Chương 70
- Chú muốn chúng ta thu dụng họ?
-Đúng vậy. Và tập gọi ta là cha đi – Công Xương nói, lấy tay trái quàng lấy cổ Hãn, kéo xuống
Hãn thấy nặng người, cố gắng gỡ tay Công Xương ra nói
-Nhưng mà nhiều như vậy sẽ có nhiều vấn đề lắm đấy
-Đến lúc đó thì cần nhờ vào trí tuệ trác việt của cháu rồi, hahaha – Công Xương cười, chỉ chỏ vào đầu Hãn
Khi cả hai đang nói chuyện thì Sóc đã gọi được Trì đến. Hãn lúc này đang vuốt cằm suy nghĩ mà không để ý đến xung quanh. Đến khi Trì đến gần mới để ý nhưng không hướng mắt nhìn. Hắn đang bận suy nghĩ nếu thu nhận nên giải quyết như thế nào? Số nạn dân này sẽ là một nguồn lực không nhỏ nhưng sẽ khó để hấp thu, bởi vì thứ nhất, đó là vấn đề thiếu lương thực, họ ở đây vì không có tộc nào dám nhận, nhận vào sẽ phải chu cấp lương thực, chỗ ở cho họ. Với kỹ thuật nông nghiệp lạc hậu như thế này thì nuôi người trong tộc cũng đã là một thách thức với người thủ lĩnh, ốc còn chưa mang nổi mình ốc nữa là mang thêm gánh nặng, mà đâu phải chỉ vài chục, nuôi cả ngàn người chứ không có ít đâu. Một tháng cũng cần đến cả ngàn thạch gạo, nuôi bao nhiêu cho đủ. Thứ đến là sự ổn định, những người mới đến sẽ khó gia nhập với những tộc nhân đã sinh sống từ trước, trước là do ngôn ngữ, sau là văn hóa vùng miền, phong tục mỗi tộc mỗi khác, dù về cơ bản các tộc đều có chung một truyền thống nhưng cách thực hiện sẽ lúc đυ.ng chạm dẫn đến mâu thuẫn. Thứ nữa, họ khi đã có đủ điều kiện, những người này có thể lựa chọn ở lại hoặc bỏ đi. Nếu bỏ đi, sẽ là một thất thoát lớn đối với tộc của Công Xương
-Hãn có chuyện gì? – Trì hỏi
-Có việc cho chúng ta làm đây. Mua hết gia súc ở chỗ này
-MÀY LẠI NGHĨ CÁI GÌ NỮA ĐÂY? – Trì to tiếng
Vừa đến nơi, còn chưa kịp hiểu chuyện gì thì Trì nghe Hãn thở ra một câu xanh rờn “mua hết số gia súc ở chỗ này” thì nén không nổi khó chịu. Nhìn thế nào chỗ này cũng đến cả mấy ngàn con gia súc khác nhau, tiền bỏ đâu ra mua hết cái đám này
-Đằng nào cũng phải mua, chúng ta đang thiếu trâu mà
-Nhưng mua về cả đống thì lấy chỗ nào mà chứa, dùng cũng không có hết
-Yên tâm, sắp tới sợ là còn thiếu trầm trọng nữa kìa. Sao? Chúng ta mua được mà, số lưu ly đó bán đi, tiền thu về không phải thiếu chứ
-Đúng là không tệ nhưng số tiền bỏ ra lên đến cả vạn lạng đấy. Chúng ta đang cần tiền, số sắt mua của Tư Mã Kinh cũng chưa thanh toán hết,
-Không sao, tao đã có tính toán hết rồi. Sắp tới sẽ có nhiều việc phải làm. Tiền sẽ về không ngớt, hahahaha – Hãn cười
Hãn từ từ tiến lại chỗ hai người vừa nãy, lúc này vẫn còn gây nhau. Khuôn mặt lấm lem bùn đất làm nổi rõ ánh hắn hằn học của họ khi nhìn nhau. Hãn hít một hơi rồi gọi lớn
-Ai muốn có cái ăn thì bước qua đây, Công tộc trưởng sẽ phát cho người đó!!!
Lập tức, bãi đất này xảy ra một sự náo động. Sau khi tiếng thông báo vừa cất lên, có nhiều người nghe tiếng gọi mà từ từ tiến về phía Hãn. Mấy tên trại chủ gần đó thấy thế thì không khỏi ngẩn người nói
-Chúng mày đi đâu đấy, còn không trở lại làm việc đi
Mặc kệ những tiếng gào thét của đám trại chủ, những người này vẫn tiếp tục tiến về phía Hãn. Chẳn mấy chốc mà gần chỗ hắn đã có gần mấy trăm người đứng đó. Còn mấy tên trại chủ thì cũng đã sớm ngậm miệng vì sắp có kẻ nhét đầy tiền vào họng chúng rồi.
-Tốt, tốt, tất cả nghe đây – Hãn dõng dạc nói – Công tộc trưởng nhân hậu quyết định phát lương thực cho mọi người, ai muốn ăn xin hãy đến đây
Công Xương từ đằng sau nghe mấy lời này thì nhịn không nổi, phá nên cười
-Thật là…Nhận thằng nhóc này làm con nuôi đúng là chuyện tốt, giờ thì nó dát vàng lên mặt ta rồi hahaha.
Hãn sai vài người vào thương hội mua gần 100 thạch gạo và đem phát cho tất cả, mỗi người từ 5- 10kg gạo. Tổng cộng có đến hơn 400 người đang đói. Những người làng đã cố gắng nói họ xếp thành hàng, ai cũng có phần. Nơi này từ bãi thả gia súc bây giờ thành nơi tế bần rồi. Nhiều kẻ nhìn vào không khỏi cười khẩy,
-Thế nào? Đã xong chưa? – Công Xưởng hỏi
-Đã xong rồi – Hãn thưa
-Tốt, giờ thì trở về thôi. Mấy hôm nữa sẽ có nhiều việc phải làm đấy
Hãn gật đầu rồi chợt nhìn quanh rồi nói với Sóc
-Ê, Trì đâu rồi?
-Nó đi thu mua gia súc rồi, lát nữa sẽ quay lại
Lần này hắn tất tay chơi lớn, gom hết gia súc ở cái bãi này về. Hắn đã tính cả rồi, có số trâu bò này thì tha hồ mà cày cấy. Sắp tới lại có thêm một đợt thay đổi nhân sự ở các đồn điền do có sự thay đổi phương thức canh tác và quy mô canh tác. Ngoài ra Hãn quyết định sẽ không dựa vào lưu ly để làm kinh tế nữa, hắn cần những thứ khác nữa, nhưng đó là chuyện khi hắn có đủ thực lực, trước mắt là nhổ “cái gai đang cắm chặt vào vết thương không rời” trong đầm Dạ Trạch – Tưởng Kỳ.
Đợt này, với số lưu ly làm được nhất định thu về không dưới 2 vạn lượng. Số thủy tinh đem giao phải vài ngày liên tục mới chuyển đi hết cơ mà. Nói gì thì nói, tương lai sẽ rất nhiều việc, hắn cần làm nhiều thứ, thứ tiếp theo là: mua nô ɭệ
Trên đường trở về, hắn liền rẽ hướng đến chỗ đậu thuyền. Nơi hắn đến chính là chỗ của Kassym. Rất may mắn là lão đang ở đây chứ không phải lang thang chốn này để tìm nguồn hàng hoặc các nơi giải trí. Chỗ này nhà trọ, sòng bạc cũng rất nhiều.
-Ông chủ, vẫn khỏe chứ
-A, cậu Hãn đến đó sao? Ta lại tưởng cậu hận ta ép cậu nói ra bí mật của mình nên chỉ cho người đại diện đến tìm ta chứ.
-Đâu có… đâu có – Hãn cười nói nhưng có cảm rợn tóc gáy
Cái lão thương nhân này rõ ràng cáo già thành tinh mà, đúng là có một phần nhỏ lý do là lão cắn Hãn một nhát, nên hắn đã nghĩ gặp lão chỉ thêm bực. Lão này cười nói nhẹ nhàng nhưng sắc lẹm như dao vậy.
-Vậy sao? Thế thì là do tôi nhỏ mọn quá rồi. Người của tôi đã đủ, phần còn thiêú cũng đã trả rồi. Cậu muốn tìm tôi, chẳng lẽ lại có vấn đề gì nữa sao?
-À không, chỉ là có vài thứ tôi muốn nhờ ông mua thôi.
-Cậu cứ nói. Tôi sẽ có hết sức
-Tôi muốn mua một nô ɭệ, kẻ này có một chút đặc biệt…
-Vậy sao? Cậu muốn đặc biệt như thế nào? Nam hay nữ? có học thức hay là chiến binh?...- Kassym mắt sáng rực, kể liền một tràng dài các tiêu chí
-Từ từ, để tôi nói hết đã – Hãn giơ tay dừng Kassym lại – Kẻ tôi muốn mua phải biết huấn luyện quân nhân
-Cậu muốn mua một nô ɭệ là quan huấn luyện sao? – Kassym giật mình
-Sao? Có gì không ổn à? – Hãn hỏi lại
-Cậu chắc chứ, một quân trưởng lại muốn một quan huấn luyện binh sĩ…
Hãn dần hiểu ra lý do. Mua quan huấn luyện để luyện binh, nói luôn là tạo phản. Để lộ ra thì hắn chết không kịp ngáp. Dù nhà Hán cho phép các tộc trưởng tàng trữ tư binh nên việc huấn luyện là bình thường nhưng họ thừa biết khả năng chiến đâu của người Giao Châu không lớn, lại không có một hệ thống binh pháp rõ ràng, thấy là đánh chứ không suy nghĩ, dựa vào sức chiến đấu cá nhân là chính chứ không biết chiến đấu tập thể. Nếu có kẻ biết binh pháp huấn luyện, chắc chắn là một mối họa lớn, phải trừ bỏ ngay tức khắc.
-Tôi hiểu ý của ông. Nhưng chẳng phải thương nhân chỉ cần tiền, đâu cần biết thứ khách hàng mua là gì. Đúng không?
-Đúng là thế nhưng mà làm thế rất mạo hiểm, hơn nữa… Kassym chần chừ
-1 vạn lạng đủ không? – Hãn lấy ngón út ngoáy tai
-Đủ…
Cả hai nhìn nhau, ánh mắt cười âm hiểm như đã hiểu rõ nhau từ trước
-Thế lúc nào ông có thể mang người đến?
-Mùa hè năm sau tôi sẽ mang đến. Tôi sẽ mang cho cậu vài người xứ Epirus, người Hi Lạp cũng rất thiện chiến.
-Không, tôi muốn một người La Mã
-La Mã? Đó là nước nào vậy? –Kassym khó hiểu nói
Nghe Kassym thắc mắc, Hãn mới chợt tỉnh. La Mã là cách gọi Việt hóa của đế chế Roma, nói La Mã chắc chắn họ không hiểu. Nếu theo tên gọi của người Hán, La Mã tên là Đại Tần theo cách gọi của người Hán. Cái tên này sẽ dễ hiểu hơn với Kassym
-Ý tôi là nước Đại Tần
-Nước Đại Tần sao? Cũng là một nơi tốt, hiện đang có chiến tranh nên tôi nghĩ sẽ có nhiều nô ɭệ phù hợp.
-À phải rồi, tôi cần thủy ngân và thiếc và vài thầy thuốc người Hán hoặc người Hi Lạp, Đại Tần, Pathava, càng nhiều càng tốt, miễn không phải hạng lang băm là được, tiền sẽ được trả theo đợt. Trước mắt tôi chỉ yêu cầu như vậy. Sắp tới tôi cũng có vài thứ muốn nhờ ông bán xem thế nào?
-Thủy ngân, thiếc và thầy thuốc, tôi nhớ rồi. Nhưng mà thứ cậu sắp bán có phải là “đường” không? Nếu vậy thì không cần nói, 5 quan một cân, giá này tôi đảm bảo không có mấy ai hơn được, nếu tốt được như mẫu thử cậu cho tôi, so với ở Sunga hay Satavahana, Cholas, “đường” của cậu xứng vào hàng trung phẩm
-Khoan, sao lại là trung phẩm, chẳng lẽ ở đó đều bán đường?
-Đúng vậy, ở các nước đó đều có sản xuất nhưng chất lượng thì không tốt lắm, so với đó, “đường” của cậu tốt hơn. Còn thứ đường thượng đẳng, là loại khi ăn không có vị chát của tro, tạp chất ít, được nấu vừa phải, được dùng làm gia vị, thứ đó 5 lạng một cân là còn rẻ đấy
Hãn có chút giật mình thất vọng một chút. Không ngờ thứ đường hắn làm đã có rồi. Hắn đọc lịch sử cứ ngỡ là biết hết, hóa ra là chẳng biết biết gì. Người cổ đại đã biết trông mía để nấu đường, chẳng qua là thứ hắn làm có tốt hơn bình thường thôi. Đường là loại không dễ bảo quản, đồng thời việc lọc tạp chất trong quá trình nấu để tránh vị đắng, không phải dễ, lại được dấu kín nên giá thành cao. Hắn còn cứ nghĩ rằng người ta còn chưa phát hiện ra cây mía nhưng hắn đoán sai nữa rồi. Ở Ấn Độ người ta biết trồng cũng được cả trăm năm để lấy đường, nhưng việc dùng nó làm gia vị thì chưa tới mà chỉ dừng ở làm thuốc.
-Rất tiếc, thứ tôi muốn bán không phải nó. Sắp tới chỉ là một loại đồ mĩ nghệ thôi
-Ra là thế, vậy nó có gì đặc biệt không?
-Sắp tới sẽ có vài mẫu, ông có thể xem thử.
-Vậy năm sau, tôi sẽ quay lại để xem, còn đồ của cậu, tôi sẽ mang đến càng sớm càng tốt. – Kassym nói rồi ra dấu như muốn tạm biệt
-Được được…À khoan đã, có việc này, tôi muốn hỏi ông?
-Câụ cứ nói.
-Ông có biết ai đã làm ăn với thổ phỉ vùng này không?
-Hahaha, cậu thông minh mà cái này vẫn phải hỏi sao?…Nếu cậu đã hỏi vậy thì tôi xin trả lời, toàn bộ số thương nhân có mặt tại châu huyện này đều có dính líu đến, dù ít hay nhiều, trực tiếp hay gián tiếp, tính cả tôi nữa. Thương nhân chúng tôi có lợi tự động sẽ đến, cậu quên rồi sao? – Kassym chợt cười
Hãn khuôn mặt biến sắc giật mình trong tiếng cười của Kassym.
-Nhưng các ông không sợ có người tố giác sao?
-Thương nhân có cách của thương nhân, còn làm như thế nào, tôi không thể tiết lộ, không bằng không chứng, ai dám đυ.ng đến chúng tôi chứ. Nói thật cho cậu biết, đồng tiền là vạn năng đấy. Kassym nói, rồi chụm đầu ngón trỏ và ngón cái tạo thành 1 hình tròn giơ lên
-Thì ra là vậy, Hãn tôi đã hiểu rồi. Không còn gì nữa, tôi xin đi trước, xin ông hãy giữ giao hẹn của chúng ta.
-Được được, cậu đi thong thả - Kassym giang tay ra tiễn
Một mình trở về nơi hội họp cũ, Hãn đã thấy các xe hàng rỗng không đang trở về làng. Đám bạn của hắn và Công Xương cũng đang đợi sẵn trên xe, chờ những người còn lại. Hãn cùng tiến lại ngồi đợi Trì trở lại là có thể trở về. Trì làm việc, Hãn rất yên tâm nhưng mà nhiều thứ như vậy, sẽ vất vả cho nó, nên tìm vài người lanh lẹ đến hỗ trợ mới được. Nhóm của Công Xương không cần đợi lâu đã thấy Trì quay lại. Hãn chìa tay ra kéo Trì lên xe trâu
-Mày mua hết rồi à?
-Ừ, tao hốt luôn cả bãi rồi. Tổng cộng hơn 3000 trâu bò, lợn, dê, gà vịt cũng hơn 5000 con, kể cả những con còn nhỏ
-Hết bao nhiêu?
-Tao đặt cọc trước thôi, bạc cũng chưa lấy, tổng cộng hơn 1 vạn 6937 lạng tất cả. Mỗi trại chủ đã nhận cọc 10 lạng, Tao đã tính rồi, mỗi tháng họ sẽ chỉ mang đến một số lượng nhất định, chúng ta vẫn chưa có chuẩn bị nhiều, tất cả sẽ giao đến chỗ chúng ta hết trong 7-8 tháng. Đến bao nhiêu thanh toán bấy nhiêu, giá cũng hơi cao so với lần trước, nhưng vẫn có thể lo được
-Hahaha, số trâu bò đó đủ biến chung ta thành 1 cự tộc trong vùng này. Con số đó ở An Định không có ai có thể đạt tới đâu – Công Xương ngồi trên nghe Trì nói liền cười
-Thế lần này chúng ta bán đồ thu về bao nhiêu?
-Gần 4 vạn lượng. Nhờ cái chủ kiến của mày mà chúng ta bay mất gần 5 phần tiền rồi đấy- Trì hẵng tiếng “Xì” một cái
-Thôi, đừng tiếc, sắp tới tao sẽ chỉ cho mày một vài thứ kiếm tiền. Mày muốn tắm trong tiền cũng được
-Mày nói thật?. – Trì nghe thế, mắt như có lửa, sáng lên nói
-Tao lừa mày bao giờ chưa.
Hãn bây giờ đang tính xem nên tạo ra thứ gì. Đã có nhiều ý tưởng đã nảy ra trong đầu nhưng tạm thời chưa làm vội. Hắn cần phải giải quyết cái ăn và chỗ ở cho những người mới tới trước. Hôm nay tạm thời nhóm của Hãn sẽ ở lại ngôi làng gần thương hội nhất. Công Xương sẽ trở về làng chính để thu gom lương thực chuyển đến cho Hãn. Lương thực tích cóp từ vụ trước vẫn chưa có dùng tới, vụ này cũng đang trong quá trình thu hoạch, thu được cũng khá, y cũng sẽ báo tin cho các làng khác lập tức chuyển lương thực đến.
Còn tại ngôi làng Hãn nán lại, với sự giúp đỡ của già làng, họ đã chọn được một nơi làm bãi tập kết tương đối rộng rãi. Các bao cao lương được đem ra giã thành bột hoặc nấu sẵn luôn từ bây giờ. Mọi công tác đã chuẩn bị xong, chỉ chờ mấy nạn dân mò đến mà thôi. Hãn đã nói chuyện với Trì để tìm cách điều phối nạn dân, theo dự đoán, chỉ tầm chiều mai, những người này sẽ bắt đầu đến đây. Tất cả bởi vì trong lúc phát gạo cho họ Hãn đã nói vài thứ, đại loại “đến chỗ Công tộc trưởng sẽ có cái ăn”. Hãn không muốn mấy trăm người kia đến, như thế không bõ mà phải cả ngàn người cùng đến. Công Xương đã nói nạn dân không chỉ có vài trăm người mà phải gấp mấy lần số đó. Hãn ước chừng cũng đến 2000 người đến đây
-------
Sáng hôm sau
Một người đàn ông sáng sớm đã mang lưỡi liềm ra đồng thu hoạch cho xong cao lương vụ này, trong làng, sương còn chưa tan hết nhưng cũng có mấy người cũng đã thức dậy. Vươn vai, ngáp dài một cái, người này định kiếm xô nước rửa mặt cho tỉnh táo rồi kiếm gì ăn và thu hoạch tiếp.
Từng bước đi xuông bậc thang đến chum đựng nước ngoài cửa, chợt y thấy có gì đó ẩn hiện sau màn sương mờ ngoài ruộng cao lương. Không nhìn rõ, người này mới từ từ tiến lại để xem xét. Đến khi phát hiện, liền “A” lớn một tiếng giật mình, ngồi bệt xuống đất. Tiếng la của y khiến những người gần đó chú ý. Họ cũng đến xem xảy ra chuyện gì thì thấy trước mặt là một phụ nữ đang run rẩy vì lạnh, ôm lấy 2 đứa con nhỏ nằm ngủ ở bờ ruộng cao lương.
Người phụ nữ tỉnh dậy, nhìn thấy một vài người đang nhìn minh thì giật mình sợ hãi, ôm chặt lấy 2 đứa con trong lòng khiến chúng thức giấc. Một người cất tiếng hỏi:
-Cô là ai, sao lại ngủ ở đây?
“Này”, Chưa kịp nhận câu trả lời, người phía sau liền vỗ vai y gọi. Người này ngẩng lên thì thấy những người phía sau khuôn mặt sững sờ nhìn xung quanh. Lấy làm lạ mới quay nhìn về các hướng rồi giật mình. Tiếng khóc ré của 2 đứa trẻ hòa cùng với khung cảnh đang được che dấu bởi làn xương mờ trắng, mặt trời lên khiến màn sương dần tan, lộ ra những gì nó đang che dấu
Cả ngôi làng đang yên bình trong giấc ngủ sáng sớm liền sau đó loạn cả lên như có giặc đến. Nhóm của Hãn đang còn say giấc trong nhà của già làng sau một ngày bận rộn thì một người đàn ông chạy xồng xộc vào, miệng lu loa lên khiến mọi người thức giấc. Người này gấp gáp nói
-Trưởng làng, cậu Hãn, nguy rồi, họ đến rồi
-Ai đến cơ chứ? – Hãn ngái ngủ nói.
-Những nạn dân!!
-Thế thì dẫn họ đễn chỗ chúng ta sắp xếp, sao phải gấp thế? – Hãn nói rồi vươn vai một cái
-Nhưng… ài, cậu mau ra mà xem.
Người này liền kéo Hãn ra ngoài xem, chưa để hắn ngáp xong một cái. Đến bãi đất nơi họ chon để đón mấy nạn dân, người đàn ông này mới chỉ chỏ. Hãn lấy tay dụi mắt rồi nhìn, đến khi nhận ra thì thừ từ há hốc mồm. Bãi đất lúc này rất ồn ào, nhiều đàn ông trong làng đang la hét khản cả cổ để sắp xếp những dòng người tiến vào. Nhưng trên hết tất cả là số người đang đứng ở đây.
-Cái gì thế này? Ở đâu ra mà nhiều vậy
Bãi đất trống này vốn rộng rãi nhưng so với số người trên đó thì lại quá trật trội nhỏ bé. Trên đó ít nhất phải 4, không, 7000 người. Họ nhung nhúc như một đàn kiến khổng lò, theo sự sắp xếp của những người làng để tìm chỗ nghỉ. Những nạn dân xếp thành hàng đến kín con đường phía sau dẫn vào làng, con đường đó nối đến thương hội
-Mau, nổi lửa nấu đồ ăn cho họ. – Hãn nói lớn - Gọi tất cả đàn ông, mang các bao lương, nồi lớn ra đây
-Được, tôi đi ngay – Người đàn ông này liền 3 chân 4 cẳng về phía sau thông báo
Hãn nhìn lại những nạn dân đang chen chúc nhau trên bãi đất một lúc liền quay đi. Mọi chuyện sắp xếp lúc đầu rất lộn xộn, tiếng người gào thét hướng dẫn, điều tiết dường như vang động cả buổi sáng hôm đó. Các bếp ăn lớn liền được đốt nửa nấu cháo hoặc nướng bánh. Vì số lượng người đông quá mức dự kiến, công việc khai khẩn thêm đất phải dừng để có nhân lực chế biến lương thực. Công việc làm rất gấp gáp, Hãn cùng đám trẻ cũng phải sắn tay mà vác các bao lương ra ngoài, Trì thì liên tục ra lệnh chuyển lương đến các tổ, nhóm
Họ không ngờ phải đối mặt với việc có đến hơn 7000 người cùng ở một chỗ thêm một lần nữa từ khi bị lũ thổ phỉ tấn công. Cũng may lúc đó họ còn có chuẩn bị lên không bị loạn, nhưng lúc này có đến hơn 7000 người đang đói, mọi việc gần như không kiểm soát nổi. Lương thực thì chỉ lo thiếu vì làng này chỉ có thể lập được 4 đồn điền trung bình, nuôi người ở đây cũng chỉ dư ra một chút. Làng chính mở được 7 đồn lớn, thêm 2 đồn trung bình mới mở, những người làm trên đồn điền chỉ bằng 1/5 số dân, những người còn lại có nhiệm vụ khai hoang mở thêm đất lập đồn điền hoặc vào xưởng thủy tinh và lò rèn. Lương thực thu được tính tổng cộng các làng, nếu gộp hết lại cũng không lo được nhiều người như vậy
-Cậu Hãn, lương thực tích trữ của vụ trước đã mang ra hết rồi
-Già làng đã cho người báo tin cho tộc trưởng chưa? – Hãn hỏi
-Đã làm rồi – Người này nói
-Số lương thực này không cầm cự được lâu. Trì, bạc còn bao nhiêu?
-Từ số thủy tinh hôm qua công thêm phần còn thiếu của Kassym, còn hơn 6000 lạng
-Lấy hết số đó, đến thương hội mua lương thực về đây
-Mua nhiều như thế, có sợ chúng nghi ngờ ta tạo phản không?
-Không lo được nhiều thế, chẳng phải chúng ta từng mua số lượng lớn đó sao. Có ai đi tạo phản mà lại hiên ngang đi mua lương thực của triều đình không?
-Được, thế tao đi, luôn tiện giao luôn số thủy tinh này
-Mau đi đi, ở đây tao sẽ lo.
Trì gật đầu rồi đi, Hãn gọi Cóc và Trâu đi theo mình. Chúng mang đến một cái bục gỗ, đến đặt trước những người đang xì xụp ăn cháo trong chiếc bát gốm. Hãn đứng trên bục nói lớn
-Các vị, xin hãy chú ý.
Tiếng nói của Hãn thu hút ánh nhìn của mọi người bên dưới. Đến khi cảm thấy họ đã đủ chú ý đến mình, Hãn nói tiếp
-Tộc của chúng tôi hôm nay chỉ có thể giúp mọi người trong ngày hôm nay. Từ ngày mai, chúng tôi xin cấp mỗi người 10 cân gạo, sau đó xin hãy rời đi…
-Đúng vậy. Và tập gọi ta là cha đi – Công Xương nói, lấy tay trái quàng lấy cổ Hãn, kéo xuống
Hãn thấy nặng người, cố gắng gỡ tay Công Xương ra nói
-Nhưng mà nhiều như vậy sẽ có nhiều vấn đề lắm đấy
-Đến lúc đó thì cần nhờ vào trí tuệ trác việt của cháu rồi, hahaha – Công Xương cười, chỉ chỏ vào đầu Hãn
Khi cả hai đang nói chuyện thì Sóc đã gọi được Trì đến. Hãn lúc này đang vuốt cằm suy nghĩ mà không để ý đến xung quanh. Đến khi Trì đến gần mới để ý nhưng không hướng mắt nhìn. Hắn đang bận suy nghĩ nếu thu nhận nên giải quyết như thế nào? Số nạn dân này sẽ là một nguồn lực không nhỏ nhưng sẽ khó để hấp thu, bởi vì thứ nhất, đó là vấn đề thiếu lương thực, họ ở đây vì không có tộc nào dám nhận, nhận vào sẽ phải chu cấp lương thực, chỗ ở cho họ. Với kỹ thuật nông nghiệp lạc hậu như thế này thì nuôi người trong tộc cũng đã là một thách thức với người thủ lĩnh, ốc còn chưa mang nổi mình ốc nữa là mang thêm gánh nặng, mà đâu phải chỉ vài chục, nuôi cả ngàn người chứ không có ít đâu. Một tháng cũng cần đến cả ngàn thạch gạo, nuôi bao nhiêu cho đủ. Thứ đến là sự ổn định, những người mới đến sẽ khó gia nhập với những tộc nhân đã sinh sống từ trước, trước là do ngôn ngữ, sau là văn hóa vùng miền, phong tục mỗi tộc mỗi khác, dù về cơ bản các tộc đều có chung một truyền thống nhưng cách thực hiện sẽ lúc đυ.ng chạm dẫn đến mâu thuẫn. Thứ nữa, họ khi đã có đủ điều kiện, những người này có thể lựa chọn ở lại hoặc bỏ đi. Nếu bỏ đi, sẽ là một thất thoát lớn đối với tộc của Công Xương
-Có việc cho chúng ta làm đây. Mua hết gia súc ở chỗ này
-MÀY LẠI NGHĨ CÁI GÌ NỮA ĐÂY? – Trì to tiếng
Vừa đến nơi, còn chưa kịp hiểu chuyện gì thì Trì nghe Hãn thở ra một câu xanh rờn “mua hết số gia súc ở chỗ này” thì nén không nổi khó chịu. Nhìn thế nào chỗ này cũng đến cả mấy ngàn con gia súc khác nhau, tiền bỏ đâu ra mua hết cái đám này
-Đằng nào cũng phải mua, chúng ta đang thiếu trâu mà
-Nhưng mua về cả đống thì lấy chỗ nào mà chứa, dùng cũng không có hết
-Yên tâm, sắp tới sợ là còn thiếu trầm trọng nữa kìa. Sao? Chúng ta mua được mà, số lưu ly đó bán đi, tiền thu về không phải thiếu chứ
-Đúng là không tệ nhưng số tiền bỏ ra lên đến cả vạn lạng đấy. Chúng ta đang cần tiền, số sắt mua của Tư Mã Kinh cũng chưa thanh toán hết,
Hãn từ từ tiến lại chỗ hai người vừa nãy, lúc này vẫn còn gây nhau. Khuôn mặt lấm lem bùn đất làm nổi rõ ánh hắn hằn học của họ khi nhìn nhau. Hãn hít một hơi rồi gọi lớn
-Ai muốn có cái ăn thì bước qua đây, Công tộc trưởng sẽ phát cho người đó!!!
Lập tức, bãi đất này xảy ra một sự náo động. Sau khi tiếng thông báo vừa cất lên, có nhiều người nghe tiếng gọi mà từ từ tiến về phía Hãn. Mấy tên trại chủ gần đó thấy thế thì không khỏi ngẩn người nói
-Chúng mày đi đâu đấy, còn không trở lại làm việc đi
Mặc kệ những tiếng gào thét của đám trại chủ, những người này vẫn tiếp tục tiến về phía Hãn. Chẳn mấy chốc mà gần chỗ hắn đã có gần mấy trăm người đứng đó. Còn mấy tên trại chủ thì cũng đã sớm ngậm miệng vì sắp có kẻ nhét đầy tiền vào họng chúng rồi.
Công Xương từ đằng sau nghe mấy lời này thì nhịn không nổi, phá nên cười
-Thật là…Nhận thằng nhóc này làm con nuôi đúng là chuyện tốt, giờ thì nó dát vàng lên mặt ta rồi hahaha.
Hãn sai vài người vào thương hội mua gần 100 thạch gạo và đem phát cho tất cả, mỗi người từ 5- 10kg gạo. Tổng cộng có đến hơn 400 người đang đói. Những người làng đã cố gắng nói họ xếp thành hàng, ai cũng có phần. Nơi này từ bãi thả gia súc bây giờ thành nơi tế bần rồi. Nhiều kẻ nhìn vào không khỏi cười khẩy,
-Thế nào? Đã xong chưa? – Công Xưởng hỏi
-Đã xong rồi – Hãn thưa
-Tốt, giờ thì trở về thôi. Mấy hôm nữa sẽ có nhiều việc phải làm đấy
Hãn gật đầu rồi chợt nhìn quanh rồi nói với Sóc
-Ê, Trì đâu rồi?
-Nó đi thu mua gia súc rồi, lát nữa sẽ quay lại
Lần này hắn tất tay chơi lớn, gom hết gia súc ở cái bãi này về. Hắn đã tính cả rồi, có số trâu bò này thì tha hồ mà cày cấy. Sắp tới lại có thêm một đợt thay đổi nhân sự ở các đồn điền do có sự thay đổi phương thức canh tác và quy mô canh tác. Ngoài ra Hãn quyết định sẽ không dựa vào lưu ly để làm kinh tế nữa, hắn cần những thứ khác nữa, nhưng đó là chuyện khi hắn có đủ thực lực, trước mắt là nhổ “cái gai đang cắm chặt vào vết thương không rời” trong đầm Dạ Trạch – Tưởng Kỳ.
Đợt này, với số lưu ly làm được nhất định thu về không dưới 2 vạn lượng. Số thủy tinh đem giao phải vài ngày liên tục mới chuyển đi hết cơ mà. Nói gì thì nói, tương lai sẽ rất nhiều việc, hắn cần làm nhiều thứ, thứ tiếp theo là: mua nô ɭệ
Trên đường trở về, hắn liền rẽ hướng đến chỗ đậu thuyền. Nơi hắn đến chính là chỗ của Kassym. Rất may mắn là lão đang ở đây chứ không phải lang thang chốn này để tìm nguồn hàng hoặc các nơi giải trí. Chỗ này nhà trọ, sòng bạc cũng rất nhiều.
-Ông chủ, vẫn khỏe chứ
-A, cậu Hãn đến đó sao? Ta lại tưởng cậu hận ta ép cậu nói ra bí mật của mình nên chỉ cho người đại diện đến tìm ta chứ.
-Đâu có… đâu có – Hãn cười nói nhưng có cảm rợn tóc gáy
Cái lão thương nhân này rõ ràng cáo già thành tinh mà, đúng là có một phần nhỏ lý do là lão cắn Hãn một nhát, nên hắn đã nghĩ gặp lão chỉ thêm bực. Lão này cười nói nhẹ nhàng nhưng sắc lẹm như dao vậy.
-Vậy sao? Thế thì là do tôi nhỏ mọn quá rồi. Người của tôi đã đủ, phần còn thiêú cũng đã trả rồi. Cậu muốn tìm tôi, chẳng lẽ lại có vấn đề gì nữa sao?
-À không, chỉ là có vài thứ tôi muốn nhờ ông mua thôi.
-Cậu cứ nói. Tôi sẽ có hết sức
-Tôi muốn mua một nô ɭệ, kẻ này có một chút đặc biệt…
-Vậy sao? Cậu muốn đặc biệt như thế nào? Nam hay nữ? có học thức hay là chiến binh?...- Kassym mắt sáng rực, kể liền một tràng dài các tiêu chí
-Từ từ, để tôi nói hết đã – Hãn giơ tay dừng Kassym lại – Kẻ tôi muốn mua phải biết huấn luyện quân nhân
-Cậu muốn mua một nô ɭệ là quan huấn luyện sao? – Kassym giật mình
-Sao? Có gì không ổn à? – Hãn hỏi lại
-Cậu chắc chứ, một quân trưởng lại muốn một quan huấn luyện binh sĩ…
Hãn dần hiểu ra lý do. Mua quan huấn luyện để luyện binh, nói luôn là tạo phản. Để lộ ra thì hắn chết không kịp ngáp. Dù nhà Hán cho phép các tộc trưởng tàng trữ tư binh nên việc huấn luyện là bình thường nhưng họ thừa biết khả năng chiến đâu của người Giao Châu không lớn, lại không có một hệ thống binh pháp rõ ràng, thấy là đánh chứ không suy nghĩ, dựa vào sức chiến đấu cá nhân là chính chứ không biết chiến đấu tập thể. Nếu có kẻ biết binh pháp huấn luyện, chắc chắn là một mối họa lớn, phải trừ bỏ ngay tức khắc.
-Tôi hiểu ý của ông. Nhưng chẳng phải thương nhân chỉ cần tiền, đâu cần biết thứ khách hàng mua là gì. Đúng không?
-Đúng là thế nhưng mà làm thế rất mạo hiểm, hơn nữa… Kassym chần chừ
-1 vạn lạng đủ không? – Hãn lấy ngón út ngoáy tai
-Đủ…
Cả hai nhìn nhau, ánh mắt cười âm hiểm như đã hiểu rõ nhau từ trước
-Thế lúc nào ông có thể mang người đến?
-Mùa hè năm sau tôi sẽ mang đến. Tôi sẽ mang cho cậu vài người xứ Epirus, người Hi Lạp cũng rất thiện chiến.
-Không, tôi muốn một người La Mã
-La Mã? Đó là nước nào vậy? –Kassym khó hiểu nói
Nghe Kassym thắc mắc, Hãn mới chợt tỉnh. La Mã là cách gọi Việt hóa của đế chế Roma, nói La Mã chắc chắn họ không hiểu. Nếu theo tên gọi của người Hán, La Mã tên là Đại Tần theo cách gọi của người Hán. Cái tên này sẽ dễ hiểu hơn với Kassym
-Ý tôi là nước Đại Tần
-Nước Đại Tần sao? Cũng là một nơi tốt, hiện đang có chiến tranh nên tôi nghĩ sẽ có nhiều nô ɭệ phù hợp.
-À phải rồi, tôi cần thủy ngân và thiếc và vài thầy thuốc người Hán hoặc người Hi Lạp, Đại Tần, Pathava, càng nhiều càng tốt, miễn không phải hạng lang băm là được, tiền sẽ được trả theo đợt. Trước mắt tôi chỉ yêu cầu như vậy. Sắp tới tôi cũng có vài thứ muốn nhờ ông bán xem thế nào?
-Thủy ngân, thiếc và thầy thuốc, tôi nhớ rồi. Nhưng mà thứ cậu sắp bán có phải là “đường” không? Nếu vậy thì không cần nói, 5 quan một cân, giá này tôi đảm bảo không có mấy ai hơn được, nếu tốt được như mẫu thử cậu cho tôi, so với ở Sunga hay Satavahana, Cholas, “đường” của cậu xứng vào hàng trung phẩm
-Khoan, sao lại là trung phẩm, chẳng lẽ ở đó đều bán đường?
-Đúng vậy, ở các nước đó đều có sản xuất nhưng chất lượng thì không tốt lắm, so với đó, “đường” của cậu tốt hơn. Còn thứ đường thượng đẳng, là loại khi ăn không có vị chát của tro, tạp chất ít, được nấu vừa phải, được dùng làm gia vị, thứ đó 5 lạng một cân là còn rẻ đấy
Hãn có chút giật mình thất vọng một chút. Không ngờ thứ đường hắn làm đã có rồi. Hắn đọc lịch sử cứ ngỡ là biết hết, hóa ra là chẳng biết biết gì. Người cổ đại đã biết trông mía để nấu đường, chẳng qua là thứ hắn làm có tốt hơn bình thường thôi. Đường là loại không dễ bảo quản, đồng thời việc lọc tạp chất trong quá trình nấu để tránh vị đắng, không phải dễ, lại được dấu kín nên giá thành cao. Hắn còn cứ nghĩ rằng người ta còn chưa phát hiện ra cây mía nhưng hắn đoán sai nữa rồi. Ở Ấn Độ người ta biết trồng cũng được cả trăm năm để lấy đường, nhưng việc dùng nó làm gia vị thì chưa tới mà chỉ dừng ở làm thuốc.
-Rất tiếc, thứ tôi muốn bán không phải nó. Sắp tới chỉ là một loại đồ mĩ nghệ thôi
-Ra là thế, vậy nó có gì đặc biệt không?
-Sắp tới sẽ có vài mẫu, ông có thể xem thử.
-Vậy năm sau, tôi sẽ quay lại để xem, còn đồ của cậu, tôi sẽ mang đến càng sớm càng tốt. – Kassym nói rồi ra dấu như muốn tạm biệt
-Được được…À khoan đã, có việc này, tôi muốn hỏi ông?
-Câụ cứ nói.
-Ông có biết ai đã làm ăn với thổ phỉ vùng này không?
-Hahaha, cậu thông minh mà cái này vẫn phải hỏi sao?…Nếu cậu đã hỏi vậy thì tôi xin trả lời, toàn bộ số thương nhân có mặt tại châu huyện này đều có dính líu đến, dù ít hay nhiều, trực tiếp hay gián tiếp, tính cả tôi nữa. Thương nhân chúng tôi có lợi tự động sẽ đến, cậu quên rồi sao? – Kassym chợt cười
Hãn khuôn mặt biến sắc giật mình trong tiếng cười của Kassym.
-Nhưng các ông không sợ có người tố giác sao?
-Thương nhân có cách của thương nhân, còn làm như thế nào, tôi không thể tiết lộ, không bằng không chứng, ai dám đυ.ng đến chúng tôi chứ. Nói thật cho cậu biết, đồng tiền là vạn năng đấy. Kassym nói, rồi chụm đầu ngón trỏ và ngón cái tạo thành 1 hình tròn giơ lên
-Thì ra là vậy, Hãn tôi đã hiểu rồi. Không còn gì nữa, tôi xin đi trước, xin ông hãy giữ giao hẹn của chúng ta.
-Được được, cậu đi thong thả - Kassym giang tay ra tiễn
Một mình trở về nơi hội họp cũ, Hãn đã thấy các xe hàng rỗng không đang trở về làng. Đám bạn của hắn và Công Xương cũng đang đợi sẵn trên xe, chờ những người còn lại. Hãn cùng tiến lại ngồi đợi Trì trở lại là có thể trở về. Trì làm việc, Hãn rất yên tâm nhưng mà nhiều thứ như vậy, sẽ vất vả cho nó, nên tìm vài người lanh lẹ đến hỗ trợ mới được. Nhóm của Công Xương không cần đợi lâu đã thấy Trì quay lại. Hãn chìa tay ra kéo Trì lên xe trâu
-Mày mua hết rồi à?
-Ừ, tao hốt luôn cả bãi rồi. Tổng cộng hơn 3000 trâu bò, lợn, dê, gà vịt cũng hơn 5000 con, kể cả những con còn nhỏ
-Hết bao nhiêu?
-Tao đặt cọc trước thôi, bạc cũng chưa lấy, tổng cộng hơn 1 vạn 6937 lạng tất cả. Mỗi trại chủ đã nhận cọc 10 lạng, Tao đã tính rồi, mỗi tháng họ sẽ chỉ mang đến một số lượng nhất định, chúng ta vẫn chưa có chuẩn bị nhiều, tất cả sẽ giao đến chỗ chúng ta hết trong 7-8 tháng. Đến bao nhiêu thanh toán bấy nhiêu, giá cũng hơi cao so với lần trước, nhưng vẫn có thể lo được
-Hahaha, số trâu bò đó đủ biến chung ta thành 1 cự tộc trong vùng này. Con số đó ở An Định không có ai có thể đạt tới đâu – Công Xương ngồi trên nghe Trì nói liền cười
-Thế lần này chúng ta bán đồ thu về bao nhiêu?
-Gần 4 vạn lượng. Nhờ cái chủ kiến của mày mà chúng ta bay mất gần 5 phần tiền rồi đấy- Trì hẵng tiếng “Xì” một cái
-Thôi, đừng tiếc, sắp tới tao sẽ chỉ cho mày một vài thứ kiếm tiền. Mày muốn tắm trong tiền cũng được
-Mày nói thật?. – Trì nghe thế, mắt như có lửa, sáng lên nói
-Tao lừa mày bao giờ chưa.
Hãn bây giờ đang tính xem nên tạo ra thứ gì. Đã có nhiều ý tưởng đã nảy ra trong đầu nhưng tạm thời chưa làm vội. Hắn cần phải giải quyết cái ăn và chỗ ở cho những người mới tới trước. Hôm nay tạm thời nhóm của Hãn sẽ ở lại ngôi làng gần thương hội nhất. Công Xương sẽ trở về làng chính để thu gom lương thực chuyển đến cho Hãn. Lương thực tích cóp từ vụ trước vẫn chưa có dùng tới, vụ này cũng đang trong quá trình thu hoạch, thu được cũng khá, y cũng sẽ báo tin cho các làng khác lập tức chuyển lương thực đến.
Còn tại ngôi làng Hãn nán lại, với sự giúp đỡ của già làng, họ đã chọn được một nơi làm bãi tập kết tương đối rộng rãi. Các bao cao lương được đem ra giã thành bột hoặc nấu sẵn luôn từ bây giờ. Mọi công tác đã chuẩn bị xong, chỉ chờ mấy nạn dân mò đến mà thôi. Hãn đã nói chuyện với Trì để tìm cách điều phối nạn dân, theo dự đoán, chỉ tầm chiều mai, những người này sẽ bắt đầu đến đây. Tất cả bởi vì trong lúc phát gạo cho họ Hãn đã nói vài thứ, đại loại “đến chỗ Công tộc trưởng sẽ có cái ăn”. Hãn không muốn mấy trăm người kia đến, như thế không bõ mà phải cả ngàn người cùng đến. Công Xương đã nói nạn dân không chỉ có vài trăm người mà phải gấp mấy lần số đó. Hãn ước chừng cũng đến 2000 người đến đây
-------
Sáng hôm sau
Một người đàn ông sáng sớm đã mang lưỡi liềm ra đồng thu hoạch cho xong cao lương vụ này, trong làng, sương còn chưa tan hết nhưng cũng có mấy người cũng đã thức dậy. Vươn vai, ngáp dài một cái, người này định kiếm xô nước rửa mặt cho tỉnh táo rồi kiếm gì ăn và thu hoạch tiếp.
Từng bước đi xuông bậc thang đến chum đựng nước ngoài cửa, chợt y thấy có gì đó ẩn hiện sau màn sương mờ ngoài ruộng cao lương. Không nhìn rõ, người này mới từ từ tiến lại để xem xét. Đến khi phát hiện, liền “A” lớn một tiếng giật mình, ngồi bệt xuống đất. Tiếng la của y khiến những người gần đó chú ý. Họ cũng đến xem xảy ra chuyện gì thì thấy trước mặt là một phụ nữ đang run rẩy vì lạnh, ôm lấy 2 đứa con nhỏ nằm ngủ ở bờ ruộng cao lương.
Người phụ nữ tỉnh dậy, nhìn thấy một vài người đang nhìn minh thì giật mình sợ hãi, ôm chặt lấy 2 đứa con trong lòng khiến chúng thức giấc. Một người cất tiếng hỏi:
-Cô là ai, sao lại ngủ ở đây?
“Này”, Chưa kịp nhận câu trả lời, người phía sau liền vỗ vai y gọi. Người này ngẩng lên thì thấy những người phía sau khuôn mặt sững sờ nhìn xung quanh. Lấy làm lạ mới quay nhìn về các hướng rồi giật mình. Tiếng khóc ré của 2 đứa trẻ hòa cùng với khung cảnh đang được che dấu bởi làn xương mờ trắng, mặt trời lên khiến màn sương dần tan, lộ ra những gì nó đang che dấu
Cả ngôi làng đang yên bình trong giấc ngủ sáng sớm liền sau đó loạn cả lên như có giặc đến. Nhóm của Hãn đang còn say giấc trong nhà của già làng sau một ngày bận rộn thì một người đàn ông chạy xồng xộc vào, miệng lu loa lên khiến mọi người thức giấc. Người này gấp gáp nói
-Trưởng làng, cậu Hãn, nguy rồi, họ đến rồi
-Ai đến cơ chứ? – Hãn ngái ngủ nói.
-Những nạn dân!!
-Thế thì dẫn họ đễn chỗ chúng ta sắp xếp, sao phải gấp thế? – Hãn nói rồi vươn vai một cái
-Nhưng… ài, cậu mau ra mà xem.
Người này liền kéo Hãn ra ngoài xem, chưa để hắn ngáp xong một cái. Đến bãi đất nơi họ chon để đón mấy nạn dân, người đàn ông này mới chỉ chỏ. Hãn lấy tay dụi mắt rồi nhìn, đến khi nhận ra thì thừ từ há hốc mồm. Bãi đất lúc này rất ồn ào, nhiều đàn ông trong làng đang la hét khản cả cổ để sắp xếp những dòng người tiến vào. Nhưng trên hết tất cả là số người đang đứng ở đây.
-Cái gì thế này? Ở đâu ra mà nhiều vậy
Bãi đất trống này vốn rộng rãi nhưng so với số người trên đó thì lại quá trật trội nhỏ bé. Trên đó ít nhất phải 4, không, 7000 người. Họ nhung nhúc như một đàn kiến khổng lò, theo sự sắp xếp của những người làng để tìm chỗ nghỉ. Những nạn dân xếp thành hàng đến kín con đường phía sau dẫn vào làng, con đường đó nối đến thương hội
-Mau, nổi lửa nấu đồ ăn cho họ. – Hãn nói lớn - Gọi tất cả đàn ông, mang các bao lương, nồi lớn ra đây
-Được, tôi đi ngay – Người đàn ông này liền 3 chân 4 cẳng về phía sau thông báo
Hãn nhìn lại những nạn dân đang chen chúc nhau trên bãi đất một lúc liền quay đi. Mọi chuyện sắp xếp lúc đầu rất lộn xộn, tiếng người gào thét hướng dẫn, điều tiết dường như vang động cả buổi sáng hôm đó. Các bếp ăn lớn liền được đốt nửa nấu cháo hoặc nướng bánh. Vì số lượng người đông quá mức dự kiến, công việc khai khẩn thêm đất phải dừng để có nhân lực chế biến lương thực. Công việc làm rất gấp gáp, Hãn cùng đám trẻ cũng phải sắn tay mà vác các bao lương ra ngoài, Trì thì liên tục ra lệnh chuyển lương đến các tổ, nhóm
Họ không ngờ phải đối mặt với việc có đến hơn 7000 người cùng ở một chỗ thêm một lần nữa từ khi bị lũ thổ phỉ tấn công. Cũng may lúc đó họ còn có chuẩn bị lên không bị loạn, nhưng lúc này có đến hơn 7000 người đang đói, mọi việc gần như không kiểm soát nổi. Lương thực thì chỉ lo thiếu vì làng này chỉ có thể lập được 4 đồn điền trung bình, nuôi người ở đây cũng chỉ dư ra một chút. Làng chính mở được 7 đồn lớn, thêm 2 đồn trung bình mới mở, những người làm trên đồn điền chỉ bằng 1/5 số dân, những người còn lại có nhiệm vụ khai hoang mở thêm đất lập đồn điền hoặc vào xưởng thủy tinh và lò rèn. Lương thực thu được tính tổng cộng các làng, nếu gộp hết lại cũng không lo được nhiều người như vậy
-Cậu Hãn, lương thực tích trữ của vụ trước đã mang ra hết rồi
-Già làng đã cho người báo tin cho tộc trưởng chưa? – Hãn hỏi
-Đã làm rồi – Người này nói
-Số lương thực này không cầm cự được lâu. Trì, bạc còn bao nhiêu?
-Từ số thủy tinh hôm qua công thêm phần còn thiếu của Kassym, còn hơn 6000 lạng
-Lấy hết số đó, đến thương hội mua lương thực về đây
-Mua nhiều như thế, có sợ chúng nghi ngờ ta tạo phản không?
-Không lo được nhiều thế, chẳng phải chúng ta từng mua số lượng lớn đó sao. Có ai đi tạo phản mà lại hiên ngang đi mua lương thực của triều đình không?
-Được, thế tao đi, luôn tiện giao luôn số thủy tinh này
-Mau đi đi, ở đây tao sẽ lo.
Trì gật đầu rồi đi, Hãn gọi Cóc và Trâu đi theo mình. Chúng mang đến một cái bục gỗ, đến đặt trước những người đang xì xụp ăn cháo trong chiếc bát gốm. Hãn đứng trên bục nói lớn
-Các vị, xin hãy chú ý.
Tiếng nói của Hãn thu hút ánh nhìn của mọi người bên dưới. Đến khi cảm thấy họ đã đủ chú ý đến mình, Hãn nói tiếp
-Tộc của chúng tôi hôm nay chỉ có thể giúp mọi người trong ngày hôm nay. Từ ngày mai, chúng tôi xin cấp mỗi người 10 cân gạo, sau đó xin hãy rời đi…
