*
Hương sầu - 乡愁:
Nỗi nhớ quê*
Hạ Tây Cách - 贺西格 - Kheshig (17/1/1976): Nghệ sĩ mã đầu cầm (đàn đầu ngựa) và nhạc sĩ nổi tiếng người Mông Cổ, từng nhiều lần làm khách quý trong chương trình "Quốc nhạc tao nhã" của CCTV
—---------------------------------------
Bên trái sân khấu đặt hai cây đàn piano ba chân.
Trong thính phòng ngồi đầy phóng viên và người làm truyền thông, chuyên gia âm nhạc. Trên góc phải tầng hai rạp hát —— Ôn Nguyệt An nói đó là vị trí tốt nhất, âm thanh truyền đến nơi đó luôn cân bằng nhất, không bị ứ đọng cũng không quá khô khan —— có hai buồng ghế lô, mỗi buồng chỉ đủ cho nhiều nhất là bốn người ngồi.
Quý Văn Đài và Ôn Nguyệt An ngồi trong buồng ghế lô thứ nhất, buồng thứ hai còn trống chưa có người.
Trước khi lên sân khấu Chung Quan Bạch còn ngồi trong phòng nghỉ hậu đài xem lại nhạc phổ, hắn dựa hẳn người lên ghế sô pha, bản nhạc phổ che khuất mặt, chỉ có thể thấy một bàn tay rũ bên người hơi nắm lại không được tự nhiên.
Lục Tảo Thu lấy nhạc phổ ra khỏi mặt Chung Quan Bạch: "Đừng dựa nữa."
Chung Quan Bạch dùng một tay kéo áo sơ mi của Lục Tảo Thu cúi xuống áp lên người mình, vùi đầu vào cổ anh không nói gì, chỉ liều mạng ngửi mùi hương trên người Lục Tảo Thu.
Anh đợi một lúc mới kéo Chung Quan Bạch lên, sửa sang lại nơ cổ và áo đuôi tôm cho hắn: "Em còn nhớ có một lần tôi có tiết giảng bài em lẻn vào phòng học quấy rối không?"
Chung Quan Bạch nhớ lại, nghiêm trang nói: "Quấy rối cái gì, em chỉ đi dạy đám nhóc kia cách làm người thôi."
Khi đó Chung Quan Bạch đến Nhạc viện đón người yêu tan làm, đúng lúc Lục Tảo Thu đang ở trong phòng giảng bài cho mười mấy sinh viên về kỹ thuật nhấn dây đàn trong《Violin Concerto in E minor, Op. 64 》của Mendelssohn.
*
Jakob Ludwig Felix Mendelssohn Bartholdy (1809 - 1847),
được biết đến rộng rãi với tên Felix Mendelssohn, là một nhà soạn nhạc, nghệ sĩ dương cầm, nghệ sĩ đại phong cầm và chỉ huy dàn nhạc người Đức thuộc giai đoạn đầu thời kỳ âm nhạc Lãng mạn. Tác phẩm của ông trải dài trên nhiều thể loại như giao hưởng, concerto, các tiểu phẩm piano cũng như các tác phẩm thính phòng.
*
Violin Concerto in E minor, Op. 64 -
Concerto cho violon giọng Mi thứ, Op. 64 của Felix Mendelssohn là tác phẩm lớn cuối cùng của ông viết cho dàn nhạc giao hưởng. Tác phẩm này là một phần quan trọng trong danh sách biểu diễn của những tác phẩm viết cho đàn violon và là một trong những concerto cho violon được biểu diễn nhiều nhất từ xưa đến nay. Một lần biểu diễn trung bình kéo dài khoảng gần nửa tiếng đồng hồ.Chung Quan Bạch đứng dựa vào cửa sau phòng học lén lút ngắm nghía Lục Tảo Thu, sau đó thấy một sinh viên đứng lên trả lời câu hỏi.
"Theo tốc độ gia tăng của giai điệu, lực nhấn dây cần tăng mạnh lên." Sinh viên kia phân tích, "Chủ yếu là gia tăng lực nhấn ngón tay theo chiều thẳng đứng cùng với tần suất di động ——"
"Trả lời sai rồi." Chung Quan Bạch nói.
Sinh viên kia đột nhiên bị ngắt lời, sửng sốt hai giây mới phát hiện ra tiếng nói từ sau lớp truyền đến. Cậu ta quay đầu lại, nhất thời cho rằng Chung Quan Bạch là ông thầy nào đi tuần tra trong sân trường, nhìn lần thứ hai lại thấy khí chất không đúng lắm, hình như đã thấy qua trên TV, "Không, không thể sai được......Ừm, thưa thầy......" Cậu ta không biết nên xưng hô với Chung Quan Bạch thế nào, nhưng trong Nhạc viện có rất nhiều nghệ sĩ trẻ tuổi, gọi thầy vẫn là lựa chọn an toàn, "Đối với bản nhạc này, nên dựa theo tốc độ nhịp điệu gia tăng mà tăng lực nhấn dây đàn, nhịp điệu chậm thì giảm xuống, tần suất di động ngón tay cũng như vậy ——"
"Sai rồi." Chung Quan Bạch sầm mặt nói.
Sinh viên bị nói cho đỏ mặt, không biết mình vừa sai chỗ nào, nhìn Lục Tảo Thu một chút, lại quay đầu nhìn Chung Quan Bạch một cái, không biết trả lời như thế nào mới đúng.
Lục Tảo Thu đi mấy bước đến trước mặt Chung Quan Bạch, thấp giọng nói: "Em muốn làm gì, hửm?"
Chung Quan Bạch cười một cái lấy lòng, cũng hạ giọng: "Muốn làm thầy Lục chú ý thôi."
Lục Tảo Thu: "Vậy em nói xem, đáp án là gì?"
Chung Quan Bạch: "Khụ."
Hắn cảm giác được áp lực từ ánh mắt của Lục Tảo Thu: "Một vị người yêu dịu dàng mà cao quý."
Cậu sinh viên chờ nửa ngày lại chờ được một đáp án cạn lời như thế, trợn tròn mắt: "...... Cái, cái gì?"
Lục Tảo Thu nghe qua liền hiểu, còn thấy hơi buồn cười.
Vào thế kỷ trước, nhạc sĩ Gore đến học tập ở chỗ Messiaen, lúc phân tích các tác phẩm của Mozart đã nói: "Ở phần tiểu tiết nhỏ này nên chuyển thành hợp âm cung thứ." Hai lần Messiaen đều nói không chút khách khí: "Sai rồi." Gore hỏi đáp án chính xác là gì, Messiaen trả lời: "Đoạn tiểu tiết kia là Mozart vẩy một bóng ma xuống âm nhạc."
(*
Đoạn này chém rất nhiều do không hiểu lắm nhưng mạnh dạn đoán Gore là Gore Verbinski, đạo diễn phim, nhà biên kịch, nhà sản xuất và nhạc sĩ người Mỹ còn Messiaen là Olivier Messiaen, nhà soạn nhạc, nghệ sĩ đàn organ, nhà sư phạm người Pháp, bao giờ chứng thực là người khác thì sửa sau XD)
Vẻ mặt của Lục Tảo Thu làm Chung Quan Bạch ngứa ngáy tâm thần, hắn lợi dụng thân hình Lục Tảo Thu che khuất, nâng tay lên nhẹ nhàng vẽ một vòng tròn lên ngực anh, sau đó sải bước lên bục giảng.
"Lúc Mendelssohn viết ra bản hòa tấu là muốn ở chỗ này chỗ kia tăng lực nhấn ngón tay xuống dây đàn sao?" Chung Quan Bạch chỉ vào một hàng nhạc phổ, ra vẻ đáng tiếc lắc đầu, "Ở đoạn này, thứ ông ta nghĩ đến đương nhiên là một vị người yêu dịu dàng cao quý, giống như......" Ánh mắt hắn chậm rãi rơi xuống mặt Lục Tảo Thu.
"Em xem," Lục Tảo Thu sửa xong nơ, lại vuốt mái tóc quá dài của Chung Quan Bạch ra sau tai, "Kỹ thuật và hình thức sinh ra là để phục vụ cho âm nhạc, bản thân chúng không có ý nghĩa gì cả. Nếu em lo lắng quên nhạc phổ, cứ mang nhạc phổ lên, không nhất định sẽ cần đến, nhưng nó làm em yên tâm biểu diễn. Chuyện diễn tấu không cần nhạc phổ chỉ thịnh hành từ thời của Liszt, nhưng không có ai dám nói Mozart không phải là một nghệ sĩ dương cầm vĩ đại."
"Anh thật là tốt." Chung Quan Bạch nâng mu bàn tay Lục Tảo Thu lên hôn một chút, "Em đi đây."
Lục Tảo Thu gật đầu: "Vậy tôi lên chỗ thầy Ôn."
Hai người đẩy cửa đi ra, vừa vặn phòng nghỉ ở cách đó không xa cũng mở cửa.
Chung Quan Bạch theo bản năng thoáng nhìn qua bên kia.
Một thiếu niên mặc áo đuôi tôm, hơi thấp hơn Chung Quan Bạch một chút bước ra. Mái tóc đen của thiếu niên rủ xuống dài đến eo, trong miệng cậu ta ngậm sợi dây cột tóc màu đen, hai tay đang định vén hết tóc lên buộc lại.
Thiếu niên cũng chú ý đến phía bên này, vì thế duy trì tư thế cột tóc hơi nghiêng đầu nhìn.
Cái liếc mắt kia giống hệt cái liếc mắt trong đoạn video cậu ta đang diễn tấu thì ngẩng đầu lên nhìn vào ống kính, mang đầy khí phách thiếu niên, ánh mắt thuần khiết, rất giống ánh mắt Chung Quan Bạch lúc đánh đàn.
Lục Tảo Thu không phải người thích nhiều lời nhận xét người ngoài, chỉ nói khẽ với Chung Quan Bạch một câu: "A Bạch, cậu ta rất giống em."
Chung Quan Bạch: "Hạ Âm Từ có chỗ nào giống em?"
Lục Tảo Thu: "Không phải ngoại hình, là khí chất."
Hạ Âm Từ nhận ra bọn Chung Quan Bạch, lập tức buông tóc xuống, cất dây cột tóc tiến lên phía trước cúi chào: "Chào thầy Quan Bạch, chào thầy Lục."
Chung Quan Bạch mặt không biểu cảm nói: "Tôi họ Chung."
Hạ Âm Từ lại nhanh chóng cúi thêm cái nữa: "Em biết, chỉ là em vô cùng ngưỡng mộ thầy Chung cho nên không nhịn được xưng hô như vậy, đã thất lễ rồi, xin thầy thứ lỗi."
Bộ dáng lễ phép của thằng bé này xác thực không giống loại người thích ghi thù hoặc kiểu ngôi sao chảnh chọe, Chung Quan Bạch hỏi: "Chuyện của cậu đều do người đại diện của cậu quyết định à?"
Hạ Âm Từ sửng sốt: "Em không có người đại diện...... À, chắc thầy đang nói đến cha em. Em vẫn chưa đủ tuổi vị thành niên, mấy chuyện biểu diễn này đều do cha em xử lý hết."
Trong lòng Chung Quan Bạch giật thót một cái: "Hôm nay cha cậu cũng đến sao?"
Hạ Âm Từ gật đầu: "Ông ấy đã đặt buồng ghế lô thứ hai trên tầng hai rạp hát, cha em bảo đó là vị trí nghe nhạc tốt nhất."
Thần sắc Chung Quan Bạch thay đổi mấy lần, trong mắt là cảm xúc cực kỳ phức tạp. Lục Tảo Thu nắm tay hắn, phát hiện trên tay toàn mồ hôi lạnh, vì thế nâng một tay chạm vào gáy hắn, ấn một nụ hôn trấn an lên môi: "Tôi chờ em."
Hạ Âm Từ đứng bên cạnh, mở to đôi mắt trong veo không rành thế sự nhìn hai người hôn môi, chờ Lục Tảo Thu đi rồi cậu ta mới nói: "Thầy Chung, chúng ta cùng lên thôi."
Chung Quan Bạch gật nhẹ đầu: "Đi thôi."
Thời khắc hai người cùng tiến lên sân khấu, dưới khán đài vang lên tiếng chụp hình tanh tách, trong phòng phát livestream người dẫn chương trình đã bắt đầu giới thiệu.
Chung Quan Bạch không trang điểm, nhưng gương mặt càng bắt mắt hơn xưa. Những ngày đi trốn đã lột sạch toàn bộ thứ quần áo hoa hòe nhưng đầy sâu bọ của hắn, cuối cùng chỉ còn lại mỗi bản thân, là vẻ đẹp được tự nhiên ban tặng, không khác gì nó ban tặng cho núi sông kỳ vĩ hay trời xanh trăng tỏ.
Hạ Âm Từ rất lễ phép cúi đầu chào hỏi cánh truyền thông và các vị tiền bối, mà Chung Quan Bạch vẫn chưa nói gì, chỉ chậm rãi nâng mắt nhìn lên tầng hai khán phòng.
Lục Tảo Thu, Ôn Nguyệt An và Quý Văn Đài đều ngồi trong buồng ghế lô thứ nhất, buồng thứ hai vẫn trống không.
Ánh mắt Lục Tảo Thu và Chung Quan Bạch giao nhau, anh nhẹ nhàng gật đầu một cái. Quý Văn Đài đang nói gì đó với Ôn Nguyệt An, ông lại luôn xuất thần chăm chú nhìn sân khấu.
Chung Quan Bạch nhìn theo ánh mắt Ôn Nguyệt An, bắt gặp Hạ Âm Từ đang ngồi trên ghế đàn buộc tóc.
Đột nhiên Ôn Nguyệt An xoay người nhìn ra cửa buồng. Kỳ thật cánh cửa đã đóng lại, hơn nữa sàn nhà hát trải thảm cách âm rất dày, cho dù có người đi ngang qua buồng ghế lô cũng không thể nghe thấy bất cứ âm thanh gì. Nhưng Ôn Nguyệt An vẫn nhìn chằm chằm cánh cửa thật lâu, cứ như biết bên ngoài có người đang đi qua.
Không bao lâu sau, Chung Quan Bạch thấy một người đàn ông xuất hiện ở buồng ghế lô thứ hai, ngồi vào vị trí gần lan can nhất, người đó mặc một bộ âu phục trang trọng như đang tham gia một buổi hòa tấu nhạc cổ điển thật sự, thắt cà vạt tối màu, trên tay mang một đôi găng tay trắng.
"Thầy Chung, chúng ta bắt đầu được chưa?" Hạ Âm Từ hỏi.
Chung Quan Bạch làm động tác ra hiệu, nhường Hạ Âm Từ bắt đầu trước.
Hạ Âm Từ khom người về phía khán đài, lại quay sang Chung Quan Bạch cúi chào một lần nữa, sau đó mới lưu loát nâng tay lên.
Cậu ta không mang theo nhạc phổ, nhưng kỹ xảo diễn tấu lại tinh vi hơn lần biểu diễn solo đầu tiên không ít.
Trong thính phòng có người hỏi nhỏ: "Cậu ta đàn bài gì thế? Sao tôi chưa từng nghe bao giờ?"
Ôn Nguyệt An chăm chú nhìn Hạ Âm Từ, khẽ nói: "《 Thu phong tụng 》...... Sư ca, anh cũng chọn 《 Thu phong tụng 》."
Bản nhạc Hạ Âm Từ đàn chính là《 Thu phong tụng 》phiên bản solo đã được cải biên qua, thêm vào rất nhiều âm trang trí nghe càng hoa mỹ hơn, không biết là ngẫu hứng hay đã viết sẵn lên nhạc phổ trước, toàn bộ bản nhạc có vẻ đầy đặn động lòng người hơn những bản hòa tấu solo thông thường, cảm xúc và kỹ thuật đều tuyệt hảo, nhưng lại có một cảm giác cô tịch không tên, nghe vào đêm Trung thu càng tăng thêm vẻ quạnh quẽ.
Chờ tiếng vỗ tay dưới đài tan đi, Chung Quan Bạch đứng lên, quay về hướng bên phải tầng hai nhà hát cúi người một cái thật sâu.
Nếu cả đời này Chung Quan Bạch chỉ có một chén rượu để kính, hắn sẽ không kính đối thủ, khán giả hoặc thính giả, càng không kính cho truyền thông, hắn chỉ kính cho âm nhạc.
Mà nơi hắn khom lưng, có một phần âm nhạc của hắn đang ngồi.
Chào hỏi xong, hắn không màng những chuyện khác liền ngồi vào ghế đàn, mười ngón tay đảo qua phím đàn nhanh như gió.
Giai điệu chính giống với bản nhạc Hạ Âm Từ biểu diễn, nhưng gần giống với diễn tấu đôi, làm những người ngồi dưới khác đài gần như không nhịn được muốn đứng lên xem kĩ đôi tay Chung Quan Bạch.
Mỗi một âm tiết đều sạch sẽ rõ ràng như châu ngọc rơi xuống, nhưng ghép lại gần nhau lại biến thành âm thanh kỳ vĩ, dường như có thể nhìn thấy một vị thiếu niên đứng dưới trăng vẩy mực múa bút trong gió thu.
Người đàn ông ngồi trong buồng ghế lô thứ hai đứng lên đi về phía trước một bước, găng tay trắng nắm chặt thanh lan can. Tầm mắt ông ta giống như cơn mưa rào ập xuống, quan sát Chung Quan Bạch từ trên không.
Chung Quan Bạch lật một trang nhạc phổ, ngẩng đầu lên, trong nháy mắt đυ.ng phải tầm mắt của người đàn ông kia. Đột nhiên hắn ngẩn ra, bàn tay đổ xuống giai điệu cải biên, nhịp điệu mở ra khép vào, bao la hùng vĩ mà bi thương.
Bây giờ Chung Quan Bạch đã hiểu vì sao Lục Tảo Thu nói Hạ Âm Từ trông giống hắn. Kỳ thật cậu nhóc kia không hề giống hắn, cậu ta giống người đàn ông giờ phút này đang đứng trên ghế lô, mà chính hắn cũng rất giống ông ta.
Ôn Nguyệt An nhìn hắn lớn lên, dạy hắn đánh đàn hơn mười năm, người khác đều cảm thán thật kỳ quái, Chung Quan Bạch không hề giống Ôn Nguyệt An, cách hành xử không giống, dáng vẻ lúc đánh đàn càng không giống. Ban đầu hắn cho rằng hắn giống Quý Văn Đài, hoặc học hư từ đám bạn xấu của mình, nhưng bây giờ hắn đã nhận ra, tất cả đều không phải, những thứ đó đều là da thịt bên ngoài, không phải cốt cách bên trong.
Đầu ngón tay lưu động trên phím đàn, cải biên kết hợp kín kẽ với nguyên khúc, hắn hiểu rõ bản nhạc của Hạ Ngọc Lâu, hiểu tâm cảnh của người thiếu niên ở thời đại mấy chục năm về trước.
Hóa ra hắn giống Hạ Ngọc Lâu.
Chung Quan Bạch rốt cuộc hiểu rõ, câu Ôn Nguyệt An nói "
người kia sẽ thắng", không phải ý nói Hạ Âm Từ sẽ thắng.
Là Hạ Ngọc Lâu sẽ thắng.
Chung Quan Bạch nhớ về đêm Ôn Nguyệt An đàn bản《 Lương chúc 》, ông nói: "
Con người sống cả đời chỉ có thể làm một chuyện, chẳng sợ phụ hết người trong thiên hạ, không điên cuồng không phải là sống."
Nhưng trong trận chiến giằng co mấy chục năm này, Ôn Nguyệt An vẫn không nỡ để người đàn ông ngồi cách mình một bức tường, cũng cách mình nửa đời người kia thua cuộc.
《 Thu phong tụng 》vẫn đang tiếp tục, từng tiếng đàn mang mọi người về dưới ánh trăng năm đó.
Chung Quan Bạch cũng nhớ lại nội dung cuốn sổ Ôn Nguyệt An đưa cho hắn, đó là một cuốn ghi chép hồi ức, thoạt nhìn giống nhật ký, kỳ thật là sau này Ôn Nguyệt An trưởng thành viết lại, một số chuyện là thật, một số không chắc, hay đã quên đi ít nhiều, bây giờ không ai rõ nữa.
Dưới ngòi bút của Ôn Nguyệt An, trong một thành phố ở phương Nam có một ngôi nhà nhỏ, trước nhà có một khoảng sân.
Ngày Trung thu năm đó, ánh trăng chiếu lên con suối nhỏ, bên dòng suối có một cái bàn trúc, trên bàn đặt một bàn cờ, một ngọn đèn.
Ngồi bên bàn là một thiếu niên mặc áo dài xanh, đối diện cậu là thiếu niên mặc áo đen lớn tuổi hơn một chút, mím môi, mặt mày lãnh đạm lấy từ trong hộp cờ một quân đen.
Thiếu niên áo đen chặn tay thiếu niên áo xanh lại: "Không được."
Thiếu niên áo xanh hỏi: "Vì sao lại không được hạ cờ?"