Chương 108: Người Thuê Nhà Đeo Mạng Che Mặt
Một buổi sáng cuối năm 1896, tôi nhận được tờ giấy viết vội của Sherlock Holmes, mời tôi lập tức tới phố Baker ngay. Tới nơi, tôi thấy anh đang ngồi trong một căn phòng mù mịt khói thuốc, trên chiếc ghế đối diện là một phụ nữ đẫy đà đã luống tuổi và có dáng dấp một bà chủ nhà trọ.
- Anh Watson, đây là bà Merrilow ở quận South Brixton. - Ông bạn tôi giơ tay giới thiệu - Bà đây không phản đối việc hút thuốc, nên anh cứ mặc sức tận hưởng thú vui của mình. Bà Merrilow muốn kể cho chúng ta nghe một câu chuyện vô cùng thú vị. Và có thể sự việc sẽ còn tiến triển, nên sự có mặt của anh ở đây là vô cùng hữu ích.
- Nếu tôi có thể giúp được gì…
- Bà Merrilow, chắc bà cũng hiểu rằng nếu tôi tới gặp bà Ronder thì tôi hy vọng có một người làm chứng. Xin bà hãy nói với bà ấy về điều này trước.
- Chúa sẽ phù hộ cho ông, ông Holmes ạ! - Người khách nói - Bà ấy rất muốn gặp ông, nên ông có gọi tất cả mọi người trong khu này đến thì bà ấy cũng chả bận tâm gì đâu.
- Vậy chiều nay chúng ta nên xuất phát sớm một chút. Trước khi đi, phải đảm bảo là chúng ta đã nắm rõ mọi việc. Bà hãy kể lại tất cả một lần nữa, giúp bác sĩ Watson có thể hiểu được tình hình. Ban nãy bà có nói, bà Ronder đã trọ ở nhà bà bảy năm rồi, nhưng bà mới nhìn rõ mặt bà ấy chỉ một lần duy nhất phải không?
Bà Merrilow nói:
- Thề có Chúa, tôi ước gì mình chưa bao giờ nhìn thấy mặt bà ấy thì hơn!
- Mặt bà ấy bị thương tổn rất nặng nề, phải vậy chứ?
- Thưa ông Holmes, không thể gọi đó là một cái mặt người được! Thật là vô cùng khủng khϊếp. Một lần, người đưa sữa cho tôi nhác thấy bà ấy đang đứng ngắm cảnh ở cửa sổ tầng trên, anh ta kinh hoàng tới mức làm đổ cả thùng sữa! Lần nọ, bất ngờ tôi chợt nhìn thấy mặt bà ấy, bà ấy lập tức che mặt lại và nói: “Bà Merrilow, chắc bây giờ bà đã hiểu vì sao tôi luôn luôn che mặt bằng tấm mạng này rồi chứ?”.
- Bà có biết tí gì về quá khứ của bà ấy không?
- Tôi hoàn toàn không biết gì về bà ấy cả.
- Khi bà ấy tới thuê nhà, có sự giới thiệu của ai không?
- Không, nhưng bà ấy trả bằng tiền mặt và luôn trả trước rất nhiều. Tiền thuê nhà trả cả quý, hơn nữa cũng không hề cò kè mặc cả. Tôi ngần này tuổi rồi, lại bơ vơ một mình trong thời buổi khó khăn, ngài bảo làm sao có thể từ chối được một người khách giàu có và hào phóng như vậy được?
- Lý do gì khiến bà ấy chọn thuê căn hộ của bà?
[Chúc bạn đọc sách vui vẻ tại www.gacsach.com - gác nhỏ cho người yêu sách.]
- Căn hộ của tôi cách đường khá xa, yên tĩnh hơn so với các căn hộ cho thuê khác. Hơn nữa, tôi chỉ nhận mỗi một người khách trọ; bản thân tôi cũng không có người thân. Tôi đoán rằng bà ấy đã từng thuê nhiều nơi, nhưng bà ấy thích căn hộ của tôi nhất. Bà ấy cần yên tĩnh và không tiếc tiền.
- Bà có nói rằng, kể từ khi tới ở, bà ấy chưa bao giờ để lộ khuôn mặt của mình, chỉ trừ một lần duy nhất kia thôi. Đây quả là một chuyện khá đặc biệt và vô cùng kỳ lạ. Do đó tôi hiểu vì sao bà muốn điều tra xác minh nó đến vậy.
- Không phải tôi muốn thế, thưa ông Holmes. Với tôi mà nói, chỉ cần có tiền thuê nhà là tôi đã cảm thấy rất hài lòng rồi. Không có vị khách thuê nhà nào yên lặng hơn, ít chuyện hơn bà ấy.
- Vậy thì tại sao bà lại tới đây?
- Thưa ông Holmes, đó là vì sức khỏe của bà ấy. Bà ấy càng ngày càng yếu đi. Hơn nữa, trong lòng bà ấy có những bí mật rất hãi hùng nào đó. Có lúc bà ấy la to: “Gϊếŧ người! Gϊếŧ người!”. Lần khác lại nghe tiếng bà ấy hét toáng: “Đồ súc sinh tàn ác! Đồ yêu ma quỷ quái!”. Bà ấy kêu gào vào lúc nửa đêm, tiếng hét của bà ấy vang dội khắp nhà làm tôi sợ run lên. Sáng hôm sau, tôi lên thăm bà ấy. Tôi chân thành khuyên: “Bà Ronder này! Nếu trong lòng bà có điều gì u uất không thể nói ra, bà có thể tìm tới cha xứ hoặc cảnh sát, biết đâu họ có cách giúp bà”. “Ơn Chúa, tôi không cần tới cảnh sát!” - Bà ấy nói - “Cha xứ thì không thể làm gì để thay đổi được quá khứ. Nhưng trước khi tôi chết, nếu có một ai đó biết được toàn bộ câu chuyện này thì tôi có thể được an ủi phần nào”. Tôi mách cho bà ấy: “Ồ, nếu bà không muốn nhờ cảnh sát, thì bà hãy nhờ đến ông thám tử nổi tiếng mà mọi người đều biết là Sherlock Holmes ấy”. Thưa ngài, xin lỗi vì tôi đã nhanh mồm như vậy. Nhưng bà ấy vừa nghe liền đồng ý ngay: “Đúng rồi, tôi cần một người như thế”. Bà ấy nói: “Tại sao tôi lại không nghĩ ra nhỉ? Xin bà hãy mau chóng mời ông ta tới đây, bà Merrilow! Nếu ông ta không chịu tới, bà hãy nói với ông ta rằng tôi là vợ của Ronder, người dạy thú ở đoàn xiếc. Bà chỉ cần nói vậy thôi và cho ông ta cái tên “Abbas Parva””. Bà ấy viết chữ đó lên mảnh giấy đưa cho tôi rồi nói: “Cái tên này sẽ khiến ông ta tới ngay, nếu ông ta đúng là người như tôi nghĩ”.
- Đúng là tôi phải đi thật, bà Merrilow ạ! - Holmes nói - Giờ tôi cần trao đổi với bác sĩ Watson một lúc và cuộc nói chuyện này phải kéo dài tới bữa trưa. Khoảng ba giờ chiều, chúng tôi mới có thể tới nhà bà được.
Vị khách của chúng tôi vừa lạch bạch bước ra khỏi phòng, vì không còn từ nào có thể miêu tả đúng hơn dáng đi của bà ấy, thì Holmes liền đứng bật dậy, vùi đầu vào lật tìm đống tài liệu trong góc phòng. Vài phút sau, chỉ có tiếng lật giấy “soạt, soạt”, sau đó anh à lên một tiếng đầy thoả mãn. Nghe thế, tôi biết là Holmes đã tìm ra được điều gì đó. Anh ngồi bệt xuống sàn nhà, hai chân khoanh lại, một đống sách to đùng bao quanh, và trên đùi lại có một tập báo đang mở nữa.
- Lúc đó, vụ án này đã khiến tôi rất đau đầu, Watson ạ! Anh hãy nhìn những ghi chép bên lề các tin, bài trong đống sách báo này thì biết. Tôi thừa nhận rằng mình đã không thể phá được vụ án này, nhưng tôi lại tin chắc rằng giám định tử thi có sai sót. Anh không nhớ thảm kịch ở Abbas Parva à?
- Không nhớ gì cả, Holmes ạ!
- Lúc đó anh đi cùng tôi mà. Nhưng ấn tượng riêng của tôi về vụ này cũng rất mờ nhạt, bởi vì người ta không tìm ra được bất kỳ một bằng chứng nào, và cũng không có ai nhờ tôi hỗ trợ. Anh hãy xem lại những ghi chép này đi!
- Anh có thể nói những điểm chính cho tôi nghe được không?
- Việc đó không khó. Có thể ngay khi nghe tôi nói, anh sẽ nhớ lại hết những tình huống lúc đó. Mọi người đều biết cái tên Ronder, ông ta là đối thủ cạnh tranh của Wombwell và Sanger, và là một trong những đoàn xiếc thú lớn nhất lúc đó. Nhưng trước khi thảm kịch xảy ra, Ronder đã trở thành một tay bợm rượu, bản thân ông ta và cả đoàn xiếc đều đang xuống dốc không phanh. Bi kịch xảy ra khi đoàn xiếc của ông ta nghỉ đêm tại một làng nhỏ, có tên là Abbas Parva ở quận Berkshire. Họ đang trên đường tới Wimbledon. Lúc đó, họ chỉ dựng trại nghỉ qua đêm chứ không biểu diễn, bởi thị trấn nhỏ quá, không đủ bù đắp chi phí cho buổi diễn.
“Trong số những con thú mà họ mang theo, có một chú sư tử Bắc Phi tên Sahara King, rất hung dữ. Ronder và vợ ông ta thường trổ tài ở bên trong l*иg nhốt thú. Ở đây có một tấm ảnh chụp lúc họ đang biểu diễn. Anh xem có thể thấy Ronder là một người đàn ông vạm vỡ, hoang dã, còn bà vợ ông ta lại là một người phụ nữ tuyệt đẹp. Nhân viên điều tra cho biết, con sư tử Sahara đã có những biểu hiện đáng ngại từ lâu. Tuy nhiên, do chủ quan nên cả hai vợ chồng Ronder đều không chú ý đúng mức tới điều này. Hàng đêm, đích thân Ronder hoặc vợ ông ta sẽ cho con Sahara ăn. Có lúc một người, có khi cả hai người cùng đi. Nhưng từ trước đến giờ công việc đó chưa bao giờ do người khác làm, bởi họ cho rằng, chỉ cần cho sư tử Sahara ăn thì nó sẽ coi họ là ân nhân và không tấn công họ. Vào cái đêm đặc biệt cách đây bảy năm, cả hai vợ chồng họ cùng vào chuồng cho Sahara ăn. Một thảm kịch khủng khϊếp đã xảy ra, và các chi tiết của tai nạn này chưa bao giờ được điều tra…
“Lúc nửa đêm, tất cả mọi người trong làng đều bị tiếng sư tử gầm và tiếng kêu la khủng khϊếp của một phụ nữ đánh thức. Nhân viên đoàn xiếc và tất cả công nhân cầm đèn chạy túa ra từ các lều, giơ đèn soi thì nhìn thấy một cảnh tượng hãi hùng: Ronder nằm sóng soài trên mặt đất cách l*иg sư tử hơn 10m, đầu bị đập nát, và đầy những vết cào xé của nanh vuốt sư tử. Cửa l*иg mở toang. Bà Ronder nằm bẹp dưới chân con sư tử đói đang ngoác miệng ra gầm thét. Mặt bà ta bị nó cào xé nát bươm đến nỗi không có ai có thể tin được rằng bà ta sẽ thoát chết. Dưới sự chỉ huy của Leonardo - một thanh niên lực lưỡng - và anh hề Griggs, một số diễn viên trong đoàn xiếc đã dùng những chiếc gậy vừa to vừa dài đánh đuổi được con sư tử hung dữ đang cắn xé bà Ronder, rồi ngay lập tức khóa l*иg lại. Nhưng làm sao sư tử xổng ra được thì vẫn là một câu đố chưa có lời đáp. Người ta phỏng đoán rằng, hai vợ chồng Ronder định mở cửa vào trong l*иg, nhưng ngay khi cửa vừa mở thì con sư tử hung hãn đang đói liền xông ra vồ họ. Cảnh sát đã không tìm được bất kỳ chứng cứ gì. Còn bà Ronder, trong những cơn đau đớn khủng khϊếp, khi được khiêng tới toa xe lưu động đến bệnh viện vẫn liên tục hét: “Đồ nhát gan! Đồ nhát gan!”. Mãi tới sáu tháng sau, bà ta mới hồi phục và ra làm chứng trước tòa. Việc khám nghiệm tử thi vẫn được tiến hành; tuy nhiên sau đó, cuộc điều tra đã bị đình chỉ, theo phán quyết của tòa án: ông Ronder chết vì tai nạn nghề nghiệp.”
- Còn có giả thiết nào khác chăng? - Tôi sốt ruột hỏi.
- Anh nói vậy cũng có lý. Có một vài chi tiết khiến anh chàng cảnh sát trẻ tuổi Edmunds ở cảnh sát quận Berkshire thấy không thể bỏ qua. Đó là một chàng trai thông minh! Nhưng sau đó anh ta bị điều tới Allahabad. Tôi chú ý đến vụ án này cũng là do anh ta tới đây tìm và trao đổi với tôi về vụ án kỳ lạ này.
- Có phải đó là một chàng trai người hơi gầy với mái tóc vàng không?
- Đúng vậy. Tôi biết anh sẽ nhớ ra mà.
- Điều gì khiến anh ta băn khoăn vậy?
- Anh ta và tôi đều có chung một thắc mắc. Vấn đề là ở chỗ, khó mà tưởng tượng được toàn bộ sự việc diễn ra như thế nào. Anh hãy nhìn nhận sự việc từ góc độ con sư tử xem, khi được thả ra, nó sẽ làm gì? Nó lao tới phía trước vài bước là tới trước mặt Ronder. Ông ta quay người lại, cố tháo chạy nhưng vẫn không thoát khỏi nanh vuốt của con sư tử. Ông ta ngã vật ra đất, chết ngay tức thì. Nhưng con thú không chạy trốn mà ngược lại, quay đầu chồm lên vồ bà Ronder. Lúc này, bà ta đang bàng hoàng đứng cạnh l*иg thú, con sư tử xông tới, xô ngã bà Ronder, cào xé nát mặt bà ta. Những tiếng thét trong cơn hôn mê dường như muốn trách ông Ronder đã bỏ rơi bà ta. Nhưng thật ra lúc đó ông ta đã chết rồi, làm sao còn có thể giúp bà ta được? Anh có thấy ở đây có điều kỳ lạ không? Và nếu không phải là ông Ronder, thì người mà bà ta oán trách là ai?
- Đúng vậy, anh nói đúng lắm !
- Còn một điểm nghi vấn nữa. Nó luôn ám ảnh tôi khi nghĩ tới vụ án này, là cùng với tiếng gầm của sư tử và tiếng hét hoảng sợ của bà Ronder, còn có tiếng la hét thất thanh của một người đàn ông nào đó nữa.
- Tiếng la hét đó đương nhiên là của ông Ronder rồi.
- Nếu như sọ ông ta đã bị con sư tử cắn nát, thì chúng ta làm sao có thể nghe được tiếng kêu của ông ấy. Ít nhất có hai người làm chứng nói rằng, họ có nghe thấy tiếng la hét của một người đàn ông lẫn trong tiếng la hét thảm thiết của bà Ronder.
- Tôi cho rằng, lúc đó tất cả mọi người trong khu lều trại đều kêu la hoảng hốt. Còn về những điểm nghi vấn khác thì tôi nghĩ mình có thể giải thích được.
- Tôi rất muốn được lắng nghe ý kiến của anh.
- Hai vợ chồng Ronder đang ở cạnh nhau. Khi sư tử sổ l*иg, họ cách chuồng sư tử khoảng 10m. Ông Ronder hoảng loạn chạy trốn nên bị sư tử vồ chết ngay lập tức. Còn bà Ronder nảy ra ý nghĩ chạy ngược lại chuồng rồi đóng cửa lại, đó là nơi trú ẩn tốt nhất của bà ta. Bà đã thực hiện ý định chạy về phía chuồng đó, nhưng khi vừa mới chỉ tới cửa chuồng thì con Sahara đã xông tới, đè bà ta ngã xuống. Bà ta oán trách chồng mình bỏ trốn đã khiến con sư tử bị kích động càng trở nên điên cuồng, vì nếu cả hai cùng chung sức đối phó với con sư tử thì có thể sẽ khiến nó chùn bước. Thế nên bà ta mới hét “Đồ nhát gan! Đồ nhát gan!” trong cơn mê sảng.
- Rất hay, Watson ạ! Nhưng có một sai sót nho nhỏ trong lập luận tuyệt vời của anh.
- Sai sót thế nào?
- Nếu cả hai người đều ở cách l*иg khoảng 10m, vậy thì làm sao sư tử có thể ra ngoài được?
- Phải chăng có kẻ nào đó đã thả sư tử ra? Tại sao bình thường nó vẫn chơi cùng họ, cùng biểu diễn những tiết mục xiếc ở trong l*иg, mà lần này lại tấn công họ dã man như thế? Có lẽ kẻ thù giấu mặt đã cố tình chọc tức sư tử chăng?
Holmes bắt đầu lặng im suy nghĩ, vài phút liền không nói năng gì.
- Ồ Watson, có điều này rất cần thiết cho suy đoán của anh. Ronder là người có rất nhiều kẻ thù. Edmunds nói với tôi rằng, khi uống rượu, ông ta trở nên vô cùng hung dữ. Ông ta là một kẻ bạo hành vô độ, hễ bị ai cản trở là sẵn sàng chửi mắng, đánh đập. Tôi nghĩ, người khách ban nãy nói rằng về đêm bà Ronder hay la hét, chính là do bà ta mơ gặp lại người chồng hung bạo. Nhưng cho dù thế nào, trước khi sự thật được phơi bày thì tất cả những suy đoán của chúng ta đều là võ đoán.
Khi xe ngựa dừng trước nhà bà Merrilow, chúng tôi đã thấy dáng người béo tốt của bà ta đang đứng chắn trước cửa. Dụng ý của bà ta rất rõ ràng, đó là sợ mất đi một vị khách thuê phòng quý hóa, vì thế trước khi dẫn chúng tôi lên gác, bà dặn đi dặn lại chúng tôi chớ nên nói những điều hoặc làm những việc khiến cho bà ta mất đi vị khách thuê phòng này. Chúng tôi đồng ý, và theo bà ta bước lên những bậc cầu thang được trải thảm rách rưới để tới căn phòng của người khách kỳ bí.
Đó là một căn phòng vương mùi ẩm mốc; hệ thống thông gió không tốt. Điều này cũng không có gì lạ, bởi bà Ronder, người ngụ ở đó, không bao giờ ra ngoài. Sau gần một đời nhốt thú dữ trong chuồng, giờ đây, người khách trọ giống như bị số mệnh trả miếng lúc xế chiều. Bà ta ngồi im lặng, đăm chiêu, trên một chiếc ghế salông cũ trong góc phòng tối tăm. Sau nhiều năm không vận động, cơ thể bà trở nên thô vụng, nhưng vẫn vô cùng đầy đặn và hấp dẫn. Một tấm mạng màu sẫm rất dày đã che khuất gần hết khuôn mặt bà ta, chỉ lộ ra một khoé miệng xinh xắn và cái cằm tròn trịa, rất thu hút. Tôi có thể tưởng tượng được trước đây bà ta là một phụ nữ đẹp, có phong thái khác người. Tiếng nói của bà ta cũng rất ngọt ngào, dễ nghe.
- Thưa ông Holmes, tên tôi đâu còn xa lạ gì với ông. Tôi biết rằng, khi nghe tên tôi, nhất định ông sẽ tới mà. - Bà ta nhẹ nhàng lên tiếng.
- Vâng, thưa bà. Nhưng tôi chưa hiểu làm thế nào bà lại biết được tôi muốn tìm hiểu câu chuyện của bà?
- Sau khi sức khỏe của tôi hồi phục, khi viên thám tử địa phương là Edmunds tìm tôi để phỏng vấn, tôi mới biết. Tôi đã không nói sự thật với anh ta, có thể việc tôi nói dối là sự lựa chọn thiếu thông minh...
- Thông thường, nói thật vẫn là lựa chọn thông minh nhất. Nhưng tại sao bà lại nói dối anh ta?
- Bởi những điều tôi nói ra có liên quan tới vận mệnh và tính mạng của một người khác. Tuy biết rằng hắn là một kẻ ngu xuẩn và hèn nhát, nhưng tôi vẫn không muốn lương tâm mình bị cắn rứt vì đã huỷ hoại hắn. Quan hệ của chúng tôi đã từng vô cùng, vô cùng thân thiết!
- Bây giờ thì bà đã hết áy náy rồi chứ?
- Phải, tôi nghe nói, người đó giờ đã chết.
- Vậy tại sao bà không nói tất cả những điều mà bà biết với cảnh sát?
- Bởi vì còn một người khác cũng liên quan tới vụ án, và người đó chính là tôi. Tôi không thể chịu được những lời bàn tán, đàm tiếu từ những cuộc thẩm tra của cảnh sát và tòa án. Tôi chẳng sống được bao lâu nữa, và tôi muốn ra đi trong thanh thản. Tôi vẫn muốn tìm được người có đầu óc phán đoán, kể cho người ấy nghe về câu chuyện rùng rợn này. Có như vậy thì sau khi tôi chết, mọi việc mới được rõ ràng.
- Thưa bà, tôi thật không xứng đáng với lời khen của bà, nhưng tôi cũng là một người có trách nhiệm. Tôi không thể đảm bảo rằng sau khi bà nói xong, tôi chắc chắn sẽ không đi báo với cảnh sát.
- Tôi không đồng ý với cách suy nghĩ của ông, thưa ông Holmes. Tôi rất hiểu nhân cách và phương thức làm việc của ông. Bởi trong những năm gần đây, tôi vẫn thường xuyên theo dõi những vụ điều tra của ông, mà rất nhiều vụ đã thành công vang dội. Trong những ngày cuối cùng này thì thú vui duy nhất mà vận mệnh vẫn còn dành lại cho tôi là đọc báo, vì thế mọi việc xảy ra trong cuộc sống, tôi rất ít khi bỏ sót. Cho dù có thế nào, tôi cũng muốn thử vận may của mình, tùy ông giải quyết, thế nào cũng được. Chỉ cần nói ra hết mọi chuyện đã cất giấu bấy lâu là tôi thấy thanh thản rồi.
- Vậy thì tôi và người bạn của tôi đây rất hân hạnh được nghe chuyện của bà.
Người phụ nữ từ từ đứng lên khỏi ghế, lấy từ trong ngăn kéo ra tấm ảnh của một người đàn ông. Có vẻ anh ta là một diễn viên xiếc chuyên nghiệp, với cơ thể cường tráng và đẹp mã. Trong ảnh, hai cánh tay vạm vỡ của anh ta đặt trước bộ ngực săn chắc, miệng hé cười dưới bộ râu quai nón rậm rạp đầy nam tính - nụ cười tự mãn của kẻ đã nhiều lần chinh phục những cô gái yêu kiều.
- Đây là Leonardo. - Bà ta nói, giọng hơi trầm xuống.
- Là anh chàng lực sĩ, người đã đưa ra các bằng chứng của vụ án?
- Đúng vậy! Các ngài hãy xem tiếp bức ảnh này: đây là chồng tôi.
Khi nhìn thấy bức ảnh chồng bà, tôi giật mình. Đó là một khuôn mặt vô cùng xấu xí, đầy sát khí - như một con lợn mặt người. Không, chính xác phải là một con lợn lòi mang mặt người, bởi vì ngoài thú tính ra còn có một cái gì đó rất đáng sợ. Người ta có thể tưởng tượng được, cái miệng xấu xí ghê tởm kia khi giận dữ sẽ phun phì phì từng đám nước bọt, và những ánh nhìn độc ác toát lên từ đôi mắt ti hí gian ác kia. Vô lại, độc ác, dã man - đó là những từ để nói về khuôn mặt béo phị chảy xệ của ông Ronder.
- Thưa các ngài, hai tấm ảnh này có thể giúp các ngài hiểu được phần nào quá khứ của tôi. Tôi là một diễn viên xiếc nghèo. Chưa đầy mười tuổi, tôi đã là một diễn viên lắc vòng. Và khi trưởng thành, người đàn ông này yêu tôi - nếu như có thể gọi du͙© vọиɠ của hắn ta là tình yêu. Trong một khoảnh khắc bất hạnh, tôi đã buộc phải làm vợ của hắn. Và bắt đầu từ những ngày tháng đó, tôi đã sống trong địa ngục. Hắn là một con ác quỷ, luôn dày vò tôi. Trong đoàn xiếc, không ai không biết sự ngược đãi của hắn đối với tôi. Hắn phản bội và bỏ rơi tôi để đi tìm thú vui với những người phụ nữ khác. Nhưng nếu tôi trách cứ là hắn sẽ lạnh lùng trói tôi lại, dùng roi ngựa quất vô cùng tàn nhẫn. Mọi người đều rất thương tôi và nguyền rủa hắn. Nhưng họ không có cách gì giúp tôi được. Tất cả bọn họ đều sợ hắn như quỷ dữ. Lúc nào hắn ta cũng hung tợn, còn khi say thì hắn có thể gϊếŧ người không ghê tay. Bao nhiêu lần hắn đã bị cảnh sát bắt giam vì đánh người và ngược đãi động vật; nhưng vì có tiền nên hắn đều chạy chọt trót lọt. Những diễn viên giỏi đều bỏ chúng tôi mà đi, đoàn xiếc bắt đầu xuống dốc. Tất cả đều chỉ còn dựa vào tôi và Leonardo cùng với anh hề Jimmy Griggs, nên đoàn xiếc mới có thể tạm thời sống lay lắt qua ngày.
“Sau này, Leonardo thường xuyên tiếp cận tôi. Các ngài cũng đã thấy anh ta đẹp trai như thế nào rồi đấy. Bây giờ tôi đã biết được rằng, đằng sau cơ thể cường tráng ấy là một trái tim vô cùng hèn nhát. Nhưng nếu so sánh với chồng tôi, thì dường như anh ta là một thiên thần. Anh ta thương hại tôi, giúp đỡ tôi. Cuối cùng thì sự thân mật giữa chúng tôi đã biến thành tình yêu sâu đậm. Đó là tình yêu mà tôi đã ao ước từ lâu, nhưng lại không dám mong đợi. Chồng tôi bắt đầu nghi ngờ chúng tôi, nhưng tôi thấy hắn không chỉ là một kẻ độc ác mà còn là một kẻ nhát gan, và Leonardo là người duy nhất hắn sợ. Hắn ta trả thù bằng cách hành hạ tôi ngày càng nhiều hơn. Một đêm nọ, nghe tiếng tôi kêu thét quá thảm thiết nên Leonardo đã xuất hiện trước xe vợ chồng tôi. Đêm ấy, suýt nữa đã xảy ra một thảm kịch. Sau khi sự việc xảy ra, cả tôi và Leonardo đều cho rằng bi kịch sớm muộn gì rồi cũng sẽ tới. Hắn ta không đáng được sống trên đời nữa. Chúng tôi đã lên kế hoạch gϊếŧ hắn một cách hoàn hảo. Leonardo là một người thông minh và mưu mẹo. Chính anh ta đã nghĩ ra cách dùng con Sahara để gϊếŧ Ronder. Không phải bây giờ tôi nói điều này để đổ hết tội cho anh ta, mà vì quá yêu nên tôi sẵn sàng làm tất cả theo ý của anh ta. Ngay lập tức, anh ta làm một cái chùy có đóng năm cái đinh sắt dài giống hệt các vuốt sư tử, nhằm giáng một đòn chí tử gϊếŧ chết Ronder. Để đánh lạc hướng điều tra nhằm thoát tội, ngay sau đó, chúng tôi sẽ thả con Sahara ra. Và vụ án được dàn dựng như con Sahara đã cắn chết Ronder.
“Đêm đó, trời tối đen như mực. Theo lệ, hai vợ chồng tôi đem thức ăn được đựng trong chiếc xô lớn bằng thiếc tới cho Sahara. Leonardo nấp ở góc lều mà chúng tôi buộc phải đi qua. Anh ta quá chậm chạp, chúng tôi đã đi qua rồi mà vẫn chưa ra tay. Nhưng anh ta vẫn rón rén mò đi theo chúng tôi. Tôi nghe thấy tiếng chùy đinh đập mạnh vào đầu Ronder làm nó vỡ toác ra, tôi không kìm chế được sự vui mừng, tim đập thình thịch. Tôi lao về phía chuồng thú, tháo then cửa l*иg sư tử.
“Tiếp đó, những việc khủng khϊếp đã xảy ra. Chắc các ngài cũng biết, những con thú dữ đánh hơi mùi máu tươi nhanh như thế nào. Máu người có sức quyến rũ đặc biệt với chúng. Do bản năng kỳ lạ, con sư tử Sahara biết ngay và lập tức chồm lên vồ lấy tôi. Đáng lẽ Leonardo đã có thể cứu được tôi nếu anh ta nhanh chóng chạy tới và dùng cái chùy đóng đinh sắt đó tấn công con sư tử, như vậy cũng có thể sẽ khiến nó chùn bước. Nhưng anh ta đã mất bình tĩnh, hoảng sợ khi nhìn thấy con sư tử lao vào cắn xé tôi. Tôi nghe thấy tiếng anh ta la lên rùng rợn rồi bỏ chạy. Lúc này, răng của con sư tử đã cắm sâu vào mặt tôi, hơi thở hôi thối nồng nặc của nó khiến tôi ngất lịm đi và không còn biết đau đớn gì nữa. Tôi tuyệt vọng dùng hai cánh tay ra sức đẩy cái miệng khổng lồ dính đầy máu me ấy ra, đồng thời la hét kêu cứu. Tôi có cảm giác mọi người trong đoàn xiếc đều bị kinh động. Sau đó, tôi chỉ biết lơ mơ rằng một số người là Leonardo, Griggs và một vài người khác đã dùng hết sức lôi tôi ra khỏi nanh vuốt của con Sahara. Đó là những ký ức buồn thảm cuối cùng của tôi, thưa ông Holmes. Vài tháng sau đó, tôi sống trong một trạng thái vô cùng khủng khϊếp và cũng dần dần hồi phục trở lại. Khi đã bình phục, tôi vô cùng khϊếp sợ khi nhìn thấy bộ mặt dị dạng của mình trong gương. Tôi đã chửi bới, mắng nhiếc con sư tử không tiếc lời! Không phải là vì nó đã cướp đi nhan sắc mà là bởi nó đã không cướp đi sinh mạng của tôi. Thưa ông Holmes, lúc đó tôi chỉ có một ước nguyện, và tôi cũng có đủ tiền để thực hiện. Đó là dùng mạng che kín bộ mặt ghê tởm này của tôi, để không một ai có thể nhìn thấy được. Và tôi sẽ đến một nơi không người quen biết nào có thể tìm thấy. Đó là việc duy nhất mà tôi có thể làm được, và tôi cũng đã làm như vậy. Một con thú bị thương tội nghiệp trở về cái tổ của nó để kết thúc cuộc sống - kết thúc cuộc đời bi kịch thương đau của Eugenia Ronder.”
Sau khi nghe người đàn bà bất hạnh ấy kể xong câu chuyện về quá khứ của mình, chúng tôi ngồi im lặng hồi lâu. Rồi Holmes vỗ nhẹ lên tay bà Ronder với sự thông cảm sâu sắc mà hiếm khi anh biểu lộ.
- Bà thật là một người đáng thương! - Holmes nói - Rất đáng thương! Định mệnh thật khó nắm bắt. Nếu như không có sự đền bù nào thì thế giới này thật sự chỉ là một trò chơi tàn nhẫn. Còn Leonardo, sau này anh ta sống ra sao?
- Tôi không hề gặp lại hoặc nghe được tin tức gì về anh ta. Có lẽ tôi đã sai lầm khi trao tình yêu cho anh ta. Anh ta có thể nhanh chóng tìm được người con gái nào đó hâm mộ. Nhưng tình yêu là điều một người đàn bà không dễ dàng vứt bỏ được. Dù cho anh ta đã bỏ rơi tôi khi tôi nằm dưới móng vuốt của con sư tử, tôi vẫn không đủ nhẫn tâm để đưa anh ta lên đoạn đầu đài. Về phần tôi, tôi cũng không quan tâm xem những gì sẽ xảy ra với mình nữa. Bởi trên thế giới này, lẽ nào lại còn có những tình cảnh đáng sợ hơn cuộc đời hiện tại của tôi sao? Tuy nhiên, tôi vẫn cố theo dõi Leonardo và số phận của anh ta.
-Anh ta còn sống không?
-Tháng trước, khi đang đi bơi ở gần vùng Margate, anh ta đã bị chết đuối. Tôi đọc được tin này trên báo.
-Sau khi gϊếŧ Ronder, anh ta đã giải quyết cái chùy cắm đinh đó như thế nào? Cái chùy này là thứ đặc biệt nhất trong toàn bộ câu chuyện của bà.
- Tôi cũng chẳng biết gì nữa, thưa ông Holmes. Gần chỗ chúng tôi nghỉ đêm vào cái hôm khủng khϊếp đó, có một mỏ khai thác đá vôi lớn, nước đổ vào thành một hồ nước rất rộng và rất sâu. Có lẽ anh ta đã vứt nó xuống hồ.
- Thực ra, điều đó bây giờ cũng không còn quan trọng nữa. Vụ án này đã khép lại rồi.
- Đúng vậy. - Bà ta đáp lời - Vụ án này đã khép lại rồi.
Lúc này chúng tôi đã đứng lên, định ra về, nhưng trong giọng nói của người phụ nữ ấy có điều gì đó khiến Holmes phải quan tâm. Lập tức anh quay lại và nói với bà ta:
- Sinh mệnh của bà không thuộc về bà, bà không có quyền ra tay với chính mình.
- Lẽ nào nó còn có ích với người khác sao?
- Làm sao bà biết được là có ích hay không? Đối với một thế giới như ngày nay, thì việc can đảm chịu đựng một số phận bất hạnh như bà là tấm gương quý giá cho cả nhân loại!
Câu trả lời của người phụ nữ đó thật đáng sợ, bà ta kéo chiếc mạng xuống và bước ra chỗ sáng.
- Không biết các ngài có thể chịu được không? - Bà ta hỏi, giọng vô cùng đau khổ.
Một cảnh tượng vô cùng khủng khϊếp hiện ra trước mắt chúng tôi. Khuôn mặt của bà đã bị hủy hoại đến mức không lời nào tả xiết. Trên khuôn mặt đã hoàn toàn tan nát đó, đôi mắt cực đẹp long lanh nhìn ra ngoài đầy bi thương càng làm cho những đường nét bị tàn phá thêm ghê rợn. Holmes giơ một bàn tay lên, cử chỉ vừa bộc lộ sự thương cảm nhưng cũng vừa phản đối thái độ sống của bà ta. Chúng tôi cùng rời khỏi căn phòng đó.
Hai ngày sau, tôi tới căn hộ của Holmes. Anh ấy tự hào chỉ tay về phía chiếc lọ thủy tinh nhỏ đựng một dung dịch màu xanh lơ được đặt trên giá lò sưởi. Trên bình có dán một cái nhãn đỏ biểu thị thuốc độc, tôi mở nắp lọ và ngửi thấy mùi thơm của hạnh nhân nhè nhẹ tỏa khắp phòng.
- Axit Xyanhydric? - Tôi ngạc nhiên hỏi.
- Đúng vậy, gửi theo đường bưu điện tới. Trên mảnh giấy viết rằng: “Xin gửi ông thứ đã mê hoặc tôi. Tôi sẽ nghe theo lời khuyên của ông”.
Holmes mỉm cười trả lời tôi một cách đầy ẩn ý, và nói tiếp:
- Chắc anh cũng đoán được tên người đàn bà can đảm này chứ, Watson?
Tôi chỉ gật nhẹ rồi ngồi xuống chiếc ghế salông, đăm chiêu nhìn ngọn lửa bập bùng đang cháy trong lò sưởi.
- Anh Watson, đây là bà Merrilow ở quận South Brixton. - Ông bạn tôi giơ tay giới thiệu - Bà đây không phản đối việc hút thuốc, nên anh cứ mặc sức tận hưởng thú vui của mình. Bà Merrilow muốn kể cho chúng ta nghe một câu chuyện vô cùng thú vị. Và có thể sự việc sẽ còn tiến triển, nên sự có mặt của anh ở đây là vô cùng hữu ích.
- Nếu tôi có thể giúp được gì…
- Bà Merrilow, chắc bà cũng hiểu rằng nếu tôi tới gặp bà Ronder thì tôi hy vọng có một người làm chứng. Xin bà hãy nói với bà ấy về điều này trước.
- Vậy chiều nay chúng ta nên xuất phát sớm một chút. Trước khi đi, phải đảm bảo là chúng ta đã nắm rõ mọi việc. Bà hãy kể lại tất cả một lần nữa, giúp bác sĩ Watson có thể hiểu được tình hình. Ban nãy bà có nói, bà Ronder đã trọ ở nhà bà bảy năm rồi, nhưng bà mới nhìn rõ mặt bà ấy chỉ một lần duy nhất phải không?
Bà Merrilow nói:
- Thề có Chúa, tôi ước gì mình chưa bao giờ nhìn thấy mặt bà ấy thì hơn!
- Mặt bà ấy bị thương tổn rất nặng nề, phải vậy chứ?
- Thưa ông Holmes, không thể gọi đó là một cái mặt người được! Thật là vô cùng khủng khϊếp. Một lần, người đưa sữa cho tôi nhác thấy bà ấy đang đứng ngắm cảnh ở cửa sổ tầng trên, anh ta kinh hoàng tới mức làm đổ cả thùng sữa! Lần nọ, bất ngờ tôi chợt nhìn thấy mặt bà ấy, bà ấy lập tức che mặt lại và nói: “Bà Merrilow, chắc bây giờ bà đã hiểu vì sao tôi luôn luôn che mặt bằng tấm mạng này rồi chứ?”.
- Tôi hoàn toàn không biết gì về bà ấy cả.
- Khi bà ấy tới thuê nhà, có sự giới thiệu của ai không?
- Không, nhưng bà ấy trả bằng tiền mặt và luôn trả trước rất nhiều. Tiền thuê nhà trả cả quý, hơn nữa cũng không hề cò kè mặc cả. Tôi ngần này tuổi rồi, lại bơ vơ một mình trong thời buổi khó khăn, ngài bảo làm sao có thể từ chối được một người khách giàu có và hào phóng như vậy được?
- Lý do gì khiến bà ấy chọn thuê căn hộ của bà?
[Chúc bạn đọc sách vui vẻ tại www.gacsach.com - gác nhỏ cho người yêu sách.]
- Căn hộ của tôi cách đường khá xa, yên tĩnh hơn so với các căn hộ cho thuê khác. Hơn nữa, tôi chỉ nhận mỗi một người khách trọ; bản thân tôi cũng không có người thân. Tôi đoán rằng bà ấy đã từng thuê nhiều nơi, nhưng bà ấy thích căn hộ của tôi nhất. Bà ấy cần yên tĩnh và không tiếc tiền.
- Không phải tôi muốn thế, thưa ông Holmes. Với tôi mà nói, chỉ cần có tiền thuê nhà là tôi đã cảm thấy rất hài lòng rồi. Không có vị khách thuê nhà nào yên lặng hơn, ít chuyện hơn bà ấy.
- Vậy thì tại sao bà lại tới đây?
- Thưa ông Holmes, đó là vì sức khỏe của bà ấy. Bà ấy càng ngày càng yếu đi. Hơn nữa, trong lòng bà ấy có những bí mật rất hãi hùng nào đó. Có lúc bà ấy la to: “Gϊếŧ người! Gϊếŧ người!”. Lần khác lại nghe tiếng bà ấy hét toáng: “Đồ súc sinh tàn ác! Đồ yêu ma quỷ quái!”. Bà ấy kêu gào vào lúc nửa đêm, tiếng hét của bà ấy vang dội khắp nhà làm tôi sợ run lên. Sáng hôm sau, tôi lên thăm bà ấy. Tôi chân thành khuyên: “Bà Ronder này! Nếu trong lòng bà có điều gì u uất không thể nói ra, bà có thể tìm tới cha xứ hoặc cảnh sát, biết đâu họ có cách giúp bà”. “Ơn Chúa, tôi không cần tới cảnh sát!” - Bà ấy nói - “Cha xứ thì không thể làm gì để thay đổi được quá khứ. Nhưng trước khi tôi chết, nếu có một ai đó biết được toàn bộ câu chuyện này thì tôi có thể được an ủi phần nào”. Tôi mách cho bà ấy: “Ồ, nếu bà không muốn nhờ cảnh sát, thì bà hãy nhờ đến ông thám tử nổi tiếng mà mọi người đều biết là Sherlock Holmes ấy”. Thưa ngài, xin lỗi vì tôi đã nhanh mồm như vậy. Nhưng bà ấy vừa nghe liền đồng ý ngay: “Đúng rồi, tôi cần một người như thế”. Bà ấy nói: “Tại sao tôi lại không nghĩ ra nhỉ? Xin bà hãy mau chóng mời ông ta tới đây, bà Merrilow! Nếu ông ta không chịu tới, bà hãy nói với ông ta rằng tôi là vợ của Ronder, người dạy thú ở đoàn xiếc. Bà chỉ cần nói vậy thôi và cho ông ta cái tên “Abbas Parva””. Bà ấy viết chữ đó lên mảnh giấy đưa cho tôi rồi nói: “Cái tên này sẽ khiến ông ta tới ngay, nếu ông ta đúng là người như tôi nghĩ”.
- Đúng là tôi phải đi thật, bà Merrilow ạ! - Holmes nói - Giờ tôi cần trao đổi với bác sĩ Watson một lúc và cuộc nói chuyện này phải kéo dài tới bữa trưa. Khoảng ba giờ chiều, chúng tôi mới có thể tới nhà bà được.
Vị khách của chúng tôi vừa lạch bạch bước ra khỏi phòng, vì không còn từ nào có thể miêu tả đúng hơn dáng đi của bà ấy, thì Holmes liền đứng bật dậy, vùi đầu vào lật tìm đống tài liệu trong góc phòng. Vài phút sau, chỉ có tiếng lật giấy “soạt, soạt”, sau đó anh à lên một tiếng đầy thoả mãn. Nghe thế, tôi biết là Holmes đã tìm ra được điều gì đó. Anh ngồi bệt xuống sàn nhà, hai chân khoanh lại, một đống sách to đùng bao quanh, và trên đùi lại có một tập báo đang mở nữa.
- Lúc đó, vụ án này đã khiến tôi rất đau đầu, Watson ạ! Anh hãy nhìn những ghi chép bên lề các tin, bài trong đống sách báo này thì biết. Tôi thừa nhận rằng mình đã không thể phá được vụ án này, nhưng tôi lại tin chắc rằng giám định tử thi có sai sót. Anh không nhớ thảm kịch ở Abbas Parva à?
- Không nhớ gì cả, Holmes ạ!
- Lúc đó anh đi cùng tôi mà. Nhưng ấn tượng riêng của tôi về vụ này cũng rất mờ nhạt, bởi vì người ta không tìm ra được bất kỳ một bằng chứng nào, và cũng không có ai nhờ tôi hỗ trợ. Anh hãy xem lại những ghi chép này đi!
- Anh có thể nói những điểm chính cho tôi nghe được không?
- Việc đó không khó. Có thể ngay khi nghe tôi nói, anh sẽ nhớ lại hết những tình huống lúc đó. Mọi người đều biết cái tên Ronder, ông ta là đối thủ cạnh tranh của Wombwell và Sanger, và là một trong những đoàn xiếc thú lớn nhất lúc đó. Nhưng trước khi thảm kịch xảy ra, Ronder đã trở thành một tay bợm rượu, bản thân ông ta và cả đoàn xiếc đều đang xuống dốc không phanh. Bi kịch xảy ra khi đoàn xiếc của ông ta nghỉ đêm tại một làng nhỏ, có tên là Abbas Parva ở quận Berkshire. Họ đang trên đường tới Wimbledon. Lúc đó, họ chỉ dựng trại nghỉ qua đêm chứ không biểu diễn, bởi thị trấn nhỏ quá, không đủ bù đắp chi phí cho buổi diễn.
“Trong số những con thú mà họ mang theo, có một chú sư tử Bắc Phi tên Sahara King, rất hung dữ. Ronder và vợ ông ta thường trổ tài ở bên trong l*иg nhốt thú. Ở đây có một tấm ảnh chụp lúc họ đang biểu diễn. Anh xem có thể thấy Ronder là một người đàn ông vạm vỡ, hoang dã, còn bà vợ ông ta lại là một người phụ nữ tuyệt đẹp. Nhân viên điều tra cho biết, con sư tử Sahara đã có những biểu hiện đáng ngại từ lâu. Tuy nhiên, do chủ quan nên cả hai vợ chồng Ronder đều không chú ý đúng mức tới điều này. Hàng đêm, đích thân Ronder hoặc vợ ông ta sẽ cho con Sahara ăn. Có lúc một người, có khi cả hai người cùng đi. Nhưng từ trước đến giờ công việc đó chưa bao giờ do người khác làm, bởi họ cho rằng, chỉ cần cho sư tử Sahara ăn thì nó sẽ coi họ là ân nhân và không tấn công họ. Vào cái đêm đặc biệt cách đây bảy năm, cả hai vợ chồng họ cùng vào chuồng cho Sahara ăn. Một thảm kịch khủng khϊếp đã xảy ra, và các chi tiết của tai nạn này chưa bao giờ được điều tra…
“Lúc nửa đêm, tất cả mọi người trong làng đều bị tiếng sư tử gầm và tiếng kêu la khủng khϊếp của một phụ nữ đánh thức. Nhân viên đoàn xiếc và tất cả công nhân cầm đèn chạy túa ra từ các lều, giơ đèn soi thì nhìn thấy một cảnh tượng hãi hùng: Ronder nằm sóng soài trên mặt đất cách l*иg sư tử hơn 10m, đầu bị đập nát, và đầy những vết cào xé của nanh vuốt sư tử. Cửa l*иg mở toang. Bà Ronder nằm bẹp dưới chân con sư tử đói đang ngoác miệng ra gầm thét. Mặt bà ta bị nó cào xé nát bươm đến nỗi không có ai có thể tin được rằng bà ta sẽ thoát chết. Dưới sự chỉ huy của Leonardo - một thanh niên lực lưỡng - và anh hề Griggs, một số diễn viên trong đoàn xiếc đã dùng những chiếc gậy vừa to vừa dài đánh đuổi được con sư tử hung dữ đang cắn xé bà Ronder, rồi ngay lập tức khóa l*иg lại. Nhưng làm sao sư tử xổng ra được thì vẫn là một câu đố chưa có lời đáp. Người ta phỏng đoán rằng, hai vợ chồng Ronder định mở cửa vào trong l*иg, nhưng ngay khi cửa vừa mở thì con sư tử hung hãn đang đói liền xông ra vồ họ. Cảnh sát đã không tìm được bất kỳ chứng cứ gì. Còn bà Ronder, trong những cơn đau đớn khủng khϊếp, khi được khiêng tới toa xe lưu động đến bệnh viện vẫn liên tục hét: “Đồ nhát gan! Đồ nhát gan!”. Mãi tới sáu tháng sau, bà ta mới hồi phục và ra làm chứng trước tòa. Việc khám nghiệm tử thi vẫn được tiến hành; tuy nhiên sau đó, cuộc điều tra đã bị đình chỉ, theo phán quyết của tòa án: ông Ronder chết vì tai nạn nghề nghiệp.”
- Còn có giả thiết nào khác chăng? - Tôi sốt ruột hỏi.
- Anh nói vậy cũng có lý. Có một vài chi tiết khiến anh chàng cảnh sát trẻ tuổi Edmunds ở cảnh sát quận Berkshire thấy không thể bỏ qua. Đó là một chàng trai thông minh! Nhưng sau đó anh ta bị điều tới Allahabad. Tôi chú ý đến vụ án này cũng là do anh ta tới đây tìm và trao đổi với tôi về vụ án kỳ lạ này.
- Có phải đó là một chàng trai người hơi gầy với mái tóc vàng không?
- Đúng vậy. Tôi biết anh sẽ nhớ ra mà.
- Điều gì khiến anh ta băn khoăn vậy?
- Anh ta và tôi đều có chung một thắc mắc. Vấn đề là ở chỗ, khó mà tưởng tượng được toàn bộ sự việc diễn ra như thế nào. Anh hãy nhìn nhận sự việc từ góc độ con sư tử xem, khi được thả ra, nó sẽ làm gì? Nó lao tới phía trước vài bước là tới trước mặt Ronder. Ông ta quay người lại, cố tháo chạy nhưng vẫn không thoát khỏi nanh vuốt của con sư tử. Ông ta ngã vật ra đất, chết ngay tức thì. Nhưng con thú không chạy trốn mà ngược lại, quay đầu chồm lên vồ bà Ronder. Lúc này, bà ta đang bàng hoàng đứng cạnh l*иg thú, con sư tử xông tới, xô ngã bà Ronder, cào xé nát mặt bà ta. Những tiếng thét trong cơn hôn mê dường như muốn trách ông Ronder đã bỏ rơi bà ta. Nhưng thật ra lúc đó ông ta đã chết rồi, làm sao còn có thể giúp bà ta được? Anh có thấy ở đây có điều kỳ lạ không? Và nếu không phải là ông Ronder, thì người mà bà ta oán trách là ai?
- Đúng vậy, anh nói đúng lắm !
- Còn một điểm nghi vấn nữa. Nó luôn ám ảnh tôi khi nghĩ tới vụ án này, là cùng với tiếng gầm của sư tử và tiếng hét hoảng sợ của bà Ronder, còn có tiếng la hét thất thanh của một người đàn ông nào đó nữa.
- Tiếng la hét đó đương nhiên là của ông Ronder rồi.
- Nếu như sọ ông ta đã bị con sư tử cắn nát, thì chúng ta làm sao có thể nghe được tiếng kêu của ông ấy. Ít nhất có hai người làm chứng nói rằng, họ có nghe thấy tiếng la hét của một người đàn ông lẫn trong tiếng la hét thảm thiết của bà Ronder.
- Tôi cho rằng, lúc đó tất cả mọi người trong khu lều trại đều kêu la hoảng hốt. Còn về những điểm nghi vấn khác thì tôi nghĩ mình có thể giải thích được.
- Tôi rất muốn được lắng nghe ý kiến của anh.
- Hai vợ chồng Ronder đang ở cạnh nhau. Khi sư tử sổ l*иg, họ cách chuồng sư tử khoảng 10m. Ông Ronder hoảng loạn chạy trốn nên bị sư tử vồ chết ngay lập tức. Còn bà Ronder nảy ra ý nghĩ chạy ngược lại chuồng rồi đóng cửa lại, đó là nơi trú ẩn tốt nhất của bà ta. Bà đã thực hiện ý định chạy về phía chuồng đó, nhưng khi vừa mới chỉ tới cửa chuồng thì con Sahara đã xông tới, đè bà ta ngã xuống. Bà ta oán trách chồng mình bỏ trốn đã khiến con sư tử bị kích động càng trở nên điên cuồng, vì nếu cả hai cùng chung sức đối phó với con sư tử thì có thể sẽ khiến nó chùn bước. Thế nên bà ta mới hét “Đồ nhát gan! Đồ nhát gan!” trong cơn mê sảng.
- Rất hay, Watson ạ! Nhưng có một sai sót nho nhỏ trong lập luận tuyệt vời của anh.
- Sai sót thế nào?
- Nếu cả hai người đều ở cách l*иg khoảng 10m, vậy thì làm sao sư tử có thể ra ngoài được?
- Phải chăng có kẻ nào đó đã thả sư tử ra? Tại sao bình thường nó vẫn chơi cùng họ, cùng biểu diễn những tiết mục xiếc ở trong l*иg, mà lần này lại tấn công họ dã man như thế? Có lẽ kẻ thù giấu mặt đã cố tình chọc tức sư tử chăng?
Holmes bắt đầu lặng im suy nghĩ, vài phút liền không nói năng gì.
- Ồ Watson, có điều này rất cần thiết cho suy đoán của anh. Ronder là người có rất nhiều kẻ thù. Edmunds nói với tôi rằng, khi uống rượu, ông ta trở nên vô cùng hung dữ. Ông ta là một kẻ bạo hành vô độ, hễ bị ai cản trở là sẵn sàng chửi mắng, đánh đập. Tôi nghĩ, người khách ban nãy nói rằng về đêm bà Ronder hay la hét, chính là do bà ta mơ gặp lại người chồng hung bạo. Nhưng cho dù thế nào, trước khi sự thật được phơi bày thì tất cả những suy đoán của chúng ta đều là võ đoán.
Khi xe ngựa dừng trước nhà bà Merrilow, chúng tôi đã thấy dáng người béo tốt của bà ta đang đứng chắn trước cửa. Dụng ý của bà ta rất rõ ràng, đó là sợ mất đi một vị khách thuê phòng quý hóa, vì thế trước khi dẫn chúng tôi lên gác, bà dặn đi dặn lại chúng tôi chớ nên nói những điều hoặc làm những việc khiến cho bà ta mất đi vị khách thuê phòng này. Chúng tôi đồng ý, và theo bà ta bước lên những bậc cầu thang được trải thảm rách rưới để tới căn phòng của người khách kỳ bí.
Đó là một căn phòng vương mùi ẩm mốc; hệ thống thông gió không tốt. Điều này cũng không có gì lạ, bởi bà Ronder, người ngụ ở đó, không bao giờ ra ngoài. Sau gần một đời nhốt thú dữ trong chuồng, giờ đây, người khách trọ giống như bị số mệnh trả miếng lúc xế chiều. Bà ta ngồi im lặng, đăm chiêu, trên một chiếc ghế salông cũ trong góc phòng tối tăm. Sau nhiều năm không vận động, cơ thể bà trở nên thô vụng, nhưng vẫn vô cùng đầy đặn và hấp dẫn. Một tấm mạng màu sẫm rất dày đã che khuất gần hết khuôn mặt bà ta, chỉ lộ ra một khoé miệng xinh xắn và cái cằm tròn trịa, rất thu hút. Tôi có thể tưởng tượng được trước đây bà ta là một phụ nữ đẹp, có phong thái khác người. Tiếng nói của bà ta cũng rất ngọt ngào, dễ nghe.
- Thưa ông Holmes, tên tôi đâu còn xa lạ gì với ông. Tôi biết rằng, khi nghe tên tôi, nhất định ông sẽ tới mà. - Bà ta nhẹ nhàng lên tiếng.
- Vâng, thưa bà. Nhưng tôi chưa hiểu làm thế nào bà lại biết được tôi muốn tìm hiểu câu chuyện của bà?
- Sau khi sức khỏe của tôi hồi phục, khi viên thám tử địa phương là Edmunds tìm tôi để phỏng vấn, tôi mới biết. Tôi đã không nói sự thật với anh ta, có thể việc tôi nói dối là sự lựa chọn thiếu thông minh...
- Thông thường, nói thật vẫn là lựa chọn thông minh nhất. Nhưng tại sao bà lại nói dối anh ta?
- Bởi những điều tôi nói ra có liên quan tới vận mệnh và tính mạng của một người khác. Tuy biết rằng hắn là một kẻ ngu xuẩn và hèn nhát, nhưng tôi vẫn không muốn lương tâm mình bị cắn rứt vì đã huỷ hoại hắn. Quan hệ của chúng tôi đã từng vô cùng, vô cùng thân thiết!
- Bây giờ thì bà đã hết áy náy rồi chứ?
- Phải, tôi nghe nói, người đó giờ đã chết.
- Vậy tại sao bà không nói tất cả những điều mà bà biết với cảnh sát?
- Bởi vì còn một người khác cũng liên quan tới vụ án, và người đó chính là tôi. Tôi không thể chịu được những lời bàn tán, đàm tiếu từ những cuộc thẩm tra của cảnh sát và tòa án. Tôi chẳng sống được bao lâu nữa, và tôi muốn ra đi trong thanh thản. Tôi vẫn muốn tìm được người có đầu óc phán đoán, kể cho người ấy nghe về câu chuyện rùng rợn này. Có như vậy thì sau khi tôi chết, mọi việc mới được rõ ràng.
- Thưa bà, tôi thật không xứng đáng với lời khen của bà, nhưng tôi cũng là một người có trách nhiệm. Tôi không thể đảm bảo rằng sau khi bà nói xong, tôi chắc chắn sẽ không đi báo với cảnh sát.
- Tôi không đồng ý với cách suy nghĩ của ông, thưa ông Holmes. Tôi rất hiểu nhân cách và phương thức làm việc của ông. Bởi trong những năm gần đây, tôi vẫn thường xuyên theo dõi những vụ điều tra của ông, mà rất nhiều vụ đã thành công vang dội. Trong những ngày cuối cùng này thì thú vui duy nhất mà vận mệnh vẫn còn dành lại cho tôi là đọc báo, vì thế mọi việc xảy ra trong cuộc sống, tôi rất ít khi bỏ sót. Cho dù có thế nào, tôi cũng muốn thử vận may của mình, tùy ông giải quyết, thế nào cũng được. Chỉ cần nói ra hết mọi chuyện đã cất giấu bấy lâu là tôi thấy thanh thản rồi.
- Vậy thì tôi và người bạn của tôi đây rất hân hạnh được nghe chuyện của bà.
Người phụ nữ từ từ đứng lên khỏi ghế, lấy từ trong ngăn kéo ra tấm ảnh của một người đàn ông. Có vẻ anh ta là một diễn viên xiếc chuyên nghiệp, với cơ thể cường tráng và đẹp mã. Trong ảnh, hai cánh tay vạm vỡ của anh ta đặt trước bộ ngực săn chắc, miệng hé cười dưới bộ râu quai nón rậm rạp đầy nam tính - nụ cười tự mãn của kẻ đã nhiều lần chinh phục những cô gái yêu kiều.
- Đây là Leonardo. - Bà ta nói, giọng hơi trầm xuống.
- Là anh chàng lực sĩ, người đã đưa ra các bằng chứng của vụ án?
- Đúng vậy! Các ngài hãy xem tiếp bức ảnh này: đây là chồng tôi.
Khi nhìn thấy bức ảnh chồng bà, tôi giật mình. Đó là một khuôn mặt vô cùng xấu xí, đầy sát khí - như một con lợn mặt người. Không, chính xác phải là một con lợn lòi mang mặt người, bởi vì ngoài thú tính ra còn có một cái gì đó rất đáng sợ. Người ta có thể tưởng tượng được, cái miệng xấu xí ghê tởm kia khi giận dữ sẽ phun phì phì từng đám nước bọt, và những ánh nhìn độc ác toát lên từ đôi mắt ti hí gian ác kia. Vô lại, độc ác, dã man - đó là những từ để nói về khuôn mặt béo phị chảy xệ của ông Ronder.
- Thưa các ngài, hai tấm ảnh này có thể giúp các ngài hiểu được phần nào quá khứ của tôi. Tôi là một diễn viên xiếc nghèo. Chưa đầy mười tuổi, tôi đã là một diễn viên lắc vòng. Và khi trưởng thành, người đàn ông này yêu tôi - nếu như có thể gọi du͙© vọиɠ của hắn ta là tình yêu. Trong một khoảnh khắc bất hạnh, tôi đã buộc phải làm vợ của hắn. Và bắt đầu từ những ngày tháng đó, tôi đã sống trong địa ngục. Hắn là một con ác quỷ, luôn dày vò tôi. Trong đoàn xiếc, không ai không biết sự ngược đãi của hắn đối với tôi. Hắn phản bội và bỏ rơi tôi để đi tìm thú vui với những người phụ nữ khác. Nhưng nếu tôi trách cứ là hắn sẽ lạnh lùng trói tôi lại, dùng roi ngựa quất vô cùng tàn nhẫn. Mọi người đều rất thương tôi và nguyền rủa hắn. Nhưng họ không có cách gì giúp tôi được. Tất cả bọn họ đều sợ hắn như quỷ dữ. Lúc nào hắn ta cũng hung tợn, còn khi say thì hắn có thể gϊếŧ người không ghê tay. Bao nhiêu lần hắn đã bị cảnh sát bắt giam vì đánh người và ngược đãi động vật; nhưng vì có tiền nên hắn đều chạy chọt trót lọt. Những diễn viên giỏi đều bỏ chúng tôi mà đi, đoàn xiếc bắt đầu xuống dốc. Tất cả đều chỉ còn dựa vào tôi và Leonardo cùng với anh hề Jimmy Griggs, nên đoàn xiếc mới có thể tạm thời sống lay lắt qua ngày.
“Sau này, Leonardo thường xuyên tiếp cận tôi. Các ngài cũng đã thấy anh ta đẹp trai như thế nào rồi đấy. Bây giờ tôi đã biết được rằng, đằng sau cơ thể cường tráng ấy là một trái tim vô cùng hèn nhát. Nhưng nếu so sánh với chồng tôi, thì dường như anh ta là một thiên thần. Anh ta thương hại tôi, giúp đỡ tôi. Cuối cùng thì sự thân mật giữa chúng tôi đã biến thành tình yêu sâu đậm. Đó là tình yêu mà tôi đã ao ước từ lâu, nhưng lại không dám mong đợi. Chồng tôi bắt đầu nghi ngờ chúng tôi, nhưng tôi thấy hắn không chỉ là một kẻ độc ác mà còn là một kẻ nhát gan, và Leonardo là người duy nhất hắn sợ. Hắn ta trả thù bằng cách hành hạ tôi ngày càng nhiều hơn. Một đêm nọ, nghe tiếng tôi kêu thét quá thảm thiết nên Leonardo đã xuất hiện trước xe vợ chồng tôi. Đêm ấy, suýt nữa đã xảy ra một thảm kịch. Sau khi sự việc xảy ra, cả tôi và Leonardo đều cho rằng bi kịch sớm muộn gì rồi cũng sẽ tới. Hắn ta không đáng được sống trên đời nữa. Chúng tôi đã lên kế hoạch gϊếŧ hắn một cách hoàn hảo. Leonardo là một người thông minh và mưu mẹo. Chính anh ta đã nghĩ ra cách dùng con Sahara để gϊếŧ Ronder. Không phải bây giờ tôi nói điều này để đổ hết tội cho anh ta, mà vì quá yêu nên tôi sẵn sàng làm tất cả theo ý của anh ta. Ngay lập tức, anh ta làm một cái chùy có đóng năm cái đinh sắt dài giống hệt các vuốt sư tử, nhằm giáng một đòn chí tử gϊếŧ chết Ronder. Để đánh lạc hướng điều tra nhằm thoát tội, ngay sau đó, chúng tôi sẽ thả con Sahara ra. Và vụ án được dàn dựng như con Sahara đã cắn chết Ronder.
“Đêm đó, trời tối đen như mực. Theo lệ, hai vợ chồng tôi đem thức ăn được đựng trong chiếc xô lớn bằng thiếc tới cho Sahara. Leonardo nấp ở góc lều mà chúng tôi buộc phải đi qua. Anh ta quá chậm chạp, chúng tôi đã đi qua rồi mà vẫn chưa ra tay. Nhưng anh ta vẫn rón rén mò đi theo chúng tôi. Tôi nghe thấy tiếng chùy đinh đập mạnh vào đầu Ronder làm nó vỡ toác ra, tôi không kìm chế được sự vui mừng, tim đập thình thịch. Tôi lao về phía chuồng thú, tháo then cửa l*иg sư tử.
“Tiếp đó, những việc khủng khϊếp đã xảy ra. Chắc các ngài cũng biết, những con thú dữ đánh hơi mùi máu tươi nhanh như thế nào. Máu người có sức quyến rũ đặc biệt với chúng. Do bản năng kỳ lạ, con sư tử Sahara biết ngay và lập tức chồm lên vồ lấy tôi. Đáng lẽ Leonardo đã có thể cứu được tôi nếu anh ta nhanh chóng chạy tới và dùng cái chùy đóng đinh sắt đó tấn công con sư tử, như vậy cũng có thể sẽ khiến nó chùn bước. Nhưng anh ta đã mất bình tĩnh, hoảng sợ khi nhìn thấy con sư tử lao vào cắn xé tôi. Tôi nghe thấy tiếng anh ta la lên rùng rợn rồi bỏ chạy. Lúc này, răng của con sư tử đã cắm sâu vào mặt tôi, hơi thở hôi thối nồng nặc của nó khiến tôi ngất lịm đi và không còn biết đau đớn gì nữa. Tôi tuyệt vọng dùng hai cánh tay ra sức đẩy cái miệng khổng lồ dính đầy máu me ấy ra, đồng thời la hét kêu cứu. Tôi có cảm giác mọi người trong đoàn xiếc đều bị kinh động. Sau đó, tôi chỉ biết lơ mơ rằng một số người là Leonardo, Griggs và một vài người khác đã dùng hết sức lôi tôi ra khỏi nanh vuốt của con Sahara. Đó là những ký ức buồn thảm cuối cùng của tôi, thưa ông Holmes. Vài tháng sau đó, tôi sống trong một trạng thái vô cùng khủng khϊếp và cũng dần dần hồi phục trở lại. Khi đã bình phục, tôi vô cùng khϊếp sợ khi nhìn thấy bộ mặt dị dạng của mình trong gương. Tôi đã chửi bới, mắng nhiếc con sư tử không tiếc lời! Không phải là vì nó đã cướp đi nhan sắc mà là bởi nó đã không cướp đi sinh mạng của tôi. Thưa ông Holmes, lúc đó tôi chỉ có một ước nguyện, và tôi cũng có đủ tiền để thực hiện. Đó là dùng mạng che kín bộ mặt ghê tởm này của tôi, để không một ai có thể nhìn thấy được. Và tôi sẽ đến một nơi không người quen biết nào có thể tìm thấy. Đó là việc duy nhất mà tôi có thể làm được, và tôi cũng đã làm như vậy. Một con thú bị thương tội nghiệp trở về cái tổ của nó để kết thúc cuộc sống - kết thúc cuộc đời bi kịch thương đau của Eugenia Ronder.”
Sau khi nghe người đàn bà bất hạnh ấy kể xong câu chuyện về quá khứ của mình, chúng tôi ngồi im lặng hồi lâu. Rồi Holmes vỗ nhẹ lên tay bà Ronder với sự thông cảm sâu sắc mà hiếm khi anh biểu lộ.
- Bà thật là một người đáng thương! - Holmes nói - Rất đáng thương! Định mệnh thật khó nắm bắt. Nếu như không có sự đền bù nào thì thế giới này thật sự chỉ là một trò chơi tàn nhẫn. Còn Leonardo, sau này anh ta sống ra sao?
- Tôi không hề gặp lại hoặc nghe được tin tức gì về anh ta. Có lẽ tôi đã sai lầm khi trao tình yêu cho anh ta. Anh ta có thể nhanh chóng tìm được người con gái nào đó hâm mộ. Nhưng tình yêu là điều một người đàn bà không dễ dàng vứt bỏ được. Dù cho anh ta đã bỏ rơi tôi khi tôi nằm dưới móng vuốt của con sư tử, tôi vẫn không đủ nhẫn tâm để đưa anh ta lên đoạn đầu đài. Về phần tôi, tôi cũng không quan tâm xem những gì sẽ xảy ra với mình nữa. Bởi trên thế giới này, lẽ nào lại còn có những tình cảnh đáng sợ hơn cuộc đời hiện tại của tôi sao? Tuy nhiên, tôi vẫn cố theo dõi Leonardo và số phận của anh ta.
-Anh ta còn sống không?
-Tháng trước, khi đang đi bơi ở gần vùng Margate, anh ta đã bị chết đuối. Tôi đọc được tin này trên báo.
-Sau khi gϊếŧ Ronder, anh ta đã giải quyết cái chùy cắm đinh đó như thế nào? Cái chùy này là thứ đặc biệt nhất trong toàn bộ câu chuyện của bà.
- Tôi cũng chẳng biết gì nữa, thưa ông Holmes. Gần chỗ chúng tôi nghỉ đêm vào cái hôm khủng khϊếp đó, có một mỏ khai thác đá vôi lớn, nước đổ vào thành một hồ nước rất rộng và rất sâu. Có lẽ anh ta đã vứt nó xuống hồ.
- Thực ra, điều đó bây giờ cũng không còn quan trọng nữa. Vụ án này đã khép lại rồi.
- Đúng vậy. - Bà ta đáp lời - Vụ án này đã khép lại rồi.
Lúc này chúng tôi đã đứng lên, định ra về, nhưng trong giọng nói của người phụ nữ ấy có điều gì đó khiến Holmes phải quan tâm. Lập tức anh quay lại và nói với bà ta:
- Sinh mệnh của bà không thuộc về bà, bà không có quyền ra tay với chính mình.
- Lẽ nào nó còn có ích với người khác sao?
- Làm sao bà biết được là có ích hay không? Đối với một thế giới như ngày nay, thì việc can đảm chịu đựng một số phận bất hạnh như bà là tấm gương quý giá cho cả nhân loại!
Câu trả lời của người phụ nữ đó thật đáng sợ, bà ta kéo chiếc mạng xuống và bước ra chỗ sáng.
- Không biết các ngài có thể chịu được không? - Bà ta hỏi, giọng vô cùng đau khổ.
Một cảnh tượng vô cùng khủng khϊếp hiện ra trước mắt chúng tôi. Khuôn mặt của bà đã bị hủy hoại đến mức không lời nào tả xiết. Trên khuôn mặt đã hoàn toàn tan nát đó, đôi mắt cực đẹp long lanh nhìn ra ngoài đầy bi thương càng làm cho những đường nét bị tàn phá thêm ghê rợn. Holmes giơ một bàn tay lên, cử chỉ vừa bộc lộ sự thương cảm nhưng cũng vừa phản đối thái độ sống của bà ta. Chúng tôi cùng rời khỏi căn phòng đó.
Hai ngày sau, tôi tới căn hộ của Holmes. Anh ấy tự hào chỉ tay về phía chiếc lọ thủy tinh nhỏ đựng một dung dịch màu xanh lơ được đặt trên giá lò sưởi. Trên bình có dán một cái nhãn đỏ biểu thị thuốc độc, tôi mở nắp lọ và ngửi thấy mùi thơm của hạnh nhân nhè nhẹ tỏa khắp phòng.
- Axit Xyanhydric? - Tôi ngạc nhiên hỏi.
- Đúng vậy, gửi theo đường bưu điện tới. Trên mảnh giấy viết rằng: “Xin gửi ông thứ đã mê hoặc tôi. Tôi sẽ nghe theo lời khuyên của ông”.
Holmes mỉm cười trả lời tôi một cách đầy ẩn ý, và nói tiếp:
- Chắc anh cũng đoán được tên người đàn bà can đảm này chứ, Watson?
Tôi chỉ gật nhẹ rồi ngồi xuống chiếc ghế salông, đăm chiêu nhìn ngọn lửa bập bùng đang cháy trong lò sưởi.
