chuyện cụ già thứ nhất và con hươu cái
không biết đó chính là con trai mình, lòng tôi chọt xốn xang khi trông thấy
con vật. Về phần con bê, vừa trông thấy tôi, nó đã lao bổ tới, đến nỗi giật đứt
cả sợi dây. Nó phục xuống dưới chân tôi, rập đầu xuống đất, như thể nó
muốn làm động lòng trắc ẩn của tôi, van xin chớ có gϊếŧ nó hoặc muốn báo
cho tôi biết nó chính là con tôi đẻ ra.
Lòng tôi xúc động khôn xiết và hết sức ngạc nhiên trước cảnh tượng ấy,
còn xúc động hơn cả khi thấy những dòng nước mắt của con bò cái. Tôi cảm
thấy thương xót vô cùng, hay đúng hơn có lẽ tình phụ tử đã trỗi dậy trong tôi
chăng, tôi bảo người chăn bò:
- Hãy mang con bê này về, nhớ chăm nom nó cẩn thận và đưa đến cho tôi
ngay tức khắc một con bê khác!
Nghe tôi nói vậy, vợ tôi lại kêu lên:
- Mình làm sao thế, hở mình? Hãy nghe lời em, hãy gϊếŧ thịt con bê này,
chứ không phải con nào khác!
- Bà nó ơi, – tôi đáp – tôi sẽ không gϊếŧ con bê ấy đâu. Tôi muốn tha cho
nó, xin bà chớ có cản trở tôi!
Nhưng con mụ độc ác ấy có chịu nghe lời tôi đâu, ả thù ghét con trai tôi
quá, đời nào lại chịu để tôi cứu sống cháu. Ả khăng khăng đòi tôi phải gϊếŧ
nó, đến nỗi rốt cuộc tôi buộc phải chiều lòng. Tôi trói chặt con bê lại và cầm
con dao…
Kể đến đây, nàng Sêhêrazát ngừng lại… Đêm hôm sau, nàng kể tiếp:
- Vậy là, tâu bệ hạ, cụ già dắt con hươu cái đang kể chuyện mình cho hung
thần, hai cụ già kia và thương gia cùng nghe. Tôi đã cầm con dao, cụ già nói,định thọc vào cổ chọc tiết con trai tôi, thì nó quay bộ mặt đầm đìa nước mắt
nhìn tôi thảm thiết tới mức không làm sao tôi đưa dao lên nổi. Tôi đánh rơi
con dao xuống đất và nói với vợ rằng tôi nhất quyết muốn gϊếŧ một con bê
khác chứ không phải con này. Ả cố tìm mọi lời lẽ khiến tôi đổi ý. Nhưng
mặc cho ả muốn nói gì thì nói, tôi vẫn không lay chuyển. Tuy nhiên, để làm
yên lòng ả, tôi hứa sẽ dành con bê này mổ vào dịp tết Bairam sau.
Sáng hôm sau, người trông nom trại chăn nuôi đến tìm tôi, xin được nói
chuyện riêng:
- Tôi mang đến cho ông một tin mà tôi hy vọng rồi ông sẽ biết ơn tôi. Tôi
có một đứa con gái, cháu cũng có học được ít nhiều phép tiên. Hôm qua khi
tôi dắt con bê mà ông không muốn gϊếŧ thịt trở về chuồng, tôi để ý thấy cháu
nhìn con bê mà cười, lát sau lại khóc. Tôi hỏi cháu tại sao cùng một lúc vừa
khóc vừa cười. Cháu đáp: “Thưa cha, con bê cha vừa dắt về ấy là cậu con
trai ông chủ nhà ta đấy. Con cười vì thấy cậu hãy còn sống. Con khóc bởi vì
nghĩ tới mẹ cậu ta hôm qua đã bị gϊếŧ – bà cũng đã bị hóa thân thành một con
bò cái. Những việc hóa thân đó là do phù phép của bà vợ ông chủ. Bà ấy
ghét cay ghét đắng hai mẹ con cậu.” – Đấy, cháu đã nói với tôi như vậy, và
tôi xin đến để trình bày ông hay.
- Hỡi thần linh, – cụ già nói tiếp – ngài hãy tưởng tượng xem, sau khi
nghe những lời ấy, tôi ngạc nhiên biết dường nào! Ngay lập tức tôi đi cùng
người trông nom trại chăn nuôi đến gặp con gái anh ta để tự mình hỏi
chuyện. Đến nơi, thoạt tiên tôi vào chuồng có nhốt con trai tôi. Nó không thể
đáp lại sự vuốt ve của tôi, nhưng trông vẻ nó trước những cử chỉ ấy, tôi tin
chắc nó đúng là con trai tôi rồi.
Khi con gái người chăn nuôi đến, tôi hỏi:
- Cháu ơi, cháu có thể làm cho cậu con trai bác trở lại nguyên hình như
trước hay không?
- Cháu có thể làm được. – Cô đáp.
- Nếu cháu làm được điều đó, bác sẽ cho cháu tất cả tài sản của bác.
Cô gái đáp:
- Bác là ông chủ của gia đình cháu, cháu biết gia đình cháu chịu ơn bác
nhiều. Nhưng cháu xin thưa trước với bác rằng cháu chỉ có thể làm được
việc đó với hai điều kiện: một là, xin cho phép cháu được lấy cậu làm chồng,
hai là, cho phép cháu được trừng trị kẻ đã hóa thân cậu thành con bê.
- Về điều kiện thứ nhất, – tôi đáp – bác rất vui lòng chấp thuận. Hơn nữa
bác còn hứa là sẽ cho cháu rất nhiều tài sản làm của riêng, ngoài phần bác
dành cho con trai bác. Tóm lại cháu sẽ thấy bác đền ơn cháu hậu hĩnh đến
thế nào. Còn về điều kiện liên quan đến vợ bác, bác cũng muốn chấp thuậnlắm. Một người đã đang tâm làm một tội ác tày trời như vậy thật đáng bị
trừng trị. Bác giao cho cháu đấy, cháu muốn làm gì ả thì làm, bác chỉ xin
cháu chớ có gϊếŧ chết ả.
- Vậy cháu sẽ đối xử với mụ như mụ đã đối xử với con trai bác nhé?
Tôi nói:
- Bác đồng ý, nhưng trước hết cháu hãy trả lại nguyên hình cho con trai
bác đã.
Thế là cô gái lấy một lọ nước đầy, đọc mấy câu thần chú gì đấy mà tôi
nghe không rõ, rồi nói với con bê: “Này bê kia, nếu đấng Tạo hóa chúa tể
của trời đất tạo ra mày dưới dạng hiện nay, thì mày hãy giữ nguyên dạng ấy!
Nhược bằng mày vốn là người mà phải trở thành thế kia bởi bùa phép yêu
ma, thì xin Thượng đế cho phép mày được trở lại nguyên hình.”
Nói xong, cô hắt nước vào thân con bê. Lập tức nó trở thành người.
con vật. Về phần con bê, vừa trông thấy tôi, nó đã lao bổ tới, đến nỗi giật đứt
cả sợi dây. Nó phục xuống dưới chân tôi, rập đầu xuống đất, như thể nó
muốn làm động lòng trắc ẩn của tôi, van xin chớ có gϊếŧ nó hoặc muốn báo
cho tôi biết nó chính là con tôi đẻ ra.
Lòng tôi xúc động khôn xiết và hết sức ngạc nhiên trước cảnh tượng ấy,
còn xúc động hơn cả khi thấy những dòng nước mắt của con bò cái. Tôi cảm
thấy thương xót vô cùng, hay đúng hơn có lẽ tình phụ tử đã trỗi dậy trong tôi
chăng, tôi bảo người chăn bò:
- Hãy mang con bê này về, nhớ chăm nom nó cẩn thận và đưa đến cho tôi
ngay tức khắc một con bê khác!
Nghe tôi nói vậy, vợ tôi lại kêu lên:
- Mình làm sao thế, hở mình? Hãy nghe lời em, hãy gϊếŧ thịt con bê này,
- Bà nó ơi, – tôi đáp – tôi sẽ không gϊếŧ con bê ấy đâu. Tôi muốn tha cho
nó, xin bà chớ có cản trở tôi!
Nhưng con mụ độc ác ấy có chịu nghe lời tôi đâu, ả thù ghét con trai tôi
quá, đời nào lại chịu để tôi cứu sống cháu. Ả khăng khăng đòi tôi phải gϊếŧ
nó, đến nỗi rốt cuộc tôi buộc phải chiều lòng. Tôi trói chặt con bê lại và cầm
con dao…
Kể đến đây, nàng Sêhêrazát ngừng lại… Đêm hôm sau, nàng kể tiếp:
- Vậy là, tâu bệ hạ, cụ già dắt con hươu cái đang kể chuyện mình cho hung
thần, hai cụ già kia và thương gia cùng nghe. Tôi đã cầm con dao, cụ già nói,định thọc vào cổ chọc tiết con trai tôi, thì nó quay bộ mặt đầm đìa nước mắt
nhìn tôi thảm thiết tới mức không làm sao tôi đưa dao lên nổi. Tôi đánh rơi
con dao xuống đất và nói với vợ rằng tôi nhất quyết muốn gϊếŧ một con bê
mặc cho ả muốn nói gì thì nói, tôi vẫn không lay chuyển. Tuy nhiên, để làm
yên lòng ả, tôi hứa sẽ dành con bê này mổ vào dịp tết Bairam sau.
Sáng hôm sau, người trông nom trại chăn nuôi đến tìm tôi, xin được nói
chuyện riêng:
- Tôi mang đến cho ông một tin mà tôi hy vọng rồi ông sẽ biết ơn tôi. Tôi
có một đứa con gái, cháu cũng có học được ít nhiều phép tiên. Hôm qua khi
tôi dắt con bê mà ông không muốn gϊếŧ thịt trở về chuồng, tôi để ý thấy cháu
nhìn con bê mà cười, lát sau lại khóc. Tôi hỏi cháu tại sao cùng một lúc vừa
khóc vừa cười. Cháu đáp: “Thưa cha, con bê cha vừa dắt về ấy là cậu con
trai ông chủ nhà ta đấy. Con cười vì thấy cậu hãy còn sống. Con khóc bởi vì
nghĩ tới mẹ cậu ta hôm qua đã bị gϊếŧ – bà cũng đã bị hóa thân thành một con
ghét cay ghét đắng hai mẹ con cậu.” – Đấy, cháu đã nói với tôi như vậy, và
tôi xin đến để trình bày ông hay.
- Hỡi thần linh, – cụ già nói tiếp – ngài hãy tưởng tượng xem, sau khi
nghe những lời ấy, tôi ngạc nhiên biết dường nào! Ngay lập tức tôi đi cùng
người trông nom trại chăn nuôi đến gặp con gái anh ta để tự mình hỏi
chuyện. Đến nơi, thoạt tiên tôi vào chuồng có nhốt con trai tôi. Nó không thể
đáp lại sự vuốt ve của tôi, nhưng trông vẻ nó trước những cử chỉ ấy, tôi tin
chắc nó đúng là con trai tôi rồi.
Khi con gái người chăn nuôi đến, tôi hỏi:
- Cháu ơi, cháu có thể làm cho cậu con trai bác trở lại nguyên hình như
trước hay không?
- Cháu có thể làm được. – Cô đáp.
- Nếu cháu làm được điều đó, bác sẽ cho cháu tất cả tài sản của bác.
Cô gái đáp:
- Bác là ông chủ của gia đình cháu, cháu biết gia đình cháu chịu ơn bác
nhiều. Nhưng cháu xin thưa trước với bác rằng cháu chỉ có thể làm được
việc đó với hai điều kiện: một là, xin cho phép cháu được lấy cậu làm chồng,
hai là, cho phép cháu được trừng trị kẻ đã hóa thân cậu thành con bê.
- Về điều kiện thứ nhất, – tôi đáp – bác rất vui lòng chấp thuận. Hơn nữa
bác còn hứa là sẽ cho cháu rất nhiều tài sản làm của riêng, ngoài phần bác
dành cho con trai bác. Tóm lại cháu sẽ thấy bác đền ơn cháu hậu hĩnh đến
thế nào. Còn về điều kiện liên quan đến vợ bác, bác cũng muốn chấp thuậnlắm. Một người đã đang tâm làm một tội ác tày trời như vậy thật đáng bị
trừng trị. Bác giao cho cháu đấy, cháu muốn làm gì ả thì làm, bác chỉ xin
cháu chớ có gϊếŧ chết ả.
- Vậy cháu sẽ đối xử với mụ như mụ đã đối xử với con trai bác nhé?
Tôi nói:
- Bác đồng ý, nhưng trước hết cháu hãy trả lại nguyên hình cho con trai
bác đã.
Thế là cô gái lấy một lọ nước đầy, đọc mấy câu thần chú gì đấy mà tôi
nghe không rõ, rồi nói với con bê: “Này bê kia, nếu đấng Tạo hóa chúa tể
của trời đất tạo ra mày dưới dạng hiện nay, thì mày hãy giữ nguyên dạng ấy!
Nhược bằng mày vốn là người mà phải trở thành thế kia bởi bùa phép yêu
ma, thì xin Thượng đế cho phép mày được trở lại nguyên hình.”
Nói xong, cô hắt nước vào thân con bê. Lập tức nó trở thành người.
