Chương 16: Nhà máy dệt
Sau khi Đảng ủy xã quyết định Diệp Chi Nhiên phụ trách công tác chỉnh đốn nhà máy dệt Mã Thạch, anh ta đã đặc biệt tìm hiểu rất nhiều tình hình về ngành dệt, cũng tìm hiểu về bối cảnh xuất hiện chính sách điều chỉnh, chỉnh đốn các doanh nghiệp xã thị trấn. Sau khi cải cách mở cửa, đặc biệt là từ những năm tám mươi tư, sau khi công văn số bốn Trung ương tuyên bố, doanh nghiệp xã thị trấn đạt được sự phát triển vượt xa bình thường, không những số lượng doanh nghiệp tăng lên, giải quyết vấn đề việc làm cho một lượng lớn lực lượng lao động là nông dân, quy mô kinh tế cũng tăng lên về mức độ, chiếm tỷ trọng ngày càng tăng trong tổng sản lượng GDP. Tuy nhiên, sự phồn vinh của thời kỳ trước đã qua, cũng lộ ra rất nhiều vấn đề. Chất lượng sản phẩm của các doanh nghiệp xã thị trấn thấp kém, dựa vào sách lược giá thấp để đè ép không gian của các doanh nghiệp quốc doanh. Đồng thời cũng xuất hiện nhiều vấn đề lớn như sản xuất lại, tỷ lệ tận dụng tài nguyên giảm xuống. Nhà nước bắt đầu từ năm ngoái đã gủi công văn yêu cầu các doanh nhiệp xã thị trấn điều chỉnh, chỉnh đốn. Chính quyền các cấp cũng tích cực hưởng ứng.
- Mấy cái máy này mua khi nào vậy?
Trong nhà máy, Diệp Chi Nhiên nhìn thiết bị sản xuất, chỉ vào chiếc máy lớn nhất hỏi.
- Cùng với những máy dệt này, đều là mua từ bốn năm trước. Do kinh phí khó khăn, lúc đó là những máy móc nửa mới nửa cũ được thải ra thì nhà máy dệt Gia Nam mua lại.
Hồ Vỹ Trung trả lời.
- Tổng cộng mua hết bao nhiêu tiền?
- Hai mươi máy dệt mua hết mười hai nghìn tệ, máy chỉnh hết bốn nghìn năm trăm tệ.
Hồ Vỹ Trung trả lời rất lưu loát.
Diệp Chi Nhiên gật đầu, xem ra Hồ Vỹ Trung vô cùng quen thuộc tình hình trong xưởng, còn theo tìm hiểu của Diệp Chi Nhiên trước đó về ông ta, Hồ Vỹ Trung thực sự là tương đối quen thuộc đối với công việc của nhà máy dệt, cũng có chút kỹ thuật, ở trong doanh nghiệp xã thị trấn coi như là một nhân tài. Hiệu quả lợi ích của nhà máy dệt không tốt, vấn đề chủ yếu có lẽ nằm ở khâu tiêu thụ và chất lượng vải vóc.
Mà hai điểm này thì dường như là bệnh chung của các doanh nghiệp xã trấn.
Mã Diệm Lệ đi bên cạnh Diệp Chi Nhiên cũng hứng thú xem tình hình của xưởng, cô hỏi Liễu Bình ở bên cạnh:
- Bí thư Liễu, những thiết bị này ngừng làm việc bao lâu rồi?
Liễu Bình dùng ánh mắt trao đổi với Hồ Vỹ Trung một chút, trả lời:
- Được một số ngày rồi, vải đều nằm trong kho, không bán được, không dám dệt thêm.
- Vây không làm việc thì người trong nhà máy làm thế nào?
Mã Diễm Lệ tiếp tục hỏi.
- Làm thế nào sao? Về nhà làm ruộng!
Một người đàn ông trung niên dáng vẻ thô tục ở trong xưởng đột nhiên tiếp lời.
- Lưu A Hỏa, lãnh đạo xã tham quan công xưởng, cậu nhiều lời cái gì.
Không đợi Diệp Chi Nhiên phản ứng lại, Hồ Vỹ Trung nghiêm nghị liếc người đàn ông thô tục, trách cứ nói.
Lưu A Hỏa người co lại, có chút oán trách nhìn Hồ Vỹ Trung một cái, không nói thêm nữa, mấy công nhân khác trong xưởng liền cùng quay đầu nhìn Lưu A Hỏa, khinh bỉ anh ta. Sắc mặt Lưu A Hỏa dần dần chuyển từ xanh sang tím, bộ dạng dám trách không dám nói.
- Giải tán rồi, xưởng dệt chỉ giữ lại mấy công nhân thợ máy.
Bí thư Liễu thấy tình hình liền nhẹ giọng trả lời Mã Diễm Lệ. Trưởng phòng tiêu thụ và Trưởng phòng kỹ thuật theo phía sau cũng tán thành lời của Liễu Bình.
Mọi người vừa đi vừa nhìn, khi đến xưởng sản xuất quần áo, Diệp Chi Nhiên ngạc nhiên nhìn mười mấy nữ công nhân đang bận rộn cắt may, liền hỏi:
- Những quần áo này chủ yếu tiêu thụ ở đâu?
- Chủ yếu tiêu thụ trong cửa hàng hợp tác xã, công ty bách hóa không vào được.
Hồ Vỹ Trung trả lời.
- Làm loại trang phục gì?
- Quần áo cho người trung niên và người già, chủ yếu làm đồ thu đông.
Hồ Vỹ Trung trả lời trôi chảy.
- Con đường tiêu thụ tốt không?
Diệp Chi Nhiên nhìn nhìn xưởng, khoảng bốn năm chục máy may, ở giữa là một chiếc bàn dài, các nữ công nhân may cắt, cắt chỉ, làm khóa, tất cả đều không nói lời nào, nhưng thỉnh thoảng có người liếc mắt nhìn Diệp Chi Nhiên, khi liếc nhìn Hồ Vỹ Trung lại toát lên ánh mắt chán ghét.
Hồ Vỹ Trung lắc đầu, nói:
- Quần áo của chúng tôi chủ yếu bán cho nông dân, không có mấy đống tiền lớn để kiếm, công việc trong xưởng chủ yếu là dệt vải, bây giờ vải không bán được thì chết.
Lãnh đạo nhà máy khác đều không ngừng gật đầu.
- Lời vô ích, sản phẩm bán không được, bất kỳ doanh nghiệp nào cũng đều phá sản.
Diệp Chi Nhiên phán một câu với ông ta, hỏi:
- Phòng tiêu thụ trong nhà máy có mấy người?
- Phòng tiêu thụ tổng cộng có bốn người, đều từ nông thôn ra, nhìn người bộ dạng như chó, trong xưởng thì nịnh bợ cả đống lớn, vào thành phố thì liền ngốc nghếch, nói chuyện cũng nói không hoàn chỉnh.
Hồ Vỹ Trung thở dài, lắc lắc đầu.
Đến phòng họp của nhà máy dệt, Diệp Chi Nhiên, Hồ Vỹ Trung, trưởng phòng tiêu thụ Từ A Mao, Trưởng phòng kỹ thuật Chu Hiểu và Mã Diễm Lệ, Liễu Bình ngồi vây quanh trước bàn hội nghị. Bốn người đàn ông đều là bốn tay nghiện thuốc, hút đến nỗi lửa thuốc phát sáng, khói thuốc khắp phòng khiến Mã Diễm Lệ bịt mũi ngậm miệng, liên tục ho khan. Còn Bí thư chi bộ Liễu Bình hơn bốn mươi tuổi đã trải qua sa trường, lại trầm lặng giữ khí, không vì thế mà có động.
- Sau đây chúng ta bắt đầu họp, nhà máy tôi đã xem qua rồi, trong điều kiện làm việc không đầy đủ, thiết bị bảo dưỡng rất tốt, nhà máy cũng rất sạch sẽ, Giám đốc Hồ nắm bắt tương đối chắc về quản lý, là có năng lực, điểm này trước hết cần khẳng định.
Diệp Chi Nhiên mở màn, đưa mắt nhìn bốn lãnh đạo nhà máy, thấy bọn họ liên tục gật đầu, biểu thị ý tán thành lời của mình, tiếp tục nói:
- Tuy nhiên tình hình của nhà máy bày ra trước mắt, vải dệt thì tồn đọng lại trong kho, bán không được thì không có tiền để duy trì vận hành, mọi người đều phải động não nghĩ biện pháp. Thế này đi, Giám đốc Hồ trước tiên giới thiệu tình hình một chút.
Giám đốc Hồ liền nói một lượt tình hình cơ bản, nhà máy dệt có gần ba trăm công nhân viên chức, quy mô trong các doanh nghiệp xã Mã Thạch cũng coi là lớn rồi. Ba trăm công nhân viên đều là nông dân của xã, không có tay nghề, chỉ có số ít công nhân sửa chữa là trải qua sự huấn luyện đơn giản, sản xuất dựa vào người của Phòng kỹ thuật chỉ đạo, gặp vấn đề thì mời “ Công tình sư ngày chủ nhật” của nhà máy quốc doanh đến giải quyết.
- Công nhân một tháng thu nhập bao nhiêu?
Nghe xong Giám đốc Hồ giới thiệu hời hợt, Diệp Chi Nhiên hỏi một vấn đề tương đối quan tâm.
- Bình quân mỗi tháng khoảng ba mươi lăm tệ, mỗi tháng phát mười lăm tệ, còn lại cuối năm phát một lần.
Lương ba mươi lăm tệ ở doanh nghiệp xã cũng không thấp, lương của Diệp Chi Nhiên mình cũng hơn một trăm tệ, anh ta lại hỏi:
- Đều phát sao?
- Năm ngoái cuối năm tiền phát một nửa, tiền không đủ. Năm nay sản xuất ít, bình thường chỉ có sáu bảy chục người đi làm, mười lăm hàng tháng đều phát.
Hồ Vỹ Trung trả lời.
- Tư tưởng của công nhân đều ổn định sao?
Diệp Chi Nhiên tiếp tục hỏi.
- Có việc thì đến làm, không có việc thì về nhà làm vườn, trồng đất của mình, không vấn đề gì. Các nhà máy làm ở xã đều như vậy.
Giám đốc Hồ trả lời không chút khó khăn.
Thấy bộ dạng lãnh đạm của Hồ Vỹ Trung, Diệp Chi Nhiên có chút không thoải mái, nói:
- Tôi và Tiểu Mã lần này đến đây, không phải đơn giản là nghe tình hình, công văn số bốn của Trung ương lần này xác định phải điều chỉnh, chỉnh đốn đối với các doanh nghiệp xã thị trấn. Chỉnh đốn thế nào, chính là chính phủ không cho tiền, doanh nghiệp không làm tiếp được thì đóng cửa, các anh phải chuẩn bị tư tưởng đi.
Nghe thấy chuẩn bị đóng cửa, bốn người trong nhà máy liền có chút lo lắng. Trưởng phòng tiêu thụ nói:
- Chủ tịch Diệp, chúng tôi nghĩ nhiều biện pháp rồi, nếu đóng cửa thì nhiều người như vậy đều không có công việc, sợ là không ổn.
- Tôi chính là muốn các anh nghĩ biện pháp.
Diệp Chi Nhiên nói một cách thâm sâu:
- Chỉ nghĩ thôi chưa đủ, phải thiết thực mới được, còn cần phải hành động được. Bốn người các anh đều là lãnh đạo nhà máy, tôi cho các anh thời gian ba ngày, sau ba ngày lại nghe biện pháp của các anh.
- Được, chúng tôi suy nghĩ biện pháp, cũng mong chính quyền xã quan tâm giúp đỡ hơn nhà máy dệt.
Hồ Vỹ Trung tỏ thải độ.
Diệp Chi Nhiên thầm nghĩ, trong bốn người này, Hồ Vỹ Trung này nói chuyện còn có chút tin tưởng, nói không chừng, ép lại ép thì mới có hiệu quả.
Từ nhà máy dệt đi ra đã là ba giờ chiều, tháng bảy oi bức, nắng trên đầu độc hại, Diệp Chi Nhiên ngồi trên chiếc Santana, chỉ cảm thấy dưới mông như ngồi trên một khối sắt nóng hổi, mồ hôi “xèo xèo” túa ra ngoài. Trong buồng xe, mồ hôi xem lẫn mùi mỹ phẩm trên người nữ giới khiến không khí có chút ngột ngạt. Diệp Chi Nhiên quay đầu nhìn Mã Diễm Lệ, cô ta cũng là nóng đến đỏ ửng mặt, chiếc áo sơ mi bị mồ hôi làm cho dính vào người, một ít mồ hôi thấm ướt liền có thể nhìn thấy màu của áo ngực bên trong, Khiến cho cơ thể của người phụ nữ trưởng thành đều hiện ra. Diệp Chi Nhiên phát hiện ra phía dưới thân có thứ gì từ từ cứng lên, khiến cho chiếc quần nhô lên như một chiếc mui thuyền.
- Họ Tào này! Thời tiết thế này dày vò người mà.
Anh ta bất giác phát ra câu nói trong đại học rất lưu hành.
Mã Diễm Lệ nói với tài xế:
- Lão Vương, điều hòa của xe không có lực, chi bằng mở cửa sổ đi.
Tài xế trả lời:
- Chắc là điều hòa nước thuốc không đủ, mấy ngày nay đều phải dùng xe, đợi thứ bảy rảnh một chút đi thêm vào.
Nói xong liền mở cửa sổ.
Một cơn gió nóng thổi đến, khiến cho mùi khí hỗn tạp trong xe lan ra ngoài, Diệp Chi Nhiên thở phào một cái, hỏi:
- Mã Diễm Lệ, nói suy nghĩ xem, Hồ Vỹ Trung người này thế nào?
- Giám đốc Hồ này nhìn thì rất quen thuộc tình hình trong nhà máy, cũng có chút năng lực, theo lý thì có lẽ có uy tín. Nhưng sao tôi cảm thấy nhân viên dường như không thích ông ta, có chút cảm giác kỳ lạ.
Mã Diễm Lệ nói ra hoài nghi trong lòng.
Diệp Chi Nhiên gật đầu, anh ta trong lúc lơ đãng cũng phát hiện ra điểm này, nói:
- Có thể trong nhà máy gần đây lợi nhuận không tốt, công nhân có chút ý kiến với lãnh đạo nhà máy.
- Cũng có thể!
Mã Diễm Lệ đồng ý.
- Lần này trung ương lại gửi công văn, lại là tầng tầng họp để thực hiện, quyết tâm điều chỉnh, chỉnh đốn các doanh nghiệp xã thị trấn rất lớn. Tôi tìm hiểu được các ngân hàng lớn đều chỉ thị xuống các cơ sở, chi nhánh tạm thời ngừng cho vay đối với doanh nghiệp xã thị trấn. Xã chúng ta cũng có chỉ thị đóng cửa ngừng hoạt động và chuyển đổi, không đóng cửa mấy doanh nghiệp e là không dễ báo cáo.
Đóng cửa và chuyển đổi thì đều là đóng, ngừng kinh doanh, sáp nhập, chuyển đổi sản xuất.
- Nhà máy dệt là một trong doanh nghiệp tập thể lớn nhất xã chúng ta, nếu trực tiếp đóng cửa sợ là Đảng ủy xã cũng có trở lực đó!
Mã Diễm Lệ nhẹ giọng nhắc nhở.
- Cô có biện pháp gì hay không?
Diệp Chi Nhiên dường như có ý thử cô.
- Nếu vẫn muốn dựa vào lãnh đạo nhà máy ban đầu, thì cần tăng thêm áp lực và động lực cho bọn họ.
Mã Diễm Lệ mỉm cười nói.
- Nói tiếp đi
Diệp Chi Nhiên khích lệ nói.
- Tôi cảm thấy có thể để bọn họ tới thầu việc kinh doanh của nhà máy dệt, vượt qua thầu chỉ tiêu, tất cả các bộ phận quy về người thầu, có sự khích lệ này, có lẽ sẽ có người tới thử.
Mã Diễm Lệ nói rất hưng phấn.
- Rất tốt, là một cách nghĩ hay.
Diệp Chi Nhiên tán thưởng nói:
- Cô soạn thảo một hợp đồng nhận thầu đi, đem quyền hạn, trách nhiệm, nghĩa vụ các thứ của người thầu đều viết rõ ràng, nhưng tính thao tác mạnh chút. Còn về số tiền thầu, có cần ghi nợ hay không...qua thời gian sau đó lại thêm vào.
Ngừng chút lại nói:
- Tiểu Mã, cô rất có năng lực, đúng là trợ thủ giỏi của tôi.
- Chủ tịch Diệp, nếu thực sự có thể giúp được anh, tôi sẽ rất vui.
Ánh mắt của Mã Diễm Lệ nhìn anh ta lóe lên tia sáng, chóp mũi khẽ nhếch lên vẽ lên một đường vòng cung rung động người.