Dịch: Phong Bụi
Bắt đầu từ lúc này hí của Thương Tế Nhụy, Trình Phượng Đài một vở cũng không muốn bỏ lỡ. Không chỉ hắn nghĩ như vậy, toàn bộ người mê hí Bắc Bình gần như cũng không khác gì hắn. Bọn họ một mặt nghi ngờ phẩm đức nhân cách của Thương Tế Nhụy, một mặt mở to hai mắt vểnh tai chờ luân âm trên trời giáng xuống, những người quá khứ không thích xem Thương Tế Nhụy lắm, bây giờ cũng phải thừa nhận y hát quả thật rất đủ “vị”, thậm chí có người mê hí gác lại sinh kế, mạo hiểm khói lửa chiến tranh để đi tới Bắc Bình ở trọ, cũng chỉ để nghe đủ hí của Thương Tế Nhụy. Người mê hí dường như có một nhận thức chung trong thầm lặng, đều cho rằng tuy rằng chàng Thương thành tựu một ngày ngàn dặm, nhưng thật ra là một loại hồi quang phản chiếu, ví như tâm nến trước sát na vụt tắt sẽ đặc biệt sáng, sau sự sáng lên này, chính là bóng tối vĩnh cửu. Nếu không nào có đạo lý điếc rồi ngược lại càng hát hay hơn chứ? Thương Tế Nhụy cũng không phải là thần tiên!
Thương Tế Nhụy bản thân cũng cảm thấy như vậy, mỗi ngày chỉ còn lại ba việc uống thuốc, hát hí và ngẩn người, cả người càng trở nên trầm tĩnh, lòng không còn để tâm chuyện gì khác, chẳng khác gì người xuất gia. Ngày hôm đó, Trình Phượng Đài cùng Phạm Liên đi nghe hí của Thương Tế Nhụy, tới trước hậu đài chào ra mắt chàng Thương. Tới sớm, Thủy Vân lâu đào kép vẫn chưa tới đủ, lại có một người đang khóc, Trình Phượng Đài đẩy cửa đi vào, thấy Thương Tế Nhụy dập đầu với tượng Đường Minh Hoàng, chung quanh chỉ có mấy người tâm phúc cùng Đỗ Thất đang đứng. Thương Tế Nhụy thì lệ rơi đầy mặt, đám đào kép thì mặt đầy vẻ lo lắng. Trình Phượng Đài không biết sự tình trước đó, chỉ nghe Thương Tế Nhụy khóc lóc nói: “… Khi còn bé ăn trộm cống phẩm của lão nhân gia ngài, một con heo to như vậy này, ta lại ăn hết sạch, ăn xong còn đổ cho ngài, nói là ngài hiển linh; ở hậu đài đánh vỡ đồ, cũng đổ là ngài hiển linh. Cha đánh ta, ta lại vẽ luôn cái mặt hoa trên mặt ngài; phạt ta quỳ, ta đem tôn thân của ngài ném vào trong hố xí. Đến khi lớn lên, ra nghề, một mực thề thốt nói sẽ xây cho lão nhân gia ngài cái miếu chuộc tội một chút, chẳng qua là không chịu tốn chút tiền kia sao! Trì hoãn đến hôm nay vẫn chưa xây!”
Phạm Liên không nhịn được phụt cười một tiếng, cười thật con mẹ nó giống như đánh rắm vậy, Trình Phượng Đài con mắt như điện xẹt trừng qua, Phạm Liên thoáng chốc chỉnh mặt đoan chính. Trình Phượng Đài không thể để cho Thương Tế Nhụy khóc tiếp như vậy được, khóc đến mức ai cũng đều biết y khi còn bé tinh nghịch đến mức nào tham ăn đến mức nào, quá mất mặt! Cùng Phạm Liên nâng Thương Tế Nhụy lên. Người ngoài nghe Thương Tế Nhụy khấn cầu đều phải bật cười, duy chỉ có Đỗ Thất khóc theo, ánh mắt anh ta đỏ ửng: “Tế Nhuỵ, em không cần cảm thấy khó chịu nữa. Anh giúp em nhanh chóng sắp vở《 Phượng Tiên truyện 》 cho xong, vở hí này có thể đuổi kịp Ông chủ Thương của hiện tại, là vận may của nó, cũng coi như là em không phải chịu tội tình vô ích.” Trình Phượng Đài thân hình khẽ động một cái, lại muốn đi đánh tiểu tử này, nhưng Thương Tế Nhụy nắm cổ tay hắn cầm rất chặt. Đỗ Thất vặn mũi một cái phẩy đầu một cái: “Em từ nay về sau, nếu như không khỏi được, điếc thật rồi… Em nghỉ hí, anh gác bút!” Nói xong dường như đau đến không muốn sống, cúi đầu bước nhanh đi ra ngoài. Thương Tế Nhụy hôm nay thương tâm như vậy, là bởi vì bệnh tình của tai lại trở nên nghiêm trọng hơn, từ buổi sáng vừa mở mắt đến bây giờ, lại một mực không nghe rõ tiếng. Lời Đỗ Thất y dĩ nhiên không nghe thấy, bất kể y có nghe thấy hay không, Đỗ Thất cũng muốn nói.
Nguyên Lan nắm khăn tay ấn lên mặt Thương Tế Nhụy: “Ban chủ bớt nước mắt lại đi! Khóc sưng mắt rồi, lát nữa trang điểm thế nào được!” Thương Tế Nhụy bắt lấy khăn tay của cô, đè ở trên mũi xì ra một bọc nước mũi trả lại cho cô. Nguyên Lan liếc một cái, nắm một góc khăn tay vứt đi. Trình Phượng Đài ngồi xổm xuống nắm một tay của Thương Tế Nhụy, Thương Tế Nhụy ánh mắt khẽ động, lúc này mới nhìn thấy hắn: “Anh tới rồi.”
Trình Phượng Đài nói: “Tôi tới rồi.”
Phạm Liên nhân cơ hội khom lưng nói: “Tế Nhuỵ, nghe nói cậu thời gian này người không được khoẻ, bị thương nhẹ, tôi đặc biệt đến thăm…”
Thương Tế Nhụy trong mắt chỉ có Trình Phượng Đài, y nói: “Nhị gia, anh phải nghe cho kỹ hí của em, em hí hát một vở bớt một vở, không còn nhiều đâu!”
Tim Trình Phượng Đài như bị đao cắt, vội vàng bảo Thương Tế Nhụy yên tâm, kêu y uống thuốc đầy đủ, không lâu nữa sẽ tự khỏi. Thương Tế Nhụy ngẩn người nhìn chằm chằm môi của hắn, đoán hắn đang nói lời gì, cuối cùng nổi giận cúi đầu xuống: “Đừng nói nữa, đi về phía trước ngồi chờ em đi.” Vừa nói đứng dậy thay quần áo, chuẩn bị hoá trang.
Trình Phượng Đài cùng Phạm Liên đi về phía phòng bao. Trình Phượng Đài tâm tình rất xấu, một người một ngựa đi ở phía trước, không để ý tới người khác. Phạm Liên bắt chuyện nói: “Không nghĩ tới, tai Tế Nhuỵ hỏng thật rồi. Hồi y ở Bình Dương đó liền hết nạn này đến nạn khác, lúc thì vỡ giọng, lúc thì phát điên, không được mấy ngày đã lên sân khấu rồi, lại chẳng khác gì người khoẻ mạnh. Thật là… Khó khăn lắm mới chịu đựng được tới hôm nay, ai ngờ được lại vấp ngã ở nơi này chứ! Mấy tên gây chuyện kia xử trí như thế nào?”
Trình Phượng Đài cau mày nói: “Tôi cũng đang muốn hỏi cậu đây! Bảo cậu thay tôi trông nom y, cậu trông nom thế này à? Người bị thương không tính, hung thủ cũng để chạy mất!”
Phạm Liên ngạc nhiên: “Anh bảo em trông nom y lúc nào?” Trình Phượng Đài quay đầu trừng một cái. Phạm Liên cười xòa nói: “Hơn nữa, y sẽ để em trông nom y sao? Huống chi còn có Thương đại gia ở chỗ này, em muốn nhúng tay cũng không nhúng tay được phải không?”
Trình Phượng Đài chỉ Phạm Liên lỗ mũi nói: “Đừng tưởng tôi không biết, tâm tư của cậu tất cả đều bổ nhào vào người Thịnh Tử Tình rồi! Tôi nói cho Phạm lão nhị cậu biết, nếu như tai của Thương Tế Nhụy không khỏi được, cậu và Tử Tình cũng không cần kết hôn nữa. Tôi nhất định sẽ quấy nhiễu hai người đến cùng!”
Phạm Liên oan uổng muốn chết, biết Trình Phượng Đài là đang giận cá chém thớt, liền nói: “Lời này thật không có lương tâm! Em chỉ để ý đến Thịnh Tử Tình, vậy là ai giúp anh liên lạc Tào Quý Tu? Được rồi được rồi được rồi, anh thương Tế Nhuỵ, em cắt cái tai này đi đền cho Tế Nhuỵ có được hay không?”
Trình Phượng Đài lạnh lùng hừ một cái: “Đôi tai heo đó của cậu mà xứng đặt lên trên mặt y sao?”
Phạm Liên giận đến bật cười: “Em hôm nay thật đúng là không nên cùng anh đi nghe hí!”
Bọn họ đang đi tới cửa phòng bao, Trình Phượng Đài hất cằm về phía dưới cầu thang: “Nói đúng, chớ tới làm nơi trút giận, mau cút đi!”
Phạm Liên không chút nào do dự đoạt cửa mà vào: “Vì không phải chịu cơn giận của anh mà bỏ qua hí của Tế Nhuỵ, không đáng làm!”
Trình Phượng Đài liếc nhìn anh ta một cái, lười đối lời.
Hôm nay là vở hí liền nhiều vở của Thương Tế Nhụy《 Vũ Trụ Phong 》, khoảnh khắc Triệu Diễm Dung ra sân kia, hí viện liền yên tĩnh lại. Tai của Thương Tế Nhụy trước khi hoá trang còn đang điếc, lên sân khấu ngược lại vẫn tốt, nhất cử nhất động đúng bài đúng bản, y ở trên sân khấu cất giọng một cái, Phạm Liên liền ngồi thẳng người, đẩy đẩy mắt kiếng, tinh thần nghiêm túc. Đối với người trong nghề mà nói, hí của người nghệ sĩ là hay là dở, hay tới trình độ nào, một câu hát ra liền thấy rõ.
Thương Tế Nhụy ở trên sân khấu hát hơn một khắc đồng hồ, Phạm Liên trước mặt trà một hớp cũng không động, ngay cả ánh mắt cũng đều rất ít chớp mắt. Nhưng đang hát êm đẹp, Thương Tế Nhụy bỗng nhiên im lặng, khẽ cúi mặt ngây người đứng ngẩn ở nơi đó bất động, Lê Xảo Tùng giơ tay lên một cái, trống nhạc của văn võ tràng đều ngừng lại, các vai phụ cũng theo đó đứng im. Trình Phượng Đài nắm nắm lan can hai tay không kìm được căng thẳng, hắn biết là tai Thương Tế Nhụy lại phát tác, thật đúng là đòi mạng, phát tác ngay trên sân khấu.
Trên sân khấu người đọng lại thành một bức tranh nhân vật cổ trang không tiếng động, người ở dưới sân khấu liền không tiếng động nhìn, tựa như cùng bị dính phải lời nguyền hoá đá. Trình Phượng Đài ban đầu tim đập ghê gớm, sợ phía dưới kêu gào gây rối, sợ người đi lầu trống, đây đối với Thương Tế Nhụy mà nói không thể nghi ngờ lại là một đòn đả kích. Sau đó thấy khán giản cam tâm tình nguyện đợi đến trời đất cũng già, Trình Phượng Đài từ từ thả lỏng một hơi, nghiêng đầu nhìn Phạm Liên, Phạm Liên ánh mắt đều nhìn thẳng. Trình Phượng Đài đυ.ng đυ.ng anh ta, anh ta tựa như tỉnh mộng giật mình một cái, tiếp gỡ mắt kính xuống, móc ra khăn tay nhấp lệ xót trong khoé mắt, lại lần nữa ngẩng đầu lên, Trình Phượng Đài nhìn anh ta vành mắt chóp mũi đều đỏ.
Phạm Liên nói: “Hát hí tới mức ngày hôm nay này, nghe hí tới mức ngày hôm nay, đều đã đến hồi kết rồi.”
Trình Phượng Đài quan sát anh ta một cái: “Nói cái gì! Nói chút gì cát lợi đi.”
Phạm Liên xua xua tay, ý là không biết nói gì với người ngoài nghề như Trình Phượng Đài.
Đợi nửa giờ đồng hồ, tạp âm trong tai Thương Tế Nhụy đi qua, mới diễn tiếp theo hí phía sau. Dưới sân khấu khán giả vẫn lặng im, nhưng trong cái lặng im lại ẩn chứa sinh cơ, lời nguyền của bọn họ đã bị phá vỡ, trên mặt đã trở lên sinh động trở lại, ngón tay không tự chủ gõ nhịp, trong cổ họng bất cứ khi nào cũng chuẩn bị buột ra một tiếng khen hay, đây là một loại tĩnh lặng của sóng ngầm đang trào dâng.
Trình Phượng Đài trực nhìn chằm chằm trên sân khấu, trong miệng nói với Phạm Liên: “Cậu giúp tôi một chuyện.”
Ngày hôm nay Phạm Liên đối với Thương Tế Nhụy đặc biệt khách khí, thường ngày anh ta luôn luôn là yêu hận lẫn lộn đối với Thương Tế Nhụy, một mặt yêu quý tài năng thiên phú của Thương Tế Nhụy, một mặt thầm oán cách hành xử, làm người của Thương Tế Nhụy, hướng về phía Thương Tế Nhụy vừa dỗ lại vừa tâng bốc, thái độ dường như luôn có chút hư tình giả ý. Hôm nay hình như là tình cảm yêu quý áp đảo hết thảy, sau khi xuống hí mời Thương Tế Nhụy ăn khuya, lại cúi người với Thương Tế Nhụy. Sau khi bị Nhật chiếm đóng, trên mặt đường suốt ngày suốt tháng liên tiếp giới nghiêm, hí viện đóng cửa sớm không nói, đủ loại quán ăn nhỏ vốn chuẩn bị bữa khuya đám người sinh hoạt vào ban đêm cũng đều đóng cửa. Phạm Liên tự có biện pháp của mình, kéo Thương Tế Nhụy cùng Trình Phượng Đài đi Thanh Xướng tiểu ban, chính là gánh hát của cầm nương đã chữa được chứng không có bầu cho Tưởng Mộng Bình. Chủ gánh hát mang đèn dầu ra mở cửa, trong sân yên tĩnh, đã nghỉ rồi. Phạm Liên không đợi cô mở miệng, liền nói: “Chúng tôi liền tìm một chỗ gần đây để trò chuyện, không cần người phục vụ, nấu một nồi lẩu là được.”
Lời tuy nói như vậy, chủ gánh hát vẫn cho người dẫn vào sương phòng, đám đàn bà thắp đèn đốt than vắt khăn lông, chăm sóc rất chu đáo. Trong phòng trên cửa sổ treo tấm thảm lông dê thật dày, một là để chống lạnh, hai là để phòng giới nghiêm, sợ lính Nhật Bản tuần tra bên ngoài nhìn thấy ánh sáng. Phạm Liên nhìn rồi lại nhìn thảm lông kia, chủ gánh hát cười nói: “Đúng là oan ức cho bách tính thành Bắc Bình, sợ giới nghiêm, ăn cơm tối không dám đốt đèn, cả nhà mò mẫm ăn trong bóng tối, đũa đâm cả vào trong lỗ mũi.” Phạm Liên cũng cười. Chốc lát nhà bếp đưa lên một cái nồi ấm áp, mấy thứ thức ăn chay mặn, bố trí xong liền lui ra. Một gian phòng im ắng ba người ngồi đối diện, lại không có dáng vẻ hi hi ha ha ngày thường, Phạm Liên châm rượu cho hai người kia, giơ ly lên nói: “Tôi trước kính Ông chủ Thương một ly.”
Trên mặt anh ta không có nụ cười láu lỉnh như trước, không gọi Tế Nhuỵ, gọi Ông chủ Thương. Nồi ấm áp ùng ục ùng ục sôi nổi bong bóng, bốc hơi lên hơi nước bên cạnh, Thương Tế Nhụy cùng Phạm Liên cụng ly uống.
Phạm Liên nói: “Tối nay nghe hí của Ông chủ Thương, tôi thật là… Ông chủ Thương, tôi có phúc ba đời. Thế đạo này phụ lòng người, nhưng có chàng Thương ở nơi này hát hí, thế đạo này liền được coi là một nơi tốt đẹp.” Nói xong tự rót một ly thống khoái uống, rượu nóng nóng bụng nóng máu, đã nghiện như hí của Thương Tế Nhụy. Người mê hí đều có cùng suy nghĩ như vậy với Phạm Liên, thế giới hiện tại, người người tình hình hết sức nguy ngập, mệt mỏi chạy để sống sót, chỉ có hí của Thương Tế Nhụy là một vệt màu sắc lạ thường, một nơi tiên cảnh khiến người có thể tạm thời trốn tránh buồn bực.
Thương Tế Nhụy một chút biểu cảm cũng không có, nhìn chằm chằm bong bóng trong nồi ngẩn người. Phạm Liên móc tim móc phổi nói: “Chúng ta những con người ở đời này coi như đã hưởng hết nhĩ phúc, muốn lưu lại một chút cho hậu nhân. Ông chủ Thương, tôi làm người tổ chức, quay những vở hí đắc ý của cậu thành điện ảnh được không?”
Thương Tế Nhụy không trả lời, gõ cho bằng đũa đưa vào trong nồi vớt một đũa miến ăn. Phạm Liên không biết y là tai điếc phát tác không nghe thấy, hay là không tán thành chuyện đóng phim, nhất thời không có chủ ý, dùng ánh mắt xin giúp đỡ nhìn về phía Trình Phượng Đài. Trình Phượng Đài nói: “Là tôi chủ trương. Ông chủ Thương thấy thế nào?”
Thương Tế Nhụy hả một tiếng, đũa đầu hút ở trong miệng chậm rãi nói: “Được, có chút thú vị đó, điện ảnh rất đẹp mắt.” Y tâm hồn trên ngọn cây như vậy, khiến cho người ta cảm thấy không thể yên tâm. Trình Phượng Đài hai tay bưng lấy hai gò má của y, khiến cho y nhìn về phía mình, ánh mắt chuyên chú nói: “Ông chủ Thương, tôi muốn ghi hình em, Du viên kinh mộng, quý phi tuý tửu, chọn mấy vở kiệt tác ghi hình lại, không tốn bao nhiêu thời gian của em cả.”
Thương Tế Nhụy “Ồ” một tiếng đồng ý, Trình Phượng Đài buông y ra, y quay đầu tiếp tục ăn lẩu.
Trình Phượng Đài đêm nay đi về nhà ngủ, Phạm Liên đưa hắn về nhà, nói: “Em thấy Tế Nhuỵ càng trở nên ngây ngẩn, không có bệnh gì chứ ?”
Trình Phượng Đài than thở nói: “Cậu nhìn y lên sân khấu, giống dáng vẻ có bệnh sao?”
Phạm Liên suy nghĩ một chút: “Cũng đúng, rất nhiều nghệ thuật gia đều giống như cách nhân thế một lớp thủy tinh, ngôn hành cử chỉ tự hỏi tự đáp. Bản lãnh Tế Nhuỵ tới trình độ hiện nay, đúng là nên có chút dở hơi!”
Trình Phượng Đài nói: “Tôi bất kể cậu dùng biện pháp gì, xài bao nhiêu tiền, chuyện này chẳng những phải làm tốt, còn phải làm sớm. Bên chỗ Đỗ Thất cậu đi nói chuyện, có hắn giám sát, chuyện đã thành công một nửa rồi.”
Phạm Liên nghiêm nghị gật gật đầu. Hắn gấp như vậy, ngoại trừ việc đề phòng tai Thương Tế Nhụy điếc hoàn toàn ra, cũng có suy nghĩ muốn giữ gìn bảo vật quý hiếm của Kinh kịch. Hiện tại quốc thổ đang đánh mất từng tấc từng tấc, ngày nào đó nếu như hoàn toàn rơi vào trong tay người Nhật Bản rồi, người Nhật Bản nhất định sẽ từ tuyệt diệt loại biểu tượng nhân văn chuyên thuộc về Trung Quốc này từ tận gốc rễ. Đối với việc này, Đỗ Thất cũng có suy nghĩ tương tự, anh ta nói: “Nhật Bản không có cảm tình đối với Trung Quốc từ sau đời Đường Tống. Văn hoá của bọn chúng đã thành thục, Kinh kịch hát từ ngữ Trung Quốc, mang theo ý tứ Trung Quốc, nếu thật sự có ngày đó, chính là một núi không thể chứa hai hổ rồi!” Vì vậy Đỗ Thất càng hăng say hơn so với bất kỳ ai khác, bằng tốc độ kinh người gom đủ dụng cụ, chuẩn bị quay phim.
Thương Tế Nhụy không quá quan tâm đến điện ảnh, y không bị ảnh hưởng bởi sự ca ngợi hoặc xúc phạm, chỉ để người xung quanh y sắp xếp lịch trình, hoá trang thay y phục như thường lệ khi hát hí, chỉ khi trước khi lên sân khấu, mới yêu cầu xem qua quá trình làm phim là như thế nào. Thương Tế Nhụy đứng sau máy quay, cúi xuống nhìn và cười nói: “Ha! Sân khấu này đảo ngược!” Khi nói ra điều đó, y không thể nhịn cười lại nói: ‘Tôi là một người đàn ông, trên sân khấu đóng vai nữ, gọi là đảo ngược âm dương. Sân khấu bốn bề vững chãi, nhưng trong ống kính nó lại hoàn toàn đảo ngược, gọi là đảo ngược trời đất; kịch trên sân khấu đã là giả, khi được chuyển thành bộ phim giấy, không còn là người thật nữa, càng giả hơn. Thất thiếu gia, đây có phải là đảo ngược thế giới mà anh nói, hư ảo vô tận (1)?"”
Đỗ Thất nói: “Em mặc y phục cổ nhân, nói lời của cổ nhân, còn được quay thành phim, chính là trong hư ảo sinh ra hư ảo (2).”
Thương Tế Nhụy nói: “Các anh tham nhìn em trong phim ảnh, vậy chẳng phải là tìm hư ảo trong hư ảo (3).”
(1) (2) (3) Nguyên văn Hán Việt của 3 câu đó là “Vọng tướng bất tận, vọng trung sinh vọng, vọng trung cầu vọng”, đây là tư tưởng của Phật giáo. Nghĩa là: Tất cả các tướng đều là ảo ảnh, hư ảo, có nhân duyên, nhưng tự tính vốn rỗng không, chỉ do nhân duyên ứng hiện mà có hiện tượng; nếu nhân duyên khác sinh khởi thì hiện tượng này sẽ biến đổi và hình thành hiện tượng khác nên gọi là hư vọng tướng. Nếu biết rõ cái không thật này và không dính mắc vào nó, thì sẽ không bị nó làm phiền não sinh ra đau khổ, lúc này trí tuệ sẽ xuất hiện.Phạm Liên kinh ngạc trước việc một Thương Tế Nhụy không tim không phổi lại có thể nói ra như vậy những lời đầy tính thiền như vậy, lại có thể đối lời sắc bén như vậy với Đỗ Thất. Trình Phượng Đài cũng không cho là lạ, thần sắc bình thường. Thương Tế Nhụy có một cái đầu thông minh, hí từ khúc luật không cần nhìn, nghe một lần liền thuộc, nhiều năm bên cạnh những văn hào đại nho như Đỗ Thất được thấm nhuần, nghe sách nghe sử nghe những lời cuồng ngôn sau khi uống rượu, trong lòng cũng đã được chứa đầy, trước đây, bận rộn đến mức không có thời gian suy ngẫm chi tiết, nhưng bây giờ cùng với sự yên lặng trong tai, tâm trí cũng yên lặng, những lời nói như lớp bụi dâng lên, đầu óc cùng tâm trí tự nhiên được nâng lên một cảnh giới mới.
Đỗ Thất nhìn Thương Tế Nhụy, ngẩn ngơ, ngược lại không phải là bị sự thông minh của y làm sửng sốt, sự thông minh lanh lợi của Thương Tế Nhụy, Đỗ Thất sợ rằng lãnh giáo còn sâu hơn so với Trình Phượng Đài. Đỗ Thất chỉ là cảm thấy có chút không cát lợi. Hát hí là một nghề cực kỳ cực kỳ thế tục, là trung tâm trong vòng xoáy danh lợi, là “vọng” trong vọng tướng vô tận đó. Người hát hí nếu như khai ngộ rồi, thì vọng tướng này ai diễn nữa đây?
Đỗ Thất làm bộ như không nhịn được phất phất tay: “Bớt nói nhảm, mau lên sân khấu đi.”
Gọi là điện ảnh, nhưng thực ra chỉ là một vở kịch trích đoạn kinh điển không có đầu không có đuôi, Thương Long Thanh cũng xuất hiện trên màn ảnh. Đạo diễn là một người Pháp, khi còn ở quê nhà đã thực sự đạo diễn một số bộ phim, vì luôn có người nhà tài trợ phía sau, nên không tiếc sử dụng cuộn phim, thường xuyên giày vò khiến diễn viên mệt mỏi. Tuy nhiên, Kinh côn sau hàng trăm năm được điều chỉnh bởi các văn nhân tài ba, cảnh nền và trang phục, từng động tác trong kịch đã trở nên hoàn hảo đến tận rốn, Thương Tế Nhụy bọn họ lại là những diễn viên sân khấu có kinh nghiệm, biểu diễn tuyệt vời trên sân khấu thực, Đỗ Thất chỉ cần đứng lên một bên, hầu như không còn chỗ cho người Pháp này chen lời. Sau hai ngày đầu tiên không có sóng gió, quá trình ghi hình hoàn thành, Thương Tế Nhụy âm thầm hỏi thăm giá tiền của người Pháp này, xúc động nói: “Ngành này của gã còn dễ kiếm hơn so với hát hí!”
Người Pháp cũng cảm thấy không thoải mái khi kiếm tiền một cách không minh bạch. Sau đó, ông ta đã ngắt quãng một vài lần và đưa ra một số ý kiến không liên quan, nhằm chứng tỏ ông ta có cái nhìn nghệ thuật độc đáo, không chỉ đơn thuần nhận tiền mà không làm gì. Đỗ Thất kiên nhẫn giải thích cho ông ta, giới thiệu quy tắc kịch nghệ Trung Quốc. Thương Tế Nhụy không hài lòng: “Ông ta đến làm việc hay đến học hỏi? Hát hí! Giống như viết chữ bằng bút lông! Một chút gián đoạn là mất hứng rồi!”
Cảm thấy sự tức giận của diễn viên kịch Trung Quốc này, người Pháp liền ngậm miệng lại và xoay máy quay. Phim quay xong, vừa vặn liền đến Tết. Năm nay tình huống tương đối đặc thù, Thương Tế Nhụy thương lượng cùng ông chủ rạp hát không phong rương nữa, giao thừa nghỉ một ngày, đầu năm mùng 1 đến 15 tháng Giêng cứ mở hí như thường. Rạp hát dĩ nhiên là chỉ mong có thế, đám người mê hí nghe xong thì càng vui vẻ hơn, chỉ có trong nội bộ Thủy Vân Lâu có chút lẩm bẩm. Bởi vì nhĩ lực của Thương Tế Nhụy giống như băng tuyết tan rã, không xác định được ngày nào thì hoàn toàn tan rã, Thủy Vân lâu liên tiếp sắp hí nguyên vở mà Thương Tế Nhụy làm nhân vật chính. Đám đào kép không phân biệt lớp đầu lớp sau, tất cả hí sở trường của mình đều gác lại, toàn bộ dành để phối hợp hí với Thương Tế Nhụy. Chẳng bao lâu, liền có người không chịu, nói sau lưng: “Tai của ban chủ rốt cuộc lúc nào mới điếc? Nếu kéo dài một năm nửa năm, chúng ta chẳng phải bị mai một rồi sao! Đến ngày đó điếc thật rồi, chúng ta còn sống nữa hay không?”
Lời này lắt léo qua mấy khúc quanh thì truyền cho Thương Tế Nhụy biết, Thương Tế Nhụy vừa cảm thấy đau lòng, vừa cảm thấy xấu hổ, giao tình có tốt thế nào đi nữa, cũng không có lý gì bắt người ta hy sinh tiền đồ, chỉ đành đưa ra rất nhiều tiền để dành trợ cấp thêm cho bọn họ. Không chỉ Thủy Vân lâu phải thêm trợ cấp, đến cuối năm gần Tết, cửa hàng làm y phục, làm đồ trang sức, quán cơm, xe cộ vân vân đều đến lúc tính tiền, ruộng cống ở Hà Nam bị chiến hỏa ảnh hưởng đến, chẳng những không thu hoạch được hạt nào, còn cần Thương Tế Nhụy bỏ tiền cho những hộ trồng trọt thuê mua lương ăn Tết. Một nhà cô nhi quả phụ của Lý Thiên Dao, bây giờ cũng phần nhiều là Thương Tế Nhụy chăm lo, bọn nhỏ trên đường chịu khổ, cộng thêm không thích ứng với khí hậu Bắc Bình, liên tục bị ốm, phải uống thuốc. Lúc chiến tranh, thuốc đều là cái giá trên trời, hết đứa này đến đứa khác phải điều trị, tiền nong tiêu tốn không ít. Thương Long Thanh xin em trai hai khoản tiền lớn, không biết dùng làm gì. Thương Tế Nhụy nói với Trình Phượng Đài: “Anh ngoan ngoãn chớ chọc Mợ Hai tức giận, lại bị đuổi ra khỏi nhà, em liền không nuôi nổi anh.” Nhưng khi Trình Phượng Đài cho y chút trợ giúp, y lại kiên quyết không chịu nhận, cũng do cái tính khí của đàn ông con trai, cho là còn chưa tới mức độ sơn cùng thủy tận, ăn bám đáng xấu hổ.
Ngay tại mấy ngày trước giao thừa, hồ cầm đặt Hồng gia làm lúc trước đã làm xong. Hồng lão nhị đến cửa giao hàng, Thương Tế Nhụy vừa nhìn thấy người, trước gọi Tiểu Lai đi gói một chiếc phong bì đỏ lớn, chiếc phong bì đỏ này mang lại sự vui tươi, bởi vì hiện tại không còn nhiều thứ có thể làm anh ta cảm thấy vui vẻ nữa rồi! Đàn hồ cầm được đặt trong chiếc bao vải, Thương Tế Nhụy nhận lấy mở ra xem, dây đàn hồ cầm đã bị cắt đứt! Ngẩng đầu muốn hỏi, mới phát hiện Hồng lão nhị khí sắc bất thiện, khuôn mặt tái xanh, nhưng đôi mắt lại đỏ.
Hồng lão nhị hổn hển hít mấy hơi thở dốc, giọng khàn khàn nói: “Ông Chủ Thương, chuyện ngươi và người Nhật lan truyền đến mức bẩn thỉu như vậy, ngươi còn mặt mũi kéo đàn của Hồng gia sao?” Mắt anh ta tràn lệ: “Cha ta chết trong tay người Nhật! Ngươi dám kéo cây đàn do ông ấy làm sao?”
Lời này làm Thương Tế Nhụy sửng sốt, vì những ngày gần đây y đắm chìm vào việc quay phim và đã quên đi những lời đồn đại tồi tệ quấn lấy thân mình. Hồng lão nhị thấy y trố mắt nhìn, anh chỉ cho rằng y không có lời để đáp lại, hận y đến ngứa răng, càng hận vì bị ép buộc bởi sinh kế lại phải phục vụ cho hạng con hát thấp kém như vậy, nhổ nước bọt trực tiếp vào mặt Thương Tế Nhụy và chửi: “Loại vô lại thối nát!”
Tiểu Lai từ trên tầng trên xuống, vừa chứng kiến cảnh này, cô vứt chiếc phong bì đỏ trong tay xuống và lao vào đánh Hồng Lão Nhị: “Anh thì biết gì chứ! Chỉ nghe những lời đồn đại vô căn cứ từ bên ngoài! Anh liền chà đạp y! Họ đều là nói xạo!” Tiểu Lai cảm thấy cực kỳ bất công và đau đớn thay cho Thương Tế Nhụy, bắt đầu khóc thảm thiết. Hồng lão nhị không động thủ với con gái, đẩy Tiểu Lai ra một bên liền đi. Tiểu Lai đứng giữa căn nhà, khóc và không thể thở được. Tiếng khóc của cô kéo theo tiếng khóc của Phượng Ất, một lớn một nhỏ, lầu trên lầu dưới, Thương Tế Nhụy nhưng không nghe thấy. Thương Tế Nhụy cầm đàn hồ cầm với dây đàn bị đứt đang đứng đó, môi run lên một chút, biểu cảm kia Tiểu Lai nhìn thấy mà tan nát trái tim cô. Cô cũng đang lệ tuôn xuống, nhưng cô phải dùng tay áo lau những giọt nước bọt trên mặt Thương Tế Nhụy, cảm thấy làm thế nào cũng không lau sạch được.
Sau khi Hồng Lão Nhị đi, niềm vui của việc quay phim trong vài ngày trước đã tan biến. Thương Tế Nhụy nắm hồ cầm ngồi trơ nửa ngày, tư thế cũng không thay đổi. Khi đến lúc hát hí, Tiểu Lai hỏi y: “Tế Nhuỵ, hôm nay vẫn hát sao?” Hỏi mấy lần, Thương Tế Nhụy nhìn như mở mắt ngủ không động đậy, dè dặt đẩy đẩy y một cái, y giật mình tỉnh lại, lấy tay xoa xoa mặt, thần sắc bình thường nói: “Đi! Đi hát hí!” Lại nói: “Đừng để Nhị gia biết.” Tiểu Lai hiểu ý y.
Từ ngày hôm đó, tai của Thương Tế Nhụy trở nên tệ hơn một chút, dường như mỗi khi gặp phải chuyện đau lòng, y lại mất đi một phần thính giác. Nhưng trong nghề này, thứ gì cũng đều có giới hạn, chỉ có ấm ức là đủ. Tuy nhiên Thủy Vân lâu vẫn còn những người quan tâm đến y, ví dụ như hai anh em Nhậm Ngũ Nhậm Lục, họ luôn tìm cách để làm cho Thương Tế Nhụy vui vẻ. Ngoài việc hát hí là công việc chính, hai anh em này còn thu thập hai câu chuyện tấu nói cực kỳ thô tục để kể cho Thương Tế Nhụy nghe, Thủy Vân lâu một nơi chẳng khác gì kỹ viện, đám đào kép cảnh đời gì chưa thấy qua, vẫn bị hai câu chuyện thô tục đó làm chán ghét đến mức phải xoay mặt đi len lén giễu cợt. Nhưng bệnh tình tai của Thương Tế Nhụy càng nặng, những mẩu chuyện hài không còn hiệu quả nữa, chỉ thấy cặp anh em miệng lưỡi động đậy, những người xung quanh cười cười, nói gì cười gì thì không nghe được gì cả, như thể họ đang cố ý để y trải nghiệm cảm giác bị điếc. Thương Tế Nhụy quay mặt giận dữ cả giận nói: “Nơi này là gánh hát! Hát hí! Muốn nói hài thì cút đi Thiên Kiều mà nói!”
Mọi người không đoán được nguyên do, câm như hến. Nói sau lưng Thương Tế Nhụy rằng ban chủ đi lối kia nhiều, cho nên không nghe nổi những chuyện nam nữ nữa. Lại không dám bịa những chuyện về lối kia, bởi vì rất dễ bị cho là châm chọc ban chủ. Tấu nói của Nhậm Ngũ Nhậm Lục lúc này tuyên bố dẹp tiệm.
Dương Bảo Lê đã tìm được một câu chuyện cười cho Thương Tế Nhụy. Câu chuyện này là một câu chuyện tự cho là chuyện cười, nó ở trên đường chính gặp phải Tứ Hỷ điên điên khùng khùng, Tứ Hỷ lúc này không phải giả điên, gã là điên thật rồi, vì đã nhiễm bệnh giang mai từ những năm trước và vẫn dùng penicillin để áp chế. Hiện nay, penicillin đã trở thành loại thuốc bị cấm, một viên penicillin có thể đổi được một lượng vàng, Tứ Hỷ lại còn nghiện thuốc phiện, đã bán đi trang sức diễn, nhà đất, tài sản để kiếm tiền, không muốn bỏ thuốc phiện, chỉ có thể ngừng thuốc. Kết quả là, bệnh giang mai lan vào đầu, không lâu sau đó gã trở nên tâm thần không ổn định. Đồ đệ và vợ bé của gã nhìn thấy tình cảnh như vậy, phân chia tài sản của gã rồi bỏ đi, dần dần ngay cả người trông coi cơm nước cũng không có, phải mặc đồ rách đi tìm đồ ăn dưới cái lạnh giá, đầu đường cuối hẻm nào còn có người biết Tứ Hỷ năm đó, may cho gã vẫn chưa chết rét!
Dương Bảo Lê nhận ra tên oan gia này, dùng một chiếc bánh bao dụ Tứ Hỷ tới Thủy Vân lâu để xem chuyện cười. Thích nhìn Tứ Hỷ thế này nhất hẳn nên là Chu Hương Vân cùng Thương Tế Nhụy, hai người này đau khổ bởi gã nhiều nhất. Ai ngờ Chu Hương Vân nghe tin mà tới, đẩy đám đông ra, thò đầu nhìn từ xa xa, hốc mắt liền đỏ, định lui về sau. Dương Bảo Lê lanh tay lẹ mắt, kéo nó ra, nhét một cái chổi vào tay nó, chỉ vào Tứ Hỷ và nói: “Đi đánh gã đi! Gã đã giày vò mày trong quá khứ thế nào? Đến lúc phục thù rồi!”
Chu Hương Vân nhìn Tứ Hỷ tóc rối loạn, mặt gày gò, trong lòng vừa giật mình vừa sợ, mờ mịt lui về phía sau một bước, ném chổi xuống liền chạy. Dương Bảo Lê kêu nó mà không được, tức quá nhổ một cục nước bọt xuống đất: “Nhát như cáy! Bị đánh đáng đời!”
Chu Hương Vân chạy rồi, phần nhiều là người đến cổ động. Nguyên Lan không cho phép người vào nhà, sợ dơ, khoác áo choàng dài cách thật xa hỏi Tứ Hỷ: “Thật sự điên rồi sao? Trong quá khứ, lão đã lan truyền bao tin đồn xấu về ban chủ của chúng ta? Nói một câu được ăn một miếng!” Nói xong, cô nháy mắt với Dương Bảo Lê, Dương Bảo Lê bẻ một miếng bánh bao ném đi, Tứ Hỷ ngồi trên thềm cửa vội vàng ăn nhanh.
Thập Cửu cũng có lời muốn hỏi Tứ Hỷ: “Này! Năm đó Ninh Cửu Lang mất giọng, mọi người đều nói là do lão bỏ mồ hôi ngựa vào, có phải không? Lão lấy mồ hôi ngựa từ đâu ra?”
Tứ Hỷ đã điên đến mức không biết trời lạnh trời nóng, không biết mình đang bị hỏi gì, trong mắt chỉ biết có ăn. Đang xem náo nhiệt, Thương Tế Nhụy cùng Trình Phượng Đài tới, Thương Tế Nhụy nói: “Cửa sau đóng vào! Gió hành lang làm rối cả chân mày giả rồi!”
Dương Bảo Lê như thể hiến lên bảo vật, gọi Thương Tế Nhụy: “Ban chủ ngài mau tới xem cái này! Thật là người không phạt trời phạt!”
Thương Tế Nhụy nghi ngờ đi qua nhìn một cái, vô cùng giật mình, im lặng một lúc, rồi thở dài: “Làm sao ông lại thành thế này.”
Thương Tế Nhụy vừa không có cười trên sự đau khổ của người khác, cũng không có than trời trách đất, trên mặt không thấy hỉ nộ, bảo Tiểu Lai lượm một tấm áo khoác ngoài cũ phủ lên người Tứ Hỷ. Dương Bảo Lê nghi ngờ y không nhận ra mặt, nếu không không thể bình tĩnh như vậy, lắp ba lắp bắp nói: “Ban… Ban chủ… Đây là Tứ Hỷ của Vân Hỷ ban!”
Thương Tế Nhụy nhìn thẳng vào Dương Bảo Lê đánh giá, đoạt lấy bánh bao trong tay nó đưa cho Tứ Hỷ: “Khi dễ người điên! Ta thấy ngươi cũng là người bị điên!” Nguyên Lan kêu lên một tiếng: “Tế Nhuỵ! Cẩn thận đừng để nhiễm bệnh!” Trình Phượng Đài nhìn thấy Tứ Hỷ có vết loét trên tay, không biết có phải do lạnh hay do bệnh, cũng chán ghét kéo Thương Tế Nhụy một cái. Thương Tế Nhụy cố chấp đưa tay ra. Tứ Hỷ cũng không nhận, nhìn chằm chằm Thương Tế Nhụy, bỗng nhiên nói: “Bọn họ đều nói ta hại ngươi.”
Thương Tế Nhụy trong đầu nghĩ chuyện ông hại tôi còn ít sao? Nói: “Tôi biết.”
Tứ Hỷ nén cổ họng cười rộ bén nhọn: “Ngươi không biết! Ta sao lại có thể hại ngươi —— ta yêu ngươi mà! Cửu Lang à!” Nửa câu sau Tứ Hỷ kéo ra một điệu hí, đưa tay muốn sờ mặt Thương Tế Nhụy, Thương Tế Nhụy cũng không tránh, bị lời điên khùng của lão doạ sợ ngây người. Tứ Hỷ đưa tay ra được một nửa, nhưng bất ngờ rút lại, kinh hãi hét lớn, vội vã chạy về cửa ngõ.