Trên tàu hỏa.
“Nhường một chút! Nhường một chút! Làm phiền nhường một chút!”
Thập niên 70, xe lửa vừa chật chội vừa bí bách. Hai tay Chu Minh Hữu cầm hai cái ca tráng men dơ cao quá đỉnh đầu, nghiêng người cẩn thận lách qua hành lý chất đầy lối đi nhỏ, quay lại chỗ ngồi, lau mồ hôi trên trán, đưa một cái ly trang men trong đó cho Thẩm Húc: “Anh Ba, này!”
Thẩm Húc dùng nước nóng trong ca tráng men pha một cốc sữa bỏ, vừa chăm sóc Tam Oa đang ăn bánh bao thịt, vừa nói với Chu Minh Hữu: “Đã bảo cậu không cần đi theo rồi, cần gì phải chịu cái tội này!”
“Anh nhìn tình hình trên tàu hỏa này xem, nếu em không đi cùng, anh định để một mình Tam Oa ngốc ở chỗ này đi lấy nước mua cơm à? Hay là mang cả Tam Oa theo cùng? Để Tam Oa ở lại anh có thể yên tâm được không? Mang Tam Oa đi theo, anh nhìn lỗi đi nhỏ này xem, ngay cả chỗ đặt chân cũng không có, không sợ Tam Oa bị thương sao?”
Thấy đối phương trừng mắt giận dỗi, Thẩm Húc bật cười: “Ừ, do tôi suy xét không chu đáo, cảm ơn cậu!”
“Là anh em trong nhà cả, cảm ơn cái gì!” Nói xong, Chu Minh Hữu thở dài: “Anh Ba, không dối gạt anh, lần này đi theo anh lên tỉnh thành, là vì em có tâm tư riêng.”
Thẩm Húc ngẩng đầu nhìn về phía anh ta, Chu Minh Hữu nói tiếp: “Em muốn đi thăm chị Hai.”
Chị Hai mà anh ta nói đến chính là chị gái ruột của anh ta: Chu Minh Tô
Chu Đại Hải sinh được bốn người con. Con cả Chu Minh Trung, từ năm mười mấy tuổi đã xin đi bộ đội, năm ngoái vừa được thăng cấp lên làm phó doanh trưởng, vợ con đều đi theo tùy quân. Có khoản trợ cấp mỗi tháng của anh ta, nhà họ Chu coi như có điều kiện kinh tế tốt nhất trong thôn. Cũng vì như vậy, vị trí đại đội trưởng của Chu Đại Hải mới không ai có thể lay chuyển nổi.
Con thứ ba là Chu Minh Hữu trước mắt, vẫn luôn đi theo Chu Đại Hải làm việc. Không có năng lực gì lớn, nhưng là người kiên định, tính tình phóng khoáng.
Con thứ tư Chu Minh Hào, năm bốn tuổi đi theo Chu Đại Hải lên huyện thành chơi, gặp phải đội biểu tình, hai người tách ra không thấy bóng dáng. Tìm một hai tháng vẫn không có tin tức, mọi người đều nói sợ là bị bọn buôn người bắt cóc rồi.
Dư lại con thứ hai Chu Minh Tô, lớn hơn Thẩm Húc hai tuổi, năm đó chính là nhân vật tiếng tăm vang dội khắp thôn Thượng Thủy, mười tám tuổi thi đỗ đại học tỉnh, trở thành sinh viên đầu tiên của thôn Thượng Thủy. Nhưng ngày vui ngắn chẳng tày gang, cũng chính vào năm đó, quốc gia bắt đầu vận động, mọi người đều lo lắng không yên, lúc nào cũng thần hồn nát thần tính.
Trong hoàn cảnh ấy, đại học tỉnh cố gắng kiên trì dạy học hai năm, rồi không kiên trì nổi nữa, cho nghỉ học toàn bộ. Cứ như vậy, Chu Minh Tô không thể tốt nghiệp, đành phải về nhà.
Nếu chỉ như thế cũng thôi đi, tuy rằng nhà họ Chu tiếc hận cô sinh viên nhà mình thời vận không tốt, nhưng cũng hiểu, người một nhà bình an mới là quan trọng nhất. Hơn nữa mặc dù chưa có bằng tốt nghiệp đại học, nhưng trình độ tri thức của Chu Minh Tô cũng đứng đầu trong thôn, thậm chí còn xếp top đầu trong cả huyện Dương Sơn. Chu Đại Hải luồn lách một phen, không phải không thể tìm được cho cô công việc tốt ở quê nhà.
Nhưng mà Chu Minh Tô không muốn. Khi ở trên tỉnh cô đã có bạn trai, nhà trai tên Lưu An Nam, là giáo viên đại học tỉnh, Chu Minh Tô thường xuyên đi học lớp của anh ta, thường xuyên qua lại, hai người dần dần hợp mắt nhau.
Với tuổi tác của Chu Minh Tô, nếu không phải vẫn luôn đi học, thì đã kết hôn từ lâu rồi, có bạn trai cũng không phải chuyện xấu. Nhưng vấn đề ở chỗ, nhà trai đã từng kết hôn, tuy vợ trước khó sinh đã mất nhưng để lại một đứa con trai.
Với điều kiện của Chu Minh Tô, ở huyện Dương Sơn muốn tìm bạn trai thế nào chẳng được, nào có chuyện con gái chưa chồng lại vội vàng đi làm mẹ kế cho người ta? Tất nhiên là Chu Đại Hải không đồng ý.
Nhưng mà Chu Minh Tô đã chết mê chết mệ khí chất nho nhã và học thức uyên bác của Lưu An Nam rồi, vì thế hai cha con không ngừng cãi vã, giằng co không ai chịu nhường ai.
Chu Đại Hải thật sự không có cách nào khác, đành phải lặng lẽ tới tỉnh thành. Vốn dĩ ông ta định xem thử xem, nếu đối phương thật sự là người có năng lực đáng tin cậy, ông ta sẽ chấp nhận mối hôn sự này. Có điều ông ta vẫn khôn ngoan, không trực tiếp tới nhà, mà đi tới khu tập thể hỏi thăm trước.
Không ngờ lại nghe được chuyện, mẹ vợ Lưu An Nam cũng ở nơi này, trông con cho anh ta. Cha mẹ Lưu An Nam mất sớm, mẹ vợ là hàng xóm đã nuôi anh ta học đại học, cũng vì vậy anh ta đã cưới con gái đối phương, đối xử với mẹ vợ như mẹ ruột.
Sự tích kiểu này, đối với người ngoài mà nói, thể nào cũng phải tán thưởng hai câu, tri ân báo ân, có tình có nghĩa. Nhưng đối với Chu Minh Tô sắp sửa gả cho đối phương mà nói, lại không phải là chuyện tốt.
Đặc biệt, Chu Đại Hải còn nghe lén được cuộc nói chuyện giữa bà mẹ vợ ấy và đứa trẻ trong nhà.
Đứa trẻ hỏi vì sao phải cưới Chu Minh Tô về làm mẹ kế?
Mẹ vợ nói, Lưu An Nam còn trẻ, có uy tín danh dự, không có khả năng sẽ không kết hôn nữa. Một khi tái hôn, vói điều kiện của anh ta, vợ sau chắc chắn sẽ không kém. Chu Minh Tô từng học đại học, trình độ tri thức không tồi, mang ra ngoài sẽ không khiến Lưu An Nam mất mặt, so với việc để Lưu An Nam cưới người khác, không bằng cưới Chu Minh Tô còn hơn.
Đứa trẻ còn nhỏ, không hiểu lời này nó ý gì, vẫn khóc lóc nói không cần mẹ kế.
Mẹ vợ nói: “Đồ ngốc! Không cưới mẹ kế về, nhà này ai thu dọn, quần áo ai giặt, cơm ai nấu? Cháu muốn bà ngoại mệt chết à? Mẹ kế này của cháu là người nhà quê, không có căn cơ trong tỉnh, không dám làm gì các cháu, cưới về nhà cũng chỉ vì chăm sóc cháu thôi, chính là bà giúp việc, cháu sợ cái gì!”
Chu Đại Hải nghe thấy thể, lập tức nổi trận lôi đình, ngay cả Lưu An Nam cũng không muốn gặp nữa, quay đầu về luôn.
Sau khi về nhà ông ta nói hết lời này cho Chu Minh Tô nghe, Chu Minh Tô biện giải, nói ý của bà ấy không thể đại biểu cho ý của Lưu An Nam, Lưu An Nam không phải người như vậy. Hiện tại trong nhà Lưu An Nam không có phụ nữ, con cái không ai chăm sóc, tát nhiên phải nhờ bà ấy giúp đỡ, đợi đến khi cô gả qua đó, bà ấy sẽ về nhà.
Thấy cô cương quyết như vậy, Chu Đại Hải dứt khoát nhốt ngời trong nhà, khóa kín cửa phòng cô lại, nhưng càng làm thế lại càng khơi dậy tâm lý phản nghịch trong lòng Chu Minh Tô. Cô giả vờ tiêu chảy, lửa Chu Minh Hữu mở khóa chạy trốn. Nửa đường gặp phải Chu Đại Hải, Chu Đại Hải tuyên bố, nếu cô ta đi, thì sau này đừng quay về nữa, ông ta sẽ coi như chưa từng sinh đứa con gái này.
Chu Minh Tô cắn răng, quyết định lên tỉnh thành. Từ đó về sau cũng chặt đứt liên hệ với nhà họ Chu.