Chương 10
“Chúng ta sẽ tìm được nàng, Phơrăngxoa ạ. - Xtephan viết thêm vào như vậy. - Lúc đó con sẽ hiểu rõ hơn thế nào là cái đẹp, là ánh sáng, thế nào là thi vị cuộc sống và sự vui sướиɠ được ngắm nhìn cuộc sống!
Rồi đến đoạn ghi chép lặt vặt về nàng, những chi tiết chính nàng cũng chẳng còn nhớ nữa, cả những chi tiết nàng tưởng chỉ có mình mình biết mà thôi!
“Một hôm ở lâu đài Tuylơri, nàng vừa mươi sáu. Một vầng hào quang tỏa sáng quanh nàng. Người người bàng hoàng trước sắc đẹp của nàng... Bạn bè tươi cười sung sướrtg được ngắm nhìn nàng... Con sẽ xem bàn tay phải của nàng, Phơrăngxoa, giữa lòng bàn tay có vết sẹo trắng dài. Khi còn nhỏ mẹ con đã bị một tấm lưới sắt cào phải bàn tay.”
Những trang sách cuối cùng không viết cho đứa trẻ và chắc chắn cũng không viết cho nó đọc. Ở đây tình yêu không còn được che đậy dưới những dòng chữ ca ngợi nữa, mà hoàn toàn bộc lộ không dè dặt, cháy bỏng, cuồng nhiệt, chua xót, run rấy đầy khát vọng, dù lúc nào cũng rất trân trọng.
Vêrôních gập quyển sổ lại. Nàng không thể đọc tiếp được nữa. Nàng thì thầm: “Phải, phải, ta thú nhận điều đó Vạn Sự Tốt Lành ạ.”
Thì ra con chó đã làm điệu bộ từ lúc nào nàng không biết... Ừ, phải rồi, mắt ta đẫm lệ, ta đang khóc. Ít có người đàn bà nào như ta. Ta đang hoàn toàn bị xúc động. Phải, ta đang cố hình dung nét mặt người đàn ông ta chưa thật quen thân ấy, người đàn ông nói yêu ta... Một vài bạn trai thời thơ ấu không ngờ tình yêu thầm kín của họ đã nảy nở trong khi ngay cả tên tuổi họ cũng chẳng để lại cho ta một dấu vết gì trong kí ức...
Nàng kéo con chó vào lòng.
Hai tấm lòng tốt phải không? Vạn Sự Tốt Lành? Cả thầy và trò đều không phải là kẻ đã gây ra cái trọng tội ghê tởm mà ta vừa tận mắt chứng kiến phải không? Dù họ có là đồng bọn với kẻ thù với chúng ta ở đây thì cũng chẳng sao bởi vì họ đã không hiểu gì về những việc họ làm phải không? Ta không tin vào bùa mê và những câu thần chú sấm ngữ, ta cũng chẳng tin những cây cỏ làm đảo lộn chân lí... thế nhưng quả thật có một cái gì đó... phải không, con chó tốt bụng của ta? Đứa trẻ đã trồng cây hoa tím ở Canve Nở Hoa, đã khắc lên bia đá dòng chữ: “Bông hoa của mẹ” không thể là kẻ gây ra tội ác! Honorin rất có lí khi nói đến một cơn điên bột phát. Khi tỉnh táo nó sẽ đến tìm ta. Cả ông Xtêphan và nó đến tìm ta. Phải thế không? Vạn Sự Tốt Lành?
Nhiều giờ êm dịu trôi qua. Vêrôních không còn đơn độc ở trên đời. Hiện tại không còn là cái gì đáng sợ nữa. Nàng đã bắt đầu thấy tin ở tương lai. Đêm hôm đó nàng đóng kín cửa phòng để giữ Vạn Sự Tốt Lành ở lại với mình. Sáng dậy nàng nói với nó:
- Nào bạn hiền. Bây giờ mày dẫn đường cho ta đi! Đi đâu hả? Đi đến chỗ người bạn không quen biết vẫn gửi thức ăn cho Xtêphan Maru ấy. Nào, đi đi!
Con chó chỉ chờ có thế. Nó lao ra ngoài bãi cỏ trải ngược lên tận chỗ bàn đá cổ ở trên cao. Đi được nửa đường nó dừng lại đợi Vêrôních. Rồi nó rẽ sang bên phải và đi theo lối mòn đến một đống đổ nát ngổn ngang ở ven đảo, sát ngay bờ vực. Con chó dừng lại. Vêrôních hỏi nó:
- Chỗ này à?
Con chó nằm ẹp xuống. Đằng trước nó, dưới chân hai phiến đá dựa vào nhau, dây trường xuân mọc um tùm phủ kín, sau bụi ngải rậm rạp có một lỗ hổng lấp ló như miệng hang thỏ. Vạn Sự Tốt Lành bò sát bụng tuồn vào lỗ hổng biến mất. Lát sau nó quay ra vừa đúng lúc Vêrôních từ Pơriơrê trở lại mang theo một con dao quắm để phát quang các bụi ngải.
Sau độ nửa giờ nàng mở được lối xuống một dãy bậc đá. Nàng vừa đi vừa dò dẫm, Vạn Sự Tốt Lành đi trước dẫn đường. Nó dẫn Vêrôních vào một đường hầm dài đυ.c ngầm trong núi đá, thỉnh thoảng lại qua một vòm rộng có ánh sáng từ phía bên phải lọt vào. Nàng kiễng chân nhìn ra chỗ có ánh sáng và nhận thấy đứng trong các hang động này đều trông được ra biển. Cứ thế, độ mười phút sau thì bắt đầu những lối đi mới. Đường hầm hẹp dần. Các miệng hang ở đây đều hướng lên cao. Như vậy chắc là đứng dưới thấp thì không thể nhìn thấy cửa hang. Bây giờ ánh sáng rọi vào hang từ cả hai phía bên phải và bên trái.
Vêrôních đã hiểu ra con chó Vạn Sự Tốt Lành làm thế nào để liên lạc được với phần bên kia hòn đảo. Con đường hầm này nằm dưới chân cái dải hẹp của bờ vực thẳng đứng, nối liền thánh địa
Pơriơrê với Xarôch. Hai bên đường hầm sóng biển đập ì ầm vào các mô đá. Đường hầm lại dốc ngược lên thành bậc thang ngay dưới mô đất của khu rừng Sên Lớn. Bên trên có một ngã ba. Vạn Sự Tốt Lành chọn đường hầm bên phải tiếp tục men theo bờ biển, ở bên trái có hai lối đi nữa, cả hai đều tối om. Hòn đảo hẳn phải bị cắt ngang, dọc như thế này vì những sự liên lạc lén lút. Vêrôních cảm thấy có cái gì đè nặng lên tim. Nàng nghĩ lúc này nàng đang dấn thân vào một địa phận mà các bà xơ Ácchinha gọi là sào huyệt của kẻ thù ở trong cái phần đất nằm sâu dưới những cánh đồng hoang màu đen ấy!
Vạn Sự Tốt Lành chạy lon ton phía trước, chốc chốc lại quay đầu nhìn phía sau. Vêrôních nói nhỏ với nó:
- Ừ, ừ người bạn hiền của ta, ta vẫn đi theo mày đây. Cứ tin rằng ta không sợ chút nào đâu. Ta đúng là người mà mày dẫn đường đấy. Có người bạn nào đó đã tìm thấy ở đây một nơi ẩn náu bí mật. Nhưng sao người đó không ra khỏi nơi ẩn náu của họ?... Có đúng vì người đó mày dẫn đường cho ta không?
Lối đi nhỏ nào cũng gần giống nhau, được đẽo vào trong đá vòm mái cong cong và nền đá hoa cương khô ráo. Các hang động đều rất thông khí. Vách hầm không có một dấu hiệu một nét vạch nào. Đó đây vài mũi đá lửa chìa ra nhọn hoắt.
- Đây rồi à? - Vêrôních thấy con chó dừng lại.
Đường hầm chỉ còn một đoạn ngắn phình ra như một gian phòng, ánh sáng yếu ớt tư lỗ cửa sổ lọt vào hiu hắt.
Vạn Sự Tốt Lành đang do dự. Nó đứng thẳng hai chân sau, hai chân trước chống vào vách đá vểnh tai lên nghe ngóng. Vêrôních nhận thấy chỗ con chó đứng, trên suốt chiều dài vách hầm không phải là đá hoa cương nguyên phiến mà bằng các phiến đá không đồng đều xây chồng chất lên nhau. Công trình này chẳng phải được xây dựng từ một thời đại xa xưa nào mà chắc chắn chỉ mới gần đây thôi. Người ta đã xây một bức tường đồ sộ bịt kín đường hầm. Chỗ ấy chắc phải là chỗ nối sang đầu bên kia hòn đảo. Nàng lại hỏi con chó.
- Đây rồi phải không?
Nhưng nàng bỗng im bặt. Đằng sau bức tường có tiếng như tiếng nói bị nghẹt! Nàng lại gần bức tường, chân run run. Tiếng nói nghe rõ hơn. Tiếng ai đó đang hát, giọng hát non nớt của trẻ thơ. Nàng cố lắng tai nghe lõm bõm được những câu: “... Và bà mẹ hát. Lúc ru con ngủ. Hãy nín đi con. Con mà cứ khóc. Đức Bà cũng khóc...”
Vêrôních thì thào: “Bài hát... bài hát...”
Đúng bài Honorin hát ở Bêchmây. Ở đây lại có người hát bài đó. Phải chăng có một đứa tré bị giam cầm trên đảo? Một người bạn của Phơrăngxoa? Tiếng hát vẫn lọt qua bức tường.
“Sao cho tuổi thơ. Chỉ hát với cười. Đức Bà hớn hở. Chắp tay cầu nguyện. Đức Bà Viéc Mari.”
Câu hát cuối cùng chấm dứt tiếp theo là những phút im lặng kéo dài. Vạn Sự Tốt Lành có vẻ mỗi lúc một chăm chú hơn. Hình như nó biết sẽ có một việc gì đó xảy ra. Quả nhiên ở ngay chỗ nó đứng có tiếng gõ nhẹ vào vách đá một cách thận trọng. Con chó liền vẫy đuôi cuống cuồng và cất tiếng sủa khẽ trong cổ họng. Hình như con vật khôn ngoan cũng hiểu nếu gây tiếng động to thì sẽ nguy hiểm. Và chỗ tường phía trên đầu con chó bỗng có một tảng đá động đậy thụt dần vào trong, cuối cùng để lộ ra một lỗ hổng hơi rộng. Vạn Sự Tốt Lành nhảy tọt ngay vào lỗ hổng làm đủ mọi cách, đạp hai chân sau, nhoài, oằn mình, tuồn và chui tuột vào bên trong.
Tiếng đứa trẻ vọng ra:
- A! Ông Vạn Sự Tốt Lành! Thế nào ông, công việc đến đâu rồi? Tại sao hôm qua ông không đến với tôi? Bận lắm hả? Hay là đi dạo với má Honorin? Ôi, giá mà ông nói được nhỉ, ông bạn đáng thương của tôi, chắc là ông sẽ có nhiều chuyện kể với tôi lắm đấy. Bây giờ... nào... nào...
Vêrôních quỳ sát bờ tường hồi hộp đến cực độ.
Có phải tiếng nói kia là tiếng nói con trai nàng không? Có phải Phơrăngxoa đang trốn sau khi hành động tội ác trở về đấy không? Nàng cố nhìn vào nhưng tường khá dày mà lỗ hổng thì lại ở chỗ sát góc nên không thể nhìn hết được bên trong. Nhưng từng câu nói, giọng nói nghe cứ rõ mồn một.
Tiếng đứa trẻ nhắc lại:
- Thế nào, sao má Honorin không đến đây cứu tao? Sao mày không dẫn má đến? Rõ ràng chính mày đã tìm thấy tao ở đây mà?... Ông ngoại chắc lo lắm phải không? Nhưng thế mới gọi là mạo hiểm chứ?! Rốt cuộc mày chẳng bao giờ chịu thay đổi ý kiến gì cả, có đúng thế không, anh bạn thân mến? Đúng là mọi sự đều tốt lành phải không? Mọi việc đều phải mỗi ngày đều tốt hơn chứ nhỉ?
Vêrôních không còn hiểu ra sao nữa. Lúc này trong thâm tâm nàng đã khẳng định thằng bé là Phơrăngxoa con trai nàng. Con trai nàng đang nói tựa hồ nó đã quên tất cả những gì vừa xảy ra. Có đúng là nó đã quên hết rồi không? Trí nhớ của nó không giữ lại một dấu vết nào của những việc nó làm trong cơn điên loạn hay sao? Nàng cứ khăng khăng suy nghĩ như vậy... Phải rồi, một cơn điên loạn. Phải đúng là nó điên... Honorin đoán không sai... Nó điên thật... và bây giờ nó đã tỉnh, nó đã trở về với lí trí. Ôi! Phơrăngxoa... Phơrăngxoa...!
Nàng nghe đứa trẻ nói với tất cả sự chăm chú cùng với những nỗi đau giằng xé trong lòng. Thần kinh nàng căng thẳng. Tiếng nói kia mang lại cho nàng bao nhiêu niềm vui sướиɠ và bấy nhiêu nỗi đắng cay.
Bóng tối đang dần dần phủ xung quanh mỗi lúc càng thêm nặng nề dày đặc hay ánh sáng ban mai đang bừng lên giừa đêm dài vô tận, trong cái đêm tôi triền miên mà nàng đã sông quằn quại suốt mười mấy năm ròng?
Tiếng đứa trẻ vẫn từ bên kia bức tường vọng sang.
- ... Ừ, thì chúng mình đồng ý với nhau là mọi chuyện đều tốt lành. Nhưng đây, mày cứ thử chứng minh đi! Này nhé, phần thì chẳng có tin tức gì của ông ngoại, má Honorin cũng bặt tăm mặc dầu tao đã nhờ mày nhắn tin không biết bao nhiêu lượt. Phần thì ông Xtêphan, tao lo cho ông ấy quá, chẳng biết hiện giờ ông ấy ở đâu? Người ta giam ông ấy ở chỗ nào? Liệu người ta có bỏ mặc cho ông ấy chết vì đói vì khát không? Kìa! Vạn Sự Tốt Lành, mày trả lời tao đi? Hôm kia mày mang bánh bích quy đến cho ai? Kìa! Cái gì thế này? Mày làm cái gì thế? Sao trông mày có vẻ sốt ruột thế? Muốn đi hả? Không à? Thế mày muốn gì?...
Đứa trẻ ngừng bặt. Một lát Vêrôních lại nghe tiếng nó thì thầm rất nhỏ:
- Có ai cùng đến đây với mày phải không? Bên kia bức tường có người à?
Con chó kêu ư ử. Rồi yên lặng kéo dài. Chắc Phơrăngxoa cũng đang nghe ngóng. Vêrôních hồi hộp đến nỗi tưởng chừng ở bên kia bức tưởng Phơrăngxoa có thể nghe rõ cả tiếng tim nàng đang đập thình thịch.
Tiếng thằng bé hỏi nhỏ:
- Có phải má Honorin đấy không ạ?
Im lặng. Thằng bé nói tiếp:
- Đúng rồi. Má Honorin. Con chắc chắn như vậy... Con nghe thấy cả tiếng má đang thở... Kìa, sao má không trả lời con?...
Một cảm xúc bồng bột dâng lên trong l*иg ngực. Một vài tia sáng lóe ra trong óc, từ lúc nghe thằng bé hỏi Xtêphan cũng bị giam như nó. Chắc chắn Xtêphan cũng là nạn nhân như Phơrăngxoa trước nanh vuốt của kẻ thù. Trong đầu Vêrôních đặt ra nhiều giả thiết lộn xộn. Nhưng nàng làm sao có thể cưỡng lại tiếng gọi kia! Con trai nàng đang hỏi... Ôi! Con trai nàng...!
Vêrôních lắp bắp:
- Phơrăngxoa... Phơrăngxoa...
- A! Trả lời rồi... Con biết ngay mà... Đúng má Honorin rồi...!
- Không! Phơrăngxoa...
- Ai thế?
- Một người bạn gái của bà Honorin.
- Tôi không quen bà.
- Không... nhưng ta là bạn của em.
Phơrăngxoa lưỡng lự, làm thế nào bây giờ?
- Sao má Honorin không đi cùng với bà?
Câu hỏi thật bất ngờ. Nhưng nếu những điều ta vừa phán đoán là đúng thì cũng chưa nên cho Phơrăngxoa biết ta là mẹ nó. Nghĩ như vậy nàng bèn trả lời:
- Bà Honorin vừa đi xa về lại đi ngay.
- Đi tìm tôi à?
- Đúng thế, đúng thế. - Nàng đáp vội vã. - Bà ấy tưởng em bị bắt mang đi khỏi Xarếch cùng với thầy giáo em...
- Thế còn ông ngoại?
- Đi rồi. Sau đó dân chúng trên đảo đi hết.
- À, à, lại vẫn chuyện những chiếc quan tài và những cây thập giá!
- Đúng. Họ cho rằng việc em bị mất tích là mở đầu những tai họa và vì sợ hãi nên họ mới bỏ ra đi.
- Thế còn bà?
- Tôi... à... tôi với bà Honorin quen nhau đã lâu. Tôi và bà ấy đi từ Paris đến Xarếch để nghỉ ngơi. Tôi không có lí do để đi khỏi đây. Tất cả những điều dị đoan không thể làm tôi sợ hãi.
Đứa trẻ thôi không nói nữa. Những câu trả lời vô lí và không đầy đủ làm nó nghi ngờ. Nó thành thực thú nhận:
- Tôi cần phải nói với bà một điều, xin bà hãy nghe tôi nói. Tôi bị nhốt trong căn hầm này đã mười ngày. Những ngày đầu tiên tôi không hề được nhìn thấy một ai, không hề được nghe tiếng người nói. Nhưng từ hôm kia đến nay sáng nào tôi cũng thấy một bàn tay phụ nữ thò vào đây thay nước uống cho tôi qua cái ô nhỏ khoét giữa cánh cửa kia. Một bàn tay phụ nữ... vâng, có lẽ thế!
- Chắc em muốn hỏi người phụ nữ đó có phải là tôi không chứ gì?
- Vâng, tôi buộc lòng phải hỏi như vậy?
- Thế em có nhớ hình dáng bàn tay ấy không?
- Ồ, nhớ chứ. Bàn tay khô và gầy, cánh tay vàng khè...
- Đây! Tay tôi đây! - Vêrôních vội vã đưa cánh tay qua lỗ hổng, chỗ lúc nãy Vạn Sự Tốt Lành vừa chui qua. Nàng vén tay áo và thò cả cánh tay vào một cách dễ dàng. Phơrăngxoa nói ngay:
- Ô! Không phải bàn tay này! - Và nói thêm rất khẽ, - Bàn tay này đẹp hơn!
Vêrôních cảm thấy thằng bé nắm tay mình một cách vồ vập rồi đột nhiên nó kêu lên:
- Ôi! Có thể như thế được ư? Có thể như thế được ư?
Nó lật bàn tay, cuống cuồng vạch các ngón tay, dường như để nhìn cho rõ mu bàn tay và nó thì thào:
- Vết sẹo... Bàn tay ấy đấy ư?... Trắng muốt!...
Vêrôních bối rối đến cực độ. Nàng nhớ lại những dòng nhật kí của Xtêphan Maru, nhớ lại những chi tiết anh mô tả và nghĩ rằng Phơrăngxoa đã được đọc những dòng ghi chép ấy nên nó mới chú ý tìm vết sẹo ở bàn tay nàng...
Nàng cảm thấy đôi môi của đứa trẻ áp lên bàn tay mình, mới đầu nhẹ nhàng, sau đột nhiên say sưa nồng nhiệt và những giọt nước mắt nhỏ lên nóng hổi... Nàng nghe tiếng đứa trẻ nức nở.
Ôi! Mẹ... mẹ yêu quý... mẹ yêu quý của con...
Rồi đến đoạn ghi chép lặt vặt về nàng, những chi tiết chính nàng cũng chẳng còn nhớ nữa, cả những chi tiết nàng tưởng chỉ có mình mình biết mà thôi!
“Một hôm ở lâu đài Tuylơri, nàng vừa mươi sáu. Một vầng hào quang tỏa sáng quanh nàng. Người người bàng hoàng trước sắc đẹp của nàng... Bạn bè tươi cười sung sướrtg được ngắm nhìn nàng... Con sẽ xem bàn tay phải của nàng, Phơrăngxoa, giữa lòng bàn tay có vết sẹo trắng dài. Khi còn nhỏ mẹ con đã bị một tấm lưới sắt cào phải bàn tay.”
Những trang sách cuối cùng không viết cho đứa trẻ và chắc chắn cũng không viết cho nó đọc. Ở đây tình yêu không còn được che đậy dưới những dòng chữ ca ngợi nữa, mà hoàn toàn bộc lộ không dè dặt, cháy bỏng, cuồng nhiệt, chua xót, run rấy đầy khát vọng, dù lúc nào cũng rất trân trọng.
Thì ra con chó đã làm điệu bộ từ lúc nào nàng không biết... Ừ, phải rồi, mắt ta đẫm lệ, ta đang khóc. Ít có người đàn bà nào như ta. Ta đang hoàn toàn bị xúc động. Phải, ta đang cố hình dung nét mặt người đàn ông ta chưa thật quen thân ấy, người đàn ông nói yêu ta... Một vài bạn trai thời thơ ấu không ngờ tình yêu thầm kín của họ đã nảy nở trong khi ngay cả tên tuổi họ cũng chẳng để lại cho ta một dấu vết gì trong kí ức...
Nàng kéo con chó vào lòng.
Hai tấm lòng tốt phải không? Vạn Sự Tốt Lành? Cả thầy và trò đều không phải là kẻ đã gây ra cái trọng tội ghê tởm mà ta vừa tận mắt chứng kiến phải không? Dù họ có là đồng bọn với kẻ thù với chúng ta ở đây thì cũng chẳng sao bởi vì họ đã không hiểu gì về những việc họ làm phải không? Ta không tin vào bùa mê và những câu thần chú sấm ngữ, ta cũng chẳng tin những cây cỏ làm đảo lộn chân lí... thế nhưng quả thật có một cái gì đó... phải không, con chó tốt bụng của ta? Đứa trẻ đã trồng cây hoa tím ở Canve Nở Hoa, đã khắc lên bia đá dòng chữ: “Bông hoa của mẹ” không thể là kẻ gây ra tội ác! Honorin rất có lí khi nói đến một cơn điên bột phát. Khi tỉnh táo nó sẽ đến tìm ta. Cả ông Xtêphan và nó đến tìm ta. Phải thế không? Vạn Sự Tốt Lành?
- Nào bạn hiền. Bây giờ mày dẫn đường cho ta đi! Đi đâu hả? Đi đến chỗ người bạn không quen biết vẫn gửi thức ăn cho Xtêphan Maru ấy. Nào, đi đi!
Con chó chỉ chờ có thế. Nó lao ra ngoài bãi cỏ trải ngược lên tận chỗ bàn đá cổ ở trên cao. Đi được nửa đường nó dừng lại đợi Vêrôních. Rồi nó rẽ sang bên phải và đi theo lối mòn đến một đống đổ nát ngổn ngang ở ven đảo, sát ngay bờ vực. Con chó dừng lại. Vêrôních hỏi nó:
- Chỗ này à?
Con chó nằm ẹp xuống. Đằng trước nó, dưới chân hai phiến đá dựa vào nhau, dây trường xuân mọc um tùm phủ kín, sau bụi ngải rậm rạp có một lỗ hổng lấp ló như miệng hang thỏ. Vạn Sự Tốt Lành bò sát bụng tuồn vào lỗ hổng biến mất. Lát sau nó quay ra vừa đúng lúc Vêrôních từ Pơriơrê trở lại mang theo một con dao quắm để phát quang các bụi ngải.
Vêrôních đã hiểu ra con chó Vạn Sự Tốt Lành làm thế nào để liên lạc được với phần bên kia hòn đảo. Con đường hầm này nằm dưới chân cái dải hẹp của bờ vực thẳng đứng, nối liền thánh địa
Pơriơrê với Xarôch. Hai bên đường hầm sóng biển đập ì ầm vào các mô đá. Đường hầm lại dốc ngược lên thành bậc thang ngay dưới mô đất của khu rừng Sên Lớn. Bên trên có một ngã ba. Vạn Sự Tốt Lành chọn đường hầm bên phải tiếp tục men theo bờ biển, ở bên trái có hai lối đi nữa, cả hai đều tối om. Hòn đảo hẳn phải bị cắt ngang, dọc như thế này vì những sự liên lạc lén lút. Vêrôních cảm thấy có cái gì đè nặng lên tim. Nàng nghĩ lúc này nàng đang dấn thân vào một địa phận mà các bà xơ Ácchinha gọi là sào huyệt của kẻ thù ở trong cái phần đất nằm sâu dưới những cánh đồng hoang màu đen ấy!
Vạn Sự Tốt Lành chạy lon ton phía trước, chốc chốc lại quay đầu nhìn phía sau. Vêrôních nói nhỏ với nó:
- Ừ, ừ người bạn hiền của ta, ta vẫn đi theo mày đây. Cứ tin rằng ta không sợ chút nào đâu. Ta đúng là người mà mày dẫn đường đấy. Có người bạn nào đó đã tìm thấy ở đây một nơi ẩn náu bí mật. Nhưng sao người đó không ra khỏi nơi ẩn náu của họ?... Có đúng vì người đó mày dẫn đường cho ta không?
Lối đi nhỏ nào cũng gần giống nhau, được đẽo vào trong đá vòm mái cong cong và nền đá hoa cương khô ráo. Các hang động đều rất thông khí. Vách hầm không có một dấu hiệu một nét vạch nào. Đó đây vài mũi đá lửa chìa ra nhọn hoắt.
- Đây rồi à? - Vêrôních thấy con chó dừng lại.
Đường hầm chỉ còn một đoạn ngắn phình ra như một gian phòng, ánh sáng yếu ớt tư lỗ cửa sổ lọt vào hiu hắt.
Vạn Sự Tốt Lành đang do dự. Nó đứng thẳng hai chân sau, hai chân trước chống vào vách đá vểnh tai lên nghe ngóng. Vêrôních nhận thấy chỗ con chó đứng, trên suốt chiều dài vách hầm không phải là đá hoa cương nguyên phiến mà bằng các phiến đá không đồng đều xây chồng chất lên nhau. Công trình này chẳng phải được xây dựng từ một thời đại xa xưa nào mà chắc chắn chỉ mới gần đây thôi. Người ta đã xây một bức tường đồ sộ bịt kín đường hầm. Chỗ ấy chắc phải là chỗ nối sang đầu bên kia hòn đảo. Nàng lại hỏi con chó.
- Đây rồi phải không?
Nhưng nàng bỗng im bặt. Đằng sau bức tường có tiếng như tiếng nói bị nghẹt! Nàng lại gần bức tường, chân run run. Tiếng nói nghe rõ hơn. Tiếng ai đó đang hát, giọng hát non nớt của trẻ thơ. Nàng cố lắng tai nghe lõm bõm được những câu: “... Và bà mẹ hát. Lúc ru con ngủ. Hãy nín đi con. Con mà cứ khóc. Đức Bà cũng khóc...”
Vêrôních thì thào: “Bài hát... bài hát...”
Đúng bài Honorin hát ở Bêchmây. Ở đây lại có người hát bài đó. Phải chăng có một đứa tré bị giam cầm trên đảo? Một người bạn của Phơrăngxoa? Tiếng hát vẫn lọt qua bức tường.
“Sao cho tuổi thơ. Chỉ hát với cười. Đức Bà hớn hở. Chắp tay cầu nguyện. Đức Bà Viéc Mari.”
Câu hát cuối cùng chấm dứt tiếp theo là những phút im lặng kéo dài. Vạn Sự Tốt Lành có vẻ mỗi lúc một chăm chú hơn. Hình như nó biết sẽ có một việc gì đó xảy ra. Quả nhiên ở ngay chỗ nó đứng có tiếng gõ nhẹ vào vách đá một cách thận trọng. Con chó liền vẫy đuôi cuống cuồng và cất tiếng sủa khẽ trong cổ họng. Hình như con vật khôn ngoan cũng hiểu nếu gây tiếng động to thì sẽ nguy hiểm. Và chỗ tường phía trên đầu con chó bỗng có một tảng đá động đậy thụt dần vào trong, cuối cùng để lộ ra một lỗ hổng hơi rộng. Vạn Sự Tốt Lành nhảy tọt ngay vào lỗ hổng làm đủ mọi cách, đạp hai chân sau, nhoài, oằn mình, tuồn và chui tuột vào bên trong.
Tiếng đứa trẻ vọng ra:
- A! Ông Vạn Sự Tốt Lành! Thế nào ông, công việc đến đâu rồi? Tại sao hôm qua ông không đến với tôi? Bận lắm hả? Hay là đi dạo với má Honorin? Ôi, giá mà ông nói được nhỉ, ông bạn đáng thương của tôi, chắc là ông sẽ có nhiều chuyện kể với tôi lắm đấy. Bây giờ... nào... nào...
Vêrôních quỳ sát bờ tường hồi hộp đến cực độ.
Có phải tiếng nói kia là tiếng nói con trai nàng không? Có phải Phơrăngxoa đang trốn sau khi hành động tội ác trở về đấy không? Nàng cố nhìn vào nhưng tường khá dày mà lỗ hổng thì lại ở chỗ sát góc nên không thể nhìn hết được bên trong. Nhưng từng câu nói, giọng nói nghe cứ rõ mồn một.
Tiếng đứa trẻ nhắc lại:
- Thế nào, sao má Honorin không đến đây cứu tao? Sao mày không dẫn má đến? Rõ ràng chính mày đã tìm thấy tao ở đây mà?... Ông ngoại chắc lo lắm phải không? Nhưng thế mới gọi là mạo hiểm chứ?! Rốt cuộc mày chẳng bao giờ chịu thay đổi ý kiến gì cả, có đúng thế không, anh bạn thân mến? Đúng là mọi sự đều tốt lành phải không? Mọi việc đều phải mỗi ngày đều tốt hơn chứ nhỉ?
Vêrôních không còn hiểu ra sao nữa. Lúc này trong thâm tâm nàng đã khẳng định thằng bé là Phơrăngxoa con trai nàng. Con trai nàng đang nói tựa hồ nó đã quên tất cả những gì vừa xảy ra. Có đúng là nó đã quên hết rồi không? Trí nhớ của nó không giữ lại một dấu vết nào của những việc nó làm trong cơn điên loạn hay sao? Nàng cứ khăng khăng suy nghĩ như vậy... Phải rồi, một cơn điên loạn. Phải đúng là nó điên... Honorin đoán không sai... Nó điên thật... và bây giờ nó đã tỉnh, nó đã trở về với lí trí. Ôi! Phơrăngxoa... Phơrăngxoa...!
Nàng nghe đứa trẻ nói với tất cả sự chăm chú cùng với những nỗi đau giằng xé trong lòng. Thần kinh nàng căng thẳng. Tiếng nói kia mang lại cho nàng bao nhiêu niềm vui sướиɠ và bấy nhiêu nỗi đắng cay.
Bóng tối đang dần dần phủ xung quanh mỗi lúc càng thêm nặng nề dày đặc hay ánh sáng ban mai đang bừng lên giừa đêm dài vô tận, trong cái đêm tôi triền miên mà nàng đã sông quằn quại suốt mười mấy năm ròng?
Tiếng đứa trẻ vẫn từ bên kia bức tường vọng sang.
- ... Ừ, thì chúng mình đồng ý với nhau là mọi chuyện đều tốt lành. Nhưng đây, mày cứ thử chứng minh đi! Này nhé, phần thì chẳng có tin tức gì của ông ngoại, má Honorin cũng bặt tăm mặc dầu tao đã nhờ mày nhắn tin không biết bao nhiêu lượt. Phần thì ông Xtêphan, tao lo cho ông ấy quá, chẳng biết hiện giờ ông ấy ở đâu? Người ta giam ông ấy ở chỗ nào? Liệu người ta có bỏ mặc cho ông ấy chết vì đói vì khát không? Kìa! Vạn Sự Tốt Lành, mày trả lời tao đi? Hôm kia mày mang bánh bích quy đến cho ai? Kìa! Cái gì thế này? Mày làm cái gì thế? Sao trông mày có vẻ sốt ruột thế? Muốn đi hả? Không à? Thế mày muốn gì?...
Đứa trẻ ngừng bặt. Một lát Vêrôních lại nghe tiếng nó thì thầm rất nhỏ:
- Có ai cùng đến đây với mày phải không? Bên kia bức tường có người à?
Con chó kêu ư ử. Rồi yên lặng kéo dài. Chắc Phơrăngxoa cũng đang nghe ngóng. Vêrôních hồi hộp đến nỗi tưởng chừng ở bên kia bức tưởng Phơrăngxoa có thể nghe rõ cả tiếng tim nàng đang đập thình thịch.
Tiếng thằng bé hỏi nhỏ:
- Có phải má Honorin đấy không ạ?
Im lặng. Thằng bé nói tiếp:
- Đúng rồi. Má Honorin. Con chắc chắn như vậy... Con nghe thấy cả tiếng má đang thở... Kìa, sao má không trả lời con?...
Một cảm xúc bồng bột dâng lên trong l*иg ngực. Một vài tia sáng lóe ra trong óc, từ lúc nghe thằng bé hỏi Xtêphan cũng bị giam như nó. Chắc chắn Xtêphan cũng là nạn nhân như Phơrăngxoa trước nanh vuốt của kẻ thù. Trong đầu Vêrôních đặt ra nhiều giả thiết lộn xộn. Nhưng nàng làm sao có thể cưỡng lại tiếng gọi kia! Con trai nàng đang hỏi... Ôi! Con trai nàng...!
Vêrôních lắp bắp:
- Phơrăngxoa... Phơrăngxoa...
- A! Trả lời rồi... Con biết ngay mà... Đúng má Honorin rồi...!
- Không! Phơrăngxoa...
- Ai thế?
- Một người bạn gái của bà Honorin.
- Tôi không quen bà.
- Không... nhưng ta là bạn của em.
Phơrăngxoa lưỡng lự, làm thế nào bây giờ?
- Sao má Honorin không đi cùng với bà?
Câu hỏi thật bất ngờ. Nhưng nếu những điều ta vừa phán đoán là đúng thì cũng chưa nên cho Phơrăngxoa biết ta là mẹ nó. Nghĩ như vậy nàng bèn trả lời:
- Bà Honorin vừa đi xa về lại đi ngay.
- Đi tìm tôi à?
- Đúng thế, đúng thế. - Nàng đáp vội vã. - Bà ấy tưởng em bị bắt mang đi khỏi Xarếch cùng với thầy giáo em...
- Thế còn ông ngoại?
- Đi rồi. Sau đó dân chúng trên đảo đi hết.
- À, à, lại vẫn chuyện những chiếc quan tài và những cây thập giá!
- Đúng. Họ cho rằng việc em bị mất tích là mở đầu những tai họa và vì sợ hãi nên họ mới bỏ ra đi.
- Thế còn bà?
- Tôi... à... tôi với bà Honorin quen nhau đã lâu. Tôi và bà ấy đi từ Paris đến Xarếch để nghỉ ngơi. Tôi không có lí do để đi khỏi đây. Tất cả những điều dị đoan không thể làm tôi sợ hãi.
Đứa trẻ thôi không nói nữa. Những câu trả lời vô lí và không đầy đủ làm nó nghi ngờ. Nó thành thực thú nhận:
- Tôi cần phải nói với bà một điều, xin bà hãy nghe tôi nói. Tôi bị nhốt trong căn hầm này đã mười ngày. Những ngày đầu tiên tôi không hề được nhìn thấy một ai, không hề được nghe tiếng người nói. Nhưng từ hôm kia đến nay sáng nào tôi cũng thấy một bàn tay phụ nữ thò vào đây thay nước uống cho tôi qua cái ô nhỏ khoét giữa cánh cửa kia. Một bàn tay phụ nữ... vâng, có lẽ thế!
- Chắc em muốn hỏi người phụ nữ đó có phải là tôi không chứ gì?
- Vâng, tôi buộc lòng phải hỏi như vậy?
- Thế em có nhớ hình dáng bàn tay ấy không?
- Ồ, nhớ chứ. Bàn tay khô và gầy, cánh tay vàng khè...
- Đây! Tay tôi đây! - Vêrôních vội vã đưa cánh tay qua lỗ hổng, chỗ lúc nãy Vạn Sự Tốt Lành vừa chui qua. Nàng vén tay áo và thò cả cánh tay vào một cách dễ dàng. Phơrăngxoa nói ngay:
- Ô! Không phải bàn tay này! - Và nói thêm rất khẽ, - Bàn tay này đẹp hơn!
Vêrôních cảm thấy thằng bé nắm tay mình một cách vồ vập rồi đột nhiên nó kêu lên:
- Ôi! Có thể như thế được ư? Có thể như thế được ư?
Nó lật bàn tay, cuống cuồng vạch các ngón tay, dường như để nhìn cho rõ mu bàn tay và nó thì thào:
- Vết sẹo... Bàn tay ấy đấy ư?... Trắng muốt!...
Vêrôních bối rối đến cực độ. Nàng nhớ lại những dòng nhật kí của Xtêphan Maru, nhớ lại những chi tiết anh mô tả và nghĩ rằng Phơrăngxoa đã được đọc những dòng ghi chép ấy nên nó mới chú ý tìm vết sẹo ở bàn tay nàng...
Nàng cảm thấy đôi môi của đứa trẻ áp lên bàn tay mình, mới đầu nhẹ nhàng, sau đột nhiên say sưa nồng nhiệt và những giọt nước mắt nhỏ lên nóng hổi... Nàng nghe tiếng đứa trẻ nức nở.
Ôi! Mẹ... mẹ yêu quý... mẹ yêu quý của con...
