Chương 12: Trao đổi học vấn
Lấy việc đổi lúa sang dâu này làm ví dụ, triều đình chưa chính thức thi hành chính sách liên quan, nhưng trong dân gian đã tự phát có mầm mống đổi lúa sang dâu. Đặc biệt là ở vùng Giang Nam, do địa thế thấp ẩm, không thích hợp trồng các loại cây trồng kinh tế khác, nên nghề trồng dâu nuôi tằm rất thịnh hành. Đối với người dân, thuế ruộng dâu thấp hơn ruộng lúa rất nhiều, giá bán lá dâu lại cao hơn lương thực, họ không hiểu đạo lý lớn nhỏ gì, chỉ biết trồng dâu có lợi hơn trồng lúa. Một vị đại thần trong triều đã chú ý đến điểm này, dâng tấu chương lên triều đình kiến nghị chính thức đưa ra chính sách, do triều đình đứng ra đổi lúa sang dâu.
Nội các hàng ngày có quá nhiều việc, các vị Các lão không đủ coi trọng bản tấu chương này. Nhưng nếu cứ để bản tấu chương phủ bụi một bên thì lại quá lãng phí, vì vậy nó đã biến thành đề thi tiểu khảo của Quốc Tử Giám.
Trong Quốc Tử Giám, ngoài đám công tử bột, vẫn có một số học tử nghiêm chỉnh.
Có một số học tử giữ quan điểm phản đối. Nếu quốc gia công khai ủng hộ việc đổi lúa sang dâu, ai cũng biết trồng dâu nuôi tằm kiếm tiền hơn, người dân chắc chắn sẽ đổ xô đi trồng dâu, đến lúc đó không ai trồng lúa, mọi người ăn gì uống gì? Điều này cũng giống như đạo lý quốc gia luôn đánh thuế cao đối với thương nhân, nếu làm thương nhân dễ dàng như vậy, ai cũng chạy đi buôn bán, ruộng đồng bỏ hoang, người dân ăn gì? Căn bản của thời đại nông canh nằm ở nông canh.
Nhưng cũng có nhiều học tử tán thành. Việc đổi lúa sang dâu chỉ thi hành ở Giang Nam, người dân Giang Nam không trồng lúa cũng không sao, hiện nay vận hà phát triển, có thể vận chuyển lương thực từ Hồ Quảng đến Giang Nam, bù đắp thiếu hụt lương thực ở Giang Nam. Những học tử này đã nhìn thấy lợi ích kinh tế to lớn đằng sau ngành dâu tằm, cho rằng đây là chính sách tốt có thể làm cho quốc gia giàu mạnh, dân chúng no đủ.
Đối với Thẩm Dục, hắn cho rằng đổi lúa sang dâu quả thực là một chính sách tốt có thể thúc đẩy kinh tế, làm giàu cho dân, nhưng không thể chỉ nhìn vấn đề ở bề nổi, một chính sách tốt hay không không chỉ nhìn vào mục đích ban đầu của nó, mà còn phải xem xét trong quá trình thi hành, nó có thể gây ra một loạt những hiệu ứng tốt hay không, từ đó mới có thể phán đoán là ưu lớn hơn khuyết, hay khuyết lớn hơn ưu. Xét đến tình hình bất ổn âm ỉ trong hai năm nay, Thẩm Dục luôn cảm thấy có điều gì đó ẩn giấu trong chuyện này.
Hắn nhìn về phía Nhan Sở Âm, nói: “Ta thấy đề thi này rất thích hợp để thảo luận, ngươi thấy sao?”
Nhan Sở Âm đang định nói đồng ý, thì Tào Thế tử thấy “Thẩm Dục” sắp gật đầu, trong lòng hắn vẫn ghi nhớ chuyện “Thẩm Dục” dùng 《Tam Tự Kinh》 để chế nhạo mình, “Thẩm Dục” nói đồng ý, thì hắn nhất định phải nói không đồng ý, vì vậy lập tức lên tiếng phản đối: “Có gì đáng để thảo luận? Thi hành cũng được, không thi hành cũng được, cứ lằng nhằng mãi, cuối cùng người chịu khổ vẫn là người dân. Ngành dâu tằm quả thực kiếm tiền, nhưng tiền lại không đến tay người dân!”
Lời này!
Lời của Tào Thế tử khiến Thẩm Dục âm thầm kinh ngạc. Trước đây hắn rất ít tiếp xúc với những người như Tào Thế tử, chỉ nghe người khác nói hôm nay bọn họ gây họa chuyện này, ngày mai lại gây họa chuyện khác, nghe nhiều nhất là bọn họ ăn chơi trác táng như thế nào. Nhưng những lời này của Tào Thế tử thật không giống như lời của một kẻ ăn chơi trác táng có thể nói ra. Có lẽ Tào Thế tử thực sự không giỏi học hành, tứ thư ngũ kinh đọc lộn xộn, nhưng trong lòng hắn rõ ràng có kiến thức!
Tào Thế tử nháy mắt với “Nhan Sở Âm” (thực ra là với Thẩm Dục): “Đúng không, Tân Lạc! Chỉ cần quan phủ không ban hành chính sách liên quan, việc dân gian tự phát đổi lúa sang dâu đều là quy mô nhỏ, mà quy mô không lớn, người dân ít nhiều vẫn có thể kiếm được chút tiền. Một khi quy mô lớn lên, lại thành một vụ án Trà Sơn huyện Phong nữa. Thập nhị cô phụ của ta năm đó suýt chết ở huyện Phong.”
Hắn lại nhìn về phía “Thẩm Dục” (thực ra là Nhan Sở Âm), vẻ mặt chê bai nói: “Chẳng lẽ ngươi ngay cả điểm này cũng không nghĩ đến sao?”
Vụ án Trà Sơn huyện Phong xảy ra cách đây mười mấy năm, nước ở địa phương đó có chất lượng đặc biệt, một số người trồng trà sau vài đời nỗ lực đã lai tạo ra một loại trà mới, có thể bán được giá trên trời ở nơi khác. Một tên cường hào trong huyện thấy người trồng trà kiếm được tiền, liền cưỡng ép mua lại cây trà trong tay người trồng trà với giá thấp, bức người trồng trà đến đường cùng, tan cửa nát nhà. Vị huyện lệnh tiền nhiệm bị tên cường hào mua chuộc, nhắm mắt làm ngơ. Hết nhiệm kỳ, Tra Đại Dung được điều đến làm huyện lệnh mới.
Nội các hàng ngày có quá nhiều việc, các vị Các lão không đủ coi trọng bản tấu chương này. Nhưng nếu cứ để bản tấu chương phủ bụi một bên thì lại quá lãng phí, vì vậy nó đã biến thành đề thi tiểu khảo của Quốc Tử Giám.
Có một số học tử giữ quan điểm phản đối. Nếu quốc gia công khai ủng hộ việc đổi lúa sang dâu, ai cũng biết trồng dâu nuôi tằm kiếm tiền hơn, người dân chắc chắn sẽ đổ xô đi trồng dâu, đến lúc đó không ai trồng lúa, mọi người ăn gì uống gì? Điều này cũng giống như đạo lý quốc gia luôn đánh thuế cao đối với thương nhân, nếu làm thương nhân dễ dàng như vậy, ai cũng chạy đi buôn bán, ruộng đồng bỏ hoang, người dân ăn gì? Căn bản của thời đại nông canh nằm ở nông canh.
Nhưng cũng có nhiều học tử tán thành. Việc đổi lúa sang dâu chỉ thi hành ở Giang Nam, người dân Giang Nam không trồng lúa cũng không sao, hiện nay vận hà phát triển, có thể vận chuyển lương thực từ Hồ Quảng đến Giang Nam, bù đắp thiếu hụt lương thực ở Giang Nam. Những học tử này đã nhìn thấy lợi ích kinh tế to lớn đằng sau ngành dâu tằm, cho rằng đây là chính sách tốt có thể làm cho quốc gia giàu mạnh, dân chúng no đủ.
Hắn nhìn về phía Nhan Sở Âm, nói: “Ta thấy đề thi này rất thích hợp để thảo luận, ngươi thấy sao?”
Nhan Sở Âm đang định nói đồng ý, thì Tào Thế tử thấy “Thẩm Dục” sắp gật đầu, trong lòng hắn vẫn ghi nhớ chuyện “Thẩm Dục” dùng 《Tam Tự Kinh》 để chế nhạo mình, “Thẩm Dục” nói đồng ý, thì hắn nhất định phải nói không đồng ý, vì vậy lập tức lên tiếng phản đối: “Có gì đáng để thảo luận? Thi hành cũng được, không thi hành cũng được, cứ lằng nhằng mãi, cuối cùng người chịu khổ vẫn là người dân. Ngành dâu tằm quả thực kiếm tiền, nhưng tiền lại không đến tay người dân!”
Lời của Tào Thế tử khiến Thẩm Dục âm thầm kinh ngạc. Trước đây hắn rất ít tiếp xúc với những người như Tào Thế tử, chỉ nghe người khác nói hôm nay bọn họ gây họa chuyện này, ngày mai lại gây họa chuyện khác, nghe nhiều nhất là bọn họ ăn chơi trác táng như thế nào. Nhưng những lời này của Tào Thế tử thật không giống như lời của một kẻ ăn chơi trác táng có thể nói ra. Có lẽ Tào Thế tử thực sự không giỏi học hành, tứ thư ngũ kinh đọc lộn xộn, nhưng trong lòng hắn rõ ràng có kiến thức!
Tào Thế tử nháy mắt với “Nhan Sở Âm” (thực ra là với Thẩm Dục): “Đúng không, Tân Lạc! Chỉ cần quan phủ không ban hành chính sách liên quan, việc dân gian tự phát đổi lúa sang dâu đều là quy mô nhỏ, mà quy mô không lớn, người dân ít nhiều vẫn có thể kiếm được chút tiền. Một khi quy mô lớn lên, lại thành một vụ án Trà Sơn huyện Phong nữa. Thập nhị cô phụ của ta năm đó suýt chết ở huyện Phong.”
Hắn lại nhìn về phía “Thẩm Dục” (thực ra là Nhan Sở Âm), vẻ mặt chê bai nói: “Chẳng lẽ ngươi ngay cả điểm này cũng không nghĩ đến sao?”
Vụ án Trà Sơn huyện Phong xảy ra cách đây mười mấy năm, nước ở địa phương đó có chất lượng đặc biệt, một số người trồng trà sau vài đời nỗ lực đã lai tạo ra một loại trà mới, có thể bán được giá trên trời ở nơi khác. Một tên cường hào trong huyện thấy người trồng trà kiếm được tiền, liền cưỡng ép mua lại cây trà trong tay người trồng trà với giá thấp, bức người trồng trà đến đường cùng, tan cửa nát nhà. Vị huyện lệnh tiền nhiệm bị tên cường hào mua chuộc, nhắm mắt làm ngơ. Hết nhiệm kỳ, Tra Đại Dung được điều đến làm huyện lệnh mới.
