguy kịch, ta không có đi thăm y. Lưu Tri Hội giúp y lo chuyện hậu sự. Sau khi đóng nắp quan tài, ta mới đến bái tế.”