Từ 1992 đến 1994, điện ảnh Tạ Lan Sinh quay cũng đã trải qua sóng gió thăng trầm.
Năm 1992, từ sau mùa xuân “Nam tuần”, Bill của Văn hoá phục hưng quốc tế bán được một bản quyền 《 Gốc rễ 》. Một công ty tại Paris nước Pháp dùng 10 vạn bảng Anh mua lại, Văn hoá phục hưng dựa theo hợp đồng thu 20% phí đại lý. Tạ Lan Sinh nghĩ, cho dù không có phần “Thỏa thuận tiêu thụ đảm bảo” kia của Sân Dã, Bill có lẽ cũng vẫn bán được, cảm thấy bản thân tựa hồ thiếu nợ người kia ít hơn một chút. Đầu năm nay ngoại tệ quản lý chặt, “Giá chính phủ” “Giá thị trường” không khớp nhau, chia hai đường, Tạ Lan Sinh chuyển phần bảng Anh cho mấy gia đình di dân, cha mẹ đối phương liền chuyển số RMB tương ứng đến tài khoản của Lan Sinh.
Sau khi Nhật Bản, Pháp thanh toán, Tạ Lan Sinh có 21 vạn đôla, khi đó tỷ giá hối đoái bảng Anh với đôla vẫn dừng ở mức 1:2. Tạ Lan Sinh hoàn lại 20 vạn tiền vốn cho nhà đầu tư trước, lại dựa theo thỏa thuận ban đầu trả cho đối phương một nửa “Lợi nhuận”, cũng chính là 45 vạn, bản thân giữ một nửa còn lại dùng để quay bộ điện ảnh kế tiếp. Sau khi phân chia xong xuôi, Tạ Lan Sinh trực tiếp chuyển tiền còn nợ Sân Dã vào thẻ visa, lại nhờ Kỳ Dũng nói giúp một tiếng. Kỳ Dũng sau một lúc kinh hoàng, hỏi “Hai người các cậu chia tay rồi à”, làm cho Tạ Lan Sinh vô cùng không hiểu, ấp úng cho qua.
Cùng năm, Tạ Lan Sinh lại bất chấp lệnh cấm quay 《 Biển mỹ lệ 》. Âm thanh vẫn là Sầm Thần —— cậu đã sớm từ chức khỏi Tây Ảnh. Cục điện ảnh cũng chẳng quản được đến cậu, quay phim là người quay quảng cáo, mà diễn viên chính lại là người Đài Loan đến Hongkong tìm kiếm phát triển. Sau khi 《 Gốc rễ 》giành giải tại Torino tài nguyên của Tạ Lan Sinh được mở rộng, nhận được không ít số điện thoại của phóng viên Hongkong bên kia. Tiểu Hồng tiểu Lục vẫn là trợ lý, cũng không care Cục điện ảnh.
《 Biển mỹ lệ 》 được đề cử đến LHP Cannes vào năm 1993, khiến Tạ Lan Sinh vô cùng khϊếp sợ. Nó cuối cùng cũng không giành được giải, lại tiêu sạch tiền bản quyền Tạ Lan Sinh bán lúc trước, song đồng thời cũng bán được sang ba khu Mỹ, Anh, Nhật Bản, kiếm được ước chừng 45 vạn đôla. Trong đó bản quyền Mỹ là 20 vạn đôla, bản quyền Anh là 10 vạn bảng Anh, bản quyền Nhật Bản là 10 vạn đôla. Thời điểm đó nhân dân tệ cũng bắt đầu bị sụt giá trên diện rộng, 45 vạn đôla ước chừng tương đương 400 vạn RMB, hầu bao của Tạ Lan Sinh phình lên, dù cho tiền vốn vẫn không đủ để về nước.
Tạ Lan Sinh do không có hộ chiếu chẳng thể tham gia lễ trao giải. Hơn nữa, bởi vì lần thứ hai không nghe lời, lệnh cấm 8 năm của Tạ Lan Sinh lại bị kéo dài, đến tận cuối năm 2001, có điều anh cũng chẳng để tâm.
Tháng 6 năm 1993 đến tháng 6 năm 1994, Tạ Lan Sinh tự thấy bản thân “Cực kỳ giàu có” quay liền hai bộ phim, một tên 《 Triền núi 》, một tên 《 Trắng đen 》.
Bản thân anh lại thích 《 Triền núi 》 hơn, cảm thấy được khi mình quay 《 Triền núi 》 trạng thái mọi phương diện đều tốt, mà tại bộ 《 Trắng đen 》 kia lại lộ ra một chút mệt mỏi.
Nữ chính bộ phim này là người câm điếc, vô cùng xinh đẹp, mà chồng nàng lại có bệnh tâm thần. Nam chính “Tôi” trong phim ái mộ nàng câm, cũng không hiểu vì sao “Nàng tiên” của hắn lại cưới chồng nàng. Sau này hắn mới nghe nói, nàng câm vốn là người tỉnh khác, bị “Lừa” đến chốn này, nàng cũng không phải trời sinh câm điếc, là bị cha mẹ chồng dùng thuốc hãm hại. Nàng không biết viết chữ, nếu không thể nói chuyện, cả đời liền bị nhốt ở đây, mà những người khác tại chốn quê này đều ủng hộ cặp cha mẹ chồng kia, nam chính “Tôi” vô cùng do dự. Một lần, khi người chồng kia “Phát bệnh”, “Tôi” thật sự không nhịn nổi kí©h thí©ɧ, liền đẩy đối phương ra, ngày hôm sau mới thình lình phát hiện đối phương thế mà đã ngã chết. Sau khi chồng qua đời, nữ chính tiếp tục bị giam ở đây, nuôi nấng con gái. “Tôi” mong muốn giúp nàng chạy trốn, song lại không dám, bởi vì ngày đó cha mẹ chồng nàng câm đã chứng kiến hắn đẩy chết người, vì không muốn dẫn cảnh sát đến mới lựa chọn giải quyết riêng. Kết cục, “Tôi” quá đắm say nàng câm, vẫn là chạy tới thị trấn báo cảnh sát, lại còn tự thú, một loạt xe cảnh sát liền tiến về quê, cũng mang “Nàng câm” đi. Phương thức yêu của nam chính “Tôi” không phải là chiếm hữu, mà là giúp nàng tự do. Cuối cùng, đối mặt này hết thảy, nàng câm “Nói với” cảnh sát, lúc đó chồng nàng kỳ thật chưa chết, là nàng ôm lấy đầu gã mạnh mẽ đập vào góc bàn, thế nên mới chết. Nàng câm điềm tĩnh đi vào nhà tù không có tự do nhất, nhưng đối với nàng mà nói, lại là phương trời tự do.
Mà sở dĩ đặt tên 《 Triền núi 》, là bởi vì, câu chuyện này phát sinh tron một thôn làng nhỏ trên sườn núi. Cuối phim nhựa, trước khi bị cảnh sát đưa đi, nàng câm nhìn những thôn dân sớm đã chết lặng, chạy lên sườn núi, nhìn khóa vào thôn làng giống như muôn thôn làng khác, muốn thức tỉnh mà chẳng thế được.
Xuất phát từ sự thiên vị đối với nó, Tạ Lan Sinh dùng nó để dự thi.
Song anh hoàn toàn không ngờ, Ban tổ chức liên hoan phim vừa mới thay đổi chủ tịch tuyển cử phim thế nhưng cho rằng phân đoạn “Cảnh sát” cứu nàng câm ra cuối cùng tựa hồ đang tuyên truyền cho chính phủ, hy vọng Lan Sinh có thể sửa lại. Tốt nhất đừng để “Cảnh sát” xuất hiện, thậm chí có thể trực tiếp đổi thành 《 Trắng đen 》 tham gia tranh giải chính.
Tạ Lan Sinh thật sự ngẩn ngơ.
Anh cố gắng giải thích với đối phương, đây là một câu chuyện có thật, trong câu chuyện đó, cô gái câm thật sự là được cảnh sát địa phương đưa đi.
Nhưng mà đối phương mềm cứng không ăn, cứ cho rằng có tuyên truyền chính trị.
Tạ Lan Sinh vô cùng thất vọng, hai bên cuối cùng thành tranh cãi, Tạ Lan Sinh hỏi: “Nếu cuối một bộ điện ảnh Mỹ cũng xuất hiện cảnh sát, ngài cũng cho rằng không OK sao? Nếu cuối một bộ điện ảnh Mỹ xuất hiện quan toà, có phải cũng không được phải không? Trung Quốc thì có khác gì? Ngài không phải có thành kiến đấy chứ?”
Hai bên tranh qua cãi lại, đối phương cuối cùng chốt lại: “Nếu không thể đổi thành 《 Trắng đen 》, vậy năm nay dứt khoát khỏi tham dự nữa.”
Tạ Lan Sinh cũng tức giận, nói: “Không đi thì không đi!”
Ngừng một chút, lại nói: “Ngài có thành kiến, mấy năm ngài làm chủ tịch tuyển phim tôi cũng sẽ không tham gia nữa! Tạm biệt!!”
Hừ!
Tạ Lan Sinh biết, tuy ban tuyển lựa phim của LHP Cannes gồm 10 người, trong đó 5 người xem phim nước ngoài. Cuối cùng chủ tịch liên hoan phim, chủ tịch tuyển lựa phim, một đạo diễn, một phóng viên, một người trong cộng đồng yêu thích điện ảnh quyết định danh sách đề cử. Nhưng trên thực tế, chủ tịch hoặc là chủ tịch tuyển chọn phim thường xuyên đích thân quyết định hết thảy, một người ở nhà xem là xong. Bọn họ thật sự không thích 《 Triền núi 》, vậy thì bỏ đi.
Buông điện thoại, Tạ Lan Sinh cũng cảm thấy quá mệt mỏi.
Anh sợ bản thân thỏa hiệp quá nhiều, góc cạnh sẽ bị mài mòn.
Anh từng nghe nói, liên hoan phim có khuynh hướng chính trị, 《 Triền núi 》 đã chứng minh đây là sự thật. Cẩn thận ngẫm lại, quỹ của LHP Cannes lấy điện ảnh truyền hình quốc gia Pháp làm trung tâm, chính quyền Provence cùng chính quyền Cannes đảm nhiệm. Tài chính của LHP Venice thì từ Bộ văn hóa Italy, mà LHP Berlin thì từ Bộ văn hóa chính quyền liên bang, kỳ thật đều là “Thân ai nấy lo”. Tuy rằng, chủ tịch tuyển phim năm nay tựa hồ đặc biệt...... Càng nát bét. Chủ tịch mấy liên hoan phim này một năm thay một lần, chủ tịch tuyển phim thì lại làm mấy năm liền.
Vừa không cho đạo diễn kể chuyện vui, lại không cho đạo diễn kể thói xấu, muốn kể một chút chuyện xưa mà khó như thế à? Một bộ phim từ đầu tới cuối luôn có “Tốt” thì cũng phải có “Sai” chứ. trọng điểm của 《 Triền núi 》 là cảnh sát à? Đâu có, là nàng câm, là “Tôi” đó.
Anh cảm thấy, thứ đồ tốt như điện ảnh, hẳn là công cụ tạo phúc cho nhân loại, chứ không phải vũ khí chiến tranh cho quốc gia, anh có thể là quá ngây thơ rồi. Nhân loại, quốc gia đôi lúc xung đột, sự cân bằng này đến tột cùng ở đâu chỉ có thời gian mới có thể cho đáp án. Bọn họ cần đi từng chút về phía trước, chú ý kết quả, thăm dò biên giới.
Tạ Lan Sinh cũng cực kỳ rõ ràng sự phức tạp của chính trị, nhưng anh vẫn không nhịn được nghĩ: Mấy người có phải nhạy cảm quá không? Một bộ điện ảnh nghệ thuật Trung Quốc đến tột cùng có thể có bao nhiêu người xem chứ? Thật sự có thể vì một câu chuyện mà thích Trung Quốc, ghét Trung Quốc ư? Cảnh sát “Tốt” thì thích, cảnh sát “Không tốt” thì ghét à? Thích hay ghét thì có làm sao? Còn nữa, nếu có người bởi vì điện ảnh mà yêu hay ghét, thì là do chính bản thân người đó? Hay là do đạo diễn điện ảnh?
Điện ảnh trở thành dạng này, cuối cùng, một đám đạo diễn lấy lòng bên này, một đám đạo diễn lấy lòng bên kia, rất nhiều chuyện đã bị biến chất.
Tạ Lan Sinh thật sự nghĩ không ra.
Tại tối “Khắc khẩu” với chủ tịch, Tạ Lan Sinh từ trên TV xem được một phiên chất vấn xx, những người bên trên tựa như diễn viên khiến khán giả chăm chú quan sát. Đột nhiên trong đầu chợt hiện một câu: Điện ảnh, là chính trị cao minh; chính trị, là điện ảnh cao minh.
............
Trải qua một hồi không may, Tạ Lan Sinh cũng lười mang 《 Triền núi 》 tham gia tất cả các liên hoan phim khác, anh không muốn lại trải qua một trận tranh cãi như tại Cannes nữa.
Nói không chừng, sau này cũng lười không muốn đi.
Dù sao, anh vẫn còn tiền, hơn nữa không ít, có thể quay vài bộ nữa. Bill của “Văn hoá phục hưng quốc tế” lại bán 《 Gốc rễ 》 thêm 10 vạn bàng, nhưng chỉ còn 15 vạn đôla sau khi bảng Anh bị sụt giá.
Tạ Lan Sinh Quyết định không đi liên hoan phim liền bắt đầu mang theo 《 Triền núi 》 dạo quanh Trung Quốc.
Năm 1994, “Quán cafe” mọc lên như nấm sau mưa ở các thành phố lớn nhỏ Trung Quốc.
Tạ Lan Sinh nghĩ phần lớn khách hàng “Quán cafe” có phần “Văn nghệ”, nói không chừng sẽ thích điện ảnh, vì thế anh mang theo 《 Triền núi 》 đến bàn bạc với một quán cafe, nói muốn giúp đối phương tạo thêm đặc sắc, hấp dẫn khách hàng, chiến thắng cạnh tranh, gia tăng lợi nhuận. Anh nói, mình có thể chiếu điện ảnh, như vậy, thanh niên văn nghệ trong quán cafe có thể xem được ba bốn bộ điện ảnh nghệ thuật mà từ rạp chiếu bóng hay trên TV đều không có. Trong đó 《 Gốc rễ 》 từng giành giải phim nhựa xuất sắc nhất Torino, 《 Biển mỹ lệ 》 thì được đề cử trực tiếp tại Cannes, hơn nữa, đây đều là phim Trung Quốc. Tạ Lan Sinh còn nói, nếu có người muốn xem điện ảnh, vậy ngồi hết 90 phút nhất định còn muốn gọi thêm đồ, sẽ tiêu dùng nhiều hơn.
Anh thuyết phục được rất nhiều ông chủ.
Những ông chủ này đồng ý cho Lan Sinh dựng màn trắng chiếu phim điện ảnh, để thu hút thanh niên văn nghệ. Khách hàng đến quán muốn xem điện ảnh thì xem, muốn tán chuyện thì cứ tán chuyện, không vướng víu gì —— Tạ Lan Sinh cũng không thiếu kinh phí, làm phụ đề cho điện ảnh.
Hiệu quả chiếu phim thế nhưng rất tốt.
Không ít khách hàng cực kỳ yêu thích, nhất là các cô gái trẻ tuổi. Bọn họ xem đến mê mẩn, có vài người còn nhẹ nhàng nức nở.
Tạ Lan Sinh cảm thấy, quả nhiên, điện ảnh vẫn là làm để người ta xem.
Anh ban đầu cũng chỉ là muốn quay, hết thảy đều khởi nguồn từ thôi thúc sáng tạo. Nhưng mấy năm về sau Tạ Lan Sinh lại thấy chưa thỏa mãn.
Điện ảnh có mị lực biết bao. Anh không mong muốn điện ảnh của mình chỉ có người Âu Mỹ có thể xem được, anh hy vọng phim của mình có thể được người Trung Quốc xem, vế sau lại càng có thêm ý nghĩa.
Nói nhỏ lại, thì Tạ Lan Sinh muốn được khẳng định, được tán dương, mà nói rộng ra, là vì người trong và bên ngoài phim ảnh. Người trong phim nhận được sự quan tâm do đó dần dần thoát khỏi cảnh khốn cùng, người ngoài phim thì có được sự suy xét, biến đổi, dần dà thưởng thành. Tạ Lan Sinh một mực cho rằng, điều quan trọng nhất trong đời người không phải quyền cũng không phải tiền, mà là nội tâm không ngừng trưởng thành.
Nhưng quán cafe dẫu sao cũng không phải chỗ chuyên dùng để chiếu điện ảnh, có được khán giả đồng thời Tạ Lan Sinh cũng vô cùng vất vả.
Tạ Lan Sinh phải căn cứ tình hình thực tế tiến hành điều chỉnh, vì thế cuối cùng có màn cao màn thấp, có màn rộng lại có màn nhỏ. Một vài quán cafe hợp tác có cửa sổ quá lớn ánh sáng quá mạnh, Tạ Lan Sinh còn phải che bớt.
Làm cho Tạ Lan Sinh bất đắc dĩ nhất chính là quán cafe có cửa sổ trần.
Lúc này, anh nhất định phải trèo lên thang dùng bìa carton lớn che đi cửa sổ trên mái nhà.
Muốn dùng bìa carton lớn để bịt cửa sổ trên mái nhất định phải dùng hai tay, một tay giữ, một tay dán, mỗi một lần Tạ Lan Sinh trèo lên thang đều run lẩy bẩy.
Một lần, bởi vì cửa sổ thủy tinh lớn của quán cafe kia cực kỳ cao, chỉ có đứng trên nấc thang cao nhất mới có thể che được.
TruyenHDMắt cá chân Tạ Lan Sinh phát run, nhưng anh vẫn kiên trì, đè bìa carton, che khuất ánh sáng, chỉ để cho bốn năm người trong quán xem điện ảnh của anh.
Anh không có giấy phép. Nếu Trung Quốc không cho công chiếu, vậy có chiếu cho vài người ở quán cafe cũng tốt rồi.
Nhưng mà, ngay khi Tạ Lan Sinh dán miếng băng dính trong cuối cùng, một đứa bé thế mà lại nhấc chân đạp mạnh vào thang một cái! Muốn nhìn anh ngã xuống!
Như mong muốn của đứa bé kia, khi sắp thành việc lớn, Tạ Lan Sinh quả thực đã ngã xuống.
Anh sợ bị thương đến bộ phận nội tạng, khi tiếp đất dùng đùi phải chống đỡ, nhưng dù rằng đã lập tức lấy tay chống đất, Tạ Lan Sinh vẫn nghe thấy từ đùi truyền đến một tiếng “Rắc”! Cùng lúc đó bắp chân đau nhói!
Anh liền ngã xuống đất, ôm lấy đùi phải, hít từng ngụm khí lạnh. Anh giữ lấy cái chân biến dạng, cảm thấy bản thân như một con chó, bò lăn trên đất, còn nghe được tiếng cười khanh khách của đứa bé.
Khi cha mẹ đứa bé kia đưa Tạ Lan Sinh đến bệnh viện, chụp x quang xong, kết quả bác sỹ chẩn đoán là: Xương lớn xương nhỏ đều bị gãy.
Tạ Lan Sinh làm phẫu thuật tại bệnh viện đó, đóng đinh sắt, bác sỹ nói chân có thể khôi phục nhưng nhất thiết phải nằm giường ba tháng, chính là thương gân động cốt mất trăm ngày*.
*
Nguyên văn 伤筋动骨一百天 (thương cân động cốt nhất bách thiên): một câu tục ngữ của Trung Quốc, có nghĩa là bất kỳ bệnh nào bị gãy gân hoặc xương đều không thể phục hồi nếu không điều trị trong một trăm ngày.Khi thuốc tê hết tác dụng, Tạ Lan Sinh đau đến không yên giấc.
Anh không rõ, chỉ là muốn cho bốn năm người xem bộ phim mình quay, vì lẽ gì lại bị gãy xương chứ?
Muốn cho mọi người xem phim của mình, sao lại khó đến như vậy?
Anh không dám để cha mẹ biết, sợ Lý Tỉnh Nhu nói anh đáng đời, cũng không thể nói với bạn bè —— bọn Trương Thế Kiệt Vương Trung Mẫn cũng không thấu hiểu anh. Hơn nữa, cũng chỉ là bạn bè, chung quy cũng vẫn có khoảng cách, tất cả mọi người đều bận rộn, không thể nào xem một trong số rất nhiều bạn bè quan trọng như bản thân mình được.
Ngay tại thời điểm đó, Tạ Lan Sinh nhận được tin tức từ đồng đội cũ Tôn Phượng Mao.
Tại Torino hai bọn họ có phản hồi trái ngược đối với yêu cầu sửa kết cục của “Universal Pictures” (chương 28), sau đó quan hệ trở nên phai nhạt đi chút, có điều cũng vẫn luôn liên lạc.
Tạ Lan Sinh bật máy BP* của Motorola lên, thấy Tôn Phượng Mao nhắn liền mấy tin.
* BP机 (pocket bell): Máy nhắn tin, thiết bị viễn thông không dây nhận và hiển thị các tin nhắn bằng chữ và số hoặc thoại. Máy nhắn tin một chiều chỉ có thể nhận tin nhắn, trong khi máy nhắn tin phản hồi và máy nhắn tin hai chiều cũng có thể xác nhận, trả lời và gửi tin nhắn bằng thiết bị phát nội bộ.Một cái là: 【 Tớ hối hận rồi. 】
Một cái khác là: 【《 Nô đùa 》 đã hỏng rồi. 】
Tạ Lan Sinh: “......”
Trước khi Tôn Phượng Mao nhắn tin anh đã nghe Bill nói. 《 Nô đùa 》 quay lại kết thúc cho thị trường Mỹ, từ “Đứa bé nhân vật chính bỏ nhà ra đi vào ngày mưa gió gặp tai nạn xe cộ” đổi thành “Cha mẹ đứa bé hoàn toàn tỉnh ngộ cả nhà một lần nữa hạnh phúc hòa thuận”. Nhưng mà, Tôn Phượng Mao không ngờ tới, bản Mỹ sau khi sửa kết cục bị xác định thành phim thiếu nhi. Universal Pictures mang 《 Nô đùa 》 tham gia LHP tại Boston, song ban tổ chức lại đề cử nó vào mục “Giải phim thiếu nhi”. Cuối cùng, rạp chiếu phim nghệ thuật cũng chẳng mua, phòng vé Mỹ ảm đạm, mà công ty tiêu thụ Châu Âu sau khi chứng kiến liền mất đi hứng thú, không tiếp tục quảng bá 《 Nô đùa 》 nữa, mà là lựa chọn quảng bá phim khác. 《 Nô đùa 》 bị ném vào trong kho.
《 Nô đùa 》 bởi vì sửa đổi kết cục nhưng lại gặp phải cảnh thất bại toàn cầu.
Mà 《 Gốc rễ 》 của Tạ Lan Sinh thì lại khá được tán thưởng ở rạp chiếu phim nghệ thuật.
“......” Tạ Lan Sinh buông BP, tạm thời không muốn đáp lời Tôn Phượng Mao, lần thứ hai nhớ đến người con trai kia.
Anh nhớ rằng, Sân Dã từng nói với mình “Cái cậu Mao gì đó kia, rồi sẽ hối hận thôi” “Để chiều lòng thị trường mà từ bỏ điểm đặc sắc nhất của bản thân, biến sản phẩm của mình thành thứ tầm thường, chung quy sẽ có ngày cậu ta phải hối hận thôi.”
Sân Dã cũng giống như trước kia, lại nói đúng rồi.
Trong đêm đen, cơn nhức nhối trên bắp đùi Tạ Lan Sinh kéo tới.
Anh không thể kêu đau với cha mẹ, cũng chẳng thể nói cùng bè bạn, anh nằm trên giường bệnh viện lần đầu cảm thấy tịch liêu như thế.
Tạ Lan Sinh một mình nằm viện suồng sã nhớ đến Sân Dã. Anh nằm ngửa trên gối, nghĩ đến người duy nhất từng nói “Yêu” cũng từng “Đau lòng” với anh. Không biết là bởi vì đau, hay vì lẽ gì khác, hai giọt lệ trượt ra từ khóe mắt, anh gọi: “Sân Dã, tôi đau......”
Trong phòng bệnh trống không không lời đáp trả.
Tạ Lan Sinh nghĩ, dù sao Sân Dã cũng không biết, anh thì thế nào cũng được. Vì thế hai tay xiết ga giường, nhìn trần nhà, từng tiếng nối nhau gọi: “Sân Dã, tôi đau quá......”
Tác giả nói ra suy nghĩ của mình:Trương Nghệ Mưu vào năm 1999 khi tham dự Cannes cũng từng bị yêu cầu dùng 《 Cha mẹ của tôi 》 thay thế cho 《 Một người cũng không thể thiếu 》*, bởi vì cho rằng tác phẩm sau tuyên truyền chính trị. Trương Nghệ Mưu tuyệt giao với Cannes, không gửi bộ phim nào tới, nhưng, cũng có chút nghi vấn về tính chân thật của câu chuyện này......* 一个都不能少 (Not one less): Dựa trên tiểu thuyết “A sun in the Sky” kể về một giáo viên dạy thay ở nông thôn, một mình lên thành phố sau khi biết học sinh của mình bỏ học, rời trường và đi làm ở thành phố.Thật sự không quá thích đề cập tới, nhưng điện ảnh độc lập thập niên 90 căn bản không tránh được, thái độ của Cục điện ảnh, thái độ của liên hoan phim, may sao đoạn sau không dính dáng nữa!