Chương 64: Cò kè mặc cả
Lăng Vân nhìn ngân phiếu đầy một bàn, trái tim bé nhỏ kích động nhảy bùm bùm, quả nhiên là cao thủ thượng phẩm, ra tay chính là không bình thường, ngay cả ăn cắp cũng có hiệu suất cao như vậy. Lăng Vân hứng thú bừng bừng đếm ngân phiếu, ai nha, quả nhiên kẻ có tiền vẫn là có rất nhiều.
“Thế nào, ta nói ta rất đáng giá.” Mục Thu Hàm nửa dựa vào giường, đắc ý nói.
Lăng Vân cuối cùng cũng phát hiện, cậu làm một việc vô cùng sai lầm, cậu đã để một sức lao động miễn phí như Mục Thu Hàm ở đó lâu như vậy, lại cũng chưa từng nghĩ đến muốn ép khô giá trị trên người hắn, loại việc lãng phí tài nguyên này vậy mà cũng xảy ra trên người cậu, không nên, thật sự không nên.
Lăng Vân cất cẩn thận ngân phiếu Mục Thu Hàm mang đến, tròng mắt chậm rãi chuyển một vòng.
“Chỗ ngân phiếu này chỉ có thể tính một nửa phí dừng chân của ngươi, ngày mai ngươi lại đi ra ngoài làm một chuyến đi, trả hết nợ của ngươi.” Lăng Thiếu Gia mặt không đỏ tim không đập nhanh nói.
Mục Thu Hàm từng bước ép sát, trong mắt lộ ra một chút hung quang, nụ cười bên miệng có hơi quỷ dị. Lăng Vân từng bước lui về phía sau, tuy loại chuyện lui về phía sau này, làm ra có tổn hại giá trị con người Lăng Thiếu Gia, cũng không phù hợp phong độ chính khí lăng nhiên của Lăng Thiếu Gia, nhưng chênh lệch võ công bày ra đó, chỉ là uy áp cũng khiến Lăng Vân có hơi khó có thể chịu đựng.
“Ta còn chưa từng nghe nói qua có khách điếm nào thu phí cao như vậy.” Thân hình cao gầy của Mục Thu Hàm có vài phần ngọc thụ lâm phong, nhìn qua có vẻ công tử bạch y nhẹ nhàng, trời quang trăng sáng, anh tuấn đĩnh bạt, một bộ phiên phiên giai công tử (1).
“Vậy hiện tại ngươi nghe nói đi, nói cho ngươi, ta còn chỉ là tính phí ở trọ của ngươi, còn tiền cơm, chúng ta có thể chậm rãi nói.” Nhắc tới bạc, dũng khí của Lăng Thiếu Gia lại cuồn cuộn không ngừng xông ra.
“Sao ngươi không đòi tiền trọ của những người khác?” Mục Thu Hàm tỏ vẻ bất mãn với đãi ngộ không công chính mà mình đã chịu.
Thật ra cậu muốn đòi, nhưng Mặc Mặc và Đường Nguyên đều là kẻ nghèo hèn, trên người Gấu trúc nói không chừng có chút tiền trinh, nhưng hiện tại cậu cũng không vớt được!
“Bọn họ đều có trả giá lao động.”
“Ta cũng có hỗ trợ mà! Củi trong hậu viện đều vẫn là ta bổ.” Mục Thu Hàm bất mãn nói.
Mục Thu Hàm không đề cập tới còn tốt, nhắc tới Lăng Vân càng tức.
“Đúng vậy! Ta bảo ngươi bổ củi, kết quả ngươi giúp ta bổ luôn cây Thủy Vân Thụ kia, đó vẫn là cây non! Ngươi cũng ra tay được, ngươi lại bóp chết sinh mệnh của một cái cây nhỏ ở trong nôi, ngươi không biết xấu hổ sao? Có nói là, họa không vạ lây trẻ nhỏ, ngươi không biết xấu hổ sao?”
Nếu Thủy Vân Thụ trưởng thành, kết Thủy Vân Quả, thứ kia ăn vào có thể kéo dài tuổi thọ, có thể sống lâu một chút, đương nhiên là tốt, Mục Thu Hàm bổ chính là thọ mệnh của cậu. Vừa nghĩ vậy, tâm Lăng Vân lập tức nhỏ máu!
Cần chê bai hắn như vậy sao? Hắn vừa vung rìu, là cây đều chia năm xẻ bảy, hắn làm gì còn để ý được cây non gì chứ! Lăng Vân biểu tình chính nghĩa lẫm nhiên, như đang lên án hắn tội ác tày trời, nhưng khi còn ở trong núi rừng, đám thỏ con, sóc con kia Lăng Vân cũng ăn không ít mà! Động vật cũng ăn, đây cũng chỉ là cây mà thôi.
“Ngươi không thể phủ nhận, ta cũng trả giá lao động.” Mục Thu Hàm nhíu mày nói. Trộm một lần coi như thôi, xem như thể nghiệm sinh hoạt, mỗi ngày chạy đi ăn trộm, tính cái gì? Nếu là lại trộm một lần, phỏng chừng về sau Lăng Vân sẽ coi hắn là kẻ cắp chuyên nghiệp, hắn chỉ là vì thể hiện giá trị của mình, mà không phải vì thật sự muốn đi làm trộm thánh gì đó.
“Công việc kia của ngươi không có tính kỹ thuật gì, thời gian làm việc quá ngắn, có thể so với Mặc Mặc sao? Nói cho ngươi, ngươi còn thiếu rất nhiều đấy, còn không trả thì đi ra ngoài ngủ đường cái đi.” Lăng Vân đơn giản bất chấp tất cả.
Mục Thu Hàm nhíu chặt mày, trên mặt hiện lên vài phần giận dữ, một khuôn mặt như bầu trời trước khi bão nổi, mây đen bao trùm, có vài phần tà mị, Lăng Vân đột nhiên cảm thấy trán hơi lạnh, ai nha, có phải mình ép người quá chặt hay không, rốt cuộc Lăng Thiếu Gia bắt đầu nghĩ lại.
Chú giải: (1) Trọc thế phiên phiên giai công tử 浊世翩翩佳公子: công tử tốt đẹp xuất chúng, thanh nhã quý phái giữa trần tục ô trọc hỗn loạn. Sau đây là một chút nguồn gốc sự tích và bối cảnh lịch sử thời bấy giờ của câu trên.
“Phiên phiên trọc thế giai công tử. Vạn niên thâm khuê mộng lý nhân”
Hai câu trên là để chỉ việc giữa thế gian ô trọc mà có bậc phong lưu thanh tao văn nhã, là giấc mộng trong lòng nữ nhi chốn khuê phòng. Vốn “Phiên phiên trọc thế giai công tử” xuất xứ từ bộ Sử Ký Tư Mã Thiên, thiên Bình Nguyên quân, Ngu Khanh liệt truyện (平原君虞卿列傳). “Phiên phiên trọc thế giai công tử” ở đây là chỉ Bình Nguyên Quân, một trong bốn vị Công tử thời Chiến quốc.
Chiến Quốc tứ công tử (chữ Hán: 战国四公子) là bốn vị công tử nổi tiếng trong các nước chư hầu Sơn Đông thời Chiến Quốc trong lịch sử Trung Quốc. Hoạt động của cả 4 vị công tử đều liên quan tới tình hình chính trị, quân sự cuối thời Chiến Quốc. Bốn vị công tử có đóng góp nhất định cho sự tồn vong của các quốc gia Sơn Đông trước sự xâm thực của nước Tần lớn mạnh phía tây khi đó. Bốn vị công tử gồm có:
§ Mạnh Thường quân Điền Văn nước Tề
§ Bình Nguyên quân Triệu Thắng nước Triệu
§ Tín Lăng quân Ngụy Vô Kỵ nước Ngụy
§ Xuân Thân quân Hoàng Yết nước Sở
Trong 4 công tử, ba người kể trên đều là con cháu vua chư hầu, chỉ có Hoàng Yết không phải dòng dõi quý tộc nhưng cũng là dòng dõi thế gia nước Sở.
Ở đây, chúng ta sẽ bàn về Bình Nguyên quân, vị Công tử được Thái Sử Công nói: Bình Nguyên Quân là một trang công tử tuyệt vời ở trong đời ô trọc.
Bình Nguyên quân (chữ Hán: 平原君;? – 253 TCN) tên thật là Triệu Thắng (赵胜), là công tử nước Triệu, một trong Tứ công tử Chiến Quốc. Ông là con của Triệu Vũ Linh Vương, em của Triệu Huệ Văn Vương. Trong hàng công tử nước Triệu, ông được coi là người hiền hơn cả. Ông thích tân khách, nuôi tân khách trong phủ được đến mấy nghìn người. Ông làm Tướng Quốc nước Triệu trên 30 năm dưới 3 đời vua Triệu Văn Vương, Huệ Văn Vương, Hiếu Thành Vương. Ba lần thôi không làm tể tướng, ba lần trở lại địa vị, được phong ở Đông Vũ Thành. Sau khi Bình Nguyên Quân mất năm 253 TCN, con cháu ông nối dõi đời đời mãi khi Tần diệt Triệu mới hết.
Nuôi môn khách:
Các công tử đều gây uy tín và thanh thế bằng việc nuôi các thực khách trong phủ. Số thực khách ăn ngủ ở nhà các công tử khi đông có đến hàng ngàn. Sử ký Tư Mã Thiên ghi nhận Mạnh Thường quân, Bình Nguyên quân và Tín Lăng quân đều có đến 3000 thực khách trong nhà. Họ đến ở nhờ một thời gian và có thể ra đi, không có sự ràng buộc như các thủ hạ dưới quyền các vị công tử này.
Bình Nguyên quân luôn tìm cách thu phục lòng người mà giữ môn khách. Có người què bị mỹ nhân của ông cười nhạo liền đến gặp ông đòi gϊếŧ mỹ nhân đã cười nhạo. Bình Nguyên quân không nghe, một thời gian sau môn khách bỏ đi dần. Ông liền nghe lời môn hạ gϊếŧ người mỹ nhân kia để chuộc tội cho người què rồi đến nhà người què để tạ lỗi. Môn khách mới dần trở lại.
Hợp tung với Sở:
Năm 258 TCN, tướng Tần là Bạch Khởi đem quân đánh thắng Triệu, vây khốn Hàm Đan- kinh đô Triệu. Bình Nguyên Quân theo ý vua sang sứ nước Sở cầu viện binh, hợp tung đánh Tần.
Ông chọn ra 20 người môn hạ trong đó có Mao Toại. Vì Mao Toại khéo ăn nói lên việc hợp tung thành công, vua Sở phải uống máu ăn thề. Từ đó Bình Nguyên Quân tôn Mao Toại làm thượng khách.
Đánh Tần giải cứu Hàm Đan:
Quân Tần vây khốn Hàm Đan rất gấp viện binh chưa đến kịp. Bình Nguyên Quân nghe lời người coi trạm thành Hàm Đan là Lý Đồng hiến kế đem của cải trong nhà chia cho quân sĩ tuyển chọn được ba nghìn người cảm tử đánh Tần. Vì thế mà quân Tần phải lui, Hàm Đan được bảo toàn.
Môn hạ:
Trong số các môn hạ của ông nổi tiếng nhất là:
§ Mao Toại
§ Công Tôn Long
Kết cục:
Uy tín rất cao của các vị công tử đã vượt ra ngoài phạm vi biên giới quốc gia và chính điều này khiến một số vị gặp phải sự nghi ngờ, đố kỵ của các quân vương.
Mạnh Thường quân, Tín Lăng quân tuy từng được vua Tề, vua Ngụy dùng nhưng cuối cùng các vua Tề, Ngụy đều sợ các công tử giành mất ngôi mà đoạt chức. Cuối cùng cả hai ông đều mất trong buồn bã. Xuân Thân quân bị Lý Viên, thủ hạ của ông, phục binh gϊếŧ chết. Chỉ có Bình Nguyên quân có kết cục trọn vẹn và là người may mắn hơn cả trong tứ công tử. Ông mất năm 253 TCN. (Có bản dịch khác của Sử Ký ghi là Bình Nguyên quân mất năm 251 TCN)
Sự thất sủng hoặc cái chết của tứ công tử Chiến Quốc ít nhiều ảnh hưởng đến sức mạnh của nước chư hầu mà họ phục vụ.
Mặc dù sự cường đại về sức mạnh của nước Tần ngày càng áp đảo các chư hầu và xu thế thống nhất của quốc gia này là khó đảo ngược, song thực tế cho thấy sự hiện diện trên chính trường của bốn vị công tử góp phần duy trì, kéo dài cục diện Thất hùng thời Chiến Quốc.
Lời kết và bình về Bình Nguyên quân Triệu Thắng của Thái Sử Công:
Thái Sử Công nói:
“Bình Nguyên Quân là một trang công tử tuyệt vời ở trong đời ô trọc. Nhưng ông ta chưa biết cái đạo lớn. Tục ngữ nói, ‘Lợi làm cho trí mờ’. Bình Nguyên Quân tham nghe lời tà thuyết của Phùng Đinh (1), khiến cho quân Triệu bị vây hãm ở Trường Bình, bị chôn sống mất hơn bốn mươi vạn, suýt nữa mất Hàm Đan. “
(1)Năm 262 trước công nguyên, quân Tần đánh Hàn, tướng Hàn là Phùng Đinh đem đất Thương dâng Triệu. Bình Nguyên Quân khuyên nhà vua nhận đất ấy. Tần đem quân đến Trường Bình đánh Triệu, thua to, bốn mươi vạn quân bị chôn sống. Thủ đô Triệu là Hàm Đan suýt bị mất.
“Thế nào, ta nói ta rất đáng giá.” Mục Thu Hàm nửa dựa vào giường, đắc ý nói.
Lăng Vân cuối cùng cũng phát hiện, cậu làm một việc vô cùng sai lầm, cậu đã để một sức lao động miễn phí như Mục Thu Hàm ở đó lâu như vậy, lại cũng chưa từng nghĩ đến muốn ép khô giá trị trên người hắn, loại việc lãng phí tài nguyên này vậy mà cũng xảy ra trên người cậu, không nên, thật sự không nên.
Lăng Vân cất cẩn thận ngân phiếu Mục Thu Hàm mang đến, tròng mắt chậm rãi chuyển một vòng.
Mục Thu Hàm từng bước ép sát, trong mắt lộ ra một chút hung quang, nụ cười bên miệng có hơi quỷ dị. Lăng Vân từng bước lui về phía sau, tuy loại chuyện lui về phía sau này, làm ra có tổn hại giá trị con người Lăng Thiếu Gia, cũng không phù hợp phong độ chính khí lăng nhiên của Lăng Thiếu Gia, nhưng chênh lệch võ công bày ra đó, chỉ là uy áp cũng khiến Lăng Vân có hơi khó có thể chịu đựng.
“Ta còn chưa từng nghe nói qua có khách điếm nào thu phí cao như vậy.” Thân hình cao gầy của Mục Thu Hàm có vài phần ngọc thụ lâm phong, nhìn qua có vẻ công tử bạch y nhẹ nhàng, trời quang trăng sáng, anh tuấn đĩnh bạt, một bộ phiên phiên giai công tử (1).
“Sao ngươi không đòi tiền trọ của những người khác?” Mục Thu Hàm tỏ vẻ bất mãn với đãi ngộ không công chính mà mình đã chịu.
Thật ra cậu muốn đòi, nhưng Mặc Mặc và Đường Nguyên đều là kẻ nghèo hèn, trên người Gấu trúc nói không chừng có chút tiền trinh, nhưng hiện tại cậu cũng không vớt được!
“Bọn họ đều có trả giá lao động.”
“Ta cũng có hỗ trợ mà! Củi trong hậu viện đều vẫn là ta bổ.” Mục Thu Hàm bất mãn nói.
Mục Thu Hàm không đề cập tới còn tốt, nhắc tới Lăng Vân càng tức.
“Đúng vậy! Ta bảo ngươi bổ củi, kết quả ngươi giúp ta bổ luôn cây Thủy Vân Thụ kia, đó vẫn là cây non! Ngươi cũng ra tay được, ngươi lại bóp chết sinh mệnh của một cái cây nhỏ ở trong nôi, ngươi không biết xấu hổ sao? Có nói là, họa không vạ lây trẻ nhỏ, ngươi không biết xấu hổ sao?”
Cần chê bai hắn như vậy sao? Hắn vừa vung rìu, là cây đều chia năm xẻ bảy, hắn làm gì còn để ý được cây non gì chứ! Lăng Vân biểu tình chính nghĩa lẫm nhiên, như đang lên án hắn tội ác tày trời, nhưng khi còn ở trong núi rừng, đám thỏ con, sóc con kia Lăng Vân cũng ăn không ít mà! Động vật cũng ăn, đây cũng chỉ là cây mà thôi.
“Ngươi không thể phủ nhận, ta cũng trả giá lao động.” Mục Thu Hàm nhíu mày nói. Trộm một lần coi như thôi, xem như thể nghiệm sinh hoạt, mỗi ngày chạy đi ăn trộm, tính cái gì? Nếu là lại trộm một lần, phỏng chừng về sau Lăng Vân sẽ coi hắn là kẻ cắp chuyên nghiệp, hắn chỉ là vì thể hiện giá trị của mình, mà không phải vì thật sự muốn đi làm trộm thánh gì đó.
“Công việc kia của ngươi không có tính kỹ thuật gì, thời gian làm việc quá ngắn, có thể so với Mặc Mặc sao? Nói cho ngươi, ngươi còn thiếu rất nhiều đấy, còn không trả thì đi ra ngoài ngủ đường cái đi.” Lăng Vân đơn giản bất chấp tất cả.
Mục Thu Hàm nhíu chặt mày, trên mặt hiện lên vài phần giận dữ, một khuôn mặt như bầu trời trước khi bão nổi, mây đen bao trùm, có vài phần tà mị, Lăng Vân đột nhiên cảm thấy trán hơi lạnh, ai nha, có phải mình ép người quá chặt hay không, rốt cuộc Lăng Thiếu Gia bắt đầu nghĩ lại.
Chú giải: (1) Trọc thế phiên phiên giai công tử 浊世翩翩佳公子: công tử tốt đẹp xuất chúng, thanh nhã quý phái giữa trần tục ô trọc hỗn loạn. Sau đây là một chút nguồn gốc sự tích và bối cảnh lịch sử thời bấy giờ của câu trên.
“Phiên phiên trọc thế giai công tử. Vạn niên thâm khuê mộng lý nhân”
Hai câu trên là để chỉ việc giữa thế gian ô trọc mà có bậc phong lưu thanh tao văn nhã, là giấc mộng trong lòng nữ nhi chốn khuê phòng. Vốn “Phiên phiên trọc thế giai công tử” xuất xứ từ bộ Sử Ký Tư Mã Thiên, thiên Bình Nguyên quân, Ngu Khanh liệt truyện (平原君虞卿列傳). “Phiên phiên trọc thế giai công tử” ở đây là chỉ Bình Nguyên Quân, một trong bốn vị Công tử thời Chiến quốc.
Chiến Quốc tứ công tử (chữ Hán: 战国四公子) là bốn vị công tử nổi tiếng trong các nước chư hầu Sơn Đông thời Chiến Quốc trong lịch sử Trung Quốc. Hoạt động của cả 4 vị công tử đều liên quan tới tình hình chính trị, quân sự cuối thời Chiến Quốc. Bốn vị công tử có đóng góp nhất định cho sự tồn vong của các quốc gia Sơn Đông trước sự xâm thực của nước Tần lớn mạnh phía tây khi đó. Bốn vị công tử gồm có:
§ Mạnh Thường quân Điền Văn nước Tề
§ Bình Nguyên quân Triệu Thắng nước Triệu
§ Tín Lăng quân Ngụy Vô Kỵ nước Ngụy
§ Xuân Thân quân Hoàng Yết nước Sở
Trong 4 công tử, ba người kể trên đều là con cháu vua chư hầu, chỉ có Hoàng Yết không phải dòng dõi quý tộc nhưng cũng là dòng dõi thế gia nước Sở.
Ở đây, chúng ta sẽ bàn về Bình Nguyên quân, vị Công tử được Thái Sử Công nói: Bình Nguyên Quân là một trang công tử tuyệt vời ở trong đời ô trọc.
Bình Nguyên quân (chữ Hán: 平原君;? – 253 TCN) tên thật là Triệu Thắng (赵胜), là công tử nước Triệu, một trong Tứ công tử Chiến Quốc. Ông là con của Triệu Vũ Linh Vương, em của Triệu Huệ Văn Vương. Trong hàng công tử nước Triệu, ông được coi là người hiền hơn cả. Ông thích tân khách, nuôi tân khách trong phủ được đến mấy nghìn người. Ông làm Tướng Quốc nước Triệu trên 30 năm dưới 3 đời vua Triệu Văn Vương, Huệ Văn Vương, Hiếu Thành Vương. Ba lần thôi không làm tể tướng, ba lần trở lại địa vị, được phong ở Đông Vũ Thành. Sau khi Bình Nguyên Quân mất năm 253 TCN, con cháu ông nối dõi đời đời mãi khi Tần diệt Triệu mới hết.
Nuôi môn khách:
Các công tử đều gây uy tín và thanh thế bằng việc nuôi các thực khách trong phủ. Số thực khách ăn ngủ ở nhà các công tử khi đông có đến hàng ngàn. Sử ký Tư Mã Thiên ghi nhận Mạnh Thường quân, Bình Nguyên quân và Tín Lăng quân đều có đến 3000 thực khách trong nhà. Họ đến ở nhờ một thời gian và có thể ra đi, không có sự ràng buộc như các thủ hạ dưới quyền các vị công tử này.
Bình Nguyên quân luôn tìm cách thu phục lòng người mà giữ môn khách. Có người què bị mỹ nhân của ông cười nhạo liền đến gặp ông đòi gϊếŧ mỹ nhân đã cười nhạo. Bình Nguyên quân không nghe, một thời gian sau môn khách bỏ đi dần. Ông liền nghe lời môn hạ gϊếŧ người mỹ nhân kia để chuộc tội cho người què rồi đến nhà người què để tạ lỗi. Môn khách mới dần trở lại.
Hợp tung với Sở:
Năm 258 TCN, tướng Tần là Bạch Khởi đem quân đánh thắng Triệu, vây khốn Hàm Đan- kinh đô Triệu. Bình Nguyên Quân theo ý vua sang sứ nước Sở cầu viện binh, hợp tung đánh Tần.
Ông chọn ra 20 người môn hạ trong đó có Mao Toại. Vì Mao Toại khéo ăn nói lên việc hợp tung thành công, vua Sở phải uống máu ăn thề. Từ đó Bình Nguyên Quân tôn Mao Toại làm thượng khách.
Đánh Tần giải cứu Hàm Đan:
Quân Tần vây khốn Hàm Đan rất gấp viện binh chưa đến kịp. Bình Nguyên Quân nghe lời người coi trạm thành Hàm Đan là Lý Đồng hiến kế đem của cải trong nhà chia cho quân sĩ tuyển chọn được ba nghìn người cảm tử đánh Tần. Vì thế mà quân Tần phải lui, Hàm Đan được bảo toàn.
Môn hạ:
Trong số các môn hạ của ông nổi tiếng nhất là:
§ Mao Toại
§ Công Tôn Long
Kết cục:
Uy tín rất cao của các vị công tử đã vượt ra ngoài phạm vi biên giới quốc gia và chính điều này khiến một số vị gặp phải sự nghi ngờ, đố kỵ của các quân vương.
Mạnh Thường quân, Tín Lăng quân tuy từng được vua Tề, vua Ngụy dùng nhưng cuối cùng các vua Tề, Ngụy đều sợ các công tử giành mất ngôi mà đoạt chức. Cuối cùng cả hai ông đều mất trong buồn bã. Xuân Thân quân bị Lý Viên, thủ hạ của ông, phục binh gϊếŧ chết. Chỉ có Bình Nguyên quân có kết cục trọn vẹn và là người may mắn hơn cả trong tứ công tử. Ông mất năm 253 TCN. (Có bản dịch khác của Sử Ký ghi là Bình Nguyên quân mất năm 251 TCN)
Sự thất sủng hoặc cái chết của tứ công tử Chiến Quốc ít nhiều ảnh hưởng đến sức mạnh của nước chư hầu mà họ phục vụ.
Mặc dù sự cường đại về sức mạnh của nước Tần ngày càng áp đảo các chư hầu và xu thế thống nhất của quốc gia này là khó đảo ngược, song thực tế cho thấy sự hiện diện trên chính trường của bốn vị công tử góp phần duy trì, kéo dài cục diện Thất hùng thời Chiến Quốc.
Lời kết và bình về Bình Nguyên quân Triệu Thắng của Thái Sử Công:
Thái Sử Công nói:
“Bình Nguyên Quân là một trang công tử tuyệt vời ở trong đời ô trọc. Nhưng ông ta chưa biết cái đạo lớn. Tục ngữ nói, ‘Lợi làm cho trí mờ’. Bình Nguyên Quân tham nghe lời tà thuyết của Phùng Đinh (1), khiến cho quân Triệu bị vây hãm ở Trường Bình, bị chôn sống mất hơn bốn mươi vạn, suýt nữa mất Hàm Đan. “
(1)Năm 262 trước công nguyên, quân Tần đánh Hàn, tướng Hàn là Phùng Đinh đem đất Thương dâng Triệu. Bình Nguyên Quân khuyên nhà vua nhận đất ấy. Tần đem quân đến Trường Bình đánh Triệu, thua to, bốn mươi vạn quân bị chôn sống. Thủ đô Triệu là Hàm Đan suýt bị mất.
