Nghe họ nói chuyện, Sở Vọng mới biết thì ra Tạ Trạch Ích cũng chỉ mới về nước không lâu, cũng không gặp ai, không biết vì lý do gì lại chỉ mời một mình bà Cát đến đảo.
Vυ" già của bà Cát xách hành lý vào trong khoang trước, còn Sở Vọng đi cạnh cô mình. Hai người kia trò chuyện với nhau, Sở Vọng chỉ im lặng lắng nghe. Một lúc lâu sau, đột nhiên Tạ Trạch Ích dừng bước nhìn cô, hỏi: “Dì Cát, cô cháu gái này của dì kiệm lời thật đấy.”
Hai người quay sang nhìn cô: trên gương mặt non nớt như nụ hoa mới hé, ngũ quan tuy không nổi bật nhưng có xu hướng đang phát triển; nhìn trắng nõn ốm yếu là vì khung xương nhỏ, trên người trên mặt có vẻ phúng phính của trẻ con; cằm vừa nhỏ vừa đáng yêu, tựa như trái đào non mọng nước phủ sương; môi nhạt như phấn, thoạt trông vô hại; đôi mắt đen láy kia lại rất to – nhìn như động vật hoang dã được nuôi trong nhà. Cô mặc áo sơ mi màu lam khổng tước và quần yếm màu trắng, ung dung thong thả bước đi theo sau. Có lẽ vì không muốn làm hai người kia cụt hứng nên không nói xen vào, chỉ im lặng nghe hai người nói chuyện, đoán chừng trong lòng cô cũng có suy nghĩ riêng. Nghe thấy người ta nhắc đến mình, cô chỉ nheo mắt mỉm cười —— thì ra là một chú hồ ly tinh quái.
Bà Cát thờ ơ liếc cô, “Bị ngộp nên mới như thế.”
Tạ Trạch Ích nhớ lại, cũng bảo: “Ừm. Nhớ hình như ngày xưa đâu có như vậy.” Nghĩ một lúc, anh ta lại nói tiếp, “Sao dì không đón em ấy đến ở cùng?”
“Chỗ tôi trước kia loạn thế nào hả, dù con bé có muốn thì tôi cũng không chịu.”
“Không phải từ nhỏ tôi cũng đến biệt thự họ Cát chơi đấy sao?”
“Cậu?” Bà Cát trừng mắt với anh, “Cậu giống con bé hả?”
Hai người này lúc lại như bạn bè, lúc lại giống mẹ con, lúc lại như thái hậu và nịnh thần.
Sở Vọng đang xem đùa vui thì bà Cát đột nhiên hỏi cô: “Cháu có biết lần này đi Thượng Hải, cha cháu định dẫn cháu và người chị gái kia đi châu Âu không?”
Cô gật đầu, “Cháu có nghe ạ.”
“Cháu có quyết định riêng không?”
“Cũng có ạ, nhưng không chắc chắn lắm.” Sở Vọng hồi bẩm chi tiết.
Tạ Trạch Ích nghe bọn họ nhắc đến chuyện này thì nói là gặp người quen trên thuyền, vô cùng thức thời tránh xa ra, nhường lại không gian riêng cho cô cháu hai người.
“Cô không xen vào quyết định của cháu. Nhưng có vài chuyện, cô nghĩ cháu cần biết trước rồi hẵng đưa ra quyết định.”
“Cô út nói đi ạ.”
Bà Cát ừ một tiếng, trầm ngâm một lúc rồi nói, “Nói đến cha cháu trước đã. Ông ta đối đãi với cháu thế nào, hẳn cháu cũng rõ đúng không?”
Sở Vọng đáp: “Nếu nói rõ thì cũng không rõ lắm, chỉ biết là cháu không được ông ấy thương bằng chị hai.”
“Trong thời gian cháu ở biệt thự nhà họ Kiều, cô biết cháu có chủ ý riêng của mình. Ngay từ đầu cô đã không quan tâm nhiều đến chuyện này, về sau nghe nói bà vợ người Nhật của Tư Ưng muốn sinh con nhưng không được, hiện tại đến châu Âu chỉ có cha cháu, chị cháu và cậu Tư, không có người khác. Cậu Tư có chuyện học của mình, dĩ nhiên sẽ về lại Anh. Còn cha cháu muốn dắt hai đứa cháu đến Paris rồi đến Berlin, Milan trước, ở ba nơi này chừng một năm rồi mới sang Anh. Hai đứa cháu được chiều quen rồi, đường dài vất vả, cũng chỉ có ba cha con chăm sóc lẫn nhau. Coi như cô nói không khéo đi, nhưng lỡ cháu và chị cháu đổ bệnh, cháu thử nghĩ xem cha cháu sẽ lo cho ai hơn. Đây là điều thứ nhất mà cô hy vọng cháu suy nghĩ cẩn thận.”
Sở Vọng cười gật đầu, “Cháu biết rồi ạ.”
“Nếu như sang Anh, có cậu Tư chăm sóc cháu thì cô cũng thoáng yên tâm. Chỉ là tha hương nơi nước lạ, dù cậu ta có lòng chăm sóc cháu thì sợ cũng không có lực. Nếu cháu gặp chuyện gì không hay, cậu ta lại không thể quan tâm được, e muốn khóc cũng khóc không kịp; đồng thời nếu sau này có ngày xảy ra chuyện như hôm nay, cậu ta cũng không thể phân tâm chăm sóc cháu. Đến lúc đó ngoài nhìn cậu ta tái mặt nằm một chỗ, thì cháu có cách gì nữa không? Đây là điều thứ hai.”
“Vâng ạ.”
Sở Vọng gật đầu. Cô cũng đã nghĩ đến hai điều này rồi, và điều thứ hai cũng là điều hôm nay cô đang nghĩ.
Đến một vùng địa lý khác trong thế giới này để sinh sống, cô thừa nhận bản thân vẫn chưa đủ sức chăm lo cho mình. Nhưng nếu vừa sinh ra đã đáp xuống bản đồ châu Âu, cô cũng không biết liệu bản thân có thể sống sót được không. Cho nên hai điều trên đều bị cô phủ quyết.
Rốt cuộc bà Cát cũng không dằn được cơn thèm thuốc mà châm một điếu, sau đó lại hỏi: “Cháu chưa bao giờ nghe nhắc đến mẹ của Doãn Yên, không tò mò sao?”
“Không phải đã qua đời rồi ạ?” Sở Vọng giật mình, “Không lẽ bà ấy vẫn còn sống?”
Điều này cô cũng đã nghi hoặc từ lâu: chưa bao giờ nghe nói bà hai này qua đời, toàn bộ nhà họ Lâm như thể không hề có người này, Lâm Du không nhắc đến, Doãn Yên cũng không nốt, một sự im lặng cấm kỵ. Điều này khiến cô bất giác cho rằng: có lẽ bà hai cũng đã qua đời rồi.
Bà Cát cười lạnh: “Còn sống nhăn răng kia kìa.”
“Vì sao trong nhà không ai nhắc đến bà ấy?”
“Bà hai này mang họ Chu, bảo là xuất thân không tốt, có điều tốt xấu gì tổ tiên cũng là bô lão tiền triều. nhà họ Chu tuy đã suy vong, nhưng cũng là một vọng tộc có danh có tính. Đưa bà ta sang Nhật học một năm, gia sản bị mấy ông anh đánh bạc, hút thuốc phiện phá sạch, không còn tiền để bà ta đi học nên gọi về. Bà ta lại đi đường vòng, tìm được Lâm Du ở Nhật Bản đồng ý bỏ tiền cho bà ta đi học tiếp, sau đó nhận giấy kết hôn ở Nhật, đến khi về nước thì đã mang thai đứa đầu. Nhưng nhà họ Lâm không chịu nhận. Đúng lúc đó nhà họ Lâm cần tiền, ông bà nội cháu cho rằng sau này cha cháu sẽ thành tài, cần phải kết hôn với cô dâu nhà giàu, nên đâu để ý đến gia tộc nghèo túng như Chu thị? Nhà họ Lâm không chịu cưới bà ta. Lúc đó đã có con nên cũng không muốn làm phòng ngoài. Bà ta cũng biết tạm nhân nhượng, cam nguyện làm lẽ cho cha cháu, đổi lại kết quả là bị nhà họ Chu gạch tên ra khỏi gia phả.”
Bà Cát im lặng rít hai hơi, lạnh lùng nói, “Về sau Lâm Du có chút danh tiếng trong giới chính trị, nên mới có người giới thiệu mẹ cháu cho ông ta —— việc này chị ấy cũng không làm chủ được. Sau khi gả vào nhà, dù không được như ý nhưng chị ấy cũng không để bụng. Hơn mười năm trước không như bây giờ, vợ lẽ bị trục xuất khỏi gia phả, danh tiếng bị vấy bẩn, sẽ ảnh hưởng xấu đến danh tiếng của con cái. Lâm Du lại tìm được một cách, lấy lý do không có con để chị ấy nuôi thằng con lớn. Nói là cho chị ấy tiếng tốt, thực chất là cho con trai ông ta thanh danh tốt —— việc này mẹ cháu cũng ngầm đồng ý, không nói gì. Rồi hai năm sau bụng mẹ cháu vẫn phẳng lì, thế mà ả vợ lẽ đã mang thai lần hai. Lâm Du lại vòi vĩnh thêm cho con hai.”
“Mẹ cháu không chịu. Nói nếu muốn đứa bé được nuôi dưới danh nghĩa của chị ấy, thì phải để bên ngoài biết nhà họ Lâm chỉ có một người vợ, và đứa con gái ấy cũng trở thành cơn vợ cả. Ngày nào còn có lẽ thì ngày đó hai đứa trẻ sẽ không được thấy ánh sáng. Nếu đồng ý thì mời danh nhân ở Giang Nam đến nhà họ Lâm làm chứng, sau khi vợ lẽ sinh đứa thứ hai thì phải đuổi đi. Cha cháu biết thủ đoạn của mẹ cháu nên cũng đồng ý. Ngày hôm sau khi chị hai cháu ra đời, ông ta mời hiệu trưởng học đường pháp chính và phó bí thư trưởng tham nghị viện Nam Kinh đến làm chứng, nhà họ Lâm không có ai tên là Chu thị. Sau đó mẹ cháu đưa ả ta đến Việt Nam. Người vô danh vô tính bị hai nhà Chu Lâm không nhận, dĩ nhiên bà ta không muốn quay về làm bẩn thanh danh con cái mình. Mấy năm nay không ai nhắc đến bà ta, bà ta ở Việt Nam xa xôi cũng không gây ra sóng gió gì.”
“Chỉ là sau khi mẹ cháu qua đời, vì hai đứa con nên tuy cha cháu không đón bà ta về nước, nhưng cũng gián tiếp nhờ người đưa bà ta từ Việt Nam sang Pháp. Bây giờ hả, mẹ đẻ của chị hai cháu, Chu thị mà Lâm Du yêu thương đang ở tại Paris.” Đôi mắt mị hoặc màu hổ phách lẳng lặng nhìn Sở Vọng sau sợi khói mỏng, chậm rãi nói, “Một nhà ba người họ đoàn tụ ở Paris, cháu muốn đi ư? Đây là điều thứ ba.”
Sở Vọng im lặng.
Đối với chuyện có cùng Lâm Du đến châu Âu không, cô cũng có suy nghĩ riêng của mình.
Nếu bàn về vấn đề ngây thơ thì cô có rất nhiều thần tượng muốn gặp, có rất nhiều nhân vật cô không muốn bọn họ chết đi trong tiếc nuối; còn nếu xét về thực tế, thì với trình độ ngoại ngữ của mình, cô hoàn toàn có thể sinh tồn được ở châu Âu, huống hồ hiện tại nền khoa học tự nhiên ở châu Âu hơn hẳn Trung Quốc nhiều.
Dù cô không có nơi nương tựa: không thuộc về văn hóa nào, dị quốc tha hương, cô đơn một mình, không có ai dựa dẫm… Nhưng đương nhiên cô có thể tìm được cách mưu sinh, tuy sẽ khó khăn nhưng không đến mức không sống được.
Ở thời đại này, luân lý đạo đức vẫn chưa được đem ra để thảo luận thật sự: dùng đinh đóng vào đầu bệnh nhân tâm thần để trị liệu, người đồng tính bị tiêm thuốc kí©h thí©ɧ để điều trị… Tại Trung Quốc thiếu nhà khoa học, nếu cô cẩn thận thì còn có thể che giấu được một thời gian. Cô cũng đã từng thử nghĩ, nếu hiện tại bị lộ ở châu Âu, rất có khả năng cô sẽ bị xem là bệnh nhân tâm thần để đưa đi châm cứu điều trị, hoặc ghê gớm hơn thì có lẽ sẽ bị đưa lên bàn giải phẫu để phân tích nghiên cứu —— đương nhiên đó cũng chỉ là vấn đề xác suất.
Điều lo lắng nhất là hiểu biết của mình về Lâm Sở Vọng. Trong sách chỉ ghi vài dòng ngắn ngủi về “cô” trước khi đi châu Âu: 1929, tạm biệt người thân, đi thuyền đến Marseille, Pháp.
Cô không biết quãng thời gian lịch sử đó đã xảy ra thay đổi gì mà lại khiến năm 1929 chuyển đến 1927 hiện nay, hoặc năm 1927 đã bị lịch sử lược bỏ.
Cô cũng không biết người thân này là chỉ bác cả hay cô út, cũng không biết trong lịch sử trước khi Lâm Sở Vọng rời đi, có phải cô út cũng từng ngăn cản “cô” không. Chỉ là Lâm Sở Vọng đó vẫn đi châu Âu, sau đó bơ vơ qua đời ở Paris.
Một lúc sau, bà Cát nói: “Cô đã nói rồi đấy. Cháu là con gái Lâm Du, nếu như cháu vẫn muốn đi thì cô cũng không ngăn cháu được. Nhưng nếu cháu không muốn thì cô rất vui. Bác cả cháu không muốn để cháu ở lại Hương Cảng, vậy thì cứ đến chỗ cô đi. Đừng sợ danh tiếng của mình bị xấu, hai năm qua không có nhiều sĩ quan không đứng đắn ra vào biệt thự nhà cô đâu. Thậm chí vì cháu, trong nhà sẽ cầm gậy tre đuổi mấy người không ra gì đi là được. Cô chu cấp cho cháu ăn ngon mặc đẹp mấy năm, học đại học Hương Cảng cho đến lúc tốt nghiệp, tới khi ấy cháu muốn đi du học cũng được, hay muốn ở lại với cô cũng được – cháu suy nghĩ kỹ đi!”
Trong lúc suy nghĩ, thuyền đã cập bờ. Cô luôn miệng cám ơn cô út, chỉ nói mình sẽ nghĩ thật kỹ về chuyện này.