Chương 91: Trương Tám thần kỳ
Lời này của Trương Tám cũng cùng ý kiến với Nguyễn Vô Niệm, hắn đã có ý muốn mua người Chăm để lên La Hiên phát triển, hiện tại Trương Tám lại mở ra cho hắn một con đường mới. Nguyễn Vô Niệm nói.
- Thầy Tám nói đúng, nếu có cơ hội ta tuyệt đối sẽ thuê đến một nhóm thợ thuyền. Thế nhưng… thợ thuyền bị triều đình trưng dụng phần lớn làm việc trong Bách tác cục, đó là quan xưởng, không dễ gì lấy ra được.
Trương Tám cười nói.
- Cậu lớn yên tâm, tất cả con đường cụt đều có lối mở cả. Tuy nói các thợ thuyền trẻ tuổi chúng ta rất khó thuê trở về được, nhưng thợ thuyền vào cỡ năm mươi, sáu mươi tuổi Bác tác cục thường sẽ thải loại. Bọn hắn là tù binh Chiêm Thành, vì vậy không có sở hữu ruộng đất, về sau rời khỏi Bách tác cục cuộc sống sẽ khá khó khăn. Đối với các thợ thủ công khác như làm gốm, dệt các thế lực khác chào đón rất nhiều. Nhưng đối với những công việc cần nhiều sức lực như rèn sắt, đóng tàu lại ít người để ý đến, thường thì bọn hắn sẽ chết già trong đói khổ.
Chế độ công tượng khá khắc nghiệt, không chỉ là lao động trong môi trường quân dịch mà một khi hết giá trị lợi dụng thì sẽ bị thải loại. Đối với người Việt còn tốt bởi gia đình của bọn hắn còn có thể được miễn thuế, binh dịch, sau khi rời khỏi Bách tác cục thì gia đình cũng coi như có mảnh ruộng, thế nhưng đối với tù binh người Chiêm Thành thì sau khi rời khỏi Bách tác cục, bọn hắn chẳng còn thứ gì cả.
Trương Tám lại nói tiếp.
- Có thể bọn hắn không còn sức lao động, nuôi tốn cơm nên Bách tác cục thải loại, triều đình muốn tỏ ra nhân từ nên cho bọn hắn thân phận tự do, nhưng đối với chúng ta thì bọn hắn sẽ là một nguồn tài nguyên. Cậu lớn có thể chiêu mộ bọn họ, để bọn họ truyền thụ, truyền đạt càng nhiều kinh nghiệm, nhanh chóng đào tạo ra được một lớp thợ mới, như vậy có thể chiêu mộ được càng nhiều thợ học việc giá rẻ, có người rồi tốc độ đóng tàu của chúng ta sẽ càng nhanh.
Nghe xong Trương Tám nói Nguyễn Vô Niệm không thể tưởng tượng nổi nhìn ông già bảy mươi tuổi này. Quả thực gừng càng già càng cay, Trương Tám xuất thân từ một thợ đóng tàu, làm trong Bách tác cục, lại có hơn mười năm làm ăn với nhiều người nước ngoài khiến cho tư tưởng của hắn đã không còn bị trói buộc bởi nền kinh tế nông nghiệp truyền thống tự cung tự cấp nữa.
Nguyễn Vô Niệm còn nghĩ đến một điều có lẽ Trương Tám cũng đã nghĩ đến nhưng chưa nói chính là đối với những người thợ thủ công lành nghề của Đại Việt bị tiêm nhiễm tư tưởng của người phương Bắc khi dạy học trò lại luôn giấu lại một tuyệt kỹ, biết mười chỉ dạy chín khiến nhiều kỹ thuật bị thất truyền, thế nhưng nếu chiêu mộ người Chiêm Thành thì khác, bọn hắn rời khỏi Bách tác cục khiến cho cuộc sống trở nên tồi tệ, không chỉ chiêu mộ dễ dàng mà có thể dùng tiền để bọn hắn tích cực truyền thụ những kỹ thuật mà bọn hắn nắm giữ cho những thợ học việc của người Việt.
Nguyễn Vô Niệm gật đầu nói.
- Được, việc này ta sẽ lưu ý nhờ đến bác Thụ thử xem. Ta muốn chế định một chế độ đưa cho Thầy Tám xem xét, thầy nếu coi có thể áp dụng thì đưa vào xưởng áp dụng thử xem.
Nguyễn Vô Niệm trong đầu thực tế không chỉ nghĩ đến việc nhờ Lê Thụ, hắn còn muốn nhờ đến huynh trưởng. Vị huynh trưởng này thân thế thần bí, thế lực không hề đơn giản một chút nào. Chỉ là kể từ lúc chia tay trong ngày mưa đó đến giờ Nguyễn Vô Niệm còn chưa gặp lại huynh trưởng, không hiểu sao trong lòng lại có chút nghĩ đến.
- Được, mời cậu lớn.
Trương Tám mời Nguyễn Vô Niệm vào bên trong. Nguyễn Vô Niệm bắt đầu viết ra một chế độ chấm công và tính toán tiền lương. Thay vì trả lương theo tháng hiện tại, Nguyễn Vô Niệm định ra chế độ tính tiền lương theo giờ. Mặt khác mỗi thợ làm việc ở mỗi vị trí, các loại thợ sẽ nhận được mức tính lương tiếp theo. Mỗi ngày làm việc sẽ từ đầu giờ Mão đến cuối giờ Thân (5h sáng đến 5h chiều), nghỉ trưa nửa canh giờ. Ngoài ra còn có tiền thưởng chuyên cần, thưởng theo năng suất, bên cạnh đó là tiền phạt nếu như vi phạm chế độ.
Sở dĩ Nguyễn Vô Niệm phải định chế độ như vậy vì trong xưởng của Trương Tám vẫn còn làm việc theo tác phong nông nghiệp, việc đi trễ về sớm là chuyện bình thường, dẫn đến năng suất làm việc thấp. Với chế độ chấm công mới, nhìn như tiền lương của thợ thuyền sẽ tăng lên chừng một phần ba thế nhưng thực tế là thời gian làm việc của bọn hắn sẽ dài ra hơn ít nhất là một canh giờ. Đó chính là phương thức bóc lột theo chế độ tư bản, Nguyễn Vô Niệm nhìn như phải trả lương nhiều hơn, nhưng thực tế hắn có được ít nhất là một giờ công lao động của thợ thuyền hắn không phải trả lương, giá trị thặng dư chính là nằm ở chỗ đó.
Về sau khi xưởng đi vào hoạt động ổn định, Nguyễn Vô Niệm mới bắt đầu cải tiến công cụ lao động cho đám thợ, cũng như tiến hành phân phối lại nhiệm vụ làm việc theo kiểu dây chuyền. Như vậy thời gian sản xuất sẽ nhanh hơn, giá thành của một chiếc tàu cũng sẽ được hạ xuống. Khi đó toà xưởng này sẽ có thể nhanh chóng xây dựng được cho Nguyễn Vô Niệm một đội tàu đi viễn dương thực sự.
- Cậu lớn, nếu thực hiện chế độ này liệu có phải quá khắc nghiệt hay không?
Trương Tám có chút lo lắng nói, hắn chưa từng thấy chế độ này bao giờ. Nguyễn Vô Niệm lắc đầu nói.
- Muốn làm việc lớn thì phải có biện pháp phi thường, phải đưa bọn hắn vào trong khuôn khổ, nếu không biết đời nào mới trở thành xưởng lớn được. Bù lại tiền lương bọn hắn sẽ cao hơn, nếu bọn hắn thực sự muốn kiếm tiền, bọn hắn sẽ chấp nhận.
Điều này giống như vấn nạn công nhân tăng ca hay không tăng ca vậy, nếu không tăng ca thì không đủ sống, mà tăng ca thì sẽ không có thời gian lo cho gia đình, cá nhân.
Nguyễn Vô Niệm đưa ra chế độ này còn khắc nghiệt hơn, bởi vì tại lúc này còn chưa có quy định một tuần được nghỉ vào ngày chủ nhật, đi làm ngày lễ được gấp đôi lương, không có các tổ chức bảo vệ người lao động. Tại thời điểm nãy vẫn tồn tại chế độ lao động cưỡng bức với đồng lương rẻ mạt. Vì vậy Nguyễn Vô Niệm tận dụng tối đa điều đó đẩy ra chế độ bóc lột giá trị thặng dư lớn nhất cho mình.
- Nhưng nếu tính tiền lương theo kiểu này… rất phức tạp, với một xưởng như thế lão e rằng không quản lý nổi.
Trương Tám có chút e ngại nói, dù rằng hắn từng ở Bách tác cục, thế nhưng khả năng tính toán có hạn, hiện tại xưởng còn nhỏ, tính lương đơn giản, hắn có thể giải quyết được. Thế nhưng lớn hơn nửa hắn cảm thấy mình lực bất tòng tâm, dù sao hắn cũng chỉ là một thợ thuyền mà thôi
- Không sao, ta sẽ cử một người đến phụ trách kế toán giúp cho thầy.
Nguyễn Vô Niệm nói, mô hình làm việc như thế này Nguyễn Vô Niệm đã dùng từ lâu ở trong xưởng làm đường. Từ mấy năm nay để chuẩn bị cho phát triển buôn bán, Nguyễn Vô Niệm đào tạo ra nhân tài không phải ít, đặc biệt là những người như Mạc Khoa, Nguyễn Lộc để quản lý tài chính, hắn chỉ cần điều động thêm người từ Lôi Dương ra là được. Nguyễn Vô Niệm nói tiếp.
- Đây là đề án chế độ mới của ta. Thầy xem thử rồi có thể quyết định. Dù sao đây cũng là xưởng của ngài.
Thực tế Nguyễn Vô Niệm là muốn lấy luôn cả xưởng. Thế nhưng đây là tâm huyết của Trương Tám, hắn cũng không thể không nói đạo nghĩ, tu hú chiếm tổ được. Vì vậy mà vẫn để Trương Tám nắm 51 phần trăm cổ phần. Coi như xưởng vẫn là của Trương Tám.
Trương Tám suy nghĩ một hồi, thực tế trong suy nghĩ của Trương Tám còn muốn hung ác hơn cả Nguyễn Vô Niệm, hắn còn nghĩ tiền lương Nguyễn Vô Niệm đưa ra là quá cao đi, chỉ là Nguyễn Vô Niệm đưa cung cách làm việc công nghiệp vào trong sản xuất Trương Tám có chút mới lạ, có chút không quen cũng như e ngại mà thôi. Thế nhưng nghĩ đến mục tiêu là đóng tàu đi viễn dương Trương Tám quyết tâm nói.
- Được, lão sẽ lập tức thông báo với đám thợ chế độ mới.
- Ấy ấy, thầy Tám đừng vội.
Nguyễn Vô Niệm không ngờ Trương Tám lại quyết định nhanh như vậy. Hắn nói tiếp.
- Hiện tại xưởng cứ làm việc theo chế độ cũ đi, nhưng thầy cũng nói cho đám thợ chuẩn bị tâm lý trước. Chờ đến khi tuyển được người nhiều một chút, đủ các bộ phận giám công, kế toán chúng ta sẽ bắt đầu phổ biến chế độ mới này. Hiện tại nếu công bố đột ngột đám thợ sẽ khủng hoảng mất.
Trương Tám nghe vậy cũng gật gù nói.
- Được, tất cả liền nghe cậu lớn.
Mọi việc ở xưởng coi như đã xong, lần này có vẻ như mục tiêu đạt được ngoài dự kiến, Nguyễn Vô Niệm trong lòng vui vẻ. Hắn lại nhớ đến một chuyện hỏi.
- Thầy Tám biết ở nơi nào có thể tuyển được thuỷ thủ không?
Trương Tám cười nói.
- Cậu lớn tìm đâu cho xa, cả Vân Đồn này trai tráng ai cũng đi biển được, kể cả làng Cái hay làng Vân. Bọn hắn đều là dân đi biển, thạo việc sông nước. Nhưng cậu lớn phải trả giá thì may ra mới có thể tuyển mộ được.
main cực kỳ bá đạo, phong cách cơ bắp dùng lực phục người, tay xé hằng tinh
- Thầy Tám nói đúng, nếu có cơ hội ta tuyệt đối sẽ thuê đến một nhóm thợ thuyền. Thế nhưng… thợ thuyền bị triều đình trưng dụng phần lớn làm việc trong Bách tác cục, đó là quan xưởng, không dễ gì lấy ra được.
Trương Tám cười nói.
- Cậu lớn yên tâm, tất cả con đường cụt đều có lối mở cả. Tuy nói các thợ thuyền trẻ tuổi chúng ta rất khó thuê trở về được, nhưng thợ thuyền vào cỡ năm mươi, sáu mươi tuổi Bác tác cục thường sẽ thải loại. Bọn hắn là tù binh Chiêm Thành, vì vậy không có sở hữu ruộng đất, về sau rời khỏi Bách tác cục cuộc sống sẽ khá khó khăn. Đối với các thợ thủ công khác như làm gốm, dệt các thế lực khác chào đón rất nhiều. Nhưng đối với những công việc cần nhiều sức lực như rèn sắt, đóng tàu lại ít người để ý đến, thường thì bọn hắn sẽ chết già trong đói khổ.
Trương Tám lại nói tiếp.
- Có thể bọn hắn không còn sức lao động, nuôi tốn cơm nên Bách tác cục thải loại, triều đình muốn tỏ ra nhân từ nên cho bọn hắn thân phận tự do, nhưng đối với chúng ta thì bọn hắn sẽ là một nguồn tài nguyên. Cậu lớn có thể chiêu mộ bọn họ, để bọn họ truyền thụ, truyền đạt càng nhiều kinh nghiệm, nhanh chóng đào tạo ra được một lớp thợ mới, như vậy có thể chiêu mộ được càng nhiều thợ học việc giá rẻ, có người rồi tốc độ đóng tàu của chúng ta sẽ càng nhanh.
Nguyễn Vô Niệm còn nghĩ đến một điều có lẽ Trương Tám cũng đã nghĩ đến nhưng chưa nói chính là đối với những người thợ thủ công lành nghề của Đại Việt bị tiêm nhiễm tư tưởng của người phương Bắc khi dạy học trò lại luôn giấu lại một tuyệt kỹ, biết mười chỉ dạy chín khiến nhiều kỹ thuật bị thất truyền, thế nhưng nếu chiêu mộ người Chiêm Thành thì khác, bọn hắn rời khỏi Bách tác cục khiến cho cuộc sống trở nên tồi tệ, không chỉ chiêu mộ dễ dàng mà có thể dùng tiền để bọn hắn tích cực truyền thụ những kỹ thuật mà bọn hắn nắm giữ cho những thợ học việc của người Việt.
- Được, việc này ta sẽ lưu ý nhờ đến bác Thụ thử xem. Ta muốn chế định một chế độ đưa cho Thầy Tám xem xét, thầy nếu coi có thể áp dụng thì đưa vào xưởng áp dụng thử xem.
Nguyễn Vô Niệm trong đầu thực tế không chỉ nghĩ đến việc nhờ Lê Thụ, hắn còn muốn nhờ đến huynh trưởng. Vị huynh trưởng này thân thế thần bí, thế lực không hề đơn giản một chút nào. Chỉ là kể từ lúc chia tay trong ngày mưa đó đến giờ Nguyễn Vô Niệm còn chưa gặp lại huynh trưởng, không hiểu sao trong lòng lại có chút nghĩ đến.
- Được, mời cậu lớn.
Trương Tám mời Nguyễn Vô Niệm vào bên trong. Nguyễn Vô Niệm bắt đầu viết ra một chế độ chấm công và tính toán tiền lương. Thay vì trả lương theo tháng hiện tại, Nguyễn Vô Niệm định ra chế độ tính tiền lương theo giờ. Mặt khác mỗi thợ làm việc ở mỗi vị trí, các loại thợ sẽ nhận được mức tính lương tiếp theo. Mỗi ngày làm việc sẽ từ đầu giờ Mão đến cuối giờ Thân (5h sáng đến 5h chiều), nghỉ trưa nửa canh giờ. Ngoài ra còn có tiền thưởng chuyên cần, thưởng theo năng suất, bên cạnh đó là tiền phạt nếu như vi phạm chế độ.
Sở dĩ Nguyễn Vô Niệm phải định chế độ như vậy vì trong xưởng của Trương Tám vẫn còn làm việc theo tác phong nông nghiệp, việc đi trễ về sớm là chuyện bình thường, dẫn đến năng suất làm việc thấp. Với chế độ chấm công mới, nhìn như tiền lương của thợ thuyền sẽ tăng lên chừng một phần ba thế nhưng thực tế là thời gian làm việc của bọn hắn sẽ dài ra hơn ít nhất là một canh giờ. Đó chính là phương thức bóc lột theo chế độ tư bản, Nguyễn Vô Niệm nhìn như phải trả lương nhiều hơn, nhưng thực tế hắn có được ít nhất là một giờ công lao động của thợ thuyền hắn không phải trả lương, giá trị thặng dư chính là nằm ở chỗ đó.
Về sau khi xưởng đi vào hoạt động ổn định, Nguyễn Vô Niệm mới bắt đầu cải tiến công cụ lao động cho đám thợ, cũng như tiến hành phân phối lại nhiệm vụ làm việc theo kiểu dây chuyền. Như vậy thời gian sản xuất sẽ nhanh hơn, giá thành của một chiếc tàu cũng sẽ được hạ xuống. Khi đó toà xưởng này sẽ có thể nhanh chóng xây dựng được cho Nguyễn Vô Niệm một đội tàu đi viễn dương thực sự.
- Cậu lớn, nếu thực hiện chế độ này liệu có phải quá khắc nghiệt hay không?
Trương Tám có chút lo lắng nói, hắn chưa từng thấy chế độ này bao giờ. Nguyễn Vô Niệm lắc đầu nói.
- Muốn làm việc lớn thì phải có biện pháp phi thường, phải đưa bọn hắn vào trong khuôn khổ, nếu không biết đời nào mới trở thành xưởng lớn được. Bù lại tiền lương bọn hắn sẽ cao hơn, nếu bọn hắn thực sự muốn kiếm tiền, bọn hắn sẽ chấp nhận.
Điều này giống như vấn nạn công nhân tăng ca hay không tăng ca vậy, nếu không tăng ca thì không đủ sống, mà tăng ca thì sẽ không có thời gian lo cho gia đình, cá nhân.
Nguyễn Vô Niệm đưa ra chế độ này còn khắc nghiệt hơn, bởi vì tại lúc này còn chưa có quy định một tuần được nghỉ vào ngày chủ nhật, đi làm ngày lễ được gấp đôi lương, không có các tổ chức bảo vệ người lao động. Tại thời điểm nãy vẫn tồn tại chế độ lao động cưỡng bức với đồng lương rẻ mạt. Vì vậy Nguyễn Vô Niệm tận dụng tối đa điều đó đẩy ra chế độ bóc lột giá trị thặng dư lớn nhất cho mình.
- Nhưng nếu tính tiền lương theo kiểu này… rất phức tạp, với một xưởng như thế lão e rằng không quản lý nổi.
Trương Tám có chút e ngại nói, dù rằng hắn từng ở Bách tác cục, thế nhưng khả năng tính toán có hạn, hiện tại xưởng còn nhỏ, tính lương đơn giản, hắn có thể giải quyết được. Thế nhưng lớn hơn nửa hắn cảm thấy mình lực bất tòng tâm, dù sao hắn cũng chỉ là một thợ thuyền mà thôi
- Không sao, ta sẽ cử một người đến phụ trách kế toán giúp cho thầy.
Nguyễn Vô Niệm nói, mô hình làm việc như thế này Nguyễn Vô Niệm đã dùng từ lâu ở trong xưởng làm đường. Từ mấy năm nay để chuẩn bị cho phát triển buôn bán, Nguyễn Vô Niệm đào tạo ra nhân tài không phải ít, đặc biệt là những người như Mạc Khoa, Nguyễn Lộc để quản lý tài chính, hắn chỉ cần điều động thêm người từ Lôi Dương ra là được. Nguyễn Vô Niệm nói tiếp.
- Đây là đề án chế độ mới của ta. Thầy xem thử rồi có thể quyết định. Dù sao đây cũng là xưởng của ngài.
Thực tế Nguyễn Vô Niệm là muốn lấy luôn cả xưởng. Thế nhưng đây là tâm huyết của Trương Tám, hắn cũng không thể không nói đạo nghĩ, tu hú chiếm tổ được. Vì vậy mà vẫn để Trương Tám nắm 51 phần trăm cổ phần. Coi như xưởng vẫn là của Trương Tám.
Trương Tám suy nghĩ một hồi, thực tế trong suy nghĩ của Trương Tám còn muốn hung ác hơn cả Nguyễn Vô Niệm, hắn còn nghĩ tiền lương Nguyễn Vô Niệm đưa ra là quá cao đi, chỉ là Nguyễn Vô Niệm đưa cung cách làm việc công nghiệp vào trong sản xuất Trương Tám có chút mới lạ, có chút không quen cũng như e ngại mà thôi. Thế nhưng nghĩ đến mục tiêu là đóng tàu đi viễn dương Trương Tám quyết tâm nói.
- Được, lão sẽ lập tức thông báo với đám thợ chế độ mới.
- Ấy ấy, thầy Tám đừng vội.
Nguyễn Vô Niệm không ngờ Trương Tám lại quyết định nhanh như vậy. Hắn nói tiếp.
- Hiện tại xưởng cứ làm việc theo chế độ cũ đi, nhưng thầy cũng nói cho đám thợ chuẩn bị tâm lý trước. Chờ đến khi tuyển được người nhiều một chút, đủ các bộ phận giám công, kế toán chúng ta sẽ bắt đầu phổ biến chế độ mới này. Hiện tại nếu công bố đột ngột đám thợ sẽ khủng hoảng mất.
Trương Tám nghe vậy cũng gật gù nói.
- Được, tất cả liền nghe cậu lớn.
Mọi việc ở xưởng coi như đã xong, lần này có vẻ như mục tiêu đạt được ngoài dự kiến, Nguyễn Vô Niệm trong lòng vui vẻ. Hắn lại nhớ đến một chuyện hỏi.
- Thầy Tám biết ở nơi nào có thể tuyển được thuỷ thủ không?
Trương Tám cười nói.
- Cậu lớn tìm đâu cho xa, cả Vân Đồn này trai tráng ai cũng đi biển được, kể cả làng Cái hay làng Vân. Bọn hắn đều là dân đi biển, thạo việc sông nước. Nhưng cậu lớn phải trả giá thì may ra mới có thể tuyển mộ được.
main cực kỳ bá đạo, phong cách cơ bắp dùng lực phục người, tay xé hằng tinh
