Đừng Học Tiến Sĩ, Sẽ Hết Độc Thân

“Your tale, sir, would cure deafness.” - The Tempest (Act 1, Scene 2)

- --------

Thợ gõ: Dờ

Trong tưởng tượng của Văn Địch, phông nền phù hợp với nhà Toán học thiên tài gồm: một là bảng đen viết đầy công thức, bàn làm việc chất đầy giấy nháp; hai là chiếc siêu máy tính đang chạy biểu thức số học.

Bây giờ, Biên Thành mặc một bộ âu phục màu xám có hoạ tiết kẻ ô chìm, ngồi bên cạnh nồi lẩu đầy ớt và dầu mỡ, trước mặt bày một hàng nước chấm, khuôn mặt ẩn hiện phía sau làn hơi nước.

Văn Địch nhìn cảnh tượng ấy rất lâu, cứ cảm thấy hai lớp hình ảnh không ăn khớp với nhau.

Quán lẩu này là địa điểm tụ tập nổi tiếng, xung quanh toàn là tiếng ồn ào náo nhiệt, chỉ có bàn của bọn họ yên tĩnh một cách đáng sợ. Biên Thành tập trung dùng bữa, Văn Địch thì nhăn nhó ngồi nhìn cái nồi đỏ lòm. Đợi đến khi phục vụ đi ra thêm nước dùng, cuối cùng Biên Thành cũng phát hiện ra có gì đó không đúng.

Anh nhìn thấy Văn Địch chỉ tập trung ăn bánh gạo nếp đường nâu và quẩy: "Cậu không ăn cay?"

Trong một thoáng chốc, Văn Địch không biết thị lực của anh có vấn đề hay là quá mức thiếu nhạy bén: "Vâng ạ?"

Biên Thành đặt đũa xuống: "Vậy thì chọn chỗ này không ổn lắm."

"Mừng sinh nhật giáo sư mà, giáo sư thích là được," Văn Địch nói: "Hương vị thế nào ạ?"

"Bình thường," Biên Thành nói: "Nước dùng quá mặn, hương liệu không cân đối, thịt dê không tươi, nước chấm không hợp với thịt."

Văn Địch: "...Thôi được, lần sau không tới nữa."

Mời người ta đi ăn mà cuối cùng lại không hợp khẩu vị, xấu hổ chẳng khác nào tặng sai quà.

Nhưng mà dưới tình huống thông thường, khi được người khác bao ăn thì dù ít dù nhiều cũng phải nói mấy câu khách sáo, cố gắng tìm kiếm một chút điểm tốt để khen ngợi chứ.

Tiếng chuông cảnh báo réo đinh tai nhức óc trong đầu cậu: Không ổn rồi, mau chuồn đi.

Linh cảm của cậu luôn rất chuẩn, đặc biệt là những chuyện xui xẻo. Đáng tiếc là khi cậu yêu đương mù quáng thì đầu óc không tỉnh táo. Cậu lắc đầu rồi tắt chuông cảnh báo đi.

Cậu đưa món quà ra, hy vọng có thể khuấy động bầu không khí: "Tình cờ nhìn thấy ở trên mạng," Thực ra là lướt hai tiếng mới tìm thấy, "Cảm thấy rất thú vị nên mua về. Chúc mừng sinh nhật! Tuy là đã chậm một ngày."

Biên Thành nói một câu cảm ơn ngắn gọn rồi mở gói quà ra, lúc nhìn thấy chiếc cốc thì vẻ mặt rất là khó tin, giống như là đồ vật trước mặt không nên tồn tại trên thế giới này: "Tại sao lại viết dòng chữ này?"

"Hả?" Văn Địch cảm thấy không nên nghi ngờ năng lực đọc hiểu của giáo sư nhưng cuối cùng vẫn chỉ vào dòng chữ tiếng Anh và đáp: "Giáo sư dạy Hình học phức mà? Chiếc cốc này có hình dáng của Hình học phức..."

"Hình học phức nghiên cứu về bề mặt hình xuyến và đa tạp phức, dải Mobius là một đa tạp không định hướng, thuộc phạm trù của Tô pô học." Biên Thành cất chiếc cốc vào trong hộp, "Nên viết là Good morning, Topologist."

Hình và chữ mâu thuẫn thì mâu thuẫn, dù gì cũng là món quà mà người khác bỏ công sức ra để lựa chọn. Bị anh sửa lưng như vậy, Văn Địch cảm thấy ngượng: "Vậy sao..."

"Xưởng sản xuất không có chút thường thức nào cả," Biên Thành nói: "Những khái niệm này có thể tìm thấy ở trên mạng."

Văn Địch sờ mũi: "Đó là do em yêu cầu viết."

Biên Thành im lặng một lát, nói: "Vậy sao."

Tính cả cái Không gian xạ ảnh ngày hôm qua thì đây đã là lần thứ hai Văn Địch thất bại rồi. Cậu tặng một chiếc cốc có lỗi sai Toán học cho một nhà Toán học, mỗi khi người ta thức dậy buổi sáng và nhìn thấy, sẽ nhớ ngay đến cậu - một người không có thói quen tìm hiểu.

Văn Địch càng lúc càng xấu hổ.

Thông thường, một người nhận được quà thì dù có thích hay không cũng chỉ nói một câu cảm ơn, chưa từng thấy ai bắt bẻ lỗi logic. Như vậy khiến cho cậu chẳng khác nào cố tỏ ra trí thức, múa rìu qua mắt thợ.

Cậu trả tiền cho bữa ăn này, chính mình không được ăn no, người mừng sinh nhật thì chê hương vị, quà tặng cũng thất bại.

Lần hẹn hò đầu tiên sao lại bực bội thế này?

Văn Địch ngẫm nghĩ bằng bộ não đang đeo 80 lớp filter, quyết định đổ hết tội lên cái nồi lẩu cay. Nước dùng của nó quá mặn, thịt dê không tươi, phá hoại bầu không khí hẹn hò. Nếu đổi sang quán khác thì có lẽ cảm giác bực dọc này sẽ bớt đi phần nào.

"Lát nữa giáo sư có rảnh không ạ?" Cậu hỏi: "Chúng ta đi xem phim nhé?"

Theo quy trình hẹn hò thông thường, cơm ăn rồi, vậy thì phải đi xem phim. Bầu không khí trong rạp chiếu phim rất tốt đẹp, chắc là không xuất hiện cuộc đối thoại khó ở nào đâu.

Chắc thế.

"Xem phim gì?" Biên Thành hỏi.

Đồng ý rồi sao? Trái tim vừa đổ nát tan hoang của Văn Địch sống lại một chút. Cậu mở điện thoại ra, dạo này không có phim gì hay, nhưng mà ở gần đây có một rạp phim gia đình cho phép tùy chọn. Phim mới không hay thì xem phim cũ cũng không được, chất lượng được bảo đảm.

Cậu xem những phim mà rạp đề cử, lướt một lát thấy có cả phim trong nước và nước ngoài, "Giáo sư thích thể loại trinh thám không?" Cậu hỏi: "Xem Knives Out được không ạ?"

"Tôi xem rồi." Biên Thành đáp.

"Vậy sao?" Văn Địch bắt đầu phấn chấn hơn, cuối cùng cũng tìm được đề tài chung: "Em rất thích phim này! Giáo sư cảm thấy thế nào?"

"Không hay."

Chuông cảnh báo lại vang lên, Văn Địch không thể tắt nó đi được nữa, "Vì sao?" Cậu nói: "Cũng thú vị phết mà, tình tiết rất chặt chẽ."

"Nhân vật chính trong phim trinh thám không thể nói dối, thiết lập như vậy quá lười biếng và khôn lỏi." Biên Thành nói: "Hung thủ và quá trình gây án không có gì mới mẻ, đã vậy hành vi của nhân vật còn không theo lẽ thường."

Bỗng nhiên Văn Địch có cảm giác quen thuộc, cảm giác khi một điều mình yêu thích bị người ta bôi nhọ. Sao đoạn đối thoại này quen thế nhỉ? Cậu vừa hồi tưởng vừa hỏi: "Không hợp lẽ thường chỗ nào?"

"Thám tử phát hiện thấy máu ngay, cũng biết rằng nữ chính nói dối là sẽ nôn mửa, vậy mà không hỏi rõ vết máu ấy từ đâu ra, để cho nghi phạm trả lời bằng mấy câu lấp lửng rồi cho qua. Nếu như thật sự điều tra kỹ càng, cộng thêm sự mâu thuẫn của kết quả xét nghiệm máu thì có thể biết được chân tướng ngay lập tức. Vậy mà ông ta cố tỏ ra huyền bí, nạn nhân thứ hai mất mạng 80% là do lỗi của ông ta," Biên Thành nói: "Rõ ràng đã có người nói cho ông ta biết rồi, buổi tối nghe thấy tiếng chó sủa, ông ta đã biết Lanson quay về từ lâu mà vẫn tốn quá nhiều thời gian mới phá án được. Bộ phim này kéo dài hai tiếng đều nhờ sự ngu xuẩn của ông ta."

"Có cần phải bắt bẻ lỗi nhỏ như vậy không?" Văn Địch cảm nhận được ngọn lửa trong đầu đang bùng lên, "Phim trinh thám mà không tung hỏa mù thì còn diễn biến kiểu gì được nữa? Nếu phải bắt bẻ thì đâu có cuốn sách nào không có lỗ hổng? Nhìn tổng thể thì tình tiết, kỹ năng diễn xuất, phép ẩn dụ xã hội..."

"Phản ánh đạo đức con người, châm biếm hiện thực," Biên Thành, "Thông thường đó là cái cớ để che đậy khả năng suy luận còn thiếu sót."

Đôi đũa trong tay Văn Địch phát ra tiếng kêu kèn kẹt, "Giáo sư bất mãn với mọi bộ phim hay đúng không?"

"Chỉ là một số logic cơ bản có kẽ hở," Biên Thành nói: "Ví dụ như Địa Cầu Lưu Lạc."

"Địa Cầu Lưu Lạc làm sao!"

"Trái đất không phải là một vật rắn tuyệt đối, việc lưu lạc trên trái đất là không thể", Biên Thành nói: "Dữ liệu động cơ cũng sai, động lực nhỏ bé đó hoàn toàn không thể đẩy được Trái đất. Lẽ ra Kế hoạch sinh mệnh số phải được chọn ngay từ đầu, tôi không biết bộ phim đang muốn tranh luận về điều gì”.

Văn Địch sắp bẻ gãy cả đũa rồi, đây là người à? Đây là cái đồ cãi chày cãi cối! "Đó là sự hy sinh cần thiết trong một câu chuyện lãng mạn hào hùng! Chắc thầy chưa bao giờ xem Star Trek."

"Nhắc đến Star Trek..."

"Được rồi được rồi," Văn Địch giơ tay cắt ngang, không thể để cái đồ chày cối này phá hủy sự yêu thích của cậu đối với phim điện ảnh, "Không xem trinh thám và khoa học viễn tưởng, xem phim tình cảm đi. Hay là thầy cũng không thích Gone with the Wind?"

"Tôi không có ý kiến với phiên bản điện ảnh," Biên Thành nói: "Nhưng có thành kiến rất lớn với nguyên tác."

"Nguyên tác lại làm sao nữa!?"

"Những thành kiến và sai sót lịch sử của nó quá nghiêm trọng." Biên Thành nói: "Trong cuốn sách này, các trang trại phía Nam được miêu tả như thiên đường. Sau một ngày làm việc vất vả, nô ɭệ vẫn có thể về nhà ca hát và cười đùa. Gia đình nhân vật chính là người tốt bụng, còn những người lính miền Bắc không những hèn hạ mà còn tham ô hủ bại. Mitchell cũng viết về nhóm KKK như một tổ chức từ thiện và hội cưỡi ngựa, hoàn toàn bỏ qua sự đe dọa và bạo lực của tổ chức này đối với người Mỹ gốc Phi trong thời kỳ tái thiết."

"Nếu bắt bẻ xu hướng chính trị trong các tác phẩm kinh điển, văn học sẽ biến thành một vùng đất cằn cỗi!" Văn Địch nói: "Thầy mang tên một tác phẩm nổi tiếng như vậy, tại sao thầy lại không thích những tác phẩm nổi tiếng!” [1]

[1] Biên Thành 边城 trùng tên với tác phẩm Biên Thành - Border Town của Thẩm Tòng Văn.

"Có rất nhiều tác giả có thể làm cho logic ăn khớp, có năng lực phân biệt, đồng thời đưa ra những ý tưởng mới."

Văn Địch lườm anh: "Ví dụ? Thầy kể ra thử xem." Phản đòn chứ gì? Bắt bẻ chứ gì? Ai mà không biết bắt bẻ! Bắt bẻ theo kiểu này, cậu không tin có một tác giả nào lại sống sót dưới tay mình.

"Robert Forward."

...Chưa nghe bao giờ.

Lửa giận không được xả ra, Văn Địch càng nghĩ càng uất ức, không nhịn được nhìn xuống chiếc cốc trong tay. Bảo sao mà Tống Vũ Trì lại hắt nước, người này có thể rời đi trong yên bình ở bữa cơm nào chứ?

Cậu đẩy cốc nước ra xa mình.

"Thầy yêu đương bao giờ chưa? Văn Địch hỏi.

"Chưa."

"Em cũng nghĩ thế," Văn Địch nói: "Gây hại cho sức khỏe con người."

Dường như là nhận ra vẻ mặt của cậu không vui, Biên Thành thở dài: "Các cậu đều hỏi ý kiến của tôi đối với phim điện ảnh," Giọng điệu của anh chứa đầy sự bất lực, "Tôi nói ra rồi, các cậu lại tức giận."

Văn Địch nhìn anh đầy phẫn nộ: "Em bảo là em thích bộ phim này, thầy nể nang một chút không được à?"

"Nếu cậu muốn tìm kiếm sự đồng cảm thì không nên hỏi tôi có thích hay không, cứ trực tiếp muốn tôi phụ họa là được."

Văn Địch xoa huyệt thái dương, "Đây chẳng phải là phép xã giao cơ bản sao? Giống như họ hàng mang trẻ nhỏ đến chơi vào dịp tết, cho dù trông nó có hơi xấu xí thì trước mặt phụ huynh vẫn phải khen là dễ thương."

"Tại sao?"

Kỳ tích. Văn Địch nghĩ, người này có thể sống đến bây giờ đúng là kỳ tích.

"Được rồi," Cậu hít thở thật chậm, "Ngoại hình đẹp trai, lại còn thông minh, từ nhỏ đã lớn lên dưới sự tung hô của người khác, nói gì thì mọi người cũng nhẫn nhịn được."

"Cậu hiểu lầm rồi," Biên Thành nói: "Họ nhẫn nhịn tôi không vì những thứ ấy, mà vì bối cảnh gia đình của tôi."

Văn Địch nhìn đôi đũa trên tay. Nếu đây là nhà hàng Tây, trong tay cậu cầm một chiếc dĩa thì bây giờ nó đã cắm vào cổ của người kia rồi.

"Giáo sư," Văn Địch nói: "Xin thầy một chuyện."

"Chuyện gì?"

Văn Địch đẩy thịt dê cuốn cho anh: "Đừng mở miệng nữa."

"Chẳng phải chúng ta đang thảo luận muốn xem phim gì sao?"

"Không muốn xem nữa!"

- --------

Tác giả có lời muốn nói:

Văn Địch: Ngày đầu tiên chưa ở bên nhau, muốn chia tay.