Chương 29: Đánh chiếm phủ huyện
Nguyễn Nhạc, Võ Đình Tú, Nguyễn Văn Lộc xuất lãnh 5000 quân, 400 chiến mã, 20 thớt voi tiến đánh Tuy Viễn. Phan Văn Lân, Trần Quang Diệu, Võ Văn Dũng, mỗi người xuất lãnh 2500 quân 100 chiến mã, Lê Văn Hưng xuất lãnh 2000 quân tiến đánh Phù Ly, Bồng Sơn. Huyền Khê, Bùi Thị Xuân, Nguyễn Lữ, nắm giữ 3000 quân, 300 chiến mã trấn giữ kho lương, vũ khí, tiếp tế lương thực. Nguyễn Huệ, Ngô Văn Sở, Đặng Văn Long nắm giữ 2500 quân, 200 chiến mã, 20 thớt voi tiến xuống Kiên Thành lập doanh trại, di dời quân lực.
Các đội khi hành quân phải hò hét tuyên truyền câu:
""Binh triều binh quốc phó
Binh ó binh hoàng tôn""
(Lấy việc ủng hộ hoàng tôn Dương chống lại quốc phó Trương Phúc Loan, gây phân hóa chia rẽ nội bộ nhà Nguyễn)
Nguyễn Nhạc xuất binh đi trước tiến đến Tuy Viễn. Cánh quân của Lân, Hưng đi sau tiến đến Phù Ly. Diệu, Dũng tiến đánh Bồng Sơn
Lân thiết kế cho quân mình cái loa cầm tay, cho 30 người đi trước la hét câu tuyên truyền.
Khi tới huyện Phù Ly, Lân cho quân lính kết thành trận Thái Cực Bao Hàm:
Số quân có 3000 người thì đại tướng ở giữa cầm quân cơ 600 người, còn 2.400 người chia làm 12 đội, mỗi đội có một tỳ tướng coi 200 người.
Đại tướng ở giữa đánh một tiếng chiêng ba tiếng trống, trước bày trận ngũ hành, một hành làm một trận, mỗi đội 100 người. Xong rồi, lại đánh một tiếng chiêng, đội Địa bên tả cách đại tướng 30 bước mà đứng; đội Thiên bên hữu cách đại tướng 30 bước mà đứng.
Xong rồi đại tướng lại đánh một tiếng chiêng, ngoài đội Địa bên tả là đội Nhật nối theo, ngoài đội Nhật là đội Dương nối theo, ngoài đội Dương là đội Phong nối theo, ngoài đội Phong là đội Xà nối theo, ngoài đội Xà là đội Phượng nối theo. Bên hữu, ngoài đội Thiên là đội Nguyệt nối theo, ngoài đội Nguyệt là đội Âm nốỉ theo, ngoài đội Âm là đội Vân nối theo, ngoài đội Vân là đội Điểu nối theo, ngoài đội Điểu là đội Long nối theo, Thành hình chữ nhất.
Nếu bên tả đội Phượng gặp giặc thì lấy đội Phượng làm chính, đội Xà làm kỳ, đội Phong tiếp chiến, đội Dương ứng cứu, đội Nhật làm chi bên tả, đội Địa làm cánh bên tả, để cùng giúp nhau.
Bên hữu đội Long gặp giặc thì lấy đội Long làm chính, đội Điểu làm kỳ, đội Vân tiếp chiến, đội Âm cứu ứng, đội Nguyệt làm chi bên hữu, đội Thiên làm cánh bên hữu.
Cái lợi hại của trận này là có thể biến trận rất tinh xảo, từ thái cực bao hàm biến thiên thành thái tố tam tài, thái thủy hồn nguyên một cách nhanh chóng.
Tuy biết rằng quân ở Phù Ly quân số của tri huyện không đáng là bao nhưng để đề phòng có biến thì vẫn nên thận trọng.
Nhìn thấy cách Lân ra hiệu lệnh, bài trận quân lính tiến lui răm rắp thì Hưng há hốc mồm:
- Đệ tưởng mình cứ đánh như đi cướp chứ, chạy thẳng đến phủ tri huyện, đánh một trận gϊếŧ sạch là xong. Sau đó cướp hết của cải lương thực mang về, vậy là chiến thắng.
Lân đáp:
- Thực ra thì binh lực chúng ta thừa sức để công chiếm huyện Phù Ly này, ta bài trận để phòng chuyện lật thuyền trong mương cạn thôi. Còn việc sau khi chiếm được huyện phủ ta sẽ có thu xếp.
- Ta tiến vào huyện nếu dân chúng hoan nghênh, reo hò vui mừng thì việc đã thành 9 phần.
Hưng không hiểu lắm nên hỏi:
- Việc ấy giải thích ra sao
Lân chỉ mỉm cười:
- Tới lúc đó ngươi sẽ rõ
Khi quân tiến vào, nhân dân trong huyện reo hò chào đón, có cụ già đi không vững phải chống gậy cũng lật đật ra nghênh đón nghĩa quân, Lân thở phào nhẹ nhỏm, vậy là quân tạm của tri huyện coi như phế, còn lại quân trong phủ không đáng ngại. Bởi vì quân tạm trong dân chiếm một số lượng đáng kể, khi có những trường hợp cần thì tri huyện sẽ điều động. Nay lòng dân oán thán tri huyện đã sâu việc điều động quân tạm sẽ khó.
Lân nói:
- Chúng ta tiến vào phủ thôi, Đề Đốc Hưng làm tiên phong
Khi Hưng tiến vào trong phủ của tri huyện thì tên tri huyện vẫn đang mở tiệc chè chén, trái ôm phải ấp, nghĩa quân tiến vào hắn đã say bí tỉ, miệng thì quát:
- Bọn giặc nào to gan, dám vào phủ ta làm càn, quân đâu bắt hết bọn chúng cho ta.
Hưng cười khẩy rồi cho người bắt trói tri huyện lại, những binh lính trong phủ thì chống cự yếu ớt rồi bị diệt sạch. Bọn chúng tên nào cũng béo tốt, ngày thường hϊếp đáp dân lành, nên biết dù có hàng cũng bị gϊếŧ nên cố chống cự.
Lân chưa tiến vào mà Hưng đã lo xong hết cả.
Lân nói:
- Đề Đốc Hưng cùng đô úy La Xuân Kiều ở lại trấn giữ huyện Phù Ly. Hưng sẽ lo việc xử tử tri huyện trước toàn dân. Truy bắt những đồng đản
- Còn Kiều sẽ làm công tác an dân. Tổ chức người tiếp quản hành chính của huyện và cử người vận chuyển 7 phần lương thực, của cải về kho lương, còn 3 phần mang phân phát cho các hộ dân nghèo khổ.
Hưng và Kiều đều chắp tay cúi đầu đáp:
- Đã rõ thưa đô đốc.
Về phía Diệu và Dũng cũng chiếm lấy Bồng Sơn cũng rất dễ dàng, gần như không đánh mà chiếm được
Diệu giao lại cho Dũng cùng Cao Tắc Tựu trấn giữ huyện
Lúc này quân thám báo truyền tin cho Lân và Diệu được biết Nhạc trại chủ cũng đã thành công chiếm được Tuy Viễn. Hiện đang chuẩn bị để tiến đánh thành Quy Nhơn.
Lân và Diệu nhận được tin thì điều chỉnh lại đội hình, quân lương rồi kéo quân tiến đến hội quân với Nhạc ở Quy Nhơn.
Các đội khi hành quân phải hò hét tuyên truyền câu:
""Binh triều binh quốc phó
Binh ó binh hoàng tôn""
(Lấy việc ủng hộ hoàng tôn Dương chống lại quốc phó Trương Phúc Loan, gây phân hóa chia rẽ nội bộ nhà Nguyễn)
Nguyễn Nhạc xuất binh đi trước tiến đến Tuy Viễn. Cánh quân của Lân, Hưng đi sau tiến đến Phù Ly. Diệu, Dũng tiến đánh Bồng Sơn
Khi tới huyện Phù Ly, Lân cho quân lính kết thành trận Thái Cực Bao Hàm:
Số quân có 3000 người thì đại tướng ở giữa cầm quân cơ 600 người, còn 2.400 người chia làm 12 đội, mỗi đội có một tỳ tướng coi 200 người.
Đại tướng ở giữa đánh một tiếng chiêng ba tiếng trống, trước bày trận ngũ hành, một hành làm một trận, mỗi đội 100 người. Xong rồi, lại đánh một tiếng chiêng, đội Địa bên tả cách đại tướng 30 bước mà đứng; đội Thiên bên hữu cách đại tướng 30 bước mà đứng.
Xong rồi đại tướng lại đánh một tiếng chiêng, ngoài đội Địa bên tả là đội Nhật nối theo, ngoài đội Nhật là đội Dương nối theo, ngoài đội Dương là đội Phong nối theo, ngoài đội Phong là đội Xà nối theo, ngoài đội Xà là đội Phượng nối theo. Bên hữu, ngoài đội Thiên là đội Nguyệt nối theo, ngoài đội Nguyệt là đội Âm nốỉ theo, ngoài đội Âm là đội Vân nối theo, ngoài đội Vân là đội Điểu nối theo, ngoài đội Điểu là đội Long nối theo, Thành hình chữ nhất.
Bên hữu đội Long gặp giặc thì lấy đội Long làm chính, đội Điểu làm kỳ, đội Vân tiếp chiến, đội Âm cứu ứng, đội Nguyệt làm chi bên hữu, đội Thiên làm cánh bên hữu.
Cái lợi hại của trận này là có thể biến trận rất tinh xảo, từ thái cực bao hàm biến thiên thành thái tố tam tài, thái thủy hồn nguyên một cách nhanh chóng.
Tuy biết rằng quân ở Phù Ly quân số của tri huyện không đáng là bao nhưng để đề phòng có biến thì vẫn nên thận trọng.
Nhìn thấy cách Lân ra hiệu lệnh, bài trận quân lính tiến lui răm rắp thì Hưng há hốc mồm:
- Đệ tưởng mình cứ đánh như đi cướp chứ, chạy thẳng đến phủ tri huyện, đánh một trận gϊếŧ sạch là xong. Sau đó cướp hết của cải lương thực mang về, vậy là chiến thắng.
- Thực ra thì binh lực chúng ta thừa sức để công chiếm huyện Phù Ly này, ta bài trận để phòng chuyện lật thuyền trong mương cạn thôi. Còn việc sau khi chiếm được huyện phủ ta sẽ có thu xếp.
- Ta tiến vào huyện nếu dân chúng hoan nghênh, reo hò vui mừng thì việc đã thành 9 phần.
Hưng không hiểu lắm nên hỏi:
- Việc ấy giải thích ra sao
Lân chỉ mỉm cười:
- Tới lúc đó ngươi sẽ rõ
Khi quân tiến vào, nhân dân trong huyện reo hò chào đón, có cụ già đi không vững phải chống gậy cũng lật đật ra nghênh đón nghĩa quân, Lân thở phào nhẹ nhỏm, vậy là quân tạm của tri huyện coi như phế, còn lại quân trong phủ không đáng ngại. Bởi vì quân tạm trong dân chiếm một số lượng đáng kể, khi có những trường hợp cần thì tri huyện sẽ điều động. Nay lòng dân oán thán tri huyện đã sâu việc điều động quân tạm sẽ khó.
Lân nói:
- Chúng ta tiến vào phủ thôi, Đề Đốc Hưng làm tiên phong
Khi Hưng tiến vào trong phủ của tri huyện thì tên tri huyện vẫn đang mở tiệc chè chén, trái ôm phải ấp, nghĩa quân tiến vào hắn đã say bí tỉ, miệng thì quát:
- Bọn giặc nào to gan, dám vào phủ ta làm càn, quân đâu bắt hết bọn chúng cho ta.
Hưng cười khẩy rồi cho người bắt trói tri huyện lại, những binh lính trong phủ thì chống cự yếu ớt rồi bị diệt sạch. Bọn chúng tên nào cũng béo tốt, ngày thường hϊếp đáp dân lành, nên biết dù có hàng cũng bị gϊếŧ nên cố chống cự.
Lân chưa tiến vào mà Hưng đã lo xong hết cả.
Lân nói:
- Đề Đốc Hưng cùng đô úy La Xuân Kiều ở lại trấn giữ huyện Phù Ly. Hưng sẽ lo việc xử tử tri huyện trước toàn dân. Truy bắt những đồng đản
- Còn Kiều sẽ làm công tác an dân. Tổ chức người tiếp quản hành chính của huyện và cử người vận chuyển 7 phần lương thực, của cải về kho lương, còn 3 phần mang phân phát cho các hộ dân nghèo khổ.
Hưng và Kiều đều chắp tay cúi đầu đáp:
- Đã rõ thưa đô đốc.
Về phía Diệu và Dũng cũng chiếm lấy Bồng Sơn cũng rất dễ dàng, gần như không đánh mà chiếm được
Diệu giao lại cho Dũng cùng Cao Tắc Tựu trấn giữ huyện
Lúc này quân thám báo truyền tin cho Lân và Diệu được biết Nhạc trại chủ cũng đã thành công chiếm được Tuy Viễn. Hiện đang chuẩn bị để tiến đánh thành Quy Nhơn.
Lân và Diệu nhận được tin thì điều chỉnh lại đội hình, quân lương rồi kéo quân tiến đến hội quân với Nhạc ở Quy Nhơn.
