Chương 2: Giấy nợ
Đôi mắt của Nhiễm Anh đột nhiên mở to, quay sang nhìn cha mình: “Hơn một trăm ngàn tệ?”
Vài năm trước, gia đình cô phá bỏ ngôi nhà cũ, xây mới lại cũng chỉ mất 30.000 tệ. Nhiễm Anh không tưởng tượng được mua chồn giống lại tốn nhiều tiền như vậy.
Mặt ông Nhiễm Trì đỏ bừng: “Tôi đã nói thì sẽ giữ lời, nếu lo lắng thì bây giờ tôi sẽ viết giấy ghi nợ cho mọi người."
"Bố?"
Nhiễm Anh nhìn cha mình viết giấy nợ, lăn tay, ký tên rồi giao cho đám người Tiêu Khắc Gian. Cầm giấy nợ trong tay, đám người trong thôn lục tục ra về.
Sau khi họ đi rồi, Nhiễm Anh không nhịn được nữa: “Bố ơi, nhà mình lấy đâu ra hơn 100.000 tệ trả nợ?”
Lương tháng hiện tại của cô chỉ hơn 5.000 tệ, cộng thêm tiền thưởng và tiền làm thêm giờ cũng được gần 7.000, nhưng ở một nơi như Hải Thị, sau khi trả tiền thuê nhà và các chi phí sinh hoạt, chuẩn bị cưới xin, thực ra tiền dành dụm của cô cũng không quá dư dả.
Em trai cô, Nhiễm Duệ, còn đang học đại học. Cô và ba mẹ đang phải chu cấp cho Tiểu Duệ, đặc biệt là tiền học phí, đó là một khoản rất lớn.
“Bố sẽ có cách.” Một tia quyết tâm lóe lên trên gương mặt ông, “Nếu không, bố sẽ về Quảng Đông tìm việc làm, cộng thêm mẹ con, cả nhà chúng ta sẽ cùng nhau giải quyết món nợ này."
"Bố!!!"
Nhiễm Anh nhìn cha mình với ánh mắt khó hiểu: “Tại sao bố lại nghĩ đến việc nuôi chồn? Bố đã từng tiếp xúc với chúng chưa?”
Ông Nhiễm Trì lắc đầu: “Chưa từng. Lúc trước bố đi theo tên lừa đảo đó đến trang trại, tận mắt thấy sự phát triển của nó."
"Nhưng dù là vậy, bố cũng không thể kéo những người khác tham gia khi bản thân mình còn chưa biết gì."
“A Anh.” Ông Nhiễm Trì nhìn dãy núi xanh mướt ở phía xa: "Con nhìn cuộc sống của thôn chúng ta đi. Bao quanh chỗ này chỉ có núi và rừng, bao nhiêu thế hệ ở đây chỉ biết làm nông, quanh năm bán mặt cho đất và bán lưng cho trời, nhưng cuối cùng cái nghèo vẫn quấn lấy chúng ta.”
“Bố may mắn hơn những người khác, từ khi còn trẻ đã được ông chú dẫn đến Quảng Đông học nghề mộc. Nhưng những người như chú Trần và chú Tiêu, cả đời canh giữ ngọn núi này, cả đời vất vả, nhưng ngay cả nhà ngôi nhà lành lặn cũng không có. Bố không đành lòng thấy dân làng chúng ta sống khốn khó như vậy.”
"Bố đã luôn nghĩ nuôi chồn có thể là một cứu cánh cho người dân thôn. Không ngờ..."
"Bố." Nhiễm Anh vỗ lưng ông, giọng nhẹ nhõm nói: "Không sao đâu, con đang có công việc ổn định, vẫn có thể làm ra tiền. Hải Thị cũng rất dễ tìm việc, khi nào về lại con sẽ xin một công việc bán thời gian làm thêm."
“A Anh...”
Ông Nhiễm Trì cảm thấy rất có lỗi, nhưng Nhiễm Anh cười nói: “Đừng lo, bên Hải Thị có rất nhiều nơi cần người. Bố nghỉ ngơi đi. Con đi xem mẹ đã hái rau xong chưa. "
Ông Nhiễm Trì nhìn con gái, không nói được lời nào, chỉ có thể quay lưng lại, chống gậy chậm rãi trở vào nhà.
Tâm trạng của Nhiễm Anh không hề thoải mái như vẻ ngoài, trong hoàn cảnh này, cô thực sự không thể nói với bố mẹ rằng mình dự định kết hôn.
Còn có, trước kia cô và Kỷ Dịch Vân mỗi tháng đều cùng nhau tiết kiệm một phần thu nhập làm quỹ cưới sau này, nhưng trong hoàn cảnh hiện tại, cô phải tìm cách trả hết nợ cho gia đình trước. Kỷ Dịch Vân có thể thông cảm cho cô, nhưng lễ cưới của họ chắc chắn sẽ bị hoãn lại.
Sau khi ra khỏi nhà, Nhiễm Anh đi về phía vườn rau của gia đình.
Trước nhà cô là một con đường bê tông dài chưa đầy hai mét, hai bên là cánh đồng lúa rộng lớn, chưa đến mùa thu hoạch nhưng bông lúa đã bắt đầu trĩu nặng, xa xa là dãy núi xanh trải dài dưới ánh mặt trời.
Cảnh tượng này xa lạ mà quen thuộc với Nhiễm Anh, từ lúc đi học đại học đến khi ra trường đi làm, hơn 5 năm, cô chỉ về có vài lần. Guồng quay ở Hải Thị đã khiến cô gần như quên mất ngôi làng nhỏ bé nơi chân núi này.
Cô và Kỷ Dịch Vân có mơ ước giống nhau, làm việc chăm chỉ, mua nhà ở Hải Thị và trở thành một công dân Hải Thị đích thực.
Nhưng...
"Chị Tiếu, em không nói dối đâu ạ, chỉ cần đóng mỗi năm 10 tệ, sau này nếu có bệnh thì chi phí sẽ được giảm rất nhiều, tính ra rất có lợi."
Trước cửa căn nhà gỗ ở góc đường vang lên giọng nói cắt ngang dòng suy nghĩ của Nhiễm Anh.
"Hừm" Một người phụ nữ trung niên chống tay lên hông, tức giận nói với một cô gái trẻ đứng ở cửa: "Đi khám bác sĩ cái gì? Cô đang trù ẻo nhà chúng tôi sao?"
"Chị Tiếu, không phải trù ẻo, tôi chỉ muốn giúp gia đình chị giảm bớt gánh nặng y tế."
"Gia đình chúng tôi sức khỏe rất tốt, cần gì phải gặp bác sỹ, đi đi, cô mà đến nữa tôi sẽ dùng chổi quét cô ra ngoài."
Cô gái trẻ nhìn có vẻ quen quen nhưng Nhiễm Anh không nhớ ra là ai.
Khi cánh cửa đóng sầm lại, người phụ nữ quay lại, cuối cùng cô cũng nhìn rõ, người kia là bạn học cấp ba với cô, Hạ Thính Vân.
"Thính Vân?"
"A Anh, cậu đấy à? Cậu về rồi à?"
Hạ Thính Vân tỏ vẻ ngạc nhiên khi nhìn thấy Nhiễm Anh. Hạ Thính Vân trên tay cầm một chiếc cặp, tuy chỉ mặc sơ mi giản dị nhưng trông rất trang trọng.
“Cậu đây là...”
Hạ Thính Vân mỉm cười: “Tôi làm việc ở thị trấn. Hôm nay tôi cùng chủ tịch huyện về làng”.
"Cậu đỗ kỳ thi công chức rồi à? Giỏi quá." Nhiễm Anh biết việc vượt qua kỳ thi công chức khó khăn như thế nào.
Hạ Thính Vân xua tay: "Đừng khen tôi, tôi không thể so sánh với cậu được. Ở thành phố lớn, lương cao, ưu tú hơn rôi nhiều."
Nhiễm Anh cười gượng: “Cậu vừa rồi...”
“Bây giờ chúng tôi phải đến từng nhà thuyết phục người dân làng này mua bảo hiểm y tế”.
“Việc như vậy mà cần phải thuyết phục sao?” Nhiễm Anh bối rối: “Việc này có lợi cho người mua mà.”
“Ừ.” Hạ Thính Vân thở dài: “Bây giờ mua bảo hiểm y tế, cả gia đình chỉ cần đóng 10 tệ cho cả năm. Nhưng rất ít người sẵn sàng chi trả, hầu hết mọi người đều không hiểu lợi ích của nó. Chúng tôi phải giải thích và thuyết phục họ bằng mọi cách."
“Chỉ mười tệ mà họ cũng không chịu trả sao?” Nhiễm Anh thực sự không thể hiểu nổi: “Nếu có người bị đau đầu, bị sốt, hay xảy ra tai nạn thì họ mới hiểu.”
"Ý tưởng là một chuyện, vấn đề là người dân không có tiền."
Hạ Thính Vân nhìn ngọn núi xanh phía xa: “Đối với người nông dân, từng đồng xu đều phải được chi tiêu một cách khôn ngoan. Hầu hết nông dân không sẵn sàng đầu tư vào những dịch vụ như thế này nếu chưa thấy được kết quả trước mắt”.
“Mười tệ cũng không nhiều.” Ở Hải Thị, tiền này cũng chỉ mua được hai hộp cơm trưa thôi.
“Với người lương cao như cậu thì chắc chắn không nhiều, nhưng ở thôn Đại Thạch của chúng ta, thu nhập của nông dân chỉ từ hai đến ba nghìn tệ một năm. Nếu bảo họ dùng tiền đó để mua bảo hiểm y tế, tất nhiên là họ không sẵn lòng."
"Vậy làm sao bây giờ?"
Hạ Thính Vân thản nhiên cười: "Không sao, lần sau tôi sẽ quay lại."
Lần sau đến, không biết chị Tiếu có dùng chổi đuổi cô hay không.
Nhiễm Anh mím môi, nhìn Hạ Thính Vân với vẻ không chắc chắn: “Nếu cậu đã đến tận cửa mà họ không chịu nghe hiểu thì cứ mặc kệ họ thôi."
“Không được.” Hạ Thính Vân vẻ mặt đột nhiên trở nên nghiêm túc: “Không thể tuỳ họ như vậy, quá trình xoá đói giảm nghèo rất khó khăn, cũng đòi hỏi nhiều cố gắng của tất cả mọi người, không phải ngày một ngày hai. Vì vậy mới cần đến những người như chúng tôi đến giúp."
Nhiễm Anh còn chưa biết nói gì, Hạ Thính Vân bỗng vỗ nhẹ vào tay cô: "Không nói mấy chuyện này nữa, phần cậu, có từng nghĩ sẽ trở về giúp đỡ quê hương không?"
Vài năm trước, gia đình cô phá bỏ ngôi nhà cũ, xây mới lại cũng chỉ mất 30.000 tệ. Nhiễm Anh không tưởng tượng được mua chồn giống lại tốn nhiều tiền như vậy.
Mặt ông Nhiễm Trì đỏ bừng: “Tôi đã nói thì sẽ giữ lời, nếu lo lắng thì bây giờ tôi sẽ viết giấy ghi nợ cho mọi người."
"Bố?"
Nhiễm Anh nhìn cha mình viết giấy nợ, lăn tay, ký tên rồi giao cho đám người Tiêu Khắc Gian. Cầm giấy nợ trong tay, đám người trong thôn lục tục ra về.
Sau khi họ đi rồi, Nhiễm Anh không nhịn được nữa: “Bố ơi, nhà mình lấy đâu ra hơn 100.000 tệ trả nợ?”
Lương tháng hiện tại của cô chỉ hơn 5.000 tệ, cộng thêm tiền thưởng và tiền làm thêm giờ cũng được gần 7.000, nhưng ở một nơi như Hải Thị, sau khi trả tiền thuê nhà và các chi phí sinh hoạt, chuẩn bị cưới xin, thực ra tiền dành dụm của cô cũng không quá dư dả.
“Bố sẽ có cách.” Một tia quyết tâm lóe lên trên gương mặt ông, “Nếu không, bố sẽ về Quảng Đông tìm việc làm, cộng thêm mẹ con, cả nhà chúng ta sẽ cùng nhau giải quyết món nợ này."
"Bố!!!"
Nhiễm Anh nhìn cha mình với ánh mắt khó hiểu: “Tại sao bố lại nghĩ đến việc nuôi chồn? Bố đã từng tiếp xúc với chúng chưa?”
Ông Nhiễm Trì lắc đầu: “Chưa từng. Lúc trước bố đi theo tên lừa đảo đó đến trang trại, tận mắt thấy sự phát triển của nó."
"Nhưng dù là vậy, bố cũng không thể kéo những người khác tham gia khi bản thân mình còn chưa biết gì."
“A Anh.” Ông Nhiễm Trì nhìn dãy núi xanh mướt ở phía xa: "Con nhìn cuộc sống của thôn chúng ta đi. Bao quanh chỗ này chỉ có núi và rừng, bao nhiêu thế hệ ở đây chỉ biết làm nông, quanh năm bán mặt cho đất và bán lưng cho trời, nhưng cuối cùng cái nghèo vẫn quấn lấy chúng ta.”
"Bố đã luôn nghĩ nuôi chồn có thể là một cứu cánh cho người dân thôn. Không ngờ..."
"Bố." Nhiễm Anh vỗ lưng ông, giọng nhẹ nhõm nói: "Không sao đâu, con đang có công việc ổn định, vẫn có thể làm ra tiền. Hải Thị cũng rất dễ tìm việc, khi nào về lại con sẽ xin một công việc bán thời gian làm thêm."
“A Anh...”
Ông Nhiễm Trì cảm thấy rất có lỗi, nhưng Nhiễm Anh cười nói: “Đừng lo, bên Hải Thị có rất nhiều nơi cần người. Bố nghỉ ngơi đi. Con đi xem mẹ đã hái rau xong chưa. "
Tâm trạng của Nhiễm Anh không hề thoải mái như vẻ ngoài, trong hoàn cảnh này, cô thực sự không thể nói với bố mẹ rằng mình dự định kết hôn.
Còn có, trước kia cô và Kỷ Dịch Vân mỗi tháng đều cùng nhau tiết kiệm một phần thu nhập làm quỹ cưới sau này, nhưng trong hoàn cảnh hiện tại, cô phải tìm cách trả hết nợ cho gia đình trước. Kỷ Dịch Vân có thể thông cảm cho cô, nhưng lễ cưới của họ chắc chắn sẽ bị hoãn lại.
Sau khi ra khỏi nhà, Nhiễm Anh đi về phía vườn rau của gia đình.
Trước nhà cô là một con đường bê tông dài chưa đầy hai mét, hai bên là cánh đồng lúa rộng lớn, chưa đến mùa thu hoạch nhưng bông lúa đã bắt đầu trĩu nặng, xa xa là dãy núi xanh trải dài dưới ánh mặt trời.
Cảnh tượng này xa lạ mà quen thuộc với Nhiễm Anh, từ lúc đi học đại học đến khi ra trường đi làm, hơn 5 năm, cô chỉ về có vài lần. Guồng quay ở Hải Thị đã khiến cô gần như quên mất ngôi làng nhỏ bé nơi chân núi này.
Cô và Kỷ Dịch Vân có mơ ước giống nhau, làm việc chăm chỉ, mua nhà ở Hải Thị và trở thành một công dân Hải Thị đích thực.
Nhưng...
"Chị Tiếu, em không nói dối đâu ạ, chỉ cần đóng mỗi năm 10 tệ, sau này nếu có bệnh thì chi phí sẽ được giảm rất nhiều, tính ra rất có lợi."
Trước cửa căn nhà gỗ ở góc đường vang lên giọng nói cắt ngang dòng suy nghĩ của Nhiễm Anh.
"Hừm" Một người phụ nữ trung niên chống tay lên hông, tức giận nói với một cô gái trẻ đứng ở cửa: "Đi khám bác sĩ cái gì? Cô đang trù ẻo nhà chúng tôi sao?"
"Chị Tiếu, không phải trù ẻo, tôi chỉ muốn giúp gia đình chị giảm bớt gánh nặng y tế."
"Gia đình chúng tôi sức khỏe rất tốt, cần gì phải gặp bác sỹ, đi đi, cô mà đến nữa tôi sẽ dùng chổi quét cô ra ngoài."
Cô gái trẻ nhìn có vẻ quen quen nhưng Nhiễm Anh không nhớ ra là ai.
Khi cánh cửa đóng sầm lại, người phụ nữ quay lại, cuối cùng cô cũng nhìn rõ, người kia là bạn học cấp ba với cô, Hạ Thính Vân.
"Thính Vân?"
"A Anh, cậu đấy à? Cậu về rồi à?"
Hạ Thính Vân tỏ vẻ ngạc nhiên khi nhìn thấy Nhiễm Anh. Hạ Thính Vân trên tay cầm một chiếc cặp, tuy chỉ mặc sơ mi giản dị nhưng trông rất trang trọng.
“Cậu đây là...”
Hạ Thính Vân mỉm cười: “Tôi làm việc ở thị trấn. Hôm nay tôi cùng chủ tịch huyện về làng”.
"Cậu đỗ kỳ thi công chức rồi à? Giỏi quá." Nhiễm Anh biết việc vượt qua kỳ thi công chức khó khăn như thế nào.
Hạ Thính Vân xua tay: "Đừng khen tôi, tôi không thể so sánh với cậu được. Ở thành phố lớn, lương cao, ưu tú hơn rôi nhiều."
Nhiễm Anh cười gượng: “Cậu vừa rồi...”
“Bây giờ chúng tôi phải đến từng nhà thuyết phục người dân làng này mua bảo hiểm y tế”.
“Việc như vậy mà cần phải thuyết phục sao?” Nhiễm Anh bối rối: “Việc này có lợi cho người mua mà.”
“Ừ.” Hạ Thính Vân thở dài: “Bây giờ mua bảo hiểm y tế, cả gia đình chỉ cần đóng 10 tệ cho cả năm. Nhưng rất ít người sẵn sàng chi trả, hầu hết mọi người đều không hiểu lợi ích của nó. Chúng tôi phải giải thích và thuyết phục họ bằng mọi cách."
“Chỉ mười tệ mà họ cũng không chịu trả sao?” Nhiễm Anh thực sự không thể hiểu nổi: “Nếu có người bị đau đầu, bị sốt, hay xảy ra tai nạn thì họ mới hiểu.”
"Ý tưởng là một chuyện, vấn đề là người dân không có tiền."
Hạ Thính Vân nhìn ngọn núi xanh phía xa: “Đối với người nông dân, từng đồng xu đều phải được chi tiêu một cách khôn ngoan. Hầu hết nông dân không sẵn sàng đầu tư vào những dịch vụ như thế này nếu chưa thấy được kết quả trước mắt”.
“Mười tệ cũng không nhiều.” Ở Hải Thị, tiền này cũng chỉ mua được hai hộp cơm trưa thôi.
“Với người lương cao như cậu thì chắc chắn không nhiều, nhưng ở thôn Đại Thạch của chúng ta, thu nhập của nông dân chỉ từ hai đến ba nghìn tệ một năm. Nếu bảo họ dùng tiền đó để mua bảo hiểm y tế, tất nhiên là họ không sẵn lòng."
"Vậy làm sao bây giờ?"
Hạ Thính Vân thản nhiên cười: "Không sao, lần sau tôi sẽ quay lại."
Lần sau đến, không biết chị Tiếu có dùng chổi đuổi cô hay không.
Nhiễm Anh mím môi, nhìn Hạ Thính Vân với vẻ không chắc chắn: “Nếu cậu đã đến tận cửa mà họ không chịu nghe hiểu thì cứ mặc kệ họ thôi."
“Không được.” Hạ Thính Vân vẻ mặt đột nhiên trở nên nghiêm túc: “Không thể tuỳ họ như vậy, quá trình xoá đói giảm nghèo rất khó khăn, cũng đòi hỏi nhiều cố gắng của tất cả mọi người, không phải ngày một ngày hai. Vì vậy mới cần đến những người như chúng tôi đến giúp."
Nhiễm Anh còn chưa biết nói gì, Hạ Thính Vân bỗng vỗ nhẹ vào tay cô: "Không nói mấy chuyện này nữa, phần cậu, có từng nghĩ sẽ trở về giúp đỡ quê hương không?"
