Trẫm

Sư gia nhìn theo Từ Dĩnh rời khỏi trường thi, nhịn không được lắc đầu thở dài, khoa cử cũng không phải chỉ trông vào tài học. Hắn năm đó cũng có danh thần đồng, phí thời gian nửa đời lại vẫn là tú tài, ngược lại Phùng Tốn loại bao cỏ này làm tri huyện.

Theo bờ sông vui vẻ đi nhanh, Từ Dĩnh mơ mình tên đề bảng vàng, sau đó xây cho cha mẹ một căn nhà lớn hưởng phúc.

Đi rồi đi, Từ Dĩnh lại trở nên sầu lo, nhìn mạ ven đường như có chút suy nghĩ.

Từ đầu xuân đến bây giờ, vẫn chưa có mưa hẳn hoi, hôm nay thi cũng chỉ bay lả tả một chút, ngay cả quần áo cũng chưa thể hoàn toàn ướt nhẹp.

May mắn mùa đông tuyết lớn, tuyết đọng hòa tan có thể bổ sung hơi nước, nếu không nay mạ xuân căn bản không chống chịu được.

Hy vọng có thể có mấy trận mưa xuân, nếu khô hạn như vậy một tháng nữa, năm nay trong nhà chỉ sợ lại không nộp nổi địa tô.

Con em nhà nghèo, luôn nghĩ đến càng nhiều hơn, nào như Phí Như Hạc chỉ biết chơi đùa quậy phá.

...

Ở Thạch Đường Phí gia hai ngày, Phí Ánh Hoàn rốt cuộc ngồi thuyền về nhà.

Triệu Hãn chỉ vào vô số phường làm giấy dưới núi, hỏi: “Công tử, phường làm giấy của chúng ta cũng lớn như vậy sao?”

“Còn gọi công tử, không gọi phụ thân?” Phí Ánh Hoàn cười hỏi.

Triệu Hãn nói: “Kính ở trong lòng, không ở ngoài miệng.”

“Dối trá.” Phí Ánh Hoàn cười nói, “Phường làm giấy của chúng ta, cũng không hưng thịnh như Thạch Đường bên này. Tổng cộng cũng chỉ hai ba trăm công nhân, nào như phường làm giấy Thạch Đường, động cái có mấy trăm hơn một ngàn người? Hơn nữa chất giấy không tốt, không làm được giấy sớ cống phẩm dâng, phái người học trộm vài lần cũng chưa học được.”

Công nhân xưởng giấy, tất cả đều là cố công (người làm thuê), lại xưng là cố nô, khế ước bán thân nắm giữ ở trong tay chủ, ngươi muốn bỏ tiền đào người cũng không có cách nào đào.

Hơn nữa, giấy dâng sớ Thạch Đường trình tự làm việc phức tạp, từ thu thập nguyên liệu đến ra giấy bán, kỳ hạn công trình chế tác dài đến một năm, đào người và học trộm đều không phải chuyện dễ dàng.

“Phụ thân, rượu đến rồi.” Tửu Phách ôm một cái bầu rượu tới.

Phí Ánh Hoàn tiếp nhận bầu rượu ghé miệng thổi, dốc một ngụm nói: “Lệnh tôn lúc còn sống thật sự là cử nhân?”

Triệu Hãn đáp: “Hoàn toàn chính xác.”

“Không phải xuất thân đại tộc nào?” Phí Ánh Hoàn hồ nghi nói.

“Nho hộ tầm thường mà thôi.” Triệu Hãn nói.

Trong lòng Phí Ánh Hoàn càng thêm mê hoặc: “Trừ bát đại gia cùng phạm văn chính công, ngươi còn từng học văn chương những người nào?”

Triệu Hãn ba phải cái nào cũng được nói: “Từng học rất nhiều, nhớ không quá rõ, cũng không đọc thuộc ra được.”

“Lấy giấy bút đến!” Phí Ánh Hoàn đột nhiên hô.

Cầm Tâm cùng Kiếm Đảm, lập tức cầm văn phòng tứ bảo tới.

Phí Ánh Hoàn nói: “Ngươi từng đọc những văn chương hay nào, viết từng mục ra.”

Triệu Hãn cẩn thận suy tư một lát, lười đi nghĩ nhiều nữa, dứt khoát dựa vào ký ức viết xuống mục lục 《 cổ văn quan chỉ 》 .

Khẳng định có một số văn chương đã quên, nhưng một nửa hẳn là còn nhớ, dù sao chỉ là viết tiêu đề mà thôi, cũng không phải bảo hắn viết chính tả toàn văn.

Phí Ánh Hoàn nằm úp sấp ở bên cạnh quan sát, vừa mới bắt đầu đều là văn chương Tiên Tần, hắn đại bộ phận từng đọc—— chính là quỷ dị khác thường như thế, Phí Ánh Hoàn không đọc văn xuôi Đường Tống bát đại gia, lại phi thường quen thuộc đối với cổ văn Tiên Tần.

Viết viết, Phí Ánh Hoàn đột nhiên nói: “Cổ văn Tần Hán đều không cần, ta là từng nghiêm túc nghiên cứu học tập, ngươi từ Ngụy Tấn lục triều bắt đầu viết.”

Triệu Hãn lập tức đổi hàng, Phí Ánh Hoàn rất chờ mong.

《 trần tình biểu 》 , từng đọc.

《 Lan Đình tập tự 》 , từng đọc.

《 quy khứ lai từ 》 , từng đọc.

Viết mãi đến 《 Bắc Sơn di văn 》 , sau đó hơn mười thiên văn chương, Phí Ánh Hoàn phát hiện mình chỉ biết một hai thiên.

《 A Phòng cung phú 》 của Đỗ Mục, văn chương nổi tiến như vậy, Phí Ánh Hoàn thế mà nghe cũng chưa từng nghe!

Đỗ Mục, không phải người thịnh Đường.

Phục cổ phái đều là khinh bỉ vãn Đường* (ngoại trừ vãn Đường phái), đừng nói là cổ văn vãn Đường, ngay cả thơ ca vãn Đường cũng rất ít đi đọc.

* cuối đời Đường

Triệu Hãn chỉ là cắm đầu viết, đảo mắt đã viết hơn trăm thiên. Nội dung hắn quá nửa đều đã quên, nhưng tiêu đề văn chương lại nhớ rõ rất nhiều, ném cho Phí Ánh Hoàn chậm rãi xem đi.

Vẻ mặt Phí Ánh Hoàn càng thêm kinh hãi, mang tầm mắt từ trên giấy chuyển hướng Triệu Hãn, như đang quan sát một quái vật.

Trẻ con từng đọc nhiều văn chương như vậy, sao có thể chỉ là xuất thân nho hộ bình thường?

Minh đại cũng không có 《 cổ văn quan chỉ 》 .

Phí Như Hạc, Phí Thuần, Cầm Tâm, Kiếm Đảm, Tửu Phách, giờ phút này đứng ở bên cạnh tất cả đều há hốc mồm, bọn họ... Hầu như một thiên cũng chưa từng đọc.

Ca ca trâu bò!

Lưu lại ở trấn Thạch Đường hai ngày, đi ngang qua huyện thành dừng lại chút, cách ngày liền có thể nhìn thấy yết bảng thi trẻ con.

Kéo dài mấy ngày này, không phải là Phùng tri huyện chấm bài thi quá chậm, mà là học đồng dự thi quá nhiều. Lều thi thật sự không ngồi nổi, thi huyện trước sau thi hai nhóm, mỗi một nhóm ra đề mục đều không giống nhau.

Huyện Duyên Sơn trong danh sách dân cư không đủ hai vạn, lần này học đồng tham gia huyện thí đã có hơn bốn ngàn.

Có phải cảm giác rất quỷ dị hay không?

Giới sử học có hai loại cách nói: Một loại cho rằng, hộ khẩu đời Minh chỉ thống kê nam đinh trưởng thành; Một loại cho rằng, hộ khẩu đời Minh chỉ thống kê nam nữ trưởng thành.

Bất luận loại nào, đều không thống kê trẻ con, cho dù ngụ lại cũng không đếm hết.

Nhưng vẫn là không thích hợp, tỉ lệ học đồng cùng dân cư trong danh sách vẫn không khớp.

Ha ha.

Dân cư trong danh sách của quan phủ, là cho triều đình trung ương xem, có khả năng hơn trăm năm không có biến động, huyện Duyên Sơn bên này thậm chí luôn hạ xuống.

Chỉ vì dân cư tăng, tổng mức thuế má cũng phải tăng. Thứ nhất tri huyện không dễ dàng thu đủ thuế má, thứ hai tri huyện có thể giữ lại thì phải ít đi, quan địa phương đầu óc nước vô mới sẽ thay đổi sổ hộ khẩu.

Thực tế lúc thu thuế, lại là một bộ hệ thống khác.

Trước kia dựa vào lương trưởng, bây giờ dựa vào lý trưởng. Căn bản không cần sách hộ khẩu, bà con quê nhà, ai còn không biết ai chứ, không có đại tộc che chở phải nộp thuế.

“Tránh ra, tránh ra!”

Phí Như Hạc tuổi tuy nhỏ, nhưng cũng tính thân thể cường tráng, một đường mang học đồng khác xem bảng đẩy ra.

Hắn đi đến dưới bảng nhìn lên ——

Hạng nhất, Phí Như Ngọc.

Hạng hai, Hồ Tông Nho.

Hạng ba, Phí Giai.

Hạng bốn: Phí Hãn.

Nhìn mãi, đọc mãi, chính hắn thế mà lại đỗ rồi.

Hạng một trăm mười bảy: Từ Dĩnh.

Hạng ba trăm chín mươi tám: Phí Như Hạc.