Long Thành Oán

Kể từ lúc được quản gia lớn tuổi Triển Trung dẫn vào cửa, Triển Chiêu vẫn không sao tĩnh tâm. Y không yên lòng nhấc tách trà trên bàn bằng gốc trắc lên, nhấp một ngụm. Nhìn lá trà trong tách bởi vì nước sóng sánh mà không ngừng xoay tròn, cực kỳ giống tâm tình của y lúc này.

Qua một hồi lâu, Triển Chiêu sắp uống hết tách trà, lão quản gia đầu tóc bạc trắng Triển Trung như là đã tính toán trước thời gian mà bưng điểm tâm cùng một ấm trà khác chậm rãi đi đến.

“Trung bá, thân thể bá vẫn khỏe mạnh chứ?” Triển Chiêu đứng lên hành lễ với Triển Trung, hỏi một câu khách sáo. Dù thế nào y cũng coi như gần gũi với vị quản gia già từ nhỏ đã chăm sóc cho mình này.

“Lão nhân đã nhiều tuổi, thân thể giao phó ở nơi này, có gì mà khỏe hay không khỏe.” Triển Trung không chớp mắt rót thêm trả cho y, dấu vết tượng trưng cho năm tháng phong sương trên gò má, trên trán bỗng nhiên trở nên nhạt đi rất nhiều.

Thuận tay cầm bánh nhân đậu mà mình thích nhất đặt ở bên phải lên, Triển Trung thấy Triển Chiêu đang định đưa lên miệng, chợt bật cười, nếp nhăn giữa lông mày càng sâu: “Nhị thiếu gia vẫn giống hệt lúc nhỏ, thích lấy đồ từ bên phải lên trước tiên…”

Nghe người thân cận nhất đột nhiên vạch trần thói quen của mình, tuy nơi này không có người ngoài, nhưng gương mặt Triển Chiêu vẫn hơi ửng hồng.

Triển Trung nhìn cậu bé nghịch ngợm ngày trước từng vây quanh mình ồn ào đòi ăn mứt quả ngoài thôn giờ đã trở thành một hiệp khách khiêm tốn, ôn nhuận như ngọc, ấn tượng của ông đối với Triển Chiêu như vẫn dừng lại ở thời điểm y bảy, tám tuổi, trước khi bị đưa đến chùa Thiếu Lâm học võ nghệ.

“Khi đó Nhị thiếu gia thật nghịch ngợm, nhưng lại khiến người khác rất yêu thích.”

Triển Chiêu vốn đang nếm hương vị điểm tâm ngày nhỏ, nghe thấy những lời này, còn chưa kịp nuốt xuống đã bị sặc đến ho khan không ngừng.

Triển Trung nhìn dáng vẻ này của Triển Chiêu, có chút buồn cười đưa chén trà xanh cho Triển Chiêu, rồi đứng ở một bên: “Nhị thiếu gia lớn như vậy mà vẫn giống như lúc nhỏ. Lúc đó Nhị thiếu gia mới cao đến đây…” Vừa nói vừa đưa tay ngang tầm thắt lưng mình.

Triển Chiêu vừa mới dằn được cảm giác khó chịu trong cổ họng xuống, lời này của Triển Trung lại làm y nghẹn ngụm nước trà mới uống vào miệng, khiến y nhả ra không được, uống vào không xong, bị sặc đến mặt lúc đỏ lúc tái.

Triển Trung như không phát hiện ra Triển Chiêu thất thố, tự nhiên kéo ghế ngồi xuống bên cạnh, nói một vài chuyện thú vị của y lúc nhỏ, thao thao bất tuyệt một hồi lâu.

Triển Chiêu cũng không lộ ra dáng vẻ mất kiên nhẫn gì, chỉ híp mắt cười, nghe những câu chuyện hồi mình còn nghịch ngợm.

Nói suốt một lúc lâu, miệng lưỡi có chút khô, Triển Trung tự rót cho mình một chén trà nhuận giọng rồi định nói tiếp, đột nhiên như nhớ ra mải ôn chuyện với Triển Chiêu mà đã quên mất chuyện gì đó.

Lão đứng lên, đi ra cửa chính phòng khách, thấy hành lang không một bóng người thì nhíu mày, lớn tiếng gọi: “Triển Tiểu Thất, tên nhóc chết tiệt nhà mi lại chạy đi đâu chơi rồi?”

Tiếng gọi của Triển Trung quả thật là vô cùng vang vọng làm gã hầu tên Tiểu Thất ở góc sân nhỏ không khỏi rống lên đáp lời.

Nhìn Triển Tiểu Thất người dính đầy cỏ lật đật chạy tới, Triển Trung chống nạnh, nghiến răng nghiến lợi mắng: “Cái tên chết bầm này, mi lại lười biếng trốn việc hử? Vừa rồi ta sai mi báo tin cho Nhị lão gia, mi không đi, lại trốn đi chơi! Lần sau còn lười biếng như vậy, cẩn thận ta cắt ba tháng tiền công của mi đó!”

Tiếng quát mắng của Triển Trung truyền vào tai làm Triển Chiêu thấy đầu óc ong ong, nước trong tách trên tay cũng sánh ra ngoài một chút, rớt ra tay áo bào màu xanh.

Y nhìn gã hầu bị Triển Trung mắng đến đầu cũng không dám ngẩng lên ngoài cửa, bất đắc dĩ lắc đầu. Đặt chén trà xuống, lấy tay che miệng làm bộ ho khan mấy tiếng.

Nghe thấy tiếng động ám thị này của Triển Chiêu, Triển Trung mới nhớ ra mình quát mắng lớn tiếng như vậy nào còn hình tượng lão quản gia uy nghiêm? Tiếng lớn như thế sợ là đám hạ nhân trong nhà đều nghe rõ, tuy Triển gia ít người, cũng không giữ nhiều kẻ hầu người hạ, nhưng dù sao những người trong phủ ban đầu đều do một tay lão huấn luyện. Nghĩ đến đây, chính lão cũng thấy mất mặt, nhưng ngoài miệng vẫn không chịu buông tha.

“Đi, mau truyền lời cho Tiểu Ngũ ở chỗ Nhị lão gia, nói Nhị thiếu gia đã về nhà, mời Nhị lão gia ra để chào hỏi. Không chăm chỉ làm việc, cẩn thận ta lột da mi đó.”

Triển Tiểu Thất bị lão mắng trong lòng uất ức, không kiềm được mà lầm bầm: “Tiểu nhân nào có lười biếng, vừa rồi đã đi truyền tin cho Tiểu Ngũ, ai mà biết tại sao Nhị lão gia vẫn chưa đi ra…”

Triển Trung tuổi già, thính lực cũng kém nên không nghe thấy, nhưng Triển Chiêu nội công thâm hậu lại nghe được rất rõ. Y thở dài, nhắm mắt hồi tưởng lại dáng vẻ không giận tự uy của thúc phụ mình, trong lòng càng thêm áy náy.

Trong lúc y đang do dự có nên tự mình đi tìm thúc phụ, phía ngoài cửa đột nhiên vang lên tiếng nói của một gã hầu khác: “Nhị thiếu gia có đó không? Nhị lão gia nói… thân thể khó chịu mời Nhị thiếu gia tới sương phòng gặp mặt. Nếu Nhị thiếu gia ỷ vào quan nghi mà không muốn tới thì thôi.”

Người hầu kia vừa dứt lời, Triển Trung đã nạt: “Tiểu Ngũ, sao mi lại không biết lớn nhỏ như vậy? Sao dám nói chuyện với Nhị thiếu gia kiểu đó!”

Triển Chiêu bật cười, Trung bá rốt cuộc vẫn không thay đổi, đâu chỉ thân thể cường tráng, tính nết cũng như xưa, vẫn hết sức giúp người dưới bao che khuyết điểm.

“Tiểu Ngũ nào dám, đây là lời của Nhị lão gia đấy ạ.”

“Mi đừng lải nhải nữa…”

Triển Chiêu sửa sang lại áo bào, chỉnh đốn cảm xúc rồi cất bước đi ra.

“Trung bá, bá chớ trách mắng hai vị huynh đệ này. Thúc phụ muốn gặp ta hay không, bá vẫn không hiểu ra hay sao?” Triển Chiêu cười, chân trái vừa bước ra cửa phòng, ánh mặt trời chiếu thẳng vào mắt khiến y nheo mắt, không khống chế được tâm tình mà nắm lấy ngọc bội đeo bên hông, nét mặt buồn rầu.

Triển Trung nhìn Triển Chiêu lớn lên từ nhỏ, có một số việc cũng nhìn thấu hơn y. Tiếc rằng trước khi Nhị thiếu gia rời nhà đã nói đời này không cầu gặp lại thì thôi, bây giờ lại mang một thân Tứ phẩm trở về.

Nghĩ thế này không phải Triển Trung lão không vui khi Nhị thiếu gia của lão hồi hương thăm người thân. Nhị thiếu gia trở thành đại quan khiến gia môn quang tông diệu tổ cũng tốt, nhưng dù sao trước kia Nhị thiếu gia cũng là giang hồ hiệp sĩ, vậy mà bước chân vào triều đình… Chính lão cũng không biết chuyện này là tốt hay xấu nữa.

Triển Chiêu không dám chắc thúc phụ có bằng lòng gặp y hay không. Lúc đi theo sau Triển Trung, y chậm rãi cất bước, trong đầu lướt qua rất nhiều hình ảnh làm y có chút choáng váng.

Ngày đó, y từ Thiếu Lâm học thành tài trở về, xông pha giang hồ tạo nên danh tiếng. Tuy đã là thiếu niên hiệp khách hành, chiến đao lãng tử, bại dưới hàn tinh, biên quan hiến kế, tay phất tinh kỳ, làm chuyện nghĩa hiệp bao người yêu mến. Nhưng rốt cuộc vẫn chỉ là một thiếu niên mới cột tóc, ban đầu cho vết thương chỉ cần bôi thuốc, băng bó, lành lại sẽ không còn đau đớn, nhưng y lại không nghĩ tới một việc, vết thương trong lòng thì làm thế nào? Lấy thuốc gì để trị?

Những vết thương y tự mình chịu đựng, khi đó chỉ nghĩ rằng mình đã làm việc tốt. Nhưng hiện tại đã qua tuổi cập quán, y mới hiểu ra được rằng, đó chỉ là vọng tưởng. Dùng lưỡi đao rạch vết thương, lấy dịch mủ, vết thương vẫn sẽ để lại sẹo…

Vết thương có thể trị, mà vết sẹo mãi cũng không mất. Tựa như có ít người, một khi đã ra đi sẽ không thể trở về được nữa. Người ở lại dù có muôn vàn nhớ thương lại chẳng thế làm gì khác.

Triển Chiêu đứng trước cánh cửa gỗ khắc hoa, chần chừ không giơ tay gõ cửa. Cánh cửa vẫn giống như trong trí nhớ, người bên trong vẫn vậy, có điều tâm tình người ngoài cửa đã khác.

“Chần chừ đứng đó làm gì? Còn không mau lăn vào đây!”

Triển Chiêu sửng sốt, nhớ lại hồi bé mỗi lần mắc lỗi đều bị phạt quỳ trước cửa phòng thúc phụ đọc ‘Đạo Đức Kinh’, quỳ đến khi hai bắp đùi run rẩy đều có một người thay y cầu xin thúc phụ.

Cuối cùng thúc phụ chính là giống như hiện tại, miệng nói lời nghiêm khắc, nhưng trong mắt lại lộ ra quan tâm cùng thương yêu vô tận.

“Tiểu Chiêu, sao rồi? Không đứng lên nổi? Đến đây, tỷ xoa cho đệ. Sao thế? Không muốn? Thẹn thùng hả? Ha ha, mèo con da mặt mỏng…”

Giọng nói trong trẻo kia vang lên bên tai thật lâu không biến mất. Triển Chiêu do dự một hồi, cuối cùng vươn tay đẩy cánh cửa đang khép kín kia ra.

“Tiểu Chiêu, tỷ nói cho đệ nghe, sau này tỷ muốn gả cho một kiêu hùng đương thời, chứ không chỉ như phụ thân, bảo vệ sông nước Giang Nam, sống cuộc đời bình đạm.”

Triển Chiêu ‘bộp’ một tiếng quỳ xuống trước hương án, nặng nề dập đầu mấy cái, tay siết bồ đoàn không đứng dậy.

“Đọc nhiều sách, làm một tài nữ có gì tốt? Nữ nhân Triển gia phải trường kiếm thiên nhai, phóng ngựa giang hồ, học những thứ này có tác dụng gì? Tiểu Chiêu, đệ phải nhớ kỹ những lời tỷ nói hôm nay đấy.”

Giữa hai hàng lông mày của y hiện lên nét phiền muộn nặng nề, đứng dậy nhận ba cây hương thơm ngát, lẳng lặng đứng lên, cung kính lạy mấy cái. Nhìn hàng chữ vàng óng trên bài vị sơn đen bóng: ‘Linh vị Triển Dực’.

“Dù cho chàng ấy thật sự gạt tỷ, tỷ cũng vui vẻ để chàng lừa gạt. Trái tim tỷ đã trao cho chàng, vĩnh viễn sẽ không lấy lại. Đời này Triển Dực tỷ đã nhận định là chàng, dù thịt nát xương tan, hóa thành tro bụi cũng muốn ở cạnh chàng!”

Y cắm hương lên lư, rồi chậm rãi đứng dậy, chỉnh lại vạt áo.

“Tiểu Chiêu, đời người rất ngắn, sau này nếu như đệ may mắn gặp đúng người, tuyệt đối đừng buông tay. Đệ hãy đặt tay lên trái tim mà tự nói, người này… sẽ cùng mình cả đời.”

Triển Chiêu nhìn bài vị màu đen, đột nhiên nhớ tới nụ cười mềm mại, dịu dàng vẫn luôn hiện trên mặt người kia, nhẹ mỉm cười: “Đại tỷ, tỷ ở bên kia đã tìm được người tỷ muốn tìm chưa?”

“Đừng nói mấy lời vô nghĩa đó nữa, mau ngồi xuống đi. Cũng chớ nói một kẻ thảo dân như ta uất ức quan Tứ Phẩm ngươi.” Thúc phụ của Triển Chiêu, Triển Đàm cũng không quá khác biệt với những ông lão tuổi trên năm mươi, cũng râu tóc bạc trắng, đôi mắt sáng ngời năm đó nay đã đυ.c, duy nhất một điểm khiến Triển Chiêu xa nhà gần bảy năm có thể phân biệt ra được, chính là tính tình khiến y không phục vẫn y như năm đó.

Triển Chiêu đứng thẳng người, giống như mỗi khi phạm lỗi hồi bé: “Thúc phụ, con…”

Triển Đàm lại như là biết y muốn nói gì mà phất phất tay, nheo đôi mắt đã hơi mờ lại, tầm mắt không rõ: “Chuyện của Tiểu Dực không thể trách con, chỉ trách ta…”

“Không, đều là lỗi của con, đều là lỗi của con. Nếu như không phải con giúp, tỷ ấy cũng không chạy đến Tắc Bắc(*), cũng sẽ không gặp phải động đất, càng không vùi thân dưới đất Tắc Bắc hoang vu đó…”

Chuyện này y đã chôn giấu trong lòng rất lâu, lâu đến mức đã sắp hư thối. Y vĩnh viễn sẽ không bao giờ quên được, ngày y ngàn dặm xa xôi đuổi tới Tắc Bắc, nhìn thấy cảnh tượng hoang tàn trước mắt, hai tay y run rẩy đào bới đá vụn. Khi đó y đã mang theo hy vọng mà đào, không ngừng đào…

Nhưng hy vọng có lớn thế nào cũng không bù được nỗi tuyệt vọng khi nhìn thấy ngọc bội Triển Dực vẫn luôn mang theo bên mình. Khối ngọc màu xanh trắng kia đã từng là miếng mỹ ngọc không tỳ vết, nay đã bị đập vỡ thành hai nửa.

“Đại tỷ, sinh nhật sang năm, tỷ tặng đệ khối ngọc bên hông này làm quà sinh nhật đi…”

“Tiểu thứ lão(1), đừng đòi vớ vẩn nữa. Vậy này nương của đệ đã dặn tỷ, chờ khi nào đệ cưới vợ, tỷ sẽ tự tay tặng cho cô nương kia.”

Những chuyện cũ, những lời đối thoại sống động đó không ngừng hiện lên trong đầu. Nỗi tuyệt vọng, đau đớn, mệt mỏi bao trùm lấy trái tim vốn không quá kiên cường của Triển Chiêu, đọng lại ở đó, vĩnh viễn không tan đi.

Triển Chiêu siết chặt nửa khối ngọc đeo bên hông, không lên tiếng.

“Trước kia không lúc nào ta mong con bé Triển Dực phải lưu lạc bên ngoài, muốn tìm cho con bé một gia đình tốt, sống cuộc sống bình đạm, an lành, lại hoàn toàn không biết đó không phải cuộc sống con bé muốn.”

Triển Đàm chậm rãi bước tới nâng bài vị trên hương án lên, cẩn thận lau chùi, tựa như trong tay chẳng phải chỉ là một tấm bài vị lạnh lẽo.

“Bây giờ ta già rồi, bên cạnh lại chẳng có lấy một đứa con gái, ta mới phát hiện trước kia ta đã làm sai rất nhiều chuyện. Vì sao Tiểu Dực thà rằng cùng người nọ chết trên đại mạc cũng không chịu quay về, vì sao con hàng tháng vẫn gửi thư lại không chịu trở về thăm ông già này vào mỗi dịp lễ tết. Tất cả đều là do ta tạo nghiệt…”

Những lời này tựa như chiếc chìa khóa mở ra toàn bộ khúc mắc trong lòng Triển Chiêu suốt bảy năm qua. Năm đó y mang tâm trạng thế nào mà hạ bút viết thư báo tang, lại mang cảm xúc thế nào mà nói không muốn trở lại…

Toàn bộ là vì áy náy. Những áy náy kia đã điều khiển y, để y hết sức mà bắt chước Triển Dực, nụ cười dịu dàng, tính tình nho nhã, trường kiếm giang hồ, khoái ý tình thù…

Bảy năm y bắt chước, đã sớm không phân biệt được cái nào là thật, cái nào là giả. Cho đến ba năm trước, thiếu niên gọi y là ‘mèo con’ xâm nhập vào cuộc sống của y. Hắn nói: “Con mèo giả dối, cười giả dối như vậy.”

Thì ra bấy lâu nay đều là y tự ép mình, thì ra người y không muốn tha thứ nhất chính là mình.

Y đột nhiên quỳ xuống, chua chát nói: “Thúc phụ, con bất hiếu, bao năm qua đã làm tổn thương trái tim thúc phụ.”

Triển Đàm đi tới nâng y dậy, phủi vạt áo cho y, “Nói bậy gì vậy? Con là đứa trẻ mà trước khi lâm chung mẹ con đã phó thác cho ta, ta đã sớm coi con là cốt nhục. Bây giờ Tiểu Dực đã không còn, ta chỉ còn một đứa con là con thôi.”

Nhìn khuôn mặt càng thêm già nua trước mắt, nhìn những dấu vết tháng năm để lại, y đột nhiên nghẹn ngào. Tảng đá vẫn luôn đè nặng trong lòng cũng theo đó mà biến mất.

*

Đêm khuya thanh vắng, nữ tử thanh y sửa sang tóc mây, ngước mắt nhìn trăng trong như nước treo trên ngọn cây bên ngoài. Nàng sờ lên hộp gỗ trầm hương bên cạnh song cửa sổ, nhẹ nhàng vuốt ve hoa văn trên hộp, rồi mở nắp, lấy ra một cây tiêu trúc tinh xảo.

Đưa lên thử thổi mấy tiếng, âm thanh réo rắt bi thương. Cuối cùng nàng nhụt chí mà cất tiêu đi, cười ảm đạm: “Nửa đêm tiêu báo bình an, trời lặn cầm sắt vang vọng tương tư.”(2)

“Cầm sắt đã không còn, giữ lại tiếng tiêu có ý nghĩa gì đâu?” Nàng nhìn tiêu trúc trong tay, ôm nó vào trong lòng, hàng hai nước mắt chảy dài.

“Cho dù phải chịu nỗi đau nhìn nhau mà chẳng thể gần nhau, nhưng vẫn cố chấp không buông? Sao lại phải khổ thế?” Dưới bầu trời đêm, một bạch y đứng trên mái hiên, nheo mắt nhìn nữ tử khóc lóc thương tâm, lắc đầu.

Hắn ngẩng đầu, nhìn trăng tròn sáng trong, xoa trán, bật cười, “Thôi, si nhân(**) hà tất làm khó si nhân…”

Tác giả chú thích:

(1) Tiểu thứ lão: ngôn ngữ địa phương Thường Châu, chỉ tính tình trẻ con, nghịch ngợm. (tác giả đã chú thích, editor mạn phép để đúng từ Hán Việt mà không dịch sang thuần Việt nữa).

(2) Nguyên văn tiếng Hán: Dạ bán tiêu thanh ngôn bình an, nhật lạc cầm sắt biểu tương tư.

Là sáng tác của tác giả, ý trên mặt chữ, nhìn có vẻ cũng tinh tế đi.

(Ở đây Editor thấy để nguyên văn hơi khó hiểu, mà dịch đúng thành thơ Thất ngôn thì không biết dịch sao để giữ chất thơ, nên mình tạm chuyển thành thơ Lục Bát: Nửa đêm tiêu báo bình an, trời lặn cầm sắt vang vọng tương tư. Bạn nào có ý tưởng hay hơn, mong nhận được góp ý).