– Thành thật xin lỗi anh, biết anh cần thời gian để nghỉ ngơi, nhưng thật sự vụ này tôi bế tắc hoàn toàn – Thoáng chốc thở dài – Tôi cần xin ý kiến của anh. Hai giờ ba mươi xe đến chung cư đón anh.
– Được, trí óc tôi bị tù đọng quá lâu, cần thời gian giải tỏa.
***
– Anh nghĩ gì về khu Waterfront này?
– Nó là khuông viên kín cổng cao tường, các mặt còn lại giáp sông, những căn hộ liền kề mặt tiền Nguyễn Lương Bằng không một ai ở. Ngay ban đầu, tôi đã dự đoán đây không phải là nơi để cư dân lương thiện sinh sống.
– Anh đoán đúng, tội ác đã xảy ra.
– Tôi chưa hề nghĩ có điều gì làm khó anh.
– Vậy mà có, thưa anh, để không mất thời gian, tôi tóm tắt tội ác trong lúc chúng ta đi bộ đến đó. Khu cuối Waterfront là khu biệt thự dành cho những người có chức, đương quyền, hoặc vây cánh của họ. Như bao kẻ có danh vọng và địa vị, chúng cần sự riêng tư và tự do hơn lớp người bình dân cần sự bình đẳng, thế nên, chúng thường tạo nên những dự án căn hộ khép kín để tránh mọi ánh mắt tò mò. Và biệt thự phía chái Tây là của một nhân viên sứ quán Mỹ…
– Tôi tưởng nhân viên sứ quán sẽ phải ở trong khuông viên sứ quán?
– Trong trường hợp khuông viên đó có đàn bà.
– À há.
– Căn hộ này được lão mua cho cô bồ mà tuổi trẻ còn nhiều bồng bột.
– Anh có cách nói chuyện giống tôi từ khi nào vậy?
– Hệ quả đọc facebook anh nhiều. Và, khuya hôm qua, cô bồ ấy chết, một cái chết mà tôi nghĩ anh chỉ thấy ở phim kinh dị. Lệnh từ bộ, vụ án này không thuộc về quần chúng, vì tôi nhận ra vụ án này có nhiều điểm về chính trị. Và anh nghĩ thử xem, nếu vụ án này có mặt trên báo chí, thì dân chúng sẽ tha hồ thêu dệt nên những bí mật phía sau hậu trường. Có đôi lúc, im lặng là khôn ngoan và tôi là sự lựa chọn khôn ngoan của họ, và anh là sự lựa chọn khôn ngoan của tôi. Ở đây, sàn diễn chỉ có hai chúng ta và chúng ta được sử dụng bất kỳ phương pháp phi chính thống nào. Miễn, lôi tất cả ra ánh sáng. Đến rồi, tôi giữa nguyên hiện trường, nên có lẽ anh cần khẩu trang và một ít chất khử mùi.
– Không cần, dầu xanh con Ó anh vừa tặng hôm qua.
***
Cô gái quỳ gối trước giường, đầu hướng về phía khung cửa sổ nhìn ra bao lơn lầu 1. Hai vυ" nàng bị xẻ ngọt và móc vào hai bên nách thật cân xứng. Cô bị khoét mắt bằng con dao sắt gọn hiếm có. Hai tay cô có vết trói, nhưng đã được cởi ra.
Tôi nhìn sang Phi.
– Tôi cần biết về quan điểm của anh trước.
– Hung thủ là một tay bác sĩ giải phẩu, ít nhất cũng từng học trường Y và khoa ngoại. Hắn có đạo Catholic, và xem chừng là đàn ông.
– Rất hay, với những nhát cắt cẩn thận hai bầu vυ" chỉ có thể là tay giải phẩu, lực siết mạnh ở dây trói cô gái cho thấy hắn khỏe mạnh và là đàn ông. Tính chất nghi lễ và hình thức trong xác chết dễ nghĩ đến tôn giáo. Nhưng tôi báo tin buồn cho anh, anh đã nhầm ở khía cạnh tôn giáo.
– Vậy tôi đành nhờ anh.
– Chúng ta chia ra làm việc như mọi khi, anh lo vòng ngoài, tôi lo vòng trong.
***
Tôi im lặng đứng vào từng góc phòng hướng về cái xác. Rồi đột ngột dừng ở góc phòng nhìn được phía nghiêng cái xác. Tôi săn soi trên giường, thử độ mềm mại của nó, tôi vào nhà vệ sinh chú ý từng bàn chải, kem đánh răng và thử độ ướt của nó. Tôi chú ý vào số nước hoa mà cô gái có, tôi đếm số trang phục dạ hội của cô và chú ý đến cả những đôi giày cao gót đã mòn.
Phi bước vào, chúng tôi bắt đầu thảo luận.
– Anh thu nhặt được gì ở ngoài?
– Không nhiều, còn anh?
– Nhiều ngoài sức tưởng tượng. Tôi không chắc hỗ trợ được anh vụ này và khoa học di truyền lẫn khoa học pháp chứng cũng không giúp ích được nhiều.
– Quả đúng, tôi đã gửi mẩu máu, mẩu tóc, mẩu đất v.v. đi xét nghiệm nhưng không có gì đặc biệt.
– Đơn giản đây là người thông minh không kém anh, và vượt xa tôi, hiểu biết của hắn không chừng tôi và anh cũng sẽ e dè. Thật may, vì hắn quá thông minh như vậy, nên chẳng khó tìm ra hắn nếu ngày nào hắn vẫn còn thông minh. Và chúng ta cần đến lý thuyết tâm lý học tội phạm nhiều hơn với những kẻ giàu óc sáng tạo thế này.
– Tôi cần nghe ý kiến anh.
– Hung thủ có hai người, một trai một gái. Người con trai là sinh viên đại học Y, hắn cao tầm 1m76, hắn thông minh hiếm có, hắn thích đọc sách tâm lý, hắn thích phân tích suy nghĩ người khác, hơn hết, hắn thường đoán trúng người khác nghĩ gì. Hắn đến đây bằng lối cửa sổ, hắn đứng ngoài bao lơn và chờ đợi, sự kiên nhẫn của hắn thật hiếm có. Đến khi cô gái mở cửa phòng đóng tiếp một cô gái hoặc một người đàn bà, ả đàn bà này xem ra do dự rất nhiều và đứng đợi rất lâu ở cửa chính, và chính ả đàn bà này đã lén mở cửa sổ bao lơn cho hắn lẻ vào. Một cú đánh mạnh bằng vật cứng mà hắn mang theo, cô gái chẳng kịp kêu nửa lời, choáng và ngã xuống sàn. Tại đây, hắn đã bày cho người đàn bà kia kế hoạc xóa dấu vết. Hắn trói tay cô gái, và con mụ kia ngồi ở góc phòng kia chiêm ngưỡng cảnh hắn rạch vυ" cô gái khi cô này vẫn sống, móc trọn đôi mắt cô ra và mang chúng đi.
– Tại sao anh biết hai người?
– Có hai dấu vết, một ngoài bao lơn, hai, trước thảm bước vào nhà. Mụ đàn bà đi giày cao gót, nên dấu giày hằn sâu lên thảm chùi chân. Đây, anh nhìn xem, giày gót nhọn cô gái không một cái này phù hợp với vết lõm của thảm. Và từ độ sâu vết lõm cũng đủ đoán được thời gian mà chủ nhân nó đứng.
– Rất hay. Vậy còn chiều cao của hắn.
– Hắn đã đứng tựa vào vách, cơm mưa ngày hôm qua đã có ích khi giữ lại độ sẫm màu của bờ vai dựa vào lấy đi một ít lớp sơn. Tôi cao 1m8, dấu vết bờ vai này thấp hơn tôi khoảng 3-4 phân.
– Còn chuyện người đàn bà ngồi ở góc phòng?
– À, cái này thì tôi dự đoán. Khi tên thanh niên tra tấn cô gái, thì con mụ đàn bà kia sẽ làm gì? Chiêm ngưỡng. Đúng. Khi chiêm ngưỡng, ả sẽ lựa vị trí tốt nhất để nhìn và thấy hết nỗi sợ hãi của cô gái. Tôi dạo quanh từ vị trí trong phòng, nhận ra góc tay phải từ xác cô gái là thích hợp nhất, nó không quá xa và không quá gần, không có nhiều đèn. Như thể rạp chiếu phim cần bóng tối, con mụ đó đã ngồi nơi đó. Nếu khéo léo, hẳn anh vẫn còn thấy dấu vết của chiếc ghế bốn chân đằng kia.
– Tuổi trẻ thì sao?
– Đây là điều khó nhất với tôi, không có bằng chứng nào cho thấy người đàn ông là thanh niên, à há, trừ một việc. Anh xem đây. Khi hắn may đầṳ ѵú trái cô gái này vào mạn sườn, hắn khâu bốn mũi; còn đầṳ ѵú phải, ngạc nhiên chưa, chỉ một mũi, chắc và khỏe đến bất ngờ. Thói tự phụ của tuổi trẻ vẫn còn trong hắn, hắn muốn để lại chữ ký trên tác phẩm của mình. Một kẻ còn trẻ như vậy hẳn phải còn học Y, vì thời gian đến sáu năm và chưa tính thời gian thực tập. Hắn không theo đạo Phi à, mà hắn đọc sách nhiều, những quyển sách trinh thám, những bộ phim kinh dị ám ảnh hắn; nhìn xem, không một tì vết nào cho thấy hắn từng lưu dấu ở đây, hắn kĩ lưỡng đến mức trải lại ra giường, hút bụi sạch sẽ căn phòng, sắp xếp ngăn nắp nhà vệ sinh và chà rửa lại bằng thuốc tẩy trùng, anh đừng hi vọng tìm được vệt máu ở đó. Chỉ có một đầu óc thông minh, mẫn cán và khốn nạn mới có thể chi tiết và kĩ lưỡng như vậy. Tin tôi đi, khi anh bắt hắn, anh sẽ ngạc nhiên khi sách nhà hắn được xếp lên kệ một cách logic hiếm có và sạch sẽ hiễm thấy.
– Sau cùng, sao anh biết hắn thông minh hơn chúng ta?
– Hắn bày ra bữa tiệc, mà hai chúng ta vẫn dọn chưa xong. Tôi vẫn còn nhiều điều thắc mắc, để suy nghĩ thêm.
– Hay vì trí thông minh của tôi và anh không dùng cho tội ác.
– Tôi cho rằng, thông minh nằm ở cách giải quyết vấn đề chứ không phải dùng cho mục đích gì.
– Anh thật mẫn cảm với tội ác.
– Tôi có lẽ cần xem xét đây có phải lời khen tặng không.
***
Đúng hẹn, bảy giờ tối ngày hôm đó tôi có mặt tại Waterfront. Phi chào đón với nụ cười quen thuộc. Tôi hỏi,
– Anh lấy được chưa?
– Cũng không quá mất thời gian, nhưng cũng cần thừa nhận là lão cũng gian như cáo, tôi vẫn lấy được tóc của lão. Tôi đã gửi xét nghiệm DNA như anh yêu cầu.
– Tôi đoán trước kết quả rồi. Cô gái kia là con lão.
– Tôi chỉ lờ mờ đoán được dựa vào một vài đặc điểm rất Tây của cô gái, nhưng anh cần thừa nhận với tôi, chúng ta rất khó phân biệt người Mỹ với nhau.
– Đúng vậy. Anh vào đây, điều đầu tiên tôi ngạc nhiên khi mở tủ áo cô gái này. Anh thấy gì không?
– Tôi hiểu ý anh rồi, rất ít trang phục dạ tiệc, xem nào, chỉ vỏn vẹn bốn cái.
– Hẳn anh đã đọc chuyên khảo của tôi về loại trang phục, sách vở và giày dép trong nhà một người. Tôi có thể biết được những nơi mà họ thường đến, gia đình bao nhiêu người, có hay không mâu thuẫn sâu sắc trong gia đình. Một người đàn ông đứng tuổi bỏ tiền tỉ mua biệt thự cho cô gái trẻ mà tằn tiện đến mức không mua trang phục dạ tiệc cho cô ấy rõ là bất thường và cả cô gái cũng không mua nó. Nghĩa rằng, những nơi chốn quý tộc, quyền lực cô không hề xuất hiện. Phép lịch sự trong dạ tiệc là khi đi phải hai người, một người đàn ông mang theo một cô gái trẻ là điều bình thường tại sao ông ta không mang cô gái ấy đi? Hẳn, ông ta muốn che dấu sự tồn tại của cô gái với người xung quanh? Vì sao? Sợ người vợ bên kia Thái Bình Dương ư? Không hẳn, vì chưa chắc bà ta có thể biết, mà biết cũng không thể ghen vì ông nhà làm về ngoại giao việc giao tiếp đi cùng với những cô gái trẻ là điều bình thường. Khi một cô gái được giữ kín và chăm sóc cẩn thận, không phải là người yêu thì chỉ có tình yêu của cha dành cho con.
– Rất hợp lý. Và nhân tiện, tôi rất thích chuyên khảo về trang phục của anh, nó giúp tôi rất nhiều.
– Đôi lúc chúng ta cần ứng xử một cách khôn khéo với kinh nghiệm, đúng không anh?
– Kinh nghiệm là thứ kém chính xác nhất, cảm tính nhất, sai lệch nhất. Chúng lệ thuộc hoàn toàn vào thời điểm và hoàn cảnh. Thời điểm thì luôn thay đổi, hoàn cảnh thì biến đổi vô cùng, kinh nghiệm trở thành lá chủ bài cho những kẻ dốt nát. Anh là số ít người có thể tra khảo kinh nghiệm để sinh ra tri thức.
– Tra khảo kinh nghiệm cách hay nhất vẫn là câu hỏi, thường, câu hỏi của tôi xuất phát về khía cạnh tâm lý. Dù anh dư giả tiền bạc, anh có bao giờ mua một bộ quần áo mà không biết mình sẽ mặc nó vào lúc nào không? Không. Chắc chắn. Nó phải có mục đích. Từ đó, dựa vào trang phục trong tủ, tôi viết ra dự đoán mục đích của kẻ mua đồ, nơi mà chúng đến, độ cũ và mới cho tôi biết về kinh tế của chúng, qua nhiều đồ cũ và lẻ loi vài bộ đồ mới thì hẳn kinh tế kẻ này rất bấp bênh. Mà thôi, bỏ qua điều đó. Tôi muốn đến đây vào buổi tối để biết cách mà hai con người kia đến đây mà thoat được hàng rào bảo vệ, mắt thần. Đây là điều khiến tôi ưu tư nhất.
– Tôi thì biết được cách mà người thanh niên đến, hắn đi bằng đường sông. Trèo qua bờ lau kia, băng nhanh qua công viên và nhanh như khỉ hắn nhảy lên bao lơn.
– Tôi đồng ý như anh, nếu không bằng đường sông thì chẳng còn đường khác. Nhưng ả đàn bà thì khác. Ả rõ ràng ăn vận sang trọng, nếu không thì hẳn đã không dùng giầy cao gót. Một mụ đàn bà xem trọng ăn mặc như vậy sao có thể chấp nhận đến đây bằng con đường bẩn thỉu kia? Và đồng thuyền với kẻ tháp tùng?
– Rồi thật ngạc nhiên, xem ra mụ đã ra về với tay thanh niên bằng chiếc xuồng ba lá mà đã đưa hắn đến đây.
– Tại sao anh biết?
– Một dấu chân đi lên và hai dấu chân đi xuống. Và lạch nước ở đây khá cạn vào đêm qua, chỉ có xuồng ba lá mới đủ nhẹ mà đưa họ vào trong đây.
Phi đứng ở bao lơn, ánh sáng vàng vọt của ngọt đèn bên sông hắt lên khuông mặt thanh thú của anh, anh đang suy nghĩ và tôi cũng thế. Bằng cách nào con người đàn bà kia vào được đây và tại sao bà ta lại trở ra bằng con đường khác với khi mình đi vào.
Tôi xoay người nói với Phi,
– Nếu anh là một tay làm việc mờ ám, anh muốn vào đây không qua con đường bị kiểm soát an ninh, anh sẽ làm gì? Riêng tôi, nghĩ ra một tá cách để vào đây, vấn đề, là chọn lựa ra cách mà con mụ ấy vào.
– Tôi biết an ninh ở đây không thể làm khó những kẻ thật sự có mưu đồ.
– Thế nên, tôi có ba giả thuyết về cách vào đây: Một, mụ vào bằng taxi, với dáng vẻ quý phái trên xe hẳn không một tay bảo vệ nào làm khó và camera không quay được, mụ đã ngồi đâu đó ở khu vực công viên chờ đến tối rồi gõ cửa nhà cô gái; hai, mụ đã vào đây vài ngày trước và lẩn trốn đâu đó trong những căn hộ không người ở, nhưng giả thuyết này nhiều lỗ hổng; ba, điều tôi lo lắng nhất, mụ là người ở đây.
– Giả thuyết đầu tiên, tôi cho là sai, vì tôi ở đây khá lâu, dù anh có ngồi trên xe taxi thì anh vẫn phải để cho bảo vệ thấy mặt mới được vào. Việc mụ đi lại trong công viên thì hẳn sẽ có một vài camera quay được, tôi đã xem xét cẩn thận vẫn không phát hiện ra yếu tố bất thường.
– Giả thuyết thứ hai cũng khó đứng vững với tôi, vì những căn hộ không người ở kia trái hoàn toàn với dáng vẻ kiêu kì của mụ trong trí tưởng tượng.
– Nếu thật sự là giả thuyết thứ ba, tôi e rằng cả hai chúng ta đều gặp khó khăn vì nơi đây toàn là những kẻ có quyền lực chính trị và kinh tế khá mạnh.
– Hiện tại chúng ta không có dữ kiện cho điều này, tốt nhất gác nó sang một bên. Anh có biết vì sao tôi hẹn anh vào buổi tối ở căn nhà này không?
– Tôi cần nghe ý kiến anh.
– Tôi cho rằng nhiều người đã bỏ qua khí cạnh phân tích tâm lý kẻ phạm tội, mà chỉ chăm chăm vào hành vi của hắn mà vẽ nên hắn. Không. Tâm lý của hắn mới là con người của hắn. Trong trường hợp đó, chúng ta cần thực hiện lại toàn bộ án mạng này, tôi là tay thanh niên kia. Dưới góc nhìn của tên tội phạm, dưới góc nhìn của cô gái và cả mụ đàn bà kia. Chúng ta sẽ khắc họa được chân dung tấm thảm kịch này.
– Đồng ý, bắt đầu đi. Tôi sẽ là nạn nhân, anh là tay thanh niên và mụ đàn bà là nhân vật ảo.
– Đây, anh em, nếu tôi từ bao lơn kéo cửa bước vào, sẽ có tiếng động. Tại sao cô gái ở phía đối diện cánh cửa không la lên khi có người lạ? Cô ta hẳn có quen biết với hắn. Rất tốt, đây là dữ kiện quan trọng.
– Thật nhanh, anh vượt ra mụ đàn bà và đến với tôi, anh đập ngay một vật cứng xuống đầu tôi và tôi ngã xuống. Khoan, có điều bất thường ở đây. Hắn đem vật nặng gì mà cô gái không hề đề phòng hắn xồng xộc bước đến? Hắn dấu vật ấy ở đâu? Sau lưng. Vậy buộc hắn phải đi nhanh. Tại sao cô gái không đề phòng một gã đàn ông quen biết đi xồng xộc đến mình? Tại sao? Anh Kiệt, anh nghĩ được gì à?
– Tôi đang nghĩ điều anh đang nghĩ. Giả sử, tôi là người quen anh, có hai khả năng: nhiều tình cảm hoặc thù hận. Anh sẽ đón nhận những bước chân nhanh đến trong trường hợp nào? Và không phản kháng?
– Tôi nghĩ rằng sẽ được anh bảo vệ.
– Đúng. Cô gái nghĩ hắn sẽ bảo vệ cô ấy. Nhưng không đúng ở điều này, nếu tướng đi nhanh kia kèm theo khuông mặt thế nào thì cô gái mới không đề phòng, hẳn phải là khuông mặt giàu tình cảm. Chết tiệt, Phi ơi, chúng ta gặp phải một tay không những thông minh mà còn giỏi diễn kịch, hắn quá xuất sắc ở vai diễn này. Hắn sẽ tiến nhanh đến cô gái với vài chữ ngắn ngủi “Em ơi…” Rồi nhanh như chớp, hắn đập đầu cô gái.
– Hắn có phải là kẻ mà tôi nghĩ đến không?
– Anh biết không, rất ít khi chúng ta đồng quan điểm về điều này. Tên đó hẳn phải là người yêu của cô gái, hoặc đã từng. Cô ta tin tưởng hắn như tin tưởng mặt trời mọc đàng Đông lặn đàng Tây. Một niềm tin mù quán bị mây mù che lấp, khiến ánh sáng trở nên nhạt nhòa, cô gái đã chết vì niềm tin vụng dại. Bây giờ, chúng ta cần kiểm tra về tâm lý cô gái này. Anh vào đây.
– Anh dẫn tôi vào nhà vệ sinh?
– Hahaha… câu nói của anh làm lộ giới tính của anh rồi Phi. Hẳn anh chưa hề thích đàn bà. Vì nơi quan trọng nhất của đàn bà là nhà tắm và phòng ngủ. Vào nơi đó, ta biết được khối thứ, cả những gì chúng muốn dấu diếm. Xem nào, cô gái chỉ dùng duy nhất sữa tắm là Enchanter, loại sản xuất ở Việt Nam, ồ, thật ngạc nhiên. Dầu gội là Double Rich của Hàn, thật lạ, một chai nước hoa hồng, một chai Dạ Hương để… chồn lùi…
– Vô Danh này.
– Hahaha, tôi thấy mặt anh nghiêm túc quá. Chúng ta tiếp nào. Sửa rữa mặt Biore, lạ, lạ thật. Kem đánh răng P/S.
– Tôi chưa hiểu.
– Anh sống cách xa xã hội nhiều quá là một bất lợi, Phi à. Một người con gái, ở tuổi trẻ thế này sao sử dụng mỹ phẩm một cách khiêm nhường và bình dân như vậy. Đàn bà rất quan trọng mỹ phẩm, họ chỉ sử dụng những sản phẩm phù hợp với họ, chớ nên tặng mỹ phẩm mà họ không thích, họ sẽ không dùng. Những sản phẩm ở đây rất lung tung, rõ rằng chúng được mua ở siêu thị một cách ngẫu hứng và không quan tâm đến thương hiệu. Chắc chắn cô gái có tuổi thơ không khá giả, nên thói quen dùng Dạ Hương vẫn không bỏ được. Ngay cả khi có tiền, thì phải mất một khoảng thời gian tương đối lâu để người ta thích hợp tầng lớp quý tộc cũng như hàng hóa mà chúng nó sử dụng. Cô gái này không hề có ý niệm về mỹ phẩm, cô chỉ sử dụng theo kinh nghiệm nghèo nàn mà cô có được, nên nhà tắm của cô thật nghèo nàn. Ta có thể kết luận: cô gái xuất thân từ tầng lớp trung bình thấp của xã hội. Đột ngột trở nên giàu có nhờ có ông bố giàu.
– Tôi đồng ý.
– À há, cô gái này khá hiếu học và thông minh, chúng ta sẽ kiểm chứng điều đó ở tủ sách.
– Hiếu học và thông minh?
– Anh thấy gì không? Hai quyển sách marketing chuyên ngành nằm trên bồn tolet nó có ý nghĩa gì. Anh có thấy kẻ lười học nào mang sách vào tolet chưa. Và theo quyển sách tôi nhìn, nó thuộc về sách chuyên ngành, nặng tính lí thuyết, mà lí thuyết thì trừu tượng. Phải có một trí thông minh nhất định.
***
***
Cả tôi và Phi đều kêu trời khi nhìn thấy tủ sách của cô gái. Nó quá nhiều, hai tủ sách dài hơn 4m cao gần đυ.ng trần nhà áp sát vào vách. Tủ sách được chạm trổ tỉ mỉ với những hoa văn thời Phục Hưng, những đường con uốn lượn như con rắn xoáy quanh những cột trụ nhỏ men theo gáy tủ.
– Chúng ta không phải đối diện với cô gái mà đối diện với ông bố cô ấy – Phi ngao ngán.
– Cũng phải làm. Chúng ta đành đoán tính cách người con thông qua người cha. Nhìn xem, tủ sách này phần lớn là trước tác quan trọng thời kỳ triết học phương Tây rực rỡ nhất kéo dài đến Bergson, Croce, Whitehead và Rusell. Thật ngạc nhiên là không hề có những tên tuổi đời đại ở đây như: Ryle, John Austin, Husserl, Martin Heidegger, Jean-Paul Sartre, Foucault, Derrida, Rorty, K. Popper, Santayana, James, Dewey. Đây là con người mang tinh thần bờ Đông nước Mỹ.
– Tinh thần bờ Đông?
– Anh từng mất nhiều năm ở Harvard, hẳn anh là con người nặng tinh thần bờ Đông nhiều hơn bờ Tây, nên anh ít nhận ra nó. Nước Mỹ có hai tinh thần: bờ Đông và bờ Tây. Ở bờ Đông, dấu ấn cựu lục địa còn hằn lên tâm trí họ, những di dân đầu tiên của Mỹ quốc chẳng đâu xa lạ chính là nước Anh, họ mang tâm hồn Anh quốc với những chuẩn mực rất Anh. Chính tâm hồn này đã sản sinh ra: Washington, Irving, Poe và Jonathan Edwards. Và hẳn anh vẫn chưa quên triết gia lỗi lạc của bờ Đông này. George Santayana. Còn lại là nước Mỹ thuần Mỹ, nước Mỹ của miền Tây, nơi sản sinh ra Cowboys, nơi tạo nên lý tưởng cho quốc gia này, nơi khơi mào về ý niệm tự do, những câu chuyện huyền thoại trên vùng viễn Tây, những câu dân ca cục mịch lan tràn khắp hoang mạc, nơi cuộc sống chân thành mà nghèo khó, người đàn bà khỏe mạnh lực lưỡng như đàn ông không hề nề hà việc khó, tính tương thân tương ái có từ đây. Chính nơi đây đã sản sinh ra Lincoln, Thoreau, Whitman, Mark Twain. Và sau cùng, thật độc đáo, họ tạo ra được một triết gia đầu tiên cho nước Mỹ, Mỹ hơn cả Mỹ. John Dewey.
– Tuyệt vời. Anh là một giảng sư hiếm có.
– Vậy nên, với tinh thần bờ Đông, vốn dễ bị phù phiếm bởi chế độ quý tộc Châu Âu. Sách vở đôi khi chỉ có tác dụng trang trí. Gia đình giàu có, quyền lực, cỡ nào hắn cũng sẽ xây cho hắn một cái thư viện để mọi người chiêm ngưỡng mà chắc rằng việc hắn đυ.ng đến sách cũng lâu như việc hắn giúp vợ làm việc nhà. Ở bờ Tây thì thực dụng hơn, họ chỉ đọc những quyển sách mà họ thích, thế nên ở gia đình giàu có bờ Tây, họ không nhiều sách, nhưng chúng ta biết chắc chắn những quyển sách mà họ sẽ đọc. Người bố là đứa con của tinh thần bờ Đông, nên tôi cá với anh rằng, anh sẽ thấy không ít những quyển sách đẹp này vẫn còn trinh nguyên trên từng trang giấy.
– Vậy chúng ta sẽ tìm được gì ở đây?
– Tôi chỉ có thể nói, kẻ tạo dựng một thư viện ở đây cho con gái chẳng đâu khác ngoại trừ hoài bão tri thức cho đứa con. Và xem ra cô gái sẽ không quan tâm nhiều đến tủ sách này. Với kinh nghiệm một người Việt Nam, hẳn, sách sẽ nằm cạnh bàn làm việc. Chúng ta sang bàn học cô gái bên cửa sổ, ôi thôi, thật nữ tính và diễm tình. Cô là người miền Tây rồi.
– Lối bày trí khá diêm dúa, có cả hoa trên bàn.
– Một thói đua đòi từ tiểu thuyết và phim ảnh. Xem nào, chỉ có sách chuyên ngành, một vài quyển sách luật, còn lại là tiểu thuyết rẻ tiền, chậc chậc, có cả lão Nguyễn Nhật Ánh, tôi có thể xem xét lại về sự sâu sắc của cô gái này. Ái chà. Có hai quyển của Phạm Công Thiện, có gì đó hơi kì cục. Truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp, dăm ba quyển của Nguyễn Ngọc Tư. Hết.
– Cô gái này còn nhiều ngây thơ, có chút thông minh trong học vấn nhưng nghèo nàn về sự sâu sắc. Cô xem ra thường chú ý đến những thảo luận văn học trên báo chí, nên những tác phẩm mới đều có ở đây. Mua hết một cách không chọn lựa. Dựa vào độ cũ của từng quyển sách, xem ra cô ấy thích nhất vẫn là Nguyễn Ngọc Tư và Nguyễn Nhật Ánh. Đúng kiểu một cô gái miền Tây thôn dã, sự ngây thơ của con nước nửa mùa.
– Anh nói hết những gì cần thiết, vậy một cô gái ngây thơ như vậy sẽ yêu một kẻ như thế nào?
– Anh có kinh nghiệm tình yêu khá tôi, tôi lắng nghe anh.
– Một cô gái ngây thơ, nhiều mộng mơ như vậy chắc chắn sẽ yêu đắm đuối một chàng trang với dáng ngoài mọt sách, thư sinh và lối nói chuyện ngọt ngào như mật rót từ tiểu thuyết.
– Chúng ta khắc họa lại chân dung kẻ thủ ác: hắn cao chừng 1m74, khuôn mặt thư sinh, lối nói chuyện ngọt ngào, thông minh và xảo quyệt.
– Tôi cho rằng, da hắn khá trắng và đeo kính.
– Sao anh biết?
– Chỉ là kinh nghiệm thôi, dẫu sao anh nên bổ sung hai điểm đó, tôi không chắc là đúng. Vì cô gái này gợi tôi đến một người quen trong quá khứ. Những mẫu cô gái như thế này thường thích thú với những gã mọt sách đeo kính, da dẻ trắng trẻo vì ít ra nắng. Một kiểu Kim Trọng.
– Được, tôi sẽ chú ý điều này, anh còn ý kiến gì nữa không?
– Anh chờ tôi chút. Theo anh, nếu vì một nguyên nhân nào đó, mà cô gái chợt chia tay người mình yêu, thì vì lí do gì, chúng ta cần loại trừ lí do kinh tế ở đây.
– Có người khác.
– Tôi hi vọng như vậy. Không có gì chắc chắn ở đây, rất khó hiểu với tôi. Ngày mai là giỗ tổ, anh cứ làm việc một mình, tôi sẽ thu tóm lại thông tin của hắn. Anh có nhiệm vụ tìm ra hắn trong ngày mai hoặc mốt.
– Đồng ý, mai anh cứ ở nhà dưỡng sức.
– Hắn là người ở trọ, tôi vẫn chưa biết hắn có bỏ học trường Y hay không. Theo tôi, hắn sẽ đi học bình thường với khuông mặt lạnh như tiền. Anh đừng tìm kiếm một người thông minh, vô ích, vì kẻ thật sự thông minh sẽ không để lộ mình, chỉ có lũ dở hơi mới cố chứng tỏ mình thông minh. Hắn sẽ là kẻ lập dị nhất trong trường, khi ở căn tin, hắn sẽ thu mình ở một góc, hắn ít bạn bè, không giao tiếp. Đôi mắt hắn nửa phần hiền lành nửa phần độc ác, hắn quan sát cẩn thận mọi người xung quanh và đánh giá họ. Do đó, hắn sẽ thường ngồi ở nơi có tầm quan sát rộng nhất. Anh đánh tay đôi với hắn, chắc anh sẽ thắng, nhưng tôi cảnh báo anh, hắn không yếu như vẻ ngoài thư sinh của hắn.
– Tôi biết rồi. Anh chờ tin tôi.
—————–